The Christian faith begins not with a big DO but with a big DONE – Wachtman Nee

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 37

Vraag:

Hoe help die Heilige Gees ons?

Antwoord:

Die Heilige Gees oortuig ons van ons sonde, vertroos ons, gee aan ons geestelike gawes en die begeerte om God te gehoorsaam; Hy stel ons in staat om te bid en God se woord te verstaan. [Onderstreepte gedeelte is die antwoord vir kinders.]

Skrifgedeelte:

Sit verlossing as helm op en vat die swaard van die Gees, dit is die woord van God. Doen dit alles biddend en smeek God by elke geleentheid deur die Gees. Wees waaksaam en bid gedurig vir al die gelowiges (Efesiërs 6:17 – 18).

 Kommentaar:

Die Heilige Gees wat in ons woon gee leiding en rigting. Fundamenteel verlig Hy ons denke, gee vir ons oë, verstand, skyn in ons, verplaas ons van duisternis na die wonderbaarlike lig waardeur ons ons weg kan sien, ons pad kan ken en die dinge van God kan onderskei. Hy gee ‘n nuwe lewe en insig waardeur ons, in die algemeen, geestelike dinge kan verstaan, onderskei en ontvang. Meer word verlang vir die ontvang, aanvaarding van ‘n besondere waarheid en om dit wat daarteenoor staan te verwerp. Dit is ook die werk van die Gees wat in ons woon … Hy gee aan elke waarheid ‘n nuwe heerlikheid; hy maak dit begeerlik vir die siel. Krag sowel as lig kom deur die uitstorting van sy Gees in ons. Krag vir die ontvangs en beoefening van al sy genadige ontdekkings vir ons – van sy Gees kry ons ook ondersteuning. Ons harte is gereed om te sink en misluk onder ons beproewinge; ‘n klein dingetjie sal dit laat gebeur; liggaam en hart en alles in ons is gereed om te misluk. Die Gees help en genees die die ongesteldheid wat gereed is om ons te laat misluk. Hoe dikwels as ons laste te swaar is, het die Heilige Gees in sy krag ons laste gedra en ons ondersteun. Hy is die Gees van genade; Hy is die Gees van heiligheid; Hy is die Gees van vreugde en vertroosting; Hy is die hoë en heilige Een wat tot in ewigheid daar is en wat gekies het om in my te woon.

Hierdie kommentaar  is deur John Owen (1616–1683), ‘n Engelse Puriteinse teoloog, geskryf.  Hy gaan na Oxford Universiteit toe hy slegs 12 jaar oud was; hy kry sy M.A. graad toe hy slegs 19 jaar oud was. Later word hy as Vise-Kanselier van Oxford aangestel. Hy preek in die Parlement die dag na Koning Charles I se teregstelling. Hy vervul die taak sonder om na die gebeurtenis te verwys. Hy het baie boeke geskryf insluitend geskiedkundige verhandelings en verskeie boeke oor die Heilige Gees.

Hierdie kommentaar  kom uit  “The Indwelling of the Spirit” in “The Doctrine of the Saints’ Perseverance Explained and Confirmed” in The Works of John Owen, geredigeer deur William Goold, Volume XI (New York: Robert Carter & Brothers, 1853), 343 – 361.

Verdere leesstof:

 “Paraclete” en “Inward Witness” in Concise Theology, deur J. I. Packer.

Gebed:

O Heilige Gees, liefde van God, wat van die almagtige Vader en sy geseënde Seun, kom; kragtige advokaat en liefdevolle Vertrooster, gee u genade en daal in my hart neer; verlig die donker hoekies van hierdie verwaarloosde woning en versprei daar U strale. Woon in daardie siel wat na u tempel verlang; lei daardie dorre grond wat met onkruid en distels oorgroei en verlore is omdat dit verwaarloos is, nat. Maak dit vrugbaar met u dou uit die hemel. O, as dit U vreugde sal verskaf om na my te kom, Vertrooster van siele wat rou – U magtige krag in nood en hulp in tye van nood. Kom U uitroeier van alle inwendige besoedeling en geneser van geestelike wonde en siektes. Kom, o Sterke vir die swakkes, en U wat almal wat val weer optel. Kom, U wat die trotse neerbuig en leermeester van die swakkes en nederiges is. Kom, U helper van die armes, en verfrisser van hulle wat flou is. Kom, Heilige Gees in oorvloedige genade en maak my gereed om U te ontvang; buig U neer na my ongesteldhede, dat my swakheid nie deur u grootheid geïgnoreer sal word nie. Al waarvoor ek by  U, Vader, my enigste Verlosser, pleit wat in eenheid met die Seun en Heilige Gees leef en regeer – as een God, die wêreld vir ewig regeer.

Hierdie gebed  is deur Augustinus  (354 – 430), die Biskop van Hippo in Noord-Afrika, geskryf.  Hy was ‘n teoloog en filosoof. Beide die Katolieke en Anglikaanse Kerk beskou hom as ‘n heilige. Hy skryf oor sy bekering in sy Confessions, sy bekendste boek. Hy was ‘n produktiewe skrywer en het geskryf in Latyn.  Baie van sy werke het behoue gebly – honderde titels. Dit sluit in apologetiese werke, werke oor Christelike leerstellings en kommentare en meer as 350 preke wat behoue gebly het.

Uit  Pious Breathings: Being the Meditations of St Augustine, his Treatise of the Love of God, Soliloquies and Manual, vertaal deur Geo. Stanhope (London: J. Nunn & Co., 1818), 29–31.

Copyright © 2012 by Redeemer Presbyterian Church

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t  charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.

“As long as we think we own anything,that thing owns us. As soon as we know that we own nothing,then God owns us” — AW Tozer

Bybelverse wat verkeerd gebruik word: Nie bo jou kragte nie

Eric J. Bargerhuff het ‘n baie interessante boek – The Most Misused Verses in the Bible – geskryf. In hierdie reeks gaan ek onder andere van hierdie boek gebruik maak.

Geen versoeking wat meer is as wat ‘n mens kan weerstaan, het julle oorval nie. God is getrou. Hy sal nie toelaat dat julle bo julle kragte versoek word nie; as die versoeking kom, sal Hy ook die uitkoms gee, sodat julle dit kan weerstaan (1 Korintiërs 10:13)

As die pad moeilik word, is ons geneig om hierdie vers as bemoediging te gebruik. Soms vind ons dat hierdie vertroosting nie werk nie. Paulus se lewe was nie maklik nie. As sendeling moes hy dikwels deur gevaarlike terrein reis. Lees net 2 Korintiërs 6:4 – 10 om van al sy ontberings te hoor. Het dit vir Paulus oorval? Vroeër in die brief skryf hy: Die swaar wat ons moes verduur, het ver bo ons kragte gegaan, sodat ons selfs die hoop om te bly lewe, laat vaar het. Trouens, dit het vir ons gevoel asof die doodvonnis klaar oor ons uitgespreek is (2 Korintiërs 1:8 – 9). Dit lyk asof God vir Paulus hier meer gegee het as wat hy kan hanteer. Hoekom het God dit gedoen? Lees net vers 9 klaar: Maar dit het gebeur, sodat ons nie op onsself sou vertrou nie, maar op God wat die dooies opwek tot die lewe.

God gee ons soms meer as wat ons kan hanteer, sodat, wanneer ons aan die einde van ons kragte kom, ons besef dat ons lewe en krag van God kom. Sonder My kan julle niks doen nie (Johannes 15:5).

Paulus praat nie hier oor die swaarkry van die lewe nie – hy praat spesifiek oor versoeking. Hy is besig om die gelowiges in Korinte te waarsku teen trots en ‘n oormaat vertroue in hulle vermoë om versoeking te weerstaan. Voor hulle tot geloof in Christus gekom het, het hulle afgode aanbid. Hulle het gereeld feeste in die heidense tempels bygewoon; hulle was deel van die onsedelikheid wat in Korinte geheers het. Nou dat hulle Christene is, het hulle nie meer afgode aanbid nie, maar wou nog die feeste bygewoon het – hulle wou steeds deel van die sosiale lewe gewees het. Solank as wat hulle die regte perspektief op afgode gehad het, was hulle vry om aan al die sosiale aktiwiteite deel te neem – hulle moes net nie aan versoeking toegee nie. Nou speel hulle met vuur en Paulus besef dit. 1 Korintiërs 8 – 10 was Paulus se antwoord op hulle “vryheid in Christus.”

Paulus begin met ‘n ernstige waarskuwing: hulle mag inderdaad vryheid in Christus hê, maar hulle moet versigtig wees om dit nie so te gebruik dat ander in sonde verval nie. Dit is nie goed om hierdie vryheid uit te oefen in die teenwoordigheid van ander Christene wat swakker was en nie die versoeking so kon weerstaan nie. Daarom vra Paulus hulle om hulle vryheid in te perk. Dan gebruik hy sy eie lewe as voorbeeld. Hy het ook soms sy eie regte en voorregte ingeperk (9:14). Maar die Korintiërs was trots en wou hulle vryheid se perke tot die uiterste druk – hulle glo dat hulle volwasse genoeg is om die versoeking te weerstaan. Paulus gebruik sekere Ou Testamentiese  voorbeelde van hoe Israel voortdurend aan die versoeking toegegee het. Daarna waarsku hy die Korintiërs dat te veel vertroue tot hulle ondergang kan lei: Daarom, wie meen dat hy staan, moet oppas dat hy nie val nie (10:12)

Daarna praat Paulus oor versoeking in die algemeen. Hy waarsku en volg dit met woorde van aanmoediging en insig op. Dit is nou ons vers. Hy het begin deur te sê dat niemand versoeking vryspring nie. Die goeie nuus: ons hoef nie toe te gee nie. Niemand mag ooit sê dat hy geen keuse gehad het nie en moes toegee. God gee aan ons die vermoë om te weerstaan – ons moet net na God opkyk. Omdat Hy self versoek is en gely het, kan Hy dié help wat versoek word (Hebreërs 2:18).

Ons het ‘n  advokaat en helper in Jesus Christus. As ons na Jesus se eie versoeking in die woestyn kyk, is die beste wapen teen versoeking God se woord. Elke keer as Satan vir Jesus versoek het, gaan Jesus na die woord vir ‘n antwoord. Dit is die riglyn wat ons moet volg as ons versoek word.

Volgende keer kyk ons na Spreuke 22:6.

Jesus antwoord op besware van die Jode (6:41-51) – Francois Malan

6:41 Na Jesus se verklaring dat Hy die brood uit die hemel is, het die Jode teen God en sy Gesant gemor, soos Israel in die woestyn (Eks 15:24; 16:2; 17:3; Num 11:1,4; 14:1).  Ps 78:18-22 sê hulle het God daarmee getart en Hom uitgedaag. Nou glo die Jode ook nie in Jesus nie, en vertrou nie op Hom as die lewegewende Brood nie.

6:42 Wat hulle wel van Jesus ‘gesien’ het, en ken, is dat hulle sy pa en ma ken, gewone mense. Hoe kan Hy beweer Hy kom uit die hemel? Vir hulle sluit sy bekende aardse herkoms sy hemelse afkoms uit. So kan die Messias tog nie verskyn nie, so gewoon, so nederig, so verklaarbaar egte mens. Hier is weer die tipiese misverstand van die ongeloof, wat telkens in hierdie Evangelie opduik. Die menswording van die Seun van God was en bly die groot struikelblok vir die Jode, vandag nog. Maar nie net vir die Jode nie.

6:43-44 Jesus gaan nie op hulle argument in nie, maar vermaan hulle om nie onder mekaar te mor nie. Die positiewe stellings van verse 37,39,40 oor die wil van die Vader en dat Hy mense gee om in Jesus te glo, word hier skerp negatief gestel: Niemand kan na Jesus toe kom as die Vader hom/haar nie na Hom toe trek nie. Dit geskied deur die werking van die Heilige Gees in die harte van mense. Vir die derde keer gee Jesus die versekering dat Hy elkeen wat die Vader vir Hom gegee het/na Hom toe getrek het, op die laaste dag sal laat opstaan uit die dood. God se genade begin by ‘n mens om jou na Jesus toe te trek, en word voltooi met jou opwekking. Dit is ‘n indirekte oproep tot die Jode om Jesus aan te neem.  

6:45 Jesus verwys na Jesaja 54:13 wat in Hom vervul word. Elkeen wat die Vader gehoor het en by Hom geleer het, kom na My toe. Dit is hulle wat die Vader na Jesus toe ‘trek’ (v44), wat gehoor gee aan God se woord en gewillig is om deur Hom geleer te word. Hulle glo in Jesus as die Seun van God wat self vir ons kom leer het (vgl. Jeremia 31:33; 1 Tessalonisense.4:9). God se Woord het mens geword en deur die Heilige Gees woon sy Woord/woord in ons.

6:46 Om misverstand te voorkom, asof enigiemand vir God direk sou ‘sien’, sê Jesus dat net Hy die Vader gesien het (vgl. 1:18). Maar wie die Seun ‘sien’ en in Hom glo, sal die ewige lewe hê (v40; 14:9). Dit is deur die Seun dat God die mense leer.   

6:47 Die mens se verantwoordelikheid word voorop gestel, ingelei met ‘voorwaar, voorwaar’ om die erns en sekerheid daarvan aan te dui. In die geloofskeuse vir Jesus word die welbehae van die Vader voltrek. Jesus is die ewige lewe (14:6). In die geloof gee die gelowige sy selfhandhawing prys en werp homself slegs op God vir sy behoud, nie op menslike moontlikhede nie.

6:48 Op grond van sy uitspraak in vers 47 oor geloof in Hom, herhaal Jesus sy uitspraak wat aanstoot gegee het (v41). Daarmee word die volgende verse ingelei oor hoe in Jesus geglo moet word, en wat die ewige lewe inhou.

6:49 Jesus kom terug op die Jode se argument in v31. Hulle voorouers het wel in die woestyn God se manna geëet, waarmee hulle liggaamlik gevoed is, maar dit het geen uitwerking gehad op die lewe na die dood nie. Hulle het almal gesterwe.

6:50 Die brood wat uit die hemel kom,  moet geëet word om nie te sterf nie. Die metafoor word in vers 51 verduidelik, maar is reeds in verse 41en 47 uitgespel: Jesus is die brood van die lewe, en om die brood te eet, beteken om in Hom te glo. ‘Gesterwe’ in v49 verwys na die liggaamlike dood van die voorouers in die woestyn. ‘Nie te sterf nie’ in vers 50 verwys na die ewige dood as jy nie in Jesus glo nie.

6:51 Die kontras tussen die manna van die voorouers wat gesterf het (v49) en Jesus as die brood wat lewe gee (v50) is ‘n waarskuwing aan die Jode van Jesus se tyd (en latere lesers) sodat die lot van die voorvaders hulle nie tref nie, en is ‘n oproep om te ‘eet’ en te lewe. Die twee redes waarom die Brood die lewe gee is (i) die ‘lewende brood’ het uit die hemel neergedaal, die Woord van God het mens geword (1:14), en Hy het die lewe in Homself (5:26); (ii) die ‘brood’ is sy liggaam wat Hy as offer gaan gee vir die lewe van die wêreld – Hy gaan sterf sodat die wêreld mag lewe (10:11,15; 11:51,52).  Johannes  6:4 plaas hierdie gesprek in die tyd van die paasfees van die Jode met die slagting van hulle paaslammers, en Jesus is die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem (1:29). 

            Hier plaas Johannes die klem op Jesus se dood vir die lewe van die wêreld (vgl. 3:16; 12:32,33). Vir die lewe van die wêreld word die Seun van God met sy swakke menslike liggaam aan die kruis gehang as die ‘Brood uit die hemel’ wat ‘geëet moet word en nou reeds deel word van die ewige lewe.

            Vir die Jerusalemmers was die verbreking van die sabbat die steen des aanstoots – tussen hulle en Jesus staan hulle wettisisme. Die Galileërs word van Jesus geskei deur hulle wêreldse begrip van die Messias – hulle verwag ‘n Moses met  daaglikse manna. As die gekruisigde is die Messias egter die ewige lewensbrood.   

Skrywer: Prof Francois Malan

Jesus is die brood van die lewe (6:34-40) – Francois Malan

6:34 Soos deur Nikodemus en die Samaritaanse vrou, word Jesus misverstaan deur die ongeloof van die Jode. Hulle dink net aan letterlike brood, wat hulle beleefd (meneer) vir altyd vra. Soos die Samaritaanse vrou wil hulle vir altyd versorg wees (4:15).

Die hele Johannes-Evangelie is vol metafore – beeldspraak om geestelike waarhede plasties aanskoulik uit te druk, veral oor God as ons Vader, Jesus as die Seun van God/Seun van die mens,  en die Heilige Gees as skeppingswind/lewensasem (3:8).

6:35 Jesus verduidelik die brood-metafoor: ‘Ek, Ek is die brood van die lewe.’ Die ‘Ek is’ van Eks 3:14 word vir die eerste van sewe maal aan ‘n metafoor verbind: Ek is die brood van die lewe (6:34,41,48,51; die lig vir die wêreld (8:12); die deur (10:7,9); die goeie herder (10:11,14); die opstanding en die lewe (11:25); die weg, die waarheid en die lewe (14:6); die ware wingerdstok (15:1,5). Elkeen van die gevalle openbaar ‘n belangrike aspek van Jesus se persoon en dienswerk, met die ondertoon van die bekendstelling van Hom as God: Ek is wat Ek is.

            Soos daaglikse brood lewe onderhou, gee hierdie Brood lewe en onderhou die ewige lewe wat nou reeds begin vir dié persoon wat na Jesus toe kom – na Hom jou toevlug neem; wat in Jesus glo – ‘n sinoniem vir ‘na Hom toe kom.’ Brood verbeeld die nouste verbintenis aan Jesus self as jou Here aan wie jy in vertroue die seggenskap oor jou lewe gee.

            So iemand sal nooit weer (baie sterk gestel) ‘honger’ of ‘dors’ word nie – twee metafore vir

geestelike nood . Hy sal ten volle versadig wees, want hy het in homself die ewige lewe (vgl. Jn 17:13;21-26) deur die Heilige Gees in ons kom woon (Joh 7:38-39).

6:36 Hulle het ‘gesien’ en tog nie ‘geglo’ nie – by die vermeerdering van die brood het hulle die brood gesien, daarvan geëet, en steeds nóg brood gesoek, maar hulleself nie aan Jesus oorgegee as hulle Here nie, Hom nie as God herken of geglo nie. Jesus wys die Jode in Galilea op hulle sonde deur te weier om in Hom te glo, soos Hy die Jode in Judea op hulle sonde gewys het deur nie na Hom toe te kom om die lewe te kry nie (5:40).

6:37 Terwyl die ongelowige self die skuld dra vir sy ongeloof, gee die Vader geloof aan dié mense wat wel na Jesus toe kom. In 16:8-10 verduidelik Jesus dat die Heilige Gees mense sal oortuig van (i) sonde (ongeloof in Jesus), (ii) geregtigheid (dat Jesus die verhouding met God regmaak) en (iii) oordeel (oor ewige lewe of ewige dood). Die woord vir ‘oortuig’ het ook die betekenis van aankla of veroordeel. Vir die gelowiges oortuig Hy; die ongelowiges kla Hy aan. Die mens wat tot geloof in Jesus kom kan die Vader net loof en dank vir sy genade, dat Hy sy/haar oë oopgemaak het om homself/haarself in geloof aan Jesus oor te gee.

            Jesus se blye versekering is dat Hy nooit iemand wat na Hom toe kom sal verwerp (letterlik: uitwerp buitentoe) nie – al is sy geloof so swak en sy ‘kom na Jesus’ ‘n struikelgang (vgl. die pa se pleitroep om hulp met sy ongeloof in Mark 9:24). 

6:38-39 Die rede waarom Jesus niemand wat na Hom toe kom, sal verwerp nie, is dat Hy die wil van sy Vader kom doen. Tussen Hom en die Vader is daar volkome ooreenstemming. In hierdie hoofstuk word sewe maal verwys na die koms van die Seun van die hemel na die aarde (vv 33,38,41,42,50,51,58). Daarmee word sy bereidheid om die hemelse heerlikheid te verlaat om op aarde redding vir die mense te bewerk besonderlik beklemtoon. 

 Die doel van Jesus se menswording (1:14) is dat Hy nie een sal verloor wat die Vader Hom gegee het nie, en dat hulle almal op die laaste dag opgewek word uit die dood. Die behoud van die gelowige is nie van sy swak geloof afhanklik nie, maar is gegrond op die wil van die Vader en die bewaring deur die Seun. Sy bewaring loop uit op die lewe by God.

6:40 Die aandeel van die Vader in die redding van die mens word vir die derde maal aangedui: elkeen wat die Vader vir My gee (v37), dit is die wil van Hom wat My gestuur het…almal wat Hy My gegee het (v39). Hier in v40 is dit: want dit die wil van my Vader: dat elkeen wat die Seun ‘sien’ en in Hom glo, die ewige lewe sal hê.,Agter elke gelowige staan die wil en besluit van die Vader. Dit is die sekerheid wat elke gelowige kan hê.

            Die ‘sien’ sluit hier meer in as blote kyk na Hom. Dit is die Vader wat die mens se geestelike oë oopmaak, sodat hulle Jesus waarlik as die Seun van God kan sien. Van die gelowige sê Jesus met klem op ‘Ek’: ‘Ék sal hom op die laaste dag opwek.’ Daarmee verklaar Hy ondubbelsinnig dat Hy en die Vader een is, want dit is slegs God wat kan dood maak en lewe gee (Deutr. 32:39;  1 Sam.2:6).

Skrywer: Prof Francois Malan