Die laaste oordeel-Vraag

Die laaste oordeel – Francois Malan

Francois vra:

Die laaste oordeel. Openbaring 20:12&15;2 Kor 5:10 verwys. Twee vrae: a)Die Bybel leer dat as jy gered is jou naam in die boek van die lewe geskryf is. Sal gereddes dan nogtans moet gaan rekenskap gee van alles wat hulle gedoen het? (Al is al hulle sonder vergewe.) b) Verwys 2 Kor 5:10,Gal 6:5, Rom 14:10 en Mat 16:27, alles na dieselfde ding? Indien nie, wat is die verskille?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

 

Volgens Openbaring 20:12,15 is daar twee boekrolle, die een waarin jy self skryf deur alles wat jy doen of sê of dink – of nie doen of sê nie. Die ander is die boek van die lewe, waarin God die name van sy kinders skryf, hulle wat glo in sy Seun as hulle Verlosser wat hulle sonde gedra het.

2 Korintiërs 5:10 voorsien dat alle mense voor Christus se regterstoel sal verskyn sodat elkeen kan ontvang volgens wat hy/sy in sy liggaamlike bestaan gedoen het, of dit goed of kwaad is.

 

  1. a)Sal gereddes dan nogtans moet gaan rekenskap gee van alles wat hulle gedoen het, al is al hulle sondes vergewe?

 

1 Korintiërs 3:8 het reeds gesê dat elkeen sy loon sal ontvang volgens sy eie arbeid. En 1 Kor.

3:13-15 sê: elkeen se werk sal duidelik word, want dié dag sal dit aan die lig bring. Deur vuur sal dit geopenbaar word, en die vuur sal die gehalte van elkeen se werk op die proef stel. As iemand se bouwerk behoue bly, sal hy loon ontvang. As iemand se werk verbrand word, sal hy skade ly – hoewel hy self gered sal word, maar soos deur vuur heen.

 

1 Korintiërs 4:5 sê: die Here sal die verborge dinge van die duisternis aan die lig bring en die bedoelings van die hart blootlê.

Romeine 2:6-7 sê: God sal elkeen beloon volgens sy dade – die ewige lewe aan diegene wat deur volgehoue goeie werke streef na heerlikheid, eer en onsterflikheid.

1 Petrus 1:17: En aangesien julle Hom as Vader aanroep, wat onpartydig oordeel volgens die optrede van elkeen, moet julle met ontsag optree in die tyd van julle vreemdelingkap.

Vergelyk ook Jesus se gelykenis van die skape en die bokke in Matteus 25:31-46 vir dié wat deur die Vader geseën is om die koninkryk te beërf deurdat hulle vir die geringste van Jesus se broers en susters voedsel, te drinke en klere gegee het, vreemdelinge as gaste verwelkom, siekes versorg, gevangenes besoek het.

 

Met die oordeel maak God alles reg. Hy is nou al besig om deur sy woord en Gees ons te verander na die beeld van Christus om in liefde te lewe (2 Korintiërs 3:18). Eendag sal Hy sy werk aan ons voltooi. Die goeie in die lewe van die gelowige sal bevestig en vir ewig bestendig word; die verkeerde vir ewig uit hom/haar verwyder word. Jesus sit sy verlossende werk voort deur sy woord en die Heilige Gees wat in ons kom woon het (vgl. Galasiërs 5:22-23 vir die vrug van die Gees se werking in ons lewe; vgl. Romeine 8:1-17 oor die Gees wat in ons woon, van ons kinders van God maak, en erfgename saam met Christus in sy lyding en verheerliking).

1 Petrus 4:17 sê: die oordeel begin by die huishouding van God.   

 

Die komende oordeel is vir die gelowige geen bron van kommer en verskrikking nie, maar rede vir ‘n vurige verlange en innige bede vir Christus se spoedige koms om ons lewens te reinig van alle selfsug en verkeerde gewoontes. Sy maatstaf waaraan ons gemeet word is ons verbondenheid aan Hom en die uitlewing van sy woord: julle moet mekaar liefhê, netsoos Ek julle liefgehad het (Johannes 13:34-35; 15:17; 1 Johannes 4:7-11); om soos ons Vader volmaak te wees in die liefde, selfs om ons vyande lief te hê (Matteus 5:43-48). 

            1 Johannes 4:17-18: Hierin het die liefde onder ons tot vervulling gekom: Ons sal op die oordeelsdag vrymoedigheid hê, omdat ons, soos Jesus, in hierdie wêreld is. In die liefde is daar geen vrees nie. Inteendeel volmaakte liefde dryf die vrees na buite; want vrees het te doen met straf, en wie vrees, het nie volmaak geword in die liefde nie.

 

  1. b)Verwys 2 Kor 5:10,Gal 6:5, Rom 14:10 en Mat 16:27, alles na dieselfde ding? Indien nie, wat is die verskille?

 

2 Kor 5:10 verwys na die regterstoel van Christus met sy wederkoms as Regter, waar ons die loon op ons lewe ontvang, of dit goed of kwaad is (waarna Matteus 25:31-46 ook verwys).

 

Die argument in Gal 6:2-5 loop soos volg:

v1 verwys na ‘n mede-gelowige wat deur een of ander sonde oorval word, en dat die ander wat ook die Gees het, hom/haar moet reghelp, en op hulleself let om nie ook versoek te word nie.

 

v2 Dra mekaar se ‘laste’ (in die oorspronklike Grieks: ta bare, dinge wat swaar of lastig of moeilik is) en vervul so die wet van Christus (nl. om mekaar lief te hê en mekaar te dien, Gal 5:13-14). Dit beteken dat gelowiges mede-verantwoordelikheid vir mekaar se lewens moet aanvaar, soos in vers 1 uitgespel.

 

          ta bare kan egter ook na ‘n persoon se voortreflikhede en belangrikheid verwys, en die Griekse werkwoord vir ‘dra’ (bastadzoo) kan ook ‘verdra’ en ‘aanvaar’ beteken.

Dan pas die opdrag van vers 2 ook by vers 3. Dit beteken dat gelowiges dié wat swakker as jy is in die geloof moet dra/ondersteun, maar ook dié wat dink en voorgee dat hulle sterker en beter as jy in die geloof is, moet aanvaar en verdra.

 

v3 As iemand meen dat hy iets is terwyl hy niks is nie, bedrieg hy homself. As jy jou net aan jou self en jou eie maatstawwe meet, kan jy jou maklik self mislei. Maar as ons ons aan Christus se wet meet, om mekaar lief te hê soos Hy ons tot aan die kruis onselfsugtig liefgehad het (Joh. 13:34-35), weet ons dat ons vér tekort skiet.

 

v4 Elkeen moet sy eie dade beoordeel; dan sal hy sy trots net vir homself kan hou, sonder om by ander daaroor te spog. Selfmisleiding vind nie net plaas waar jy jou aan jouself meet, soos in v3 nie, maar ook wanneer ánder mense die maatstaf is. Dan kan jy altyd sê: ek is wel nie so goed soos sommige mense nie, maar ek is duidelik beter as baie ander. Om jouself aan ander te meet kan lei tot hoogmoed of selfveragting en selfverwerping. Ons maatstaf is Christus se aanvaarding van die sondaar, wat ons ander mense en ons self te aanvaar as sondaars vir wie Jesus uit liefde sy lewe gegee het om ons sondes te dra.      

 

v5 want elkeen sal sy eie las dra (hier word ‘n ander Griekse woord  gebruik vir ‘las’ (fortion ‘n vrag wat jy dra) – die gelowige sal rekenskap moet gee oor wat hy gedoen het. Die werkwoord bastadzoo is hier in die toekomstige tyd, wat na die eindoordeel verwys; teenoor die bevelende wys in vers 2 wat ‘n opdrag gee.

 

Rom 14:10 Jy, waarom veroordeel jy jou broer? Of jy, waarom sien jy op jou broer neer? Ons gaan tog almal voor God se regterstoel verskyn (v11 haal Jesaja 45:23 aan as die grond vir Paulus se uitspraak). V12: Elkeen van ons sal dus persoonlik voor God verantwoording moet doen. Ook hier gaan dit om die finale oordeel met die wederkoms van Christus. Jesus se regterstoel is God se regterstoel. Hy is die Woord van God, en self ook God (Johannes 1:1) 

            In Johannes 5:22 sê Jesus: Die Vader oordeel ook niemand nie, maar het die volle oordeel aan die Seun oorgegee. Johannes 5:30: Ek oordeel volgens wat Ek hoor, en my oordeel is regverdig, omdat Ek nie my wil nastreef nie, maar die wil van Hom wat My gestuur het.

            Handelinge 10:42: dit is Hy, Christus, wat deur God aangewys is as Regter oor die lewendes en die dooies; vgl. Handelinge 17:31.

As daar van God se regterstoel gepraat word, word na Jesus verwys as die Regter.

 

Matteus 16:27 praat soos Mt 25:31-34 van die ‘Seun van die Mens’ (soos Jesus telkens na Homself verwys, na aanleiding van Daniël 7:12-14) wat sal kom, beklee met die heerlikheid van die Vader, en dan sal Hy elkeen vergeld volgens wat hy gedoen het.

 

Skrywer:  Prof Francois Malan

 




Jesus se kruisiging

Jesus se kruisiging – Francois Malan

Martie vra:

Ek weet dat JESUS gekruisig is aan ‘n houtkruis. Gister vertel iemand vir my of ek weet dat JESUS se arms bo SY kop vasgeslaan is en so is HY gekruisig. Ek glo dit natuurlik nie, want die bord “koning van die Jode” is bokant sy kop vasgeslaan. Hoekom sou kerkmense nou met so ‘n ding na vore kom? of is ek verkeerd?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

 

Die Romeine het verskillende maniere van kruisiging gehad. Die eenvoudigste (crux simplex) was slegs ‘n paal met die hande bokant die kop met een spyker vasgeslaan met nog ruimte bokant die hande. Die Jehova Witnesses sê dat dit die manier is waarop Jesus gekruisig is, en dat keiser Konstantyn (312-24 n.C.) die kruis met ‘n dwarsbalk en ‘n stukkie van die regoppaal wat bokant uitsteek, ingevoer het as beeld vir Christus se kruisiging. Dié soort kruisiging (crux emissa) was egter reeds in Jesus se tyd gebruik, en geskrifte van 100 n.C. verwys daarna as die kruis waaraan Jesus gesterf het. ‘n Ander kruis het soos ‘n T gelyk het (crux commissa). Dit was ook algemeen gebruik, en party skrywers teen die jaar 100 n.C. verwys ook daarna as Jesus se kruis. Daar was ook kruise in ‘n X-vorm of selfs ‘n Y-vorm.

 

Die Griekse woord stauros is gebruik vir ‘n regop paal, en is ook gebruik vir ‘n paal wat bo skerp gemaak is en waarop veroordeeldes ingedruk is van hulle fondament af; die woord is gebruik vir ‘n regoppaal met ‘n dwarspaal waaraan veroordeeldes vasgespyker is of met rieme aan vasgemaak is. Die Latynse vertaling daarvan met die woord crux ‘kruis’ veronderstel na ‘n kruis met ‘n dwarsbalk en is van voor Christus se tyd gebruik..

 

In die tyd van Jesus was kruisging ‘n baie algemene straf vir opstandelinge teen die regering en veral vir slawe. Met die slawe-opstand van 73-71 v.C. is 6,000 slawe langs die hoofweg na Rome gekruisig. Met die Romeinse inname van Jerusalem in 70 n.C. het die Romeine 500 Jode per dag gekruisig. Dit was beskou as die ergste straf wat opgelê kan word, waar die veroordeelde eers geslaan is tot hy neerslaan, en heeltemal kaal uitgetrek in die openbaar opgehang is tot hy sterf. 

 

Markus 15:26 sê net: Die opskrif van die aanklag teen Hom is geskryf: die koning van die Jode.

Matteus 27:37 sê: Bo sy kop het hulle die aanklag teen Hom aangebring wat lui: Hy is Jesus, die koning van die Jode. 

Lukas 23:38: Bokant Hom was daar ‘n opskrif: Hy is die koning van die Jode.

Johannes 19:19 brei daarop uit: Pilatus het ook ‘n kennisgewing laat skryf, en dit aan die kruis vasgeheg. Daarop het geskryf gestaan: Jesus die Nasarener, die koning van die Jode.

 

In Handelinge 5:30; 10:39; 13:29 word die Griekse woord xulon (‘hout’ soos in 1 Kor 3:12; Openb. 18:12; 22:2,14,19; ‘boom’ soos in Openb 2:7 ) figuurlik gebruik vir die ‘houtkruis’ waaraan hulle Jesus gehang het. 

In Galasiërs 3:13 word xulon ook gebruik met verwysing na die vloek op elkeen wat aan ‘n hout hang, in Deutr.21:23.

 

Maar 1 Petrus 2:24 verwys na iets baie meer verskrikliks as die pyn en vernedering van die kruisdood van Christus, dat Hy self ons sondes in sy liggaam aan die kruishout gedra het. Johannes 1:29 sê: Jesus is die Lam van God wat die sondes van die wêreld wegneem. Matteus 27:46 en Markus 15:32 vertel van Jesus se woord aan die kruis: My God, my God, waarom het U my verlaat.

            Die straf van God vir die sondes van die hele wêreld, van die skepping tot aan die einde van die wêreld, was op Jesus, die Seun van God wat mens geword het om ons sondes op Hom te neem en daarvoor versoening te doen. Dit kon Hy alleen doen omdat Hy God is, dat Hy en die Vader en die Gees saam besluit het dat Hy dit sal doen uit liefde vir die mensdom. Die Vader het die wêreld so lief gehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat elkeen wat in Hom glo, nie verlore sal gaan nie, maar die ewige lewe sal hê (Johannes 3:16). Sy dood aan die kruis is die toppunt van Jesus se liefdesoffer vir ons (vgl. Johannes 12:32-33: As Ek van die aarde af verhoog word, sal ek almal na My toe trek. Dit het Hy gesê om aan te dui watter dood Hy sou sterf). Lukas 23:34 vertel dat toe hulle Jesus gekruisig het, Hy nog gebid het: Vader, vergeef hulle, want hulle weet nie wat hulle doen nie. So lyk sy liefde vir sy vyande, om hulle met sy liefde te wen, om in Hom te glo as die Een wat hulle sonde vergewe.

            Die Vader het die Seun lief en het alles in sy hand gegee. Wie in die Seun glo, het die ewige lewe, maar wie aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie; inteendeel, die toorn van God bly op hom (Johannes 3:36).

 

Skrywer: Prof Francois Malan

 




Die woord gesindheid

Die woord gesindheid – Francois Malan

Derick vra:

Hoeveel keer kom die woord gesindheid in die Bybel voor?

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Dit hang af watter vertaling van die Bybel gebruik word. In die 1983-vertaling in Afrikaans word die woord ‘gesindheid’ bv. gebruik as vertaling/verduideliking vir die volgende woorde in die Hebreeuse Ou Testament, die Griekse vertaling van die Ou Testament, en die Griekse Nuwe Testament, in vergelyking met die 1953-vertaling van die Afrikaanse Bybel, en die 2014-Direkte-vertaling van die NT en Psalms in Afrikaans.

 

Numeri 14:24: die gesindheid van Kaleb, vir die Hebreeuse ruag gees, in Grieks pneuma soos die 53-vertaling dit letterlik met ‘gees’ vertaal het – so ook in Spreuke 16:2.

 

1 Kronieke 29:18: hierdie gesindheid in die gemoed van die volk, vir die Hebreeuse: as die gestalte jezêr van die gedagtes van die hart van u volk, 1953: so ‘n gesindheid in die gedagtes van die hart van die volk.

 

Spreuke 21:2 die Here toets die gesindheid, vir Hebreeuse libot ‘harte,’ Grieks kardias ‘harte’  in die 1953-vertaling letterlik vertaal met ‘harte.’ So ook in 1 Samuel 10:9; Esra 6:22; Psalm 105:25 (ook die 2014-vertaling); Spreuke 17:3; 21:2; Jeremia 12:3; Esegiël 18:31

 

Sagaria 6:14 aan die goeie gesindheid van.., vir Hebreeus gen ‘gewilligheid,’ Grieks charis ‘guns,’ 1953-vertaling ‘vriendelikheid.’

 

In die Nuwe Testament gebruik die 1983-vertaling gesindheid vir die volgende Griekse woorde:

 

Matteus 10:13 as die huismense se gesindheid goed is, vir die Grieks: as die huis dit aksia ‘waardig’ is, soos 1953 letterlik vertaal; 2014 ‘as hulle dit werd is.’ Aksios druk ‘n waarde-oordeel uit, en ‘n optrede wat by die verwagting pas.

 

Lukas 2:35 so sal die gesindheid van baie mense, vir die Griekse ‘so sal die ‘gedagtes/redenering/beredenering’ dialogismoi uit baie harte kardias (vir 1983 se ‘mense’),’ 1953: sodat die gedagtes uit baie harte; 2014-vertaling: sodat die ‘bedoelinge’ van baie mense

 

Handelinge 8:21 jou gesindheid teenoor God, vir die Griekse ‘jou hart teenoor God’ wat 1953 en 2014 met ‘hart’ vertaal. Die Griekse figuurlike gebruik van ‘hart’ kardia dui die innerlike dryfveer vir jou dade aan, met klem op jou gedagtes wat in dade omgesit word, wat eintlik meer sê as net jou gesindheid wat nie noodwendig tot dade lei nie.

 

Handelinge 8:22 hierdie gesindheid van jou hart, vir die Griekse ‘hierdie bedoeling epinoia van jou hart; 1953: die gedagte van jou hart; 2014: die bedoeling van jou hart.

 

1 Korintiërs 1:10 ‘in dieselfde gesindheid,’ vir die Griekse ‘in dieselfde nous,’wat veral na die denkwyse verwys waarby die gesindheid ingesluit is; 1953: in dieselfde gesindheid; 2014: ‘eensgesind.’

 

In Efesiërs 6:9 voeg 1983 ‘gesindheid’ in, waar daar in die Grieks slegs staan ‘doen dieselfde,’ 1953: doen dieselfde; 2014: ‘tree net so op’ – ‘dieselfde’ verwys terug na die hele gesindheid van die hart en die optrede wat vereis word in 6:5-8.

 

In Filippense 2:5 word die Griekse sinsnede ‘froneite hierdie onder julle’in 1983 vertaal met ‘dieselfde gesindheid moet in julle wees.’ So ook in 1953 en 2014. Die Griekse werkwoord beskryf deurdagte beplanning met beklemtoning van die houding of gesindheid – om op ‘n spesifieke manier te dink en op te tree met ‘n spesifieke gesindheid van waardering en eerbetoon teenoor die persoon teen wie jy optree soos in 2:4 verduidelik word.

 

In Filippense 2:20 word die Griekse ‘ek het niemand soos hy nie’ in 1983 vertaal met ‘ek het niemand met dieselfde gesindheid as hy nie,’ so ook in 1953 en 2014. Hier word ‘gesindheid’ ook ingevoeg vir duidelikheid vanuit die res van die sin.

 

In Filippense 3:15 gebruik die Grieks twee maal die woord froneoo. 1983 vertaal die eerste met ‘gesindheid’ en die tweede met ‘optrede.’ 1953 twee maal ‘so gesind;’  2014 twee maal: ‘so hieroor dink’ (vgl. hierbo by 2:5).

 

Hebreërs 3:12 ‘n verkeerde gesindheid van ongeloof, vir ‘n bose hart (kardia ponera) van ongeloof in die oorspronklike Grieks; 1953 ‘n bose ongelowige hart; 2014 ‘n bose hart vol ongeloof.

 

Van die 22 keer wat die 1983-vertaling in die tekste hierbo met ‘gesindheid’ vertaal het, het die 1953-vertaling gesindheid slegs in 1 Kronieke 29:18, 1 Korintiërs 1:10, Filippense 2:5,20 (in Filippense 3:15 vertaal 1953: so gesind);  en die 2014-vertaling slegs in Filippense  2:5,20 (1 Korintiërs 1:10 so gesind).

 

Skrywer:  Prof Francois Malan

 




Die voordele van onkunde

In the darkest hours of life, you got to believe something specific….to believe one thing is also to disbelieve another. To say yes is also to say no – Jaroslav Pelikan

Die voordele van onkunde

Daar is ‘n snaakse siening dat soos ons kennis van God toeneem die geheimenis sal verdwyn. Daarmee saam verdwyn die sin van wonder en eerbied. Hierdie siening is snaaks vir twee redes:

  • Maak nie saak hoe ek ook al my verstand inspan om meer van God te wete te kom nie, sal ek nooit sy majesteit en heerlikheid uitput nie. Wat ons nie van God weet nie, bly onbeperk. Jy eer God en sy waarheid deur te groei in kennis van Hom.
  •  Om oor God na te dink en om meer van Hom te weet, kan tog nie ons aanbidding van Hom in gevaar stel nie. God word nie verheerlik as mense opgewonde raak oor hoe min hulle van Hom weet nie. Sonder kennis van Hom kan ons Hom tog nie aanbid nie.

Onkunde oor God was nog nooit die fondament waarop ware aanbidding gebou is nie. Ons weet nie alles van God nie; ons sal nooit alles van God weet nie. Ons weet wel iets, want God het besluit om dit aan ons te openbaar. Hy word geëer as Hom aanbid op grond van dit wat Hy aan ons geopenbaar het en nie dit wat Hy nie aan ons geopenbaar het nie.

Wees opgewonde oor die God wat jy ken en nie die God wat jy nie ken nie.