Die wit steentjie – Coen Slabber

Leonie vra:

Help my asseblief met die boek/teksvers waar daar oor ‘n “wit klippie” en gasvryheid gepraat word. Ek het ‘n paar jaar terug ‘n preek daaroor gehoor waar die ontvanger van die wit klippie soos familie in die huis is.

Antwoord

Dr Coen Slabber antwoord

In Openbaring 2 en 3 lees ons die briewe aan sewe gemeentes in Klein-Asië. Elkeen begin met ‘n spesifieke opdrag: Skrywe aan … Hier word na konkrete probleme in die gemeentes verwys. In die boodskap aan Pergamum (Openbaring 2:12 – 17) lees ons: Elkeen wat kan hoor, moet luister na wat die Gees vir die gemeentes sê. Aan elkeen wat die oorwinning behaal, sal Ek van die verborge manna gee, en daarby sal Ek vir hom ‘n wit steentjie gee met ‘n nuwe naam daarop gegraveer, wat niemand anders ken nie, net hy wat dit kry.

Luister  beteken gehoorsaam – die gemeente moet die Gees gehoorsaam en hulle bekeer en teen die verleiding veg. As hulle volhard, kry hulle deel aan die oorwinning van die verheerlikte Christus. Hulle kry ook ‘n oorwinningsprys: van die verborge manna  en ‘n wit steentjie met ‘n nuwe naam daarop gegraveer.

Wat beteken hierdie wit steentjie? In Openbaring is wit simbolies die teken van suiwerheid/reinheid. Suiwerheid hier verwys na verlossing of geloof of oorwinning. Wit verwys na die hemelse heerlikheid van almal wat oorwin. Dink aan die groot menigte wat voor die troon en voor die Lam staan: Hulle het wit klere aangehad (Openbaring 7:9).

Kom ons egter by die wit steentjie is die betekenis nie so duidelik nie. In die antieke wêreld mag die wit steentjie na verskillende dinge verwys het:

1.  ‘n Juweelsteentjie soos ons dit op die borssak van die hoëpriester gekry het. Joodse tradisie sê dat hierdie steentjies saam met die manna in die woestyn opgetel is. Die wit steentjie is dan ‘n kosbare geskenk van God.

2.  Gekleurde stene is gebruik om berekenings mee te maak. Dit beteken dat die Christen getel is onder die aantal gelowiges.

3.  Aan die einde van ‘n verhoor het die regter ‘n steentjie in ‘n kruik geplaas – wit beteken onskuldig en swart beteken skuldig – dit registreer die vonnis. Dit beteken dat Christene vrygespreek is voor God as gevolg van die werk van Jesus Christus.

4.  ‘n Wit steentjie (tessera) was teken van een of ander voorreg wat ‘n persoon gehad het. Hier is drie voorbeelde: 

• Ryk mense het “kliënte” gehad – mense wat elke oggend van hulle beskermheer kos en geld vir die dag ontvang het. Hulle het ‘n tessera ontvang om hulle te identifiseer – hulle het die reg op gratis kos en geld.  Dit beteken Christene het die reg op die gratis gawes vir die lewe wat Christus gee.
• ‘n Oorwinning by die spele was ‘n groot eer in die antieke wêreld. Uitstaande wenners het ‘n tessera ontvang. Dit het as “toegangskaartjie” gedien by toekomstige spele of by feesgeleenthede. Dit beteken die Christene is die wen atleet van Christus en deel in die heerlikheid van sy Here.
• Die swaardvegter (gladiator) was die held wat die meeste bewonder is. Hulle moes dikwels aanhou veg totdat hulle uiteindelik doodgemaak is tydens ‘n geveg. As hy besonder goed was, is hy toegelaat om af te tree. Hulle ontvang dan ‘n tessera met die letters SP daarop. Dit is vir die Latynse spectatus – ‘n man wie se dapperheid bo alle twyfel bewys is. Dit beteken die Christen is die swaardvegter  vir Christus wat hom as dapper in die lewenstryd bewys het. Hy mag dus die rus wat Christus gee, ingaan

5.  Die heidene het ‘n hangertjie met ‘n geheime naam daarop om die nek gedra. Hierdie hanger was soms ‘n kosbare edelsteen, maar dikwels was dit net ‘n klippie. Die naam was gewoonlik dié van een van die gode en die doel was om die draer teen boosheid te beskerm. As dit die rede vir die wit steentjie is, beteken dit dat Christene die Naam van God of Jesus Christus op die steentjie gedra het. Hulle is dus veilig in lewe en in dood, want julle ken die Naam van die ware God – hulle het niks meer nodig nie

6.  Ingewydes in die kultus van Asklepius het ‘n steentjie met ‘n nuwe naam daarop gegraveer ontvang. Dit het beteken dat hulle hulle inisiasie suksesvol deurgegaan het.

7.  In die antieke wêreld is ‘n besonder gelukkige dag ‘n wit dag genoem. Toe Perikles Samos beleër het, het hy besef dat dit lank sal duur voor die stad sal oorgee. Hy verdeel sy leër in agt dele en elke dag trek hulle lootjies. Een van die boontjies was wit. Die groep wat die wit boontjie getrek het, was daardie dag van diens vrygestel – ‘n gelukkige dag.

Prof Jan du Rand reken dat die waarskynlike verklaring is dat die wit steentjie dien as toegang tot die Messiaanse feesmaal. Die nuwe naam kan teruggevoer word na Jesaja 62:2: Jy sal ‘n nuwe naam kry, ‘n naam wat die Here self vir jou gekies het. Die nuwe naam is dus die naam wat die gelowiges wat oorwin het, ontvang.

Verwysings:

Barclay, William (1976): The Revelation of John, Volume 1. The Saint Andrews Press, Edinburgh.

Du Rand, Jan (2007): Die A-Z van Openbaring.  Die Christelike Uitgewersmaatskappy

Skrywer: Dr Coen Slabber

Lig in Genesis 1:3 – Francois Malan

Theodor vra:

 ‘Lig’ in Gen 1:3 Hieroor is al baie besin en geskryf. Met die vele vertolkings is ek veral waaksaam teen monopolisering en verabsolutering. Hoe kan ons egter weet of ons afleidings geldig is? (Elke ketter het sy letter?) Ek probeer “die verhouding tussen God en mens” as kontekstuele raamwerk gebruik vir vertolking.

Help asseblief met dié voorbeeld. Lig in Gen 1:3 kan aanvullend ‘n verwysing/aankondiging wees oor God se openbaringe. Lig maak sigbaar _ letterlik en figuurlik. So gesien kan Gen 1:4 ook dui op onderskeid tussen ‘openbaringe’ en ‘nie-openbaringe’. God se openbaringe is waar en getrou sonder om allesomvattend te wees. Vir my dui dit ook op God se openbaringe as bron vir “die klein wit kol van my wete” (Opperman: Man met Flits) Suksesvolle verbandsoeking kan bydra tot meer aanvaarding van geldigheid. Joh 8:12 kry uit hierdie invalshoek die nuanse dat Jesus “die Goddelike mensgeworde openbaring is, van God se liefdevolle en genadige heilsplan vir die mens”. Help asseblief om rigting te gee aan my verdere verkenning en verbandsoeking.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Terwyl die skrywer van Genesis die voorgeskiedenis van die mensheid beskryf, het latere Bybelskrywers, bv. Johannes, die eerste elf hoofstukke van Genesis as oergeskiedenis gebruik, met eksemplariese betekenis. So word bv. Adam se sonde (Rom.5:14), Kain se broedermoord (1 Joh 3:12) en Noag se redding (Mat.24:37-39; Hebr.11:7) voorbeelde van God se handelinge met die mens. Vir Genesis is dit voorgeskiedenis wat die roeping van Abraham voorafgaan, vgl. Gen.6:4 se ‘voortyd’ (NAV ou tyd) in Hebreeus ‘olam, die onafsienbare tyd, ‘n ver perspektief op die rand van die ewigheid. Genesis wil egte geskiedenis gee, met kronologie en al, van die aartsvaders se ouderdomme.

So word ‘lig’ in Gen 1:3-5 nie as ‘n emanasie van God beskryf nie, maar as ‘n skepping van God. In Openbaring 21:22-24 word die nuwe Jerusalem wel as beeld van die hemel beskryf sonder ‘n tempel, want sy tempel is die Here God, die Almagtige, en die Lam. Die stad het nie die son en die maan nodig om hom te verlig nie, want die heerlikheid van God het hom verlig, en die Lam (van Openb 5:6) is sy lamp. Die nasies sal in die stad se lig lewe… In Openbaring kom die lig van die heerlikheid van God af, sonder son en maan, soos op Genesis 1:3-5 se lig op die eerste skeppingsdag, voor die skepping van die son en die maan op die vierde dag (vgl. Eseg.43:2).

            In Genesis word lig egter nie as ‘n uitdrukking van God se wese gesien nie, maar as sy eerste skeppingswerk in ‘n reeks, soos die skepping van die aarde en die see, van plante, die son en maan elkeen met sy eie taak as tekens van dag en nag, visse, voëls en diere, wat alles voorberei word as woning vir die mens, wat na die beeld van God geskep word om God se aarde te bewerk en oor die diere te heers (Gen 1:26-28).

            Dit is so anders as Israel se bure, die antieke Midde-Ooste se wêreldbeeld met die son as god (Re in Egipte; Sjamasj van Babilonië; en in die Weste Helios van die Grieke en Sol invictus van die Romeine) en die maan as god (in Babilonië die vader van Sjamasj, deur Abram vereer voor sy roeping; Thoth in Egipte; Selene in Griekeland, en die Romeinse Luna). Teenoor sy bure se afgode, spreek God ‘n woord, en lig, en die die res van die skepping verskyn op die bevel van God se skeppende woord.

Die Evangelie volgens Johannes volg Genesis 1:1-3 met sy eerste vyf verse (Jn 1:1-5). Johannes identifiseer die skeppende Woord van God met Jesus, die Seun van God, self God, wat God se openbaring van Homself aan die mens is (Jn 1:18); en die Gees van God wat skeppend oor die waters gesweef het, met die Heilige Gees deur wie die mens weergebore (van Bo gebore, Jn 3:5-8 ) word om ‘n mens te oortuig van sonde, geregtigheid (dat die mens se verhouding met God reggemaak word deur die offer van sy geliefde Seun, Jn 1:29; 3:16) en oordeel (oor die mense wat nie in Christus glo nie; Jn 16:7-11).

            Van Jesus as die Woord van God sê Johannes 1:4 dat die Woord nie slegs die Middelaar  by die skepping is nie, maar ook by die voortbestaan en onderhouding van die skepping steeds God se Middelaar bly. Daarom omsluit die woorde ‘in Hom was daar lewe, en dié lewe was die lig vir die mense’ die lewe en lig vir die mens in die skepping sowel as in die nuwe skepping. Johannes beklemtoon die tweede aspek, nl. die herskepping, aangesien dit te doen het met die verlossingswerk van die Woord/Seun van God vir die mensdom. Maar die nuwe skepping veronderstel die oorspronklike skeppende werk deur die Woord en sy doel met die skepping.         

            Joh 1:5 se stelling oor die lig wat skyn in die duisternis wat dit nie kan oorweldig nie, omvat die geskiedenis en die tyd van die Evangelis. Die lig het in die oer-duisternis van Gen 1:2 geskyn, en voortgegaan om te skyn te midde van die duisternis van die mens wat in sonde geval het. Met die lewe van Jesus op aarde, die Woord van God wat mens geword het (Jn 1:14), het die lig met groter helderheid geskyn. En met die koms van die Heilige Gees om as God in elke gelowige te kom woon, skyn die lig in die lewe van die mense wat deur die Gees aan Jesus se dood en opstanding verbind is, en daarom saam met die Seun van God, kinders van God kan wees. Dit is dié mense wat die lig van die evangelie glo en aanvaar (vgl. Joh 1:12; Rom 8:9-17).

            Joh 1:9 sê: die ware lig, wat elke mens verlig, was aan kom na die wêreld toe. Hier word ‘lig’ as ‘n metafoor gebruik (Lk 11:34-36; Efes.1:18). Hier is die Woord van God self die Lig wat die bestaan van elke mense verlig – positief lei die verligting tot verlossing en ‘n lewe van gehoorsaamheid aan God; en negatief lei dit tot die oordeel oor die mense wat die lig haat en nie na die lig toe kom nie, sodat hulle lewe nie aan die kaak gestel sal word nie (vgl. 3:17-21). Die stelling raak die beperkte tyd wat Jesus in Palestina opgetree het, sowel as die voortgaande verhouding van die Woord van God met die mens en die wêreld.

Joh 8:12 se ‘Ek is die lig vir die wêreld’ begin met ‘n belangrike segging ‘Ek is’ (in Grieks ego Ek, eimi Ek is) wat verwys na God se selfbenaming in Eksodus 3:14 aan Moses  om vir die volk te sê ‘Ek is’ het hom na hulle gestuur (van die woorde af kom die naam Jahweh wat die Jode nie wou uitspreek nie om die Naam van die Here nie te onteer nie, Eks 20:7. Daarom het die Masorete, wat in 7e-11e eeu na Christus die Hebreeuse teks van die Ou Testament, wat sonder vokale geskryf was, van vokale voorsien het, die vokale van adonai Here onder die JHWH geskryf, wat aanleiding gegee het tot die foutiewe uitspraak Jehovah (NAV Here; OAV HERE).

                Die woorde van Jesus word uitgespreek tydens die loofhuttefees, wat die uittog uit Egipte deur die woestyn jaarliks herdenk (vgl. Jn 7:2; Deutr 16:13-15). Die tempel was elke nag verlig met ‘n menigte lampe as herinnering aan die wolk wat snags soos ‘n vuur oor die tabernakel geword het (Eks 14:19-25; 40:38) en op die sewende dag het die rabbi’s ‘n fakkeldans uitgevoer. Anders as ‘n lampverligte tempel, simbool van die teenwoordigheid van die Here wat hulle verlos het en weer sal verlos uit die onderdrukking van die Romeine, sê Jesus vir die volk wat deurnag feesvier, dans en sing in die lig van hulle fakkels: Ek is die lig vir die wêreld! (vgl. Ps 27:1 Die Here is my lig en my redder, vir wie sou ek bang wees?)

            Joh 8:12 lui: ‘Ek is die lig vir die wêreld. Wie My volg, sal nooit in die duisternis lewe nie, maar sal die lig hê wat lewe gee.’ Soos Israel die wolkkolom gevolg het uit die land van hulle slawerny, deur die woestyn na die beloofde land (Num.9:15-23), roep Jesus mense om Hom te volg as sy dissipels, leerlinge. Deur Jesus, die Lig vir die Wêreld, te volg gee aan die gelowige die sekerheid dat hy/sy die gevare en valstrikke van die duisternis sal vermy; met die belofte dat hy/sy die ‘lig wat lewe gee’ volg – bevry uit die ryk van die dood tot die lewe in die koninkryk van die lig (vgl. Jn 11:25,26). Die pad van die gelowige lei na heerlikheid via Golgota (vgl. Jn 12:24-26).

‘Die klein wit kol van my wete’ – loop saam met die wonderlike belofte dat die Gees van God in ons kom woon om ons te lei, te sterk en te bewaar, die Gees van die waarheid wat by ons kom bly en in ons is, wat ons aan God verbind (Jn 14:15-20).  

Skrywer: Prof Francois Malan

Liefde vir jou naaste – Francois Malan

Johan vra:

As wedergebore Christen, hoe belangrik is dit dat jy medegelowiges moet liefhê, of kan jy ‘n mens lief hê, maar nie van die persoon hou nie?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Jesus se opsomming van die wet behels ook ‘Jy moet jou naaste liefhê soos jouself (Mat.22:39), dit is die maatstaf vir die wyse waarop ons moet liefhê. In die bergrede sê Jesus selfs: Julle moet julle vyande liefhê, en julle moet bid vir dié wat julle vervolg, sodat julle kinders kan wees van julle Vader in die hemel. Hy laat immers sy son opkom oor slegtes en goeies, en Hy laat reën oor dié wat reg doen en oor dié wat verkeerd doen. As julle net dié liefhet wat vir julle liefhet, watter loon kan julle dan nog verwag? Maak die tollenaars nie ook maar net so nie? En as julle net julle broers groet, wat doen julle meer as ander? Maak die heidene nie ook maar so nie? Wees dan volmaak soos julle hemelse Vader volmaak is (Mat 5:43-48; vgl. ook Lukas 6:27-36 waar dit selfs meer prakties uitgewerk word).

Liefde is nie slegs ‘n toegeneëntheid nie, maar ‘n wilsbesluit, om selfs jou vyand lief te hê, omdat ons deel geword het van God se groot liefde. Liefde is die vrug van die werk van die Heilige Gees in ons (vgl. Gal.5:22).

1 Joh 4:7-8 sê: Geliefde, ons moet mekaar liefhê, want liefde kom van God, en elkeen wat liefhet, is ‘n kind van God en ken God. Wie nie liefhet nie, het geen kennis van God nie, want God is liefde.

1 Joh 4:19-21: Ons het lief omdat God ons eerste liefgehad het. As iemand sê: ‘Ek het God lief’, en hy haat sy broer, is hy ‘n leuenaar, want wie sy broer, wat hy kan sien, nie liefhet nie, kan onmoontlik vir God liefhê, wat hy nie kan sien nie. En hierdie gebod het ons van Hom gekry: Wie vir God liefhet, moet ook sy broer liefhê.  

1 Joh 3:15-16: Elkeen wat sy broer haat, is ‘n moordenaar; en julle weet dat geen moordenaar die ewige lewe in hom het nie. Hieraan weet ons wat liefde is: Jesus het sy lewe vir ons afgelê. Ons behoort ook ons lewens vir ons broers af te lê.

‘Wedergebore Christen’ – die wedergeboorte kom van God af, en is nie uit ons self nie. Dit is die werk van die Heilige Gees wat ons kom oortuig dat Jesus God is wat uit liefde die straf op ons sonde gedra het in ons plek (vgl. Joh 3:3 opnuut gebore/van Bo gebore; Joh 3:5: uit die Gees gebore; Joh 14:16:8 die Heilige Gees wat ons oortuig van sonde, van die geregtigheid wat Jesus vir ons verwerf deur ons verhouding met God reg te maak, en van oordeel as ons nie glo nie; Joh 1:29 Jesus as die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem; Joh 1:1 Jesus is self ook God).

Romeine 8:14-16: Almal wat hulle deur die Gees van God laat lei, is kinders van God….julle het die Gees ontvang wat julle tot kinders van God maak en wat ons tot God laat roep: Abba, dit beteken Vader. Hierdie Gees getuig saam met ons Gees dat ons kinders van God is.

2 Kor 3:18 sê die Gees is besig om ons al meer te verander om aan die beeld van Christus gelyk te word.

‘n Wedergebore Christen het ‘n kind van die God van liefde geword, deur aan die liefdesoffer van sy Seun verbind te word deur God self, wat as die Gees van God ons kom wortel en grondves in die onmeetlike liefde van Christus, sodat ons deel word van die liefdeskrag van God om innerlike sterk te word in liefde, vervul met die volheid van God se liefde teenoor ander mense (Efesiërs 3:14-19).  

‘Kan jy ‘n mens lief hê maar nie van die persoon hou nie?’ – die liefde is juis bedoel om ons natuurlike voorkeure te oorskry. Daarin is ‘n wedergebore Christen anders as die tollenaars en heidene van Mat. 5:46,47 en die sondaars van Lukas 6:32-34. Ook ons as gelowiges hou van sekere mense en van ander nie, self van mede broers en susters in die Here. Maar as kinders van God is ons juis geroep om eensgesind te wees: een in liefde, een van hart, een in strewe, wat niks doen uit selfsug of eersug nie, maar in nederigheid moet die een die ander hoër ag as homself; nie net elkeen aan sy eie belange dink nie, maar ook aan dié van ander. Dieselfde gesindheid moet in ons wees wat daar ook was in Christus Jesus wat Homself verneder het tot die dood aan die kruis (vgl. Filippense 2:2-11).

1 Petrus 1:22,23 sê: Noudat julle julle in gehoorsaamheid aan die waarheid gereinig het om mekaar as broers ongeveins lief te hê, moet julle mekaar dan ook van harte en vurig liefhê. Julle is immers weergebore, nie uit verganklike saad nie, maar uit onverganklike saad: die lewende en ewige woord van God.

Dit is so dat ‘n mens meer aanklank vind by sekere persone as by ander; dat sommige mede-gelowiges se optrede en gesindhede dit moeilik maak om van hom of haar te hou, deurdat so ‘n persoon hooghartig en selfsugtig optree. Maar die liefde is juis daar om my voorkeure en afkeure te oorskry, om so ‘n persoon met liefde te wen.

Jesus het twaalf dissipels uitgekies uit ‘n skare van volgelinge, en een van die twaalf was ‘n verraaier, wat Hy tot op die end probeer wen het (Mark 3:13-19). Van die twaalf het hy by sekere geleenthede vir Petrus en Johannes en Jakobus saam met Hom geneem (vgl. Luk 8:51; Mat 17:1). Maar vir Petrus moes Hy een keer selfs sê ‘Satan! Jy is vir my ‘n struikelblok, want jy dink nie aan wat God wil hê nie, maar aan wat die mense wil hê (Mat 16:23), maar as hy Jesus liefhet, gee Hy opdrag om sy skape te versorg (Joh 21:15-17); vir Johannes en Jakobus noem Hy seun van die donder (Mark 3:17), en as hulle vuur uit die hemel wil afbid op ‘n dorp van die Samaritane het Jesus hulle skerp tereggewys (Luk 9:54,55). En dan word Johannes die dissipel vir wie Jesus baie lief was, aan wie Hy sy moeder se versorging opdra voor Hy sterf (Joh 19:26,27).

Skrywer: Prof Francois Malan

Die antichris – Francois Malan

‘n Leser vra:

Ek verneem graag,as die antichris eendag kom, in watter taal gaan hy met ons kommunikeer. Daar is baie verskillende volke en nasies, dialekte. Hoe gaan hy met almal kommunikeer? Is daar iewers in die Bybel enige bewyse in watter taal gaan hy met ons kommunikeer?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In die Bybel word geen taal genoem vir die antichris nie.

Die woord of naam ‘antichris’ beteken ‘teenstander van Christus’ of  ‘in die plek van Christus’. Die woord kom slegs vier maal in die Nuwe Testament voor, naamlik in 1 Johannes 2:18,22; 4:3; en in 2 Johannes 7. Die woord word ook nie in die Griekse literatuur voor die koms van Christus gebruik nie. Dit lyk asof Johannes self die woord geskep het. Die ander Bybelskrywers ken ook nie die woord nie.

Die gedagte van ‘n stryd van die wêreldmagte teen God en sy volk kom reeds in die Ou Testament voor, vgl. Eseg.38:2-3 se Gog en Magog; Dan.9:26,27; 11:31; 12:11 die ander regeerder wat ‘op die een hoek van die tempel ‘n ding sit wat ‘n gruwel is vir God en wat verwoesting aanrig’ – wat waarskynlik verwys na Antiogus Epifanes wat in 168 v.C. ‘n altaar vir die Griekse hoofgod Zeus op die tempelterrien opgerig het. Jesus verwys daarna in Mark.13:14, vgl.Matt.24:15, as ‘n tipe van die weerstand wat teen Jesus en sy volgelinge gevoer sal word.

Die idee van ‘antichris’ verskyn ook in Paulus se beskrywing van ‘die wettelose mens’ in 2 Tes 2:1-12. In Openbaring word van beeldspaak gebruik gemaak waar verwys word na die draak (Openb 12), die dier wat uit die see opkom (Open.13) en die dier wat uit die aarde opkom, wie se  getal 666 is (Openb 13:18).

1 Joh 2:18 praat ook van baie antichriste wat nou reeds daar is. Dit is die bewys dat ons reeds in die laaste dae leef, tussen die eerste en tweede koms van Christus.

Volgens 1 Joh 4:3 is elkeen wat nie bely dat Jesus die verwagte Christus (in Grieks), Messias (in Hebreeus), Gesalfde van God is nie, het nie die Gees wat van God afkomstig is nie (m.a.w. die Heilige Gees wat in ons kom woon – vgl. 2:20-21 gesalf met die Heilige Gees). So ‘n lidmaat wat nie meer kan bely dat Jesus waarlik mens is en ook waarlik God is nie, het die gees van die antichris – staan buite Christus en is eintlik teen Christus.          

2 Joh 7 verwys juis na sulke lidmate: Daar het baie misleiers te voorskyn gekom in die wêreld (letterlik: wat uitgegaan het in die wêreld in). Hulle erken nie dat Jesus die Christus is wat mens geword het nie. Dit is wat ek met ‘die misleier, die antichris, bedoel. 

So sê 1 Joh 2:22 ook: Wie is die leuenaar anders as hy wat nie wil erken dat Jesus werklik die Christus is nie? Hý is die antichris, hy wat nie die Vader en die Seun wil erken nie. Wie nie die Seun erken nie, verwerp ook die Vader; wie die Seun erken, erken ook die Vader – met ander woorde, iemand wat Jesus nie erken nie, erken nie dat Jesus God is nie.

Almal wat nie glo dat Jesus ware mens en ware God is nie, is ‘n antichris. Sulke mense kom in al die dele van die wêreld en onder alle tale van die wêreld voor, ook onder mense van jou eie taal. 1&2 Johannes is nie so bekommerd oor ‘n antichris wat voor die wederkoms van Christus sal verskyn nie, as wat Johannes bekommerd is oor lidmate wat nou reeds óf Christus se mensheid óf sy godheid verwerp.

Skrywer: Prof Francois Malan