Beeld van God in Jakobus

Beeld van God in Jakobus – Francois Malan

Andries vra:

Antwoord:

Prof. Francois Malan antwoord:

Jakobus skryf waarskynlik aan Joodse-Christene wat verspreid oor die Griekssprekende wêreld woon (1:1) om aan hulle praktiese wysheid en leiding te gee om in die sondige wêreld en onder verdrukking te volhard in die lewenswandel van ‘n Christus-gelowige, as kinders van God, en nie die verkeerde praktyke van die heidense wêreld te volg nie.

Vers 7 wys daarop dat die mens geskape is om beheer uit te oefen oor die diereryk (Gen.1:26), en daarom in staat behoort te wees om sy tong te beheer. Maar vers 8 wys daarop dat geen mens nog sy tong kon tem nie, omdat die mens gedryf word deur sy eie neiging en drang tot die bose. Die uitwerking van die bose tong is noodlottig. Dit is gevul met gif wat die dood meebring (Ps 140:4 in Rom 3:13-14 aangehaal). Ons woorde kan onheil, ongeluk, dood en verwoesting saai onder mense.

Vers 9 wys dat dié verskriklikheid in die kring van die gelowiges plaasvind: Met die mond loof ons die Here en Vader – in die gemeente se samekoms en in die alledaagse lewe loof ons tereg die Here Jesus en God die Vader. Maar direk daarna gebruik ons ons spraakvermoë om ‘n medemens te vloek – presies die teenoorgestelde van wat ons pas teenoor God gedoen het (vgl. Ps 62:5).

Vers 10 vermaan die gelowiges om nie hulle tong vir goed en kwaad te gebruik nie. Die tong behoort gebruik te word om God en die medemens te loof, goed te praat oor God en sy mense en nie in woede of naywer jou medemens te begin vloek nie (vgl. Efes 4:29)..

Vers 11-12 gebruik die beelde van ‘n fontein wat slegs een soort water kan lewer, en vrugtebome wat aan hulle vrugte geken kan word (Mat 7:15-20). Wanneer jy jou medemens vloek is dit duidelik dat jou lof aan God net skyn is en nie uit jou hart kom nie (Mark. 7:20-21). In Matteus 12:33-37 waarsku Jesus juis dat ‘n mens op grond van sy woorde vrygespreek of veroordeel sal word op die oordeelsdag (vgl. Mat.5:21-22 hoe God waak oor die lewe van elke mens).

Skrywer: Prof francois Malan

Hoe vergewe God my sondes?

Hoe vergewe God my sondes? – Francois Malan

’n Leser vra:

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Dit is ‘n reëling van die gemeente. Die Bybel gee geen voorskrifte in die verband nie. Die diakens is volgens Handelinge 6:1 gekies omdat die Griekssprekende gelowiges gekla het dat hulle weduwees afgeskeep is met die daaglikse versorging. Toe Paulus vir die gemeente in Korinte ‘n reëling gegee het oor die insameling van die kollekte vir die armes in Jerusalem, het hy geskryf: Elke Sondag moet elkeen van julle na sy vermoë iets opsy sit en dit opspaar, sodat die geldinsameling nie eers plaasvind as ek kom nie (1 Kor 16:2).

Jesus het vir die sondes van die hele wêreld oor alle tye gesterf en die straf op die sonde gedra (vgl. Joh 1:29; Rom.5:18-19). Dit kon Hy doen omdat Hy God is. ‘n Gewone mens kan nie ons straf op die sonde namens ons dra nie, dit kan God alleen doen. Joh 3:16 sê: God het die wêreld so liefgehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, nie verlore sal gaan nie, maar die ewige lewe sal hê. Joh 3:36 verduidelik: Wie in die Seun glo, het die ewige lewe; wie egter aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie, maar die straf van God bly op hom.

Volgens Rom. 5:12-21 is die ganse menslike geslag saam met Adam sondaars (vgl. v19), en almal aan God se oordeel en straf van die dood onderworpe. Maar almal wat aan Christus behoort, deur in Hom te glo (vgl. Rom 4:23-25), word vrygespreek, hulle verhouding tot God word reggestel, en hulle word deel van die ewige lewe (vgl. 5:21). As kinders van Adam is ons sondaars. As volgelinge van Christus is ons vrygespreekte sondaars.

Christene is gelowige volgelinge van Christus (Hand 11:26), in wie die Gees van God kom woon het om ons te oortuig van ons sonde, ons te lei tot geloof in Christus om die verhouding tussen ons en God reg te maak, en van ons kinders van God te maak (Joh 16:8-9; Rom 8:15).

Skrywer: Prof Francois Malan

Ongesuurde brood in antieke Israel

Ongesuurde brood in antieke Israel – Coen Slabber

Vraag:

Susan Barnard vra:

Ek wil graag ‘n brood resep hê wat hulle in die Bybel se tyd gebruik het vir ongesuurde brood. Kan julle my dalk help asseblief.

Antwoord:

Coen Slabber antwoord:

Die stapelvoedsel van die ou Israeliete was brood. Dit was so ‘n belangrike deel van elke maaltyd dat die Hebreeuse woord vir brood ook na voedsel in die algemeen kan verwys. Om die belang van brood verder te beklemtoon, het Bybelse Hebreeus ten minste twaalf verskillende woorde vir brood. Brood is by feitlik elke maaltyd geëet en het in tussen 50 en 70% van die gewone mense se kalorie inname voorsien.

Die Israeliete het veral koring, gars en soms sorghum verbou. Dit is gewoonlik in die vorm van ‘n platbrood of roosterkoeke gemaak. Fyn gemaalde meel was ‘n luukse wat net die rykes kon bekostig. Gars was die gewildste graansoort in die antieke Midde-Ooste. Gars word vroeër as koring ryp en is ook meer bestand teen droogtetoestande. Ons lees dat Jesus die seuntjie se vyf garsbroodjies vermeerder het om 5 000 mans en hulle gesinne te voed (Johannes 6:9 – 13).

Die hele proses van brood maak, is begin deur die graan te dors. Die primitiefste manier was om die are met die hand uit te vryf – iets wat Jesus se dissipels gedoen het (Lukas 6:1). Later is die gerwe met stokke geslaan of osse is oor die gerwe gejaag om die korrels van die kaf te skei.

Daarna is die graangewas gemaal.’n Harde klip is gebruik om die koring op die meulsteen te maal. Later is ‘n stamper en vysel gebruik. Hier is ‘n voorbeeld van so ‘n meulsteen.

Hierdie was ‘n moeilike en tydrowende proses. Elke huis het sy eie graan gestoor. Dit word bereken dat omtrent drie uur elke dag nodig was om genoeg meel vir ‘n gesin van vyf te maal. Na die meel verkry is, is dit met water gemeng en geknie in ‘n groot bak. Gewoonlik is suurdeeg gebruik. Die suurdeeg is verkry deur ‘n klein deeltjie van die deeg wat vir die vorige baksel gebruik is, te hou.

Hierdie deeg is op verskillende maniere gebak. Aanvanklik is die deeg direk op warm klippe geplaas. Later is ‘n bakpan of bakplaat gemaak van klei of yster gebruik (Levitikus 7:9).

Die eindresultaat van al hierdie metodes was dun brode. Daarom die gebruik om brood te breek en nie te sny nie. Hierdie brood is ook gebruik om in souse te doop. Soms is die brood in ‘n wynsous gedoop (Rut 2:14); soms is dit in olyfolie gedoop. Brood is soms verryk deur boontjies, lensies, sorghum en spelt by te voeg (Esegiël 4:9).

Wat dan nou van ongesuurde brood? Ons lees van die gebruik van ongesuurde brood by die instelling van die paasfees (Eksodus 12). Reeds op die eerste dag van die fees moes alle suurdeeg uit die huis verwyder word. Vir sewe dae lank kon net ongesuurde brood geëet word. Hierdie was ‘n opdrag van God en indien iemand dit nie gehoorsaam nie, moes hy van Israel afgesny word. Die eet van ongesuurde brood hang dikwels saam met Joodse godsdiensfeeste.

Hoekom ongesuurde brood? In die Bybel word suurdeeg gewoonlik met die bose verbind. Die gisting wat plaasvind simboliseer verrotting of ontbinding. Jesus waarsku sy dissipels: Pas op en wees op julle hoede vir die suurdeeg van die Fariseërs en Sadduseërs (Matteus 16:6). Paulus gebruik ook die beeld van suurdeeg in ‘n negatiewe betekenis: Weet julle nie dat ‘n bietjie suurdeeg die hele deeg deurtrek nie? Verwyder dan die ou suurdeeg dat julle nuwe, ongesuurde deeg kan wees … Laat ons dan feesvier, nie met die ou suurdeeg van onsedelikheid en ander sonde nie, maar met die ongesuurde brood van reinheid en waarheid (1 Korintiërs 5:6 – 8). Daar is egter ‘n uitsondering op hierdie reël. Jesus vertel ‘n gelykenis en sê dat die koninkryk van die hemel is soos suurdeeg wat ‘n vrou gevat en in ‘n groot skottel meel ingewerk het totdat dit heeltemal deursuur was (Matteus 13:33).

Ongelukkig kon ek geen resep kry nie.

Skrywer: Dr Coen Slabber

Die gebruik van God se Naam

Die gebruik van God se Naam – Francois Malan

Hannelie vra:

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In Eksodus 20:7 sê God: Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die Here sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie.

In Matteus 6:9 leer Jesus ons om te bid: Ons Vader wat in die hemel is, laat U Naam geheilig word.

God het sy naam aan ons bekendgemaak sodat ons bewus kan wees van sy voortdurende teenwoordigheid by ons, en dat ons enige tyd met Hom mag praat, en oor Hom aan ander te getuig.

Om sy naam te misbruik beteken dat ons sy teenwoordigheid misken, sy krag geringskat deur sy teenwoordigheid te minag, en om die wese van God te verdraai. Misbruik beteken om dit te gebruik vir ‘n nietige doel: in Hosea 4:2 word bv. die vervloeking van iemand anders as ‘n nietige doel gesien. Maar dit tref ook die onnodige gebruik van die Godsnaam in die gewone daaglikse lewe, deur bv. mense wat nie kan praat nie sonder om die naam van die Here tussenin te gooi om hulle woorde sterker te laat klink, of uit gewoonte die naam van die Here te misbruik.

Skrywer: Prof Francois Malan