Spreek jy Vrees of Vrede? – Kobus Kok

Wat is jou vrese?

Ons almal vrees iets, ons almal vlug van iets en bou vestingsmure om ons brose harte om ons te beskerm teen die seer wat die lewe ons kan aandoen. Wat is dit wat jy vrees? Sommige mense vrees dat hulle uitgevang gaan word, dat hulle hulle werk gaan verloor, of dat iemand waarvoor hulle baie lief is hulle gaan los. Sommige mense vrees dat hulle verlede en hulle keuses hulle gaan inhaal. Sommige mense het vrees oor hulle toekoms en hulle ou dag. Baie mense vrees die moontlikheid van mislukking of verlies. Hoeveel dinge is daar wat jy vrees? Op watter manier het jy woorde en gedagtes en mites om jou geskep wat soos ‘n donker kombers jou lewe omvou en jou beweging inhibeer?

Die dissipels en hulle vrese

In Sy voetspore het hulle gestap, tree vir tree oor die dorre landskap van Israel – ‘n plek wat in die tyd van Jesus min hoop gehad het. Die magtige Romeinse Ryk het die Jode onderdruk en die meeste mense het sonder noemenswaardige lewensmoontlikhede daarna uitgesien. Die meeste mense in Jesus se tyd het onder die broodlyn geleef. Toe Jesus op die dorre landskap verskyn, het ʼn stroom van nuwe lewende water in die harte van mense begin vloei. Jakobus en Johannes was opgewonde oor die moontlikheid wat hierdie Charismatiese leier vir hulle toekoms ingehou het. Tog het hulle verkeerd verstaan. Jesus was nie ʼn politieke Messias wat met ʼn perd en ʼn swaard sou heers nie. Sy koninkryk het gekom in die vorm van ʼn genesende hand en ʼn ope hart.

Die weerstand teen Jesus en sy beweging het met tyd al groter begin groei – dit sou skaars drie jaar hou. Bykans van alle kante het die teenkanting gekom. Uiteindelik word Jesus gekruisig en die dissipels se grootste vrees en skok word waar. Dit waarvoor hulle letterlik hulle lewe gegee het vir soveel jaar het skielik gestol in impotensie.

In Johannes 20 lees ons hoe die dissipels in vrees vir die Jode agter geslote deure wegkruip. Die Griekse woord “fobos” word deur Johannes gebruik en illustreer iets van die gevriesde status waarin die dissipels in “limbo staat” verkeer het. Hierdie gevriesde status inhibeer moontlikhede. Dit inhibeer kreatiwiteit en lewe in oorvloed. Hierdie tipe vrees verstar.

Jesus se vrede

Maar dan verskyn Jesus skielik op die toneel van die gevriesde, gestolde situasie wat dan op ʼn besondere wyse oopgebreek word in lewe-skeppende moontlikhede. Jesus breek deur die grense van ons eie bestaan as hy deur die geslote deure loop en woorde spreek wat die dissipels se harte van vrees in vrede omskep. Jesus se belangrike woorde spring uit die teks – Vrede vir julle! Vrees inhibeer, vrede aktiveer en energeer. Juis om hierdie rede stuur Jesus sy dissipels dan uit met die woorde: “Soos die Vader my gestuur het, net so stuur ek julle ook!”

Jesus se sending was ʼn liefdes-sending. Dit lees ons in Johannes 3:16. Jesus stuur sy mense om die wêreld nie met gestolde vrees te ontmoet nie, maar met bewegende vrede en liefde te infiltreer met woorde wat lewensmoontlikhede oopmaak en kreatiwiteit ontsluit.

Spreek vrede wat ontvries

Mag my en jou woorde van vrees in woorde van vrede oor-vloei. Spreek vrede in plaas van vrees oor jou lewe. God gee lewe, nie dood nie. God gee geleenthede, nie verleenthede nie. God vries en stol nie, God ontvries en stuur. As ons instrumente in God se hand is deur wie Hy werk, word ons ook geroep om mense te wees wat ander mense se vrese help ontvries deur die Vrede-gewende Lewe wat deur ons vloei.

Video: klik op http://youtu.be/GIKVdryNGBA

Wenk: Kyk gerus na die volgende youtube video waar ek die boodskap in ʼn visuele formaat vir u aanbied. Hou die control knoppie in en Dubbel-klik op die skakel – dit behoort u direk na die video te neem. Alternatiewelik kan die skakel “copy” (ctrl+c) en in internet explorer paste (ctrl+v)

Skrywer: Prof Kobus Kok

Vervulling met die Heilige Gees – Francois Malan

Willie vra:

My vraag handel oor die ontvang van die Heilige Gees en die vervulling met die Heilige Gees. Ek glo onvoorwaardelik in die Drie-enige God van die Bybel. Ek glo onvoorwaardelik dat Jesus Christus vir my sondes gesterf het , dat Hy opgestaan het uit die dood en dat Hy aan die Vader se regterhand sit. Ek glo dit omdat die Heilige Gees in my is anders sou ek dit nie geglo het nie . In Efesiërs 5 se Paulus Ons moet die Heilige Gees toelaat om ons lewens te vul. Beteken dit ek het die Heilige Gees ontvang , maar dat ek dalk nie deur Hom vervul is wat my daaglikse lewe betref nie – dat daar dinge in my lewe is wat Hom verhinder om my te vul met Sy Heilige teenwoordigheid in my manier van dink en doen.

As dit so is hoe maak ek dat Hy my wel sal vervul , sal volmaak ? Bid ek net en vra daarvoor ? Hoe gaan ek weet dat daar dalk iets is wat Hom verhinder om my vol te maak . Kan ek dus gered wees , die Heilige Gees ontvang het maar nooit met Hom vervul wees nie ?As dit wel so is het dit n geweldige negatiewe invloed op my lewe as kind van God.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Ef 5:18 lui in die Ou Vertaling ‘…word met die Gees vervul,’ in die 1983-vertaling ‘laat die Gees julle vervul.’ Letterlik staan daar in die oorspronklike Grieks ‘julle moet vervul word in die Gees.’ So staan daar ook letterlik in Ef 2:21-22 Christus Jesus ‘in wie die hele gebou saamgevoeg word en groei tot ‘n heilige tempel in die Here, in wie ook julle saam opgebou word tot ‘n woonplek vir God in die Gees.’ Ons moet vol word onder die werking of die invloed van die Gees in ons. Soos wat Paulus ‘in Christus’ gebruik (Ef 1:1,3,12; 2:6,7, 10, 13; 3:6, 11,21; 4:32) om ons noue band met Christus te beskryf, word ‘in die Gees’ skynbaar ook gebruik om aan te toon dat dit deur die Gees gedoen word (Ef 2:22; 3:5; 5:18; 6:18). 

In die gedeelte 5:15-21 gaan dit om gelowiges se lewenswandel wat wys en verstandig moet wees (15-17). Daarom moet ons vervul word met insig oor hoe die Here wil hê dat ons moet lewe en dan so gaan lewe. Vier eienskappe van ‘n vol lewe onder invloed van die Gees word eers beskryf (19-21) en dan hoe gelowiges dit moet toepas in die huwelik (22-32), en gesin (6:1-9). Die eerste en vierde eienskap het te doen met ons optrede teenoor mekaar, en die tweede en derde oor ons optrede teenoor God (19-21).

            Die eerste kenmerk klink snaaks: ons moet met mekaar praat deur ons liedere. In die bewoording van ons liedere kan ons insig kry hoe die Here wil hê ons moet lewe, ‘n lewe wat oorborrel in psalms, lofgesange en geestelike liedere – dit staan teenoor die drinkliedere wat opklink in die drinkplekke van die tyd, en vereis dat die bewoording van ons liedere met die boodskap van die Bybel ooreenstem.

            Die vierde kenmerk eis dat gelowiges aan mekaar onderdanig sal lewe – nie oor mekaar te wil baasspeel of jouself ten koste van die ander te wil handhaaf nie (ook nie in die huwelik, of gesinslewe nie). Filippense 2:3 stel dit nog duideliker: moet niks uit selfsug of eersug doen nie, maar in nederigheid moet die een die ander hoër ag as homself. Ef 5:21 voeg nog by dat die onderdanigheid aan mekaar moet geskied in vrees/uit eerbied vir Christus. ‘n Vol lewe onder die invloed van die Gees bring eerbied vir Christus, en respek vir mekaar vloei daaruit voort.

            Die tweede kenmerk: om met ons hele hart (OAV: sing in julle hart)  tot eer van die Here te sing, en die derde: dank God die Vader altyd oor alles in die Naam van ons Here Jesus Christus – hier gaan dit blykbaar nie om wat in die gemeente gebeur nie, maar in die verhouding van die indiwiduele gelowige met die Vader: dit beklemtoon dat die vol lewe wat ons onder die werking van die Heilige Gees kry, gekenmerk word deur lewensblyheid, ‘n innerlike juiglied omdat ons bly is oor sy genade wat Hy aan ons skenk deur sy Seun se lewe, sterwe en opstanding vir ons, en waaraan die Gees ons verbind deur geloof. Daarby kom dit dat ons God wat ons Vader geword het deur Jesus en die werking van die Gees in ons, te alle tye en oor alle dinge dank (vgl. Ef. 1:3-14,17; 2:4-7,18; 3:14-21). Om dit te doen in die Naam van Christus beteken dat dit deur Homself gebeur, deur ons verbondenheid aan Hom wat die Gees bewerk, dat ons deel word van die groot liefde van God wat in 3:17-19 besing word.

Die Heilige Gees wil dat ons lewe vervul word met liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelikheid, goedhartigheid, getrouheid, nederigheid en selfbeheersing (Galasiërs 5:22-23). Hy is besig om ons te omvorm om al meer aan die beeld van Christus gelyk te word (2 Korintiërs 3:18). Hy doen dit deur die woord van God wat ons hoor en lees, en deur die voorbeelde van sy werk in mede-gelowiges se liefde, ens. waarvoor Hy ons oë oopmaak, alles om ons te oortuig van dinge wat ons moet los, en ander wat ons moet begin doen, en daarmee sal Hy besig bly tot ons dood. 

Skrywer:  Prof Francois Malan

Terug na die Ou Testament: Hebreeuse name van God en Jesus (3) – Adrio König

5.4 Jesus

Met die naam “Jesus” het dit effens anders verloop. Sy naam was waarskynlik iets soos Jehoshua – al is daar verskillende spelwyses moontlik. Maar toe Paulus die Griekse wêreld in is, het hy dit dadelik in Griekse letters oorgesit – Jysous, wat eintlik Jêsoes uitgespreek word.

Die Griekse spelling is effens vreemd, dit klink nie regtig na Jehoshua nie. Dit laat ‘n mens vermoed dat ons nie té seker moet wees oor presies hoe sy Hebreeuse naam in sy omgewing uitgespreek is nie. Maar dit sou natuurlik vir Paulus vreemd gewees het om met ‘n Hebreeuse naam die Griekse wêreld in te gaan. Trouens dit was vir hierdie “buitelandse” Jode ‘n taamlik algemene praktyk om sowel ‘n Hebreeuse naam as ‘n Griekse naam te hê. Paulus het self twee name gehad. Saul of Saulus was sy Hebreeuse naam (Hand 9:1, 4), en Paulus sy Griekse naam. Selfs lank ná sy bekering word hy nog Saulus genoem (Hand 9:26; 13:2), en eers as hy op sy eerste sendingreis die Griekssprekende wêreld intrek, slaan Lukas oor na sy Griekse naam, Paulus (Hand 13:9). Daar was meer sulke dubbelname soos Silas en Silvanus.

Dit is dus terloops nie so dat Paulus se naam by sy bekering verander het van Saulus na Paulus nie.

Dit is dus nie vreemd dat Paulus eintlik skynbaar ‘n soort aanpassing in Jesus se Hebreeuse Naam gemaak het om eg Grieks te klink nie. En dit bevestig net die vryheid wat hulle met sy en God se Name gehad het.  

Skrywer: Prof Adrio König

Terug na die Ou Testament: Hebreeuse name van God en Jesus (2) – Adrio König

5.2 Die Septuagint

Kom ons dink net ‘n oomblik terug aan die ontstaan van hierdie Griekse vertaling van die Ou Testament, die Septuagint. Dit is deur die Jode self gemaak, waarskynlik so ongeveer twee eeue voor die geboorte van Jesus. Waarom? Baie Jode het geëmigreer en iewers in die buiteland geleef. Hulle kinders het op skool Grieks geleer, wat die algemene omgangstaal rondom die Middellandse See was. Na twee of drie geslagte het die kinders eenvoudig nie meer Hebreeus geken nie. Dit was dus eintlik uit nood, sodat die buitelandse Jode net weer hulle Bybel kon lees, dat die Jode toe die Ou Testament in Grieks vertaal het.

Dit beteken dat Paulus glad nie net vir die heidene wat tot bekering gekom het, Grieks geskryf het nie, maar ook terwille van die Jode self wat Hy op die sabbat in die sinagoge gekry het! In baie gevalle het die Jode selfs Grieks gebruik tydens hulle byeenkomste in die sinagoge – terwille van hulle eie kinders en die heidene wat hulle byeenkomste bygewoon het.

Dink maar net wat gebeur met Afrikaanssprekendes wat vandag in die tweede of derde geslag in die buiteland bly. 

5.3 Jahwe – Here?

Dit alles beteken onder andere dat die skrywers van die Nuwe Testament nie self die Griekse  vertaling van God se Naam “Here” (kourios, uitgespreek as koerios) uitgedink het nie, maar eenvoudig die woord gebruik het wat al ‘n paar eeue lank in die Septuagint gestaan het en deur die buitelandse Jode gebruik is.

‘n Mens kan nogal ‘n bietjie kyk na hierdie vertaling. Die Septuagint vertaal die Hebreeuse Naam “Jahwe” met die Grieks “Kourios” – Here. Jahwe is ‘n naam, maar  Kourios is ‘n titel. Waar kom so ‘n vertaling vandaan?

Die Jode het teen hierdie tyd – twee eeue voor Christus – lankal nie meer God se Naam uitgespreek nie. Hulle was bang hulle oortree die derde gebod. Hulle het later eenvoudig nie meer geweet wat die uitspraak was nie, omdat hulle Bybel net medeklinkers gehad het, en geen klinkers nie. Daar het dus net jhw gestaan. Vroeër het mense gedink dit was Jehowa. Vandag weet ons (maar net met redelike sekerheid” dat die iets soos Jahwe was, eintlik Jagwe met ‘n sagte g.)

Dink terloops net hoe goed hulle die Ou Testament moes geken het dat hulle dit sonder klinkers kon lees. Vra iemand om ‘n deel uit die Ou Testament oor te skryf sonder die klinkers, en kyk hoe ver kom jy!

In die Septuagint is jhw dus vertaal met Kourios, Here, ‘n Griekse woord wat iets beteken soos baas, eienaar, die een in beheer. Waar het hulle dit gekry?

Hulle het die Hebreeuse woord vertaal wat die Jode gelees (uitgespreek) het as hulle by die Naam jhw in die Bybel gekom het. Soms het hulle net die Hebreeuse woord vir “Naam” gelees (sheem), maar meestal die Hebreeuse woord “adonai” wat baas, eienaar, die een in beheer beteken.  Dit is natuurlik baie jammer want met hierdie vertaling het die gevoel dat God ‘n eienaam het, eintlik verlore gegaan.

Twee dinge het nou hieruit voortgekom. Die skrywers van die Nuwe Testament het eenvoudig hierdie vertaling by die Septuagint oorgeneem en God se naam in die Nuwe Testament as Kourios (wat ons ken as “Here”) vertaal in plaas van Jahwe. Waarom? Wel, hulle het natuurlik self nie geweet hoe sy Naam oorspronklik uitgespreek was nie. Dus het hulle ook nie veel van ‘n keuse gehad het nie.

Maar presies dieselfde het toe ook in ons vertalings van die Ou Testament gebeur. Alhoewel daar in die Hebreeus Jahwe staan, is dit deurgaans met “Here” (Lord, Herr) vertaal en nie as Jahwe behou nie. En die hele westerse wêreld het dit gedoen. Dis interessant dat die vertalings in Afrikatale vroeg in die vorige eeu, die Naam behou het in die ou Engelse vorm van Jehovah.  

Dit is dus jammer dat ons nie meer in ons vertalings van die Ou Testament iets soos “Jahwe” in plaas van “Here” het nie, en daarom is dit so lekker om byvoorbeeld die NJB te lees waarin dit wel gebruik word. En natuurlik kan ‘n mens dit ook persoonlik doen.

Maar of dit ‘n verpligting moet wees, is ‘n ander vraag wat ons later sal bespreek.  

Skrywer: Prof Adrio König