God se rigiede teenoor sy toelaatbare wil – Francois Malan
Jan vra:
[Hierdie is ’n opvolgvraag]
Natuurlik is mens dankbaar teenoor die Here dat die kind se lewe gespaar is! Maar die punt wat ek wou maak is dat soveel mense beweer dat hulle eers ‘n uiters traumatiese gebeurtenis moes beleef voordat hulle tot besinning gekom en die Here voluit begin dien het. Soos prof Malan tereg opmerk is dit dan meesal hulle eie optredes wat tot gevolg het dat die dief kom om te steel en te verwoes.
God is soewerein en Hy het Sy eie wil. En Hy het dit goed gedink om aan die mens sy eie vrye wil te gee. God se wil sluit in bv: Ek WIL, word gereinig; Ek WIL barmhartigheid hê; elkeen aan wie die Seun dit WIL openbaar; nogtans nie soos Ek WIL nie; so maak ook die Seun lewendig wie Hy WIL; Hy verhard wie Hy WIL; Hy wil nie dat sommige moet vergaan nie, ens.
My verdere vraag is dus: Hoe verklaar mens God se “rigiede” wil teenoor Sy “ toelaatbare” wil, asb?
Antwoord
Prof. Francois Malan antwoord:
1 elkeen aan wie die Seun dit WIL openbaar – rigied?
In Matteus 11:25-30 loof Jesus die Vader wat hierdie dinge vir slim en geleerde mense verberg en dit aan kindertjies bekendmaak. Hy verklaar o.a. dat niemand die Vader ken nie, behalwe die Seun en elkeen aan wie die Seun Hom bekend wil maak. En nooi dan uit: Kom na My toe almal wat vermoeid en swaar belas is (wat verklaar word as die swaar laste wat die Fariseërs op die Jode gelaai het met 613 gebooie wat hulle in die Ou Testament gekry het wat elkeen moet onderhou om God te behaag). Neem my juk op julle en leer van My, omdat Ek sagmoedig en nederig van hart is, en julle sal rus vind vir julle gemoed. Want my juk is draaglik en my las is lig. En dan gee Jesus vir sy volgelinge ‘n nuwe wet: om mekaar lief te hê soos Hy ons liefhet en aan die kruis in ons plek sterf (Johannes 13:34-35).
Slim en geleerde mense is trots en selfgenoegsaam in hulle wysheid (rigied!) en reken hulle het Jesus nie nodig nie, terwyl kinderlikes nie selfbewus is nie, maar afhanklik en ontvanklik (vgl. Mt 18:1-4 as julle nie verander en soos kinders word nie, sal julle beslis nie in die koninkryk van die hemel ingaan nie).
2 so maak ook die Seun lewendig wie Hy WIL;
Johannes 5:19-30 volg op Jesus se genesing van die man wat 38-jaar lank siek was. Omdat Hy die man op die Sabbat genees het, wou die Jode Hom vervolg. Toe Hy sê dat sy Vader tot nou toe aan die werk is, en Hy is ook aan die werk, wou hulle Hom doodmaak omdat Hy Hom aan God gelykgestel het. En dan volg die 19-30 oor hoe Hy en die Vader een is, en vers 21: Want soos die Vader die dooies opwek en lewend maak, so maak die Seun ook lewend wie Hy wil. Ver 23: Wie nie die Seun eer nie (soos die Jode), eer nie die Vader wat Hom gestuur het nie. Vers 24: Voorwaar, voorwaar, Ek sê vir julle: Wie my woord hoor en Hom glo wat My gestuur het, het die ewige lewe en vir hom is daar geen veroordeling nie, maar hy het uit die dood na die lewe oorgegaan. (klink dit rigied?)
3 Hy verhard wie Hy WIL;
Johannes 12:39-40 haal eintlik Jesaja 6:10 aan.
Johannes 12 is die afsluiting van Jesus se bediening aan die ongelowige Jode waarin Hy hulle in elke hoofstuk probeer oortuig dat Hy God is wat mens geword het (vgl. Jn 1:1-3,14) (in Hoofstukke 13-17 gee Hy onderrig net aan sy klein groepie dissipels, veral na Judas se vertrek uit die bokamer). 12:37-43 is eintlik die skrywer se kommentaar dat die Jode, ten spyte van Jesus se baie tekens wat Hy in hulle teenwoordigheid gedoen het, nie in Hom geglo nie. En dan het hy twee aanhalings uit Jesaja wat hy op Jesus toepas (Js 53:1 en Js 6:10).
In Jesaja 6 roep die Here vir Jesaja om vir die volk te gaan sê dat hulle in ballingskap weggevoer gaan word, want vir 200 jaar luister hulle nie na die boodskappers van die Here nie. Dwarsdeur die koningstyd ná Salomo (ná 931 v.C.), het die leiers en die volk al verder van die Here af beweeg agter Baäl en Astarte aan, die gode van die Kanaäniete, ten spyte van die oproepe tot bekering na die Here toe, deur profete soos Elia en Elisa, Amos, Hosea en Jesaja. In 722 v.C. gaan die tien stamme in balingskap na Assirië (Hosea 9:17: My God het hulle verwerp omdat hulle nie na Hom geluister het nie; hulle sal swerwelinge word onder die nasies) ; Nahum, Jeremia, Sefanja, Habbakuk en Esegiël roep die 2 stamme tot bekering, totdat Jerusalem ook verwoes word en die volk as ballinge na Babel weggevoer word in 587 v.C.
Omdat die volk nie na die profete wou luister nie, gee die Here hulle oor aan hulle eie begeerte om afgode te gaan dien in die lande van die afgode, totdat hulle leer om na die Here terug te keer (Hosea 3:5; 5:15-6:3; 12:7).
Johannes sien dat dieselfde besig is om te gebeur met die Jode van Jesus se tyd. Toe die Seun van God self na sy volk toe gekom het, het hulle Hom nie aangeneem nie en Hom dood gemaak. Daarom haal hy Jesaja 6:10 aan. Johannes sien dat met die Jode dieselfde gebeur as toe die Here destyds Israel aan hulle doofheid vir sy Woord en blindheid vir sy genade oorgegee het.
Jn 12:40: ‘Hy het hulle oë verblind – (vgl. Jn 9:40-41 want hulle wou nie sien nie)
en hulle harte verhard’ – (vgl. Mt 23:37/Lk 13:34 want hulle wou nie na Hom toe kom nie).
Dieselfde Jesaja-teks word in Matteus 13:14-15 aangehaal as rede gegee waarom Jesus in gelykenisse met die volk praat: Want hierdie volk se hart is afgestomp…;
Paulus sê: God se toorn word geopenbaar oor al die goddeloosheid en ongeregigheid van die mense…deurdat God hulle oorgee aan hulle eie skandelike begeertes… aan hulle verwerplike denkwyse sodat hulle onbetaamlik optree (Romeine 1:18,26,28).
Dit is nie ‘n rigiede wil van die Here nie, maar juis ‘n toelatende wil van die Here, wat mense toelaat om hulle eie kop te volg, hulle aan hulle eie begeertes oorgee. In Numeri 14:1 sê die volk Israel, wat die Here uit die slawehuis van Egipte verlos het, en voor Kanaän se grens staan, onder die wolk van die Here se teenwoordigheid, met die daaglikse manna wat die Here vir hulle voorsien, ‘As ons maar in Egipte of in hierdie woestyn gesterf het.’ En dan laat die Here hulle almal wat so mor, behalwe Josua en Kaleb, in die loop van 40 jaar in die woestyn sterf, voordat hulle kinders in Kanaän ingaan (vgl. hulle straf in Num 14:28-30). (God se liefde blyk juis uit sy tugting van sy kinders, vgl. Hebreërs 12:4-11).
Skrywer: Prof Francois Malan