Die laaste oordeel – Francois Malan

Francois Conradie vra:

Kinders van God by die laaste oordeel. a) Sal gereddes by die laaste oordeel verantwoording moet doen vir hulle verkeerde dade en woorde alhoewel hulle nie veroordeel sal word nie? (Openbaring 20:12 +15) b)Na aanleiding van 1 Petrus 4:17 + 18: Word gereddes hier op aarde getugtig en gestraf vir verkeerde dade ens sodat hulle nie by die oordeelsdag saam met die wêreld veroordeel word nie?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Vraag 1

Jesus het gesê Hy sal in majesteit kom om al die volke vanuit sy koninklike troon te oordeel, en Hy sal die mense van mekaar skei soos ‘n wagter die skape van die bokke skei  (Mat.25:32).

Paulus sê: Ons moet immers almal voor die regterstoel van Christus verskyn, sodat elkeen kan ontvang volgens wat hy tydens sy aardse lewe gedoen het, of dit nou goed was of kwaad (2 Kor.5:10);

en van gelowiges sê hy: elkeen se werk sal aan die lig kom. Die dag wanneer Christus kom, sal dit duidelik word. Die dag kom met vuur, en die vuur sal die gehalte van elkeen se werk toets. As iemand se bouwerk bly staan, sal hy beloon word; as iemand se werk verbrand, sal hy nie beloon word nie, en tog sal hy self gered word, maar soos iemand wat uit die vuur geruk is (1 Kor.3:13-15).

In 1 Kor.4:5 sê hy: die Here sal ook die dinge, wat in duisternis verborge is , aan die lig bring en die bedoeling van die hart blootlê. Elkeen sal dan van God die lof ontvang wat hom toekom.

In Gal.6:7-10 sê hy: Moenie julleself mislei nie. God laat nie met Hom spot nie. Wat ‘n mens saai, dit sal hy ook oes. Wie op die akker van sy sondige natuur saai (dit verwys na die mense wat met die genade van God speel en voortgaan met die sondes wat in 5:19-21 genoem is),  sal van die sondige natuur dood en verderf oes. Maar wie op die akker van die Gees saai (dit verwys na die vrug van die Gees  wat in 5:22-23 genoem is), sal van die Gees die ewige lewe oes. Laat ons dan nie moeg word om goed te doen nie, want as ons nie verslap nie, sal ons op die bestemde tyd ook die oes insamel. Solank ons die geleentheid het, moet ons dus aan almal goed doen, veral aan ons medegelowiges.

In Rom.2:6 -8 sê hy: God (wat regverdig oordeel) sal elkeen vergeld volgens sy dade: aan dié wat in goeddoen volhard en op dié manier soek na wat verhewe, eervol en onsterflik is, gee Hy die ewige lewe; maar dié wat uit selfsug ongehoorsaam is aan die waarheid en toegee aan die ongeregtigheid, straf Hy in sy toorn.

1 Petrus 1:17: Aangesien julle Hom as Vader aanroep wat oor elke mens onpartydig volgens sy dade oordeel, lewe dan in eerbied vir Hom gedurende die tyd van julle vreemdelingskap in die wêreld.

Gelowiges weet dat God gaan oordeel oor ons gesindhede, woorde en dade, maar ons Regter is Jesus wat vir ons gesterf het en deur sy Gees in ons woon om ons te lei en te versterk. Die oordeel gaan oor ons goeie en slegte gesindhede, woorde en dade. En die Heilige Gees is juis besig om ons te vorm om al meer soos Christus te word in gesindheid, woord en daad (vgl. 2 Kor.3:18). Tog bly ons steeds selfsugtig in al ons doen en late, en het maar begin op die pad van selfverloëning. Daarom sal ‘n klomp van ons werke verbrand in die oordeel van God (vgl. 1 Kor 3:15 hierbo), sodat ons volmaak sal liefhê soos ons Vader (vgl. Mat.5:44,45,48). Die goeie in die lewe van die gelowige sal bevestig word en vir ewig bestendig word; die verkeerde sal vir ewig uit hom verwyder word. Ons verlossing bly egter uit God se genade waarop ons vertrou as sy kinders wat Hy aangeneem het, ook tot in die oordeelsdag. Ons bly vertrou op Jesus se liefdesoffer vir ons en op God se liefde vir ons, want ons is oortuig dat niks ons kan skei van die liefde van God wat daar is in Christus Jesus ons Here nie (Rom.8:39). Daarom moet ons as reaksie op sy liefde uit dankbaarheid Hom liefhê met ons hele lewe en ook ons medemens soos ons self (Mat.22:37-40; 1 Joh.4:19-21).

Openbaring 20:12,15 – ons skrywe elke dag in ons eie lewensboek deur al ons gesindhede, woorde en dade, goeies en slegtes. Dit word alles oopgemaak. Maar God skryf die name van sy kinders in die boek van die lewe, dié wat Hy vir Hom aangeneem het  deur die offer van sy Seun aan die kruis en ons verbondenheid aan Hom deur geloof wat die Heilige Gees in ons bewerk (Rom 8:9-17).

Vraag 2

Hebreërs 12:5-6 haal Spreuke 3:11,12 aan: ‘My kind, moet dit nie gering ag as die Here jou tug nie en moenie mismoedig word as Hy jou teregwys nie, want die Here tug hom wat Hy liefhet, Hy straf elkeen wat Hy as kind aanneem.’ Verdra tug as opvoeding, want God behandel julle as sy kinders. Is daar miskien ‘n kind wat nie deur sy vader getug word nie? As julle nie getug word soos al die ander nie, dan is julle nie werklik sy kinders nie…Hy tug ons tot ons beswil sodat ons in sy heiligheid mag deel (12:10b).

Hebreërs 5:8 sê selfs: Hoewel  Hy (Christus) die Seun was, het Hy deur alles wat Hy gely het, geleer wat gehoorsaamheid is. Kyk maar na sy stryd in Getsemane  (Matteus 26:36-45).

Romeine 2:9-11 sê: Lyding en benoudheid bring God oor die lewe van elke mens wat kwaad doen, in die eerste plek oor dié van die Jood, maar ook oor dié van die nie-Jood. Wat verhewe en eervol is, en vrede, skenk Hy aan elkeen wat goed doen, in die eerste plek aan die Jood, maar ook aan die nie-Jood. God trek immers niemand voor nie.

Romeine 3:10-12 haal Prediker 7:20 en Ps 14:2 aan: Daar is nie een wat regverdig is nie, selfs nie een nie, daar is nie een wat verstandig is nie; daar in nie een wat na die wil van God vra nie. Almal het afgedwaal, almal het ontaard. Daar is nie een wat goeddoen nie, selfs nie een nie.  Almal het gesondig en is vér van God af, maar hulle word, sonder dat hulle dit verdien, op grond van sy genade vrygespreek gered.

1 Kor.11:32 sê: Maar nou word ons deur die Here geoordeel en getugtig, sodat ons nie saam met die wêreld veroordeel sal word nie. Die woord ‘getugtig’ (Grieks paideuo) beteken om iemand op te voed, hom te leer wat die regte optrede en gedrag is, hom te dissiplineer, hom te straf met die doel dat sy gedrag sal verbeter. Daarom sê 11:31 dat ons ons self reg moet ondersoek om te sien of ons optree soos kinders van God, en waar ons dinge anders moet doen. Ons maatstaf is Jesus en sy optrede. Hy het Homself vir ons gegee (11:24-26). Dit sê Paulus vir die Korintiërs wat die nagmaal misbruik deurdat die rykes apart alles opeet, en die armes en slawe eenkant niks kry om te eet nie (11:17-22), en dit terwyl die nagmaal bedoel is as die teken en bevestiging is dat Christus Homself in liefde vir ons sondaars aan die kruis gegee het (11:23-26).

1 Petrus 4:17,18 – Ja, gelowiges word hier op aarde wel gestraf en getugtig, sodat ons sal begin om reg ter lewe en op te tree, soos mense wat saam met Christus sterwe aan ons self, soos kinders van God wat liefhet. Maar as ons voortploeter in die sonde, deur ons eie sondige begeertes te volg en vir ons self te lewe, sal ons saam met die ongereddes veroordeel word (soos 1 Kor.11:32 sê). Die doel van God se tug  is egter om ons, wat Hy reeds as sy kinders aangeneem het, gehoorsaamheid te leer, dat ons die sonde aflê, sodat ons voorberei word vir die lewe wat God vir ons bestem het, naamlik om Hom met ons hele lewe lief te hê en te vertrou en te gehoorsaam, en om mekaar lief te hê soos ons self. Hy is besig om ons as sy kinders in sy gesin, te leer hoe om te lewe as sý kinders, in sý huisgesin, saam met Hom as ons Vader (vgl. Romeine 12:1-2). Dit behels dat ons die sonde aflê en al minder selfsugtig vir ons self lewe. Maar die veroordeling van ons sondes het Jesus reeds aan die kruis op Hom geneem. Dit is deur Homself te offer in ons plek, dat ons nie veroordeel sal word nie, en dit net uit God se genade en liefde. Die tugtiging wil ons juis leer om op God en sy genade te vertrou en nie op ons self en op ons eie werke nie.

Maar mense wat God se liefdesoffer aan die kruis verwerp of nie aanvaar nie, word veroordeel  oor hulle hele lewe waarin hulle hulle rug gedraai het op God en sy liefde en genade en op sy aanwysings vir ons lewe.

Skrywer: Prof Francois Malan

Aan Satan oorgegee – Francois Malan

Engela vra: 

Ek het twee vrae. U antwoord sal waardeer word.

1) Ek verstaan nie hoe iemand aan die Satan oorgegee kan word om gered te word nie. In 1 Korintiërs 5, strofe 4, staan: Julle daar, en ek in die Gees teenwoordig, saam met die krag van ons Here Jesus, het vergader om hierdie man aan die Satan oor te gee. So sou sy sondige aard vernietig word, sodat sy gees gered kan word op die dag wanneer die Here kom.

2)Dan ook: Glo u in toeval?

Baie dankie.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Vraag 1

1 Kor 5:4 is deel van die paragraaf wat strek van 5:1-13 en wat in 6:14-20 uitgebrei word. Daarin spreek Paulus sy bekommernis uit oor die hoogmoed en die onsedelike seksuele lewe van die gemeentelede in Korinte, wat nie die wonderlike evangelie uitlewe in die gemeente en in hulle seksuele lewe nie. Met Christus as ons Paaslam wat vir ons geslag is (5:7) verwys Paulus na Eksodus 12:6,7,12-13, na die Joodse paasfees, met die lam wat geslag word. Dit doen hulle ter herinnering aan hulle verlossing uit Egipte, en hoe hulle eersgeborenes gespaar is toe die Here elke huis in Egipte besoek het en die eersgeborene daarin laat sterf het, maar waar die bloed van die lam aan die deurkosyne gesmeer is, het Hy verbygegaan/gespaar (Hebreeus pasag Engels: ‘pass over, spare’ vandaar die naam Paas-fees). Met die fees moes die Jode hulle huise suiwer en alle suurdeeg daaruit verwyder (Eks.12:15) en dié wat gewone brood eet, wat met suurdeeg gemaak is, sal van die gemeente van Israel afgesny word (Eks.12:19).

Christus het ons vrygemaak van die skuld en die mag van die sonde deur sy dood aan die kruis vir ons. Daarom kan ons nie voortgaan om in sonde te lewe nie. Die mense van Korinte het in onsedelikheid en ontug gelewe, en die Christene is deur God geroep om hulle van die onsedelike lewe weg te draai en kuis in die huwelik te lewe (soos 1 Kor 7:1-40 aandui). Maar daar is nou ‘n gemeentelid wat sy pa se vrou, sy een stiefma, as sy byvrou gevat het, en die gemeente is nie daaroor bekommerd nie. Hulle roem daarop dat Christus ons vrygemaak het en sê ‘alles is my geoorloof’ (1 Kor.6:12). Daarop sê Paulus: besef julle nie dat julle liggaam ‘n tempel van die Heilige Gees is nie (dat God self in ons kom woon het) en julle behoort nie aan julle self nie, julle is gekoop, en die prys is betaal (met Christus se kosbare bloed). Julle moet God dus in julle liggame verheerlik (6:19-20). Maar hulle is hoogmoedig, verbeel hulle dat hulle  beter is as ander (mense en gemeentes 5:2) met hulle uitlewing van die vryheid wat Christus vir ons verkry het. Maar Hy het ons juis van sonde kom bevry, en nie om daarin te lewe nie! Hulle moes eintlik getreur het oor die onsedelikheid van die man wat met sy pa se vrou saamleef, dan sou hulle die man met smarte oor sy sonde uit hulle kring verwyder het (5:2).

Daarmee wys Paulus wat hy bedoel as hy sê: ‘om hierdie man aan die satan oor te gee’ (5:4). Dit is om hom uit die gemeente te verwyder (5:2). In 5:11 sê hy dat hulle nie eers met so iemand moet saam eet nie. Saam eet is ‘n teken van gemeenskap. Oor die behandeling van lidmate wat in die sondes lewe wat in 5:11 beskryf word, sê Paulus: Verwyder die slegte mens onder julle uit (5:13).            Dit gaan om die gemeente se toewyding aan God, hulle reinheid en waarheid (5:8). Hulle moet God se lig in die donker onsedelike lewe van Korinte wees deur die manier waarop hulle lewe, ook in hulle seksuele lewe.

Maar die doel van die gemeente se verwydering van die lidmaat wat in sonde lewe, van hulle oorgee van die man aan die satan, is: ‘so sou sy sondige aard vernietig word, sodat sy gees gered kan word op die dag wanneer die Here kom.

Die oorgee aan die satan beteken dat die man oorgegee word aan sy eie begeertes, aan die lewe in die wêreld. Die satan word in 2 Kor.4:4 beskryf as ‘die god van hierdie wêreld’. So skryf Paulus bv. aan die Romeine dat God sy toorn openbaar oor die goddeloosheid en ongeregtigheid van die mense wat die waarheid deur hulle ongeregtigheid onderdruk (1:18) deur hulle oor te gee aan die drange van hulle harte en aan sedelike onreinheid, aan hulle skandelike drifte, en so bring hulle die verdiende straf vir hulle perversiteit oor hulleself (1:24,26). So iemand word oorgegee aan die mag van sy sondige begeertes waarvan hy ‘n slaaf word. Dit is juis uit die mag van die sonde wat Jesus ons kom bevry het (Romeine 8:2; Johannes 8:31-32,36).

Dat die man se sondige aard vernietig sal word deur hom aan die wêreld waar die satan heers, en hy sy eie begeertes volg, is die hoop dat die man tot inkeer sal kom, en sal besef dat hy vernietig word deur sy sondige lewe, wat ‘n lewe is weg van God en gebod af. Dit is soos die verlore seun in Jesus se gelykenis in Lukas 15:11-24, wat losbandig gelewe het, tot hy tot inkeer gekom het, en met belydenis van sy sonde teen God en sy pa, na sy pa teruggegaan het.

Die hoofklem van 1 Kor 5:4 lê egter op ‘sodat sy gees gered kan word op die dag wanneer die Here weer kom.’ Dit is die einddoel van die oorgee van die man aan die satan en so aan sy eie sondige begeertes, dat die man sal terugdraai na God toe. Dat sy gees gered word beteken dat hy omdraai na God toe en begin lewe soos God wil en nie meer soos hy self wil nie. Die redding sal hy dan ook ervaar op die dag van Jesus se wederkoms om te oordeel oor ons lewe.

Die gemeente word opgeroep om hulle bande met die man te verbreek totdat hy tot inkeer kom, en hom dan met ope arms terug te ontvang, soos die pa van die verlore seun. Daardeur word die reinheid van die gemeente bewaar deur die bose uit hulle midde te verwyder (vgl. Deutr.17:7), en word aan die sondaar ‘n waarskuwing gegee dat hy op die verkeerde pad is, weg van God en van ons Paaslam se offer vir sy sonde af. Die gemeente word opgeroep om nie tevrede te wees en selfs te roem oor sulke openlike oortredings van die opdrag van die Here nie. Die gemeente is immers die mense wat deur Christus Jesus heilig gemaak is (NAV vir God afgesonder is), en hulle is deur God geroep om heiliges te wees (1 Kor 1:2; NAV geroep om aan Hom te behoort). ‘As iemand die tempel van God beskadig, sal God hom straf, want die tempel van God is heilig, en die tempel is julle’ (1 Kor.3:17).

Vraag 2 Toeval.

HAT sê: toeval verwys na ‘n onverwagte gebeurtenis, na ‘n onvoorsiene omstandigheid, ‘n omstandigheid wat nie voorsien was nie. Maar party mense beskou dit as ‘n mag of ‘n krag.

Dat onverwagte dinge met ‘n mens gebeur is ‘n daaglikse belewenis. Maar kinders van God sien die hand en leiding van die Here daarin, en skryf dit nie aan ‘n onpersoonlike onsigbare mag of krag  toe nie.

Die Filistyne wat die ark van die Here teruggestuur het nadat pes telkens onder hulle uitgebreek het, het bv. ‘n toets gestel om te sien of die pes ‘n beskikking van die Here was of toeval, iets wat maar gebeur het (1 Samuel 6:9). Paulus sê: ‘ons weet dat God alles ten goede laat meewerk vir dié wat Hom liefhet’ (Romeine 8:28) en niks kan ons van die liefde van Christus skei nie, nie lyding, benoudheid, vervolging, honger of naaktheid, gevaar of swaard nie (Rom.8:35). Jesus het gesê: nie een mossie sal op die grond val sonder die wil van julle Vader nie. Van julle is selfs die hare op julle kop almal getel…julle is baie meer werd as baie mossies (Matteus 10:29-31).

Skrywer: Prof Francois Malan

Ouderdom van die aarde – Francois Malan

Jan vra:

My vraag: Volgens Die Bybel se datums en inligting, is Adam deur God geskape 4004 jaar voor Christus, maar Die Bybel in Praktyk (CUM) noem in hul kronologiese geskiedenisbeeld dat Jerigo reeds 6000 vC bewoon was? Albei kan tog nie waar wees nie?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:
Die Bybel gee nie datums oor die hele geskiedenis van Israel en die voorgeskiedenis voor Abraham aan nie, maar jaartalle van persone se lewe om daarmee ‘n boodskap oor God se bemoeienis met elkeen van hulle oor te dra. Nêrens word gesê dat Adam 4004 v.C. geskape is nie. Die Bybelskrywers uit die tyd van Salomo, en later tydens die ballingskap in Babilon en daarna het gebruik gemaak van mondelinge oorlewerings, ou geskrifte, geslagslyste, ens. om God se handelinge met Israel te boek te stel.

Die Bybel is nie bedoel as ‘n handboek vir die wetenskap nie, ook nie vir die geskiedeniswetenskap nie; maar om ons van God te leer, hoe Hy met sy skepping en sy mense deur die eeue gewerk het, hoe hulle daarop gereageer het, en hoe Hy hulle na Hom toe teruggebring het, en nog steeds terugbring, om Hom te ken, om saam met Hom en vir Hom te lewe in die wêreld wat Hy vir ons geskep het, soos Hy ons bedoel het.

Wie egter uit die Bybel bv. ‘n volledige geskiedenis van Israel, of ‘n biografie van Jesus wil aflei, en daaruit ‘n datum van Adam tot Christus wil bereken, word telkens teleurgestel. Daar is leemtes wat nie met gissings aangevul kan word nie, daar is teenstrydighede wat nie opgelos kan word nie. Die Ou Testament is nie ‘n bron waaruit die geskiedenis van Israel as volk en van hulle godsdiens beskryf kan word volgens die vereistes van geskiedskrywing nie, maar is die bron vir die geskiedenis van God se openbaring van sy pad met sy volk Israel. Die Evangelies is ook nie ‘n bron vir ‘n lewensbeskrywing van Jesus nie, maar ‘n getuienis oor sy persoon en werk, wat in die res van die Nuwe Testament toegepas word op die lewe van sy nuwe volk, naamlik sy kerk. Baronius het lank gelede al gesê: die Skrif sê nie hoe dit in die hemel gaan nie, maar hoe ons na die hemel toe gaan. Die Bybel is nie ‘n handboek vir die wetenskap nie, maar vir die wetenskaplikes van hoe om God te dien in die beoefening van hulle wetenskap. Dit gaan in die Skrif wel oor historiese gebeure in die geskiedenis van mense en nasies, maar die fokus is op hulle gehoorsaamheid en ongehoorsaamheid aan God.

Die wetenskap is egter deel van God se opdrag aan ons, dat ons sy skepping sal navors (ook die mens as deel van die skepping, en die geskiedenis van die mensheid en sy kultuur) en daaruit die grootsheid van God en sy werke beter leer ken, hoe die wêreld wat God geskep het lyk en werk, en hoe Hy die wêreld onderhou en daaroor regeer; en om die kennis aan te wend om God en mekaar te dien (vgl. Romeine 1:20 ‘van die skepping van die wêreld af kan ‘n mens uit die werke van God duidelik aflei dat sy krag ewigdurend is en dat Hy waarlik God is, hoewel dit dinge is wat ‘n mens nie met die oog kan sien nie.’). Daarom is die opdrag in Genesis 1:28 ‘bewoon en bewerk die aarde’, Genesis 2:15 sê: ‘Die Here God het die mens in die tuin laat woon om dit te bewerk en op te pas’, Genesis 2:19-20 vertel dat die mens name gee aan die skepsels as middel om die veelheid van verskynsels te leer ken en te beheers (1:28). Jesus sê die grootste gebod in die wet is: ‘Jy moet die Here jou God liefhê…ook met jou hele verstand’ wat jy moet inspan om God daarmee te dien, en om ‘jou naaste lief te hê soos jouself’ (Matteus 22:37b; 39b).

In 1952-58 het ‘n span van die Britse Skool van Argeologie onder leiding van Kathleen Kenyon die 65 voet hoë heuwel, Tell es-Sultan, buite die huidige Jerigo opgegrawe tot op die rotsbodem. Aan die voet van die heuwel is ‘n fontein, die huidige oase Eriha, wat afloop na die Jordaanrivier toe. Die fontein het die eerste bewoners van Jerigo rondom die jare 8,000 v.C hierheen gelok. Verbrande hout van ‘n soort tempeltjie wat op die rotsbedding gebou is het ‘n koolstof-14 datum van ongeveer 7,800 v.C getoets.  Halfmaanvormige vuurklip gereedskap en been harpoene verbind hulle aan die gereedskap wat ook uit die ongeveer 8,000 v.C. in 1924-1934 opgegrawe is in die grotte langs die rivierloop Wadi el-Natuf naby berg Karmel.

Teen 7,000 v.C. is hier ‘n groot stad van 7.8 akker gebou met ‘n muur wat in een seksie tans nog tot 17 voet hoog staan rondom die stad met ronde huise. Aan die westekant was ‘n toring, wat 25 voet in deursnee is en tans nog 23 voet hoog staan, met trappe wat van die stad af na die toring toe lei. Houtskool planke van ‘n huis in hierdie stad het ‘n koolstof-14 datum van ongeveer 6,850 v.C. getoets.

Die koolstof-14 toets werk so: alle lewende organismes neem deurentyd koolstof uit die atmosfeer op, gelyke dele gewone koolstof met 12 atoom protons en radio-aktiewe koolstof met 14 protons. Wanneer die organisme sterf word geen verdere koolstof opgeneem nie en die radio-aktiewe koolstof-14 in die organisme neem geleidelik af. Na 5,600 jaar is die helfte daarvan oor, na nog 5,600 jaar die helfte van die helfte, ens. So kan bv. die ouderdom van hout of bene bepaal word deur die verhouding tussen die C-12 en C14 in monster van die hout of houtskool of bene wat opgegrawe word te bepaal.

Skrywer: Prof Francois Malan

Pornografie – Vraag – Jan van der Watt

Chris vra:

Ek wil weet wat behels pornografie. As n mens op ‘n  dateline gesels en kaal fotos word rondgestuur is dit pornografie of as n mens seks praat(dirty talk) kan dit ook beskou word as  pornografie?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Wanneer is iets Pornografie?

Pornografie het te doen met die misbruik van seks op sekere wyses. Om die vraag te beantwoord moet ons dus eers so bietjie kyk wat die Bybel sê oor seksualiteit.

a) Opvattings oor seksualiteit is sterk sosiaal en kultureel bepaald. Mense in Europa trek anders aan as mense in die middel van Afrika of Suid-Amerika wat tradisioneel nog sonder bostukke of net met deurtrekkers rondloop. Toe ek 50 jaar gelede die eerste maal op die strand in Durban geloop het, het al die vroue swemklere gedra wat ‘n mens laat dink het aan mummies wat toegedraai is. Vandag lyk dit soms of daar materiaal skaarste is. In al die gevalle word daar gevoel dat daar nie noodwendig verkeerd opgetree word nie. So skuif en verskil opvattings oor wat seksueel aanvaarbaar is en wat nie. Daarom sal sommige mense anders oordeel as ander oor waar die grense lê en wat toelaatbaar is en wat nie.

b)  Kom ‘n mens nader aan die Bybel, dan kry ‘n mens ‘n behoudende standpunt. In die Ou Testament word seksualiteit primêr gesien as iets wat vir voortplanting bedoel is. Die man is gewoonlik as die draer van die karaktertrekke van die familie of stam gesien. By wyse van voorbeeld: die vrou was soos die saailand waarin die plantjie geplant word en groei. Sy dra nie tot die karakter van die plantjie by nie, die man wel. As ‘n stam of familie egter suiwer wil bly, mag daar nie vreemde plantjies in die saailand geplant word nie, want dan verander die aard en karakter van die stam en dit wil niemand hê nie. Daarom was daar baie spesifieke reëls dat vreemde mans nie met die vroue van ‘n stam moes meng nie. Dieselfde het gegeld vir die gesin. ‘n Ander man mag nie met ‘n getroude vrou saam wees nie, want dit stel die karakter van die hele gesin in gevaar en tas so die eer van die huweliksmaat ook aan.

c) Die Christendom staan in die tradisie van die Ou Testament en die Jodendom waar die beoefening van seks volgens streng riglyne beperk is. Natuurlik het die Christene in plekke soos Korinte of in Turkye in die gemeentes van Petrus met die heidene in dieselfde dorpe saamgeleef. Die heidene het in die meeste gevalle seks heeltemal anders gesien. Onder hulle was daar ‘n groot groep ‘vrymense’, met ander woorde, nie slawe nie. Ten einde hulle vryheid te bewys het hulle gesê dat jy jou deur niks aan bande moes laat lê nie. Daarom het hulle wilde partytjies gehou  waar hulle hulle vryheid ten volle beoefen het, beide ten opsigte van drank en seks (gewoonlik met vroue wat nie getroud was nie). Dit is ook meestal waarna die woord ‘porneia’ in die Nuwe Testament verwys. Dan was daar ook sogenaamde tempelprostitute wat vir die gode gewerk het en al hulle geld vir die tempel gegee het. Om seks met hulle te hê is gesien as om die godin aan wie die prostituut verbonde was te eer.

Die Christen het dus tussen in sulke losbandinge situasies geleef. Natuurlik het die vry opvattings van die heidene nie met hulle konserwatiewe Joodse opvattings gestrook  nie. Hulle het eenvoudig besluit om nie daaraan mee te doen nie. Dit is duidelik uit byvoorbeeld 1 Petrus 4:1-6 – lees die volgende: ‘³In die verlede toe julle nog heidene was, is julle lewe lank genoeg beheers deur julle heidense begeertes: losbandigheid, wellus, dronkenskap, swelg- en drinkpartye en afskuwelike afgodery. ⁴Nou vind die heidene dit vreemd dat julle nie langer met hierdie stroom van losbandigheid saamgaan nie, en hulle beswadder julle’. Kyk net: die heidene vind dit vreemd dat die gelowiges nie meer aan hulle wilde partytjie deelneem nie, want vir hulle was dit normaal! En nou die belangrike punt: die kuise opvattings oor seks het dus die Christene van die losbandige heidene onderskei. Dit het langsamerhand die manier geword waarop jy die Christene sigbaar van die heidene kon onderskei. Die Christene was kuis en was baie behoudend as dit by seks kom, soos die Ou Testament ook geleer het. In die vroeë geskiedenis van die Kerk, met die kerkvaders, het die konserwatiewe opvattings oor seks deel van die kerk se opvattings gebly en in baie gevalle is daar geglo dat seks die basis van alle sonde is. Van die kerkvaders het dan ook gedink dat mens glad nie seks moet beoefen nie.

Die konserwatiewe siening is vandag nog deel van ons Christelike en Westerse samelewing.

d) Die argument het egter met die loop van tyd verder ontwikkel. Sake soos die respek vir ander persone, die persoonlike eer van mense, en nog ander sake het deel van die gesprek geword. Om iemand anders se liggaam sonder toestemming te neem het ’n taboe in ons kulturele opset gebly. Tog is die diskussie heftig. Doen mens iemand skade aan deur na sy of haar foto te kyk, sou  sommige vra, veral in die lig van die gedagte dat sommige argumente teen pornografie berus op die argument dat dit die model in die foto oneer aandoen. Dit maak die debat moeilik – daar is nooit net een sy van die saak in die debat nie.

e) Dit bring ons nou by pornografie as sodanig. In lande wat post-Christelik is (soos in dele van Europa), word die verkoop van naakte foto’s en selfs prostitusie toegelaat, omdat hulle sê dat as twee volwassenes toestem om dit te doen, al is dit teen betaling, kan dit nie gekeer word nie, omdat die vryheid van keuse nie so ingeperk kan word nie. Dit geld ook vir Suid-Afrika wat sulke foto’s toelaat op grond van die vryheid van die individu. Kinders word egter steeds beskerm. In Nederland, waar ek bly, kry jy pornografiese TV kanale as deel van jou televisiepakket wat jy koop. Dit is eenvoudig deel daarvan soos die nuuskanale of flieks of sport deel van die pakket is. Daar word geargumenteer dat dit deel van mens se persoonlike vryheid is om ook sulke kanale tot jou beskikking te hê as jy graag daarna wil kyk. Tog moet ek weer beklemtoon dat die debat daaroor steeds voortgaan. Binne so gemeenskap is daar heelwat diskussies oor die negatiewe effekte wat so ‘n vrye situasie op mense kan hê. Daarop gaan ek nie nou in nie.

Die meeste Christene, spesifiek ook in Suid-Afrika, sou egter die uitlokkende foto’s van naakte mense dadelik afwys, vanweë die feit dat kuisheid oor die eeue as ‘n belangrike teken vir goeie Christenskap gesien is. Tog wissel die siening ook – soos hierbo vermeld, 50 jaar gelede sou mense ‘n hartaanval gekry het as iemand met ‘n doodgewone hedendaagse swembroek op die strand loop. Opvattings skuif ook dus maar. Dit maak ons bewus daarvan dat daar nie noodwendig vaste grense is nie. Dit is in ‘n groot mate ‘n kwessie van die kultuur en wat die mense met wie jy jou assosieer daaroor dink. Veral gaan dit oor waarmee jy jouself voor die Here gemaklik voel. Dit gaan inderdaad oor wat jou motiewe is met wat jy doen.

Die vraag is nou, wat is pornografie. Vanuit ‘n Christelike hoek word dit negatief beoordeel omdat dit jou stimuleer om jou seksuele drange verkeerd te gebruik. (Ek gaan nie hier in op al die argumente dat die pornografie modelle uitgebuit word, of dat dit die vrou of man bloot ‘n objek van seks maak en so verdinglik nie. Dit is alles geldige argumente). Naakte liggame is nie noodwendig verkeerd nie – kyk maar na al die skilderye met naakte vroue wat as meesterwerke beskou word. In die grootste museums kry mens tale beelde van naakte vroue. Dit is nie al waaroor dit gaan nie. Dit gaan oor jouself en wat in jou gedagtes aangaan. Waarvoor kyk jy die foto’s, video’s of wat ook al? Wat wil jy daarmee maak? Watter gedagtes kom by jou op as jy dit kyk? Voel jy of jy ingetrek word in ‘n spiraal waaruit jy nie kan kom nie, omdat jy byna verslaaf voel.

As die antwoord op die vrae jou ongemaklik laat, as jy skaam is dat jou familie ongemaklik gaan voel, as jy moeiliker met God praat, dan moet die rooi ligte vir jou aangaan. Daar is nie ‘n vaste reël wat sê pornografie begin byvoorbeeld as die vrou nie meer ‘n top aanhet nie. Dit kan vir iemand vroeër of later al begin. Dit sou egter nie ver van die kol wees om te sê dat as jy ‘n Christen is, jy liewer maar nie te ver moet eksperimenteer nie. ‘n Kenmerk van Christene is steeds dat hulle kuis probeer leef en dit sluit in om nie die pad te loop waar naakte foto’s van die teenoorgestelde geslag hulle in die versoeking begin lei nie. Vermy dit liewer.

Skrywer: Prof Jan van der Watt