Christus in die Hel – Francois Malan

Frank vra:

Was Christus ooit werklik in die hel? Ek verwys hier na die Apostolicum…en ter helle neergedaal.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Die woorde van die geloofsbelydenis staan nie in die Bybel nie, en het in die loop van die eeue verskillende verklarings gekry. In navolging van Calvyn sien Gereformeerdes dit as die dieptepunt van Christus se lyding. Lutherane sien dit as die begin van sy verhoging omdat hulle dit aan 1 Petrus 3:19 verbind: Christus wat as mens doodgemaak is, maar deur die Gees lewend gemaak is ‘en so het Hy na die geeste in die gevangenis gegaan en daar sy oorwinning aangekondig.’

Calvyn het dit verbind aan Jesus se woorde in Matteus 27:46 ‘My God, my God, waarom het U my verlaat.’

Die Heidelbergse Kategismus antwoord op vraag 44: Sodat ek in my swaarste aanvegtinge verseker kan wees en myself volkome kan vertroos dat my Here Jesus Christus my van die hel se benoudheid en pyn verlos het (Jesaja 53:5). Hierdie verlossing het Hy bewerk deur sy onuitspreeklike angs, smarte en verskrikking (Hebr.5:7, e.a.) wat Hy ook aan sy siel deur sy hele lewe, maar veral aan die kruis gely het (Matt. 26:36; 27:46).

Wat is die hel en wie is baas van die hel? Volgens Matteus 25:41 sê Jesus dat Hy met sy wederkoms die mense sal oordeel en vir die vervloektes sal sê: Gaan na die ewige vuur wat vir die duiwel en sy engele berei is. Dit beteken dat God die ongelowiges en die duiwel en al sy engele in die hel sal straf in die hel wat Hy vir hulle berei. In Openbaring 20:10 vertel Johannes van sy gesig dat die duiwel wat die nasies verlei het, in die poel van vuur en swawel gegooi is…hulle sal dag en nag gepynig word tot in alle ewigheid. En in 20:15 word dit ook gesê van die mense wie name nie in die boek van die lewe geskryf is nie.

Die hel is dus die aanduiding van God se straf op die sonde. En dit is presies wat Jesus aan die kruis gedoen het, toe Hy die sonde van die ganse mensheid op Hom geneem het, en God se straf op ons sonde beleef het as dat Hy van God verlaat is. Hy kon juis die sonde van die ganse wêreld dra omdat ten volle mens geword het, om namens ons God se straf te dra, en Hy kon die onmoontlik sware vrag slegs dra omdat Hy God is. So lief het God die wêreld gehad, dat Hy sy Seun gegee het (Joh.3:16). Christus het op die bestemde tyd vir die goddeloses gesterwe…God bewys sy liefde vir ons juis hierin dat Christus vir ons gesterf het toe ons nog sondaars was (Rom. 5:6,8)

Die hel is om sonder God te wees. In Rom 1:18 sê Paulus dat God sy toorn openbaar oor die goddeloosheid en ongeregtigheid van die mense wat die waarheid onderdruk. In vs 24-32 word vertel wat dit behels, nl. dat God die mens oorgee aan sy eie begeertes en drange om te doen net wat hy wil. So vernietig die mens homself. Maar as daar nie meer dood is nie, gaan die selfvernietiging vir ewig voort.

Ons mense is aan tyd en ruimte gebind en kan nie ‘n voorstelling maak van die ewigheid nie. Daarom dink ons aan die hel as ‘n plek. Die woord se oorsprong is waarskynlik die Griekse woord Gehenna as vertaling van die Hebreeuse Ge-Hinnom, dal van Hinnom, aan die suidekant van die stad Jerusalem waar kindersoffers aan die afgod Molek gebring is, deur babas te plaas om doodgebrand te word op die gloeiende uitgestrekte arms van die beeld van Molek waarin vuur gemaak is (2 Konings 16:3; 23:10). In die Nuwe Testament word die Griekse naam Gehenna gebruik, bv. in Matt.5:22; 10:28; 18:9; 23:15; Lk 16:23; Jak. 3:6, 2 Petr.2:4, ens. as aanduiding van God se straf op die sondaars, goddeloses, ongelowiges.

Skrywer: Prof Francois Malan

God se wil – Francois Malan

Frikkie vra: 

Ek wil graag GOD se wil doen, maar hoe weet ek wat Sy wil vir my is?

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

Die wil van God word in die Bybel aangedui. Dit word op ‘n paar plekke saamgevat, bv. Eksodus 20 met die tien gebooie wat die Here gegee het vir sy volk wat Hy uit Egipte verlos het, as die aanduiding ook vir ons, van hoe ‘n mens lewe wat deur die Here verlos is uit die slaweskap van die sonde.

Jesus brei op die gebooie uit, en verduidelik vir sy volgelinge in die bergrede in Matteus 5-7 hoe ons as kinders van God in die wêreld moet lewe. In Matteus 22:37-40 vat Hy dit alles saam in twee gebooie van liefde vir God en liefde vir ons medemens. Matteus 7:12 het nog ‘n korter samevatting: Alles wat julle wil hê dat die mense aan julle moet doen, moet julle ook aan hulle doen. Dit is tog waarop dit neerkom in die wet en die profete.

En nadat Jesus ons sonde aan die kruis gedra het, opgewek is en na die hemel opgevaar het, kom woon die Heilige Gees in ons om dit wat Hy vir ons gedoen het, in ons te kom uitwerk. In Romeine 8:9-11 word Hy die Gees van God genoem en ook die Gees van Christus. Hy maak ons kinders van God, sê Rom.8:15. Letterlik staan daar, Hy is die Gees van aanneming waardeur God ons aanneem as sy kinders, deurdat die Gees ons aan sy Seun se dood en opstanding verbind en van ons mede-erfgename van Christus maak, wat ook in die wêreld saam met Christus ly en saam met Hom verheerlik sal word. Johannes 3:8 sê, ons word deur die Gees weergebore tot kinders van God. Johannes 14:16 noem Hom die Voorspraak (of Helper) wat vir ewig by ons sal wees, en 14:23 sê as iemand My liefhet en my woorde ter harte neem, sal die Vader hom/haar liefhê, en Ons sal na hom/haar toe kom, en by hom/haar woon. Dit doen die Vader en die Seun deur die Heilige Gees wat ons alles sal leer en ons aan alles sal herinner wat Jesus geleer het.

In Johannes 16:7-11 sê Jesus dat dit vir ons voordelig is dat Hy weggaan, want nou kom die Heilige Gees in elkeen van ons woon. Hy kom ons oortuig van sonde en geregtigheid en oordeel. Ons bly in sonde as ons nie in Jesus glo wat ons daarvan kom verlos nie. Geregtigheid beteken dat die verhouding tussen ons en God reggemaak is deur Jesus se sterwe en opstanding, en dat ons nou kan lewe as God se kinders, deurdat die Heilige Gees ons aan Jesus se dood en opstanding verbind (vgl. Rom 6:3-11). Aan die kruis is God se oordeel oor die sonde klaar deur Jesus gedra, en ons word deel van die verlossing wat Hy vir ons bewerk het. Ook ons geloof in Jesus word deur die Gees in ons gewerk. Die Gees is besig om ons al meer te verander om soos Christus in liefde te lewe (2 Kor.3:18).

In Romeine 8:3-9 worstel Paulus met ons sondige natuur, die eie-ek, wat nog altyd met ons is, en waarteen die Gees ons daagliks probeer oortuig om nie vir ons self te lewe nie, maar vir God – want dit is vir ons die allerbeste. In Romeine 13:9-13:14 gee hy ook ‘n uiteensetting van hoe ‘n gelowige behoort te lewe as ‘n uitlewing van Jesus se gebod tot naasteliefde.

Maar hoe weet ons in elke omstandigheid wat om te kies en wat om te doen?

Ons laat ons leer deur die aanwysings in die Bybel, soos bv. in die Skrifgedeeltes hierbo. Ons kyk of die besluit selfsugtig is en hoe dit ons medemens gaan raak, en ons bid om die leiding van die Gees van God wat in ons woon om ons te oortuig van die optrede wat volgens God se wil sal wees. Te midde van dit alles bly ons sondige mense wat ons self maklik regverdig vir wat ons besluit of doen, maar ons bid dat die Gees ons versterk, sodat ons nie sal toelaat dat die sonde oor ons heerskappy voer nie en die begeertes van ons sterflike aardse bestaan te gehoorsaam nie (Rom.6:12), maar dat ons elke deel van ons liggaam in diens van God sal stel as werktuig om te doen wat God wil (Rom.6:13). Dit is ook goed om te wag om te sien watter deure die Gees vir ons toemaak en watter nuwe geleenthede en moontlikhede opduik, vgl. bv. sy leiding van Paulus-hulle op die tweede sendingreis (Handelinge 16:6-10).

En as ons oortuig is dat ‘n spesifieke besluit of taak die wil van die Here is, doen ons dit met volle oorgawe. Maar deurentyd toets ons ons self of ons dit nog van harte doen vir die Here en nie om deur mense geprys te word nie (Kol.23; vgl. Matteus 6:2-4).

Lees ook Galasiërs 5:13-26 waar Paulus verduidelik dat as ons ons deur die Gees laat lei, staan ons nie onder die wet om daardeur God se guns te wen nie (v18). Ons is reeds sy kinders en Hy wil hê dat ons die beste pad loop. Die werk wat die Gees in ons bewerk word in 9 woorde saamgevat in vv22-23 liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelikheid, goedhartigheid, getrouheid, nederigheid en selfbeheersing.

Skrywer: Prof Francois Malan

Voor Jesus se hemelvaart – Francois Malan

Benita vra:

Wat weet ons van Jesus se 40dae voor die Hemelvaart. Hy het maar paar keer aan sy dissipels en volgelinge verskyn. Is daar aantekeninge oor die res van die tyd?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Die Bybel vertel van ‘n hele aantal verskynings van Jesus van sy opstanding af tot sy hemelvaart, maar die getal en hoe hulle agtermekaar kom, is nie seker nie (vgl. ook Hand.1:3 se opmerking oor verskeie geleenthede wat Jesus saam met sy dissipels was):

Johannes 20-21 vertel van ‘n paar verskynings:

Die Johannes Evangelie bevestig met tekens dat Jesus God is (1:1) wat mens geword het (1:14), en as mens en God aan die kruis gesterf het om die sonde van die wêreld weg te neem (1:29) – as sondelose mens om ons sonde op Hom te neem, as God omdat net God self die straf op die massa sonde van die ganse wêreld van alle tye kan dra – sodat ons deur te glo in sy Naam = in die Seun van God self, die lewe kan hê (20:31) en dit kom omdat God die wêreld so liefhet dat Hy sy Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo nie verlore sal gaan nie, maar die ewige lewe sal hê (3:16).

2.1 aan Maria Magdalena (Joh.20:11-18) op die opstandingsmôre sê sy hulle het haar Here (wat haar lewe regeer) weggeneem, sy noem Hom rabboeni (haar menslike leermeester), en nadat Hy gesê het hy vaar op na sy Vader en sy God toe, en sy gaan vertel vir die dissipels sy het die Here (God) gesien

2.2 Die aand verskyn Hy aan 10? dissipels (20:19-25; sonder Judas en Tomas) en met sy opstandingsliggaam gaan hy deur geslote deure wat Hom nie meer kan keer nie. Jesus groet hulle met ‘n vredestoesegging (die vrede wat Hy deur sy dood bewerk het, tussen God en mens en mense onder mekaar), en ‘n opdrag waarmee Hy hulle na die wêreld toe stuur om aan die mense die vergiffenis van hulle sonde deur sy lewe en offer aan die kruis te verkondig, en hulle daarvoor toerus met die Heilige Gees, God wat self in ons kom woon om in en deur ons te werk.

2.3 ‘n week later op die Sondagaand (20:26-29) is Tomas by, Jesus kom deur die geslote deur, maar wys sy deurboorde hande en sy as die tekens van sy dood aan die kruis. Tomas bely hom as sy Here en sy God. Nou sien Tomas Jesus is waarlik mens en waarlik God. En Jesus spreek die seën uit oor almal wat hom nie gesien het nie, en tog glo – tot vandag toe nog!

2.4 by die see van Tiberias (21:1-25) aan 6 dissipels wat gaan visvang, na ‘n vrugtelose nag in opdrag van Jesus ‘n groot vrag vis uittrek sonder dat die net skeur (om die eenheid van die kerk te beklemtoon, en Jesus se voorsiening vir ons daaglikse brood), Petrus word in sy amp herstel, nadat hy Jesus drie maal verloën het, om uit liefde Jesus se gelowiges (swak lammers en skape) te versorg, as ‘n visser van mense (Lk 5:10). Hy eet saam met hulle as mens, maar het self vis op die vuur sonder dat Hy gaan visvang het – as God wat selfs die skole vis beheer. Vir Petrus kondig hy lyding en sy dood ter wille van die evangelie aan, en die geliefde dissipel skryf die van die dinge wat Jesus gedoen het, maar daar is te veel om op te noem.

Lukas 24 vertel van ‘n paar verskynings:

2.5 die Sondagaand op pad na Emmaus verskyn Hy aan Kleopas en nog ‘n volgeling van Jesus en word bekend toe Hy die brood breek by die maaltyd (24:13-32). Op pad verduidelik Hy vir hulle uit die Ou Testament dat die Christus moes ly om in sy heerlikheid in te gaan (mens en God om ons sonde te dra), sodat ons ook die Ou Testament so sal verstaan as ‘n heenwysing na God se reddingsplan deur sy Seun, en dat ons deur vreemdelinge te versorg ook die Here beter sal leer ken soos die Emmausgangers wat Hom ingenooi het.

2.6 Maar terwyl Hy in Emmaus was, het Hy ook aan Simon Petrus verskyn – tegelyk? (24:33).

2.7 Toe die Emmausgangers hulle ondervinding aan die 11 dissipels en ander mense by hulle vertel, staan Jesus meteens tussen hulle, groet met die vredegroet, wys sy hande en voete en sê voel aan my, en eet saam met hulle om te wys Hy is regtig mens al kon Hy skielik tussen hulle staan. Hy verduidelik weer die Ou Testament se geskrifte oor sy lyding en opstanding en gee opdrag dat hulle die goeie nuus van Jerusalem af en verder moet gaan vertel met bekering en vergewing van sonde aan al die nasies, met die belofte dat hulle daarvoor sal toegerus sal word deur die belofte van die Vader dat God self in ons kom woon.

2.8 Die boek sluit af met die hemelvaart van Betanië af waar hulle Hom aanbid het en met groot blydskap terug is Jerusalem toe, en by die tempel God deurentyd geprys het.

Matteus 28 vertel van die verskyning aan Maria Magdalena en die ander Maria op die Sondagmôre van die opstanding (vers 9-10) – Matteus is lief daarvoor om telkens twee getuies te noem (vgl. twee blindes by Jerigo 20:30, terwyl Markus 10:46 en Lukas 18:35 net van een blinde vertel)

2.9 Matt.28:16-20 vertel van die verskyning in Galilea aan 11 dissipels met die opdrag om uit alle nasies dissipels van Jesus te maak, te doop, te leer om alles te onderhou wat Jesus beveel het, met die belofte dat Hy self (deur sy Gees) by hulle sal wees tot die voleinding van die wêreld.

Markus 16:9-20 was nie oorspronklik deel van die Evangelie nie, en is ‘n slot wat later bygeskryf is en van die ander Evangelies se verhale opgesom het, met die verskyning aan Maria Magdalena, aan die twee Emmausgangers, aan die elftal wat aan tafel was met die opdragte aan hulle, en met sy hemelvaart.

Handelinge (deur Lukas as die vervolg op sy Evangelie geskryf) vertel van verskynings:

2.10 toe Hy ‘n keer saam met hulle aan tafel was (wat kan impliseer dat dit meer kere plaasgevind het, vgl. 1:3 in die loop van veertig dae het Hy by verskeie geleenthede aan hulle verskyn en met hulle oor die dinge van die koninkryk van God gepraat), beloof Hy dat die Heilige Gees in hulle sal kom woon om hulle vir hulle taak toe te rus om sy getuies te wees tot aan die uithoeke van die wêreld.

Daarna vertel Lukas weer van die hemelvaart.

In 1 Kor 15 verwys Paulus na verskynings van Jesus:

Hy verwys na die verskyning aan Petrus 15:5, daarna aan die twaalf (al was dit net 11), en

2.11 aan meer as 500 gelowiges tegelyk 15:6

2.12 daarna aan Jakobus (Jesus se broer wat die leiding in die gemeente in Jerusalem oorgeneem het, toe die apostels almal moes vlug) 15:7

En toe aan al die apostels –waarskynlik een van die verskynings wat deur die Evangelies genoem is 15:7.

Skrywer: Prof Francois Malan

Geseling- Francois Malan

Benita vra:

Hoekom was ‘n geseling juis 39 houe?

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

Vyf maal het ek van die Jode die gebruiklike straf van 39 houe gekry (2 Kor.11:24) – letterlik: veertig min een.

In Deutr.25:3 word die maksimum straf op 40 houe gestel sodat jou volksgenoot nie voor jou oë verkleineer word nie. Dit moet onder toesig van die regter wees wat die aantal slae bepaal volgens die oortreding, met die maksimum op 40.

In Spreuke word gepraat van ‘n stok (OAV roede NAV slae) waarmee geslaan word (10:13; 19:29; ens.).

Later is ‘n kats of sweep met drie voorslae gebruik. Vir party het dit beteken dat elke hou vir 3 getel het, vir ander het dit net een hou getel en is die slae verdriedubbel.

Die 39 was bedoel om seker te maak dat jy nie meer as 40 kry deurdat verkeerd getel is nie, maar later het die skrifgeleerdes bepaal dat een derde van die houe op die bors geslaan word en twee derdes op die rug, sodat die aantal houe wat die regter bepaal altyd in drie kon verdeel word.

Skrywer: Prof Francois Malan