Die verskil tussen “gered uit die geloof” en “gered deur die geloof” in Romeine 3:30 – Kobus Kok

Jan Smith vra:

Romeine 3:29 en 30: Of behoort God aan die Jode, en nie ook aan die heidene nie? Ja, ook aan die heidene, aangesien dit inderdaad een God is wat die besnedenes sal regverdig UIT die geloof en die onbesnedenes DEUR die geloof. Wil u dalk sê wat die verskil is tussen UIT en DEUR, asb?

Antwoord:

Dr Kobus Kok antwoord:

Die oplettende leser sal oplet dat Romeine 3:30 in die Ou Afrikaanse Vertaling van 1953 anders vertaal word as in die Nuwe Afrikaanse Vertaling van 1983.

Ons lees in die Nuwe Afrikaanse Vertaling: ²⁷Het ons nou iets uit onsself om op te roem? Nee, dit is uitgesluit. Deur watter wet? Dié van die werke? Nee, deur dié van die geloof. ²⁸Ons betoog is tog dat ‘n mens vrygespreek word omdat hy glo, nie omdat hy die wet onderhou nie. ²⁹Of is God net God van die Jode, nie ook van die heidennasies nie? Ja, ook van die heidennasies, ³⁰want daar is net een God. Hy sal die besnedenes deur die geloof en die onbesnedenes deur dieselfde geloof vryspreek. ³¹Hef ons dan deur die geloof die wet op? Beslis nie. Ons laat die wet juis tot sy reg kom.

In die Ou Afrikaanse vertaling sien die teks soos volg daarna uit: ²⁷Waar is dan die roem? Dit is uitgesluit. Deur watter wet? Van die werke? Nee, maar deur die wet van die geloof. ²⁸Ons neem dus aan dat die mens geregverdig word deur die geloof sonder die werke van die wet. ²⁹Of behoort God net aan die Jode, en nie ook aan die heidene nie? Ja, ook aan die heidene,³⁰aangesien dit inderdaad een God is wat die besnedenes sal regverdig uit die geloof en die onbesnedenes deur die geloof.³¹Maak ons dan die wet tot niet deur die geloof? Nee, stellig nie! Inteendeel, ons bevestig die wet.

Waarom is daar dan so ‘n verskil tussen die twee vertalings en is daar nie dalk betekenis weg vertaal in die proses nie? Die antwoord op hierdie vraag kan ons in die oorspronklike Griekse teks vind. Die Ou Afrikaanse vertaling het ‘n meer letterlike vertaling van die Griekse teks gevolg waar daar inderdaad in die Grieks staan dat die Jode (besnedes [peritomên]) uit die geloof (ek pisteos) deur God geregverdig (dikaioosei) sal word, en die onbesnedes (akroboestian) deur die geloof (dia tês pistêoos) geregverdig sal word.

Die spesialiste wat die tekste bestudeer (bv Newman en Nida) en die teologie van Paulus baie goed ken (Prof James Dunn se kommentaar op Romeine) is dit almal eens dat daar nie ‘n verskil tussen die uit die geloof en deur die geloof is nie. Die punt wat Paulus maak, is dat besnedenes en onbesnedes beide net deur geloof en nie die werke van die wet nie, geregverdig sal word.

Die Ou Afrikaanse vertaling is dus nader aan die oorspronklike vorm van die Griekse teks, maar die Afrikaanse Nuwe vertaling is die nasste aan die betekenis van die oorspronklike teks.

Skrywer: Dr Kobus Kok

Verduideliking van die term “Profetiese Woord” – Kobus Kok

Benita vra:

Verduidelik asseblief vir my die term: “Profetiese Woord”

Antwoord:

Dr. Kobus Kok antwoord:

Paulus is een van die bekendste Bybelse skrywers wat oor die charismata of gawes van die Gees skryf. In Romeinse 12 lees ons van verskeie gawes waarvan een is om ‘n woord van profesie te kan gee. Die Griekse woord(e) wat daarvoor gebruik word is profeteia (om ‘n geïnspireerde uitspraak te maak, en die bron van die wysheid kom van God) en die persoon wat profeteia as gawe ontvang het kan ‘n profeet genoem word. In die Bybel is dit duidelik dat ‘n profetiese woord van God af kom en nie deur mense uitgedink word nie. ‘n Profetiese woord is ook nie menslike wysheid nie maar die wysheid wat van God af kom. In die antieke tyd was daar egter nie net Christelike profete nie. Daar was ook baie heidense profete in die heidense kultusse. So was daar in Griekeland by Delphi ‘n wêreldbekende orakel waar priesteresse gereeld profetiese woorde aan mense gegee het – godgeïnspireerde woorde wat van die Griekse gode sou kom. Die Christene het skerp onderskei tussen ware profesie en valse profesie. Ons sien in die Nuwe Testament dat daar valse profete was wat dikwels in die naam van die Here valslik geprofeteer het en eintlik teen die wil van God gepraat het. Ware profetiese woorde kom van God.

‘n Foto van die orakel by Deplhi (vanaf www.expatathens.com)

Lees gerus die volgende tekste waar die woord profesie voorkom.

Sien ook die volgende tekste waar die woord profeet voorkom:

Skrywer: Dr Kobus Kok

Is my lewe se strepie onveranderbaar deur God getrek? – Kobus Kok

Miskien is dit al hanteer, maar ek vra dit omdat dit iets is wat ‘n mens aldag hoor. Wanneer iemand tot sterwe kom, hoor ‘n mens dat mense sou sê: wel hy/haar se stepie is getrek, daar is niks wat jy daaraan kan doen nie. My vraag is dus, bepaal God dan die datum van ons sterwe? Hy behoed en bewaar ons mos? Is lewe nie maar tydelik nie en is die omstandighede waarin ons leef, aan dit waaraan ons ons blootstel ens nie maar deel van lewe en of sterwe nie? Ons leef mos nie in die paradys nie of hoe? Ons leef in ‘n sondige wêreld waarin ons deur sy krusidood alreeds begenadig is, opgeroep word om ons te bekeer sodat ons die ewige lewe kan be-erwe. Hoe sal ek mense kan antwoord op die “getrekte streep” stelling?

Antwoord

Is my lewe se strepie onveranderbaar deur God getrek?

Daar is verskillende tekste waarin die Bybelse skrywers verklaar dat God ons dae bepaal het (soos Psalm 39:6) : “Kyk, U het bepaal dat my dae min sal wees, in u oë is my lewensduur byna niks.” Dit word egter verkeerdelik geïnterpreteer as dat God op een of ander wyse op ‘n kliniese manier mens se strepie getrek het en besluit het só ver en nie verder nie. Hulle gaan selfs so ver as om te argumenteer dat God beplan hoe jy gaan doodgaan en dat ‘n mens se wyse van dood en die dag van jou dood deterministies (onveranderlik) vasgeskryf is in die boek van die lewe. Myns insiens is dit nie wat die Bybel bedoel as dit sê dat God ons dae bepaal het nie. Die Bybel gaan eerder van die standpunt uit dat God ons die lewe geskenk het en dat God die bron van lewe is. Alle mense gaan dood en moet ook doodgaan. Dit is die gang van die lewe. Soos die vraagsteller genoem het – ons is nog aan hierdie kant van die ewige lewe en nie in die hiernamaals nie. Dood en siekte is ‘n normale gang van hierdie wêreld. Tog maak die Bybel dit duidelik dat God nie net die God van die verlede en die hede is nie, maar ook die God wat die toekoms ken. Daarom kan ons sê dat God buite tyd staan en argumenteer dat God alreeds weet op watter wyse ons sal sterf en wanneer. Hierdie betekenis lê egter op ‘n heel ander vlak as om te argumenteer dat God die primêre handelende subjek is wat ons strepie trek en mense wreed laat doodgaan. Ons dood is eerder die gevolg van die realiteit van hierdie aardse dimensie. Die streepteologie werk ook net in retrospeksie. Eers nadat iemand dood is sal ons sê: “Shoe, sy/haar strepie was getrek”. Niemand weet wanneer hulle dood gaan aanbreek nie. In die Bybel het ons ook verhale van mense wie se lewe deur God verleng is. In 2 Konings 20 lees ons:

In dié tyd het Hiskia ernstig siek geword. Die profeet Jesaja seun van Amos het na hom toe gekom en gesê: “So sê die Here: Sê vir jou gesin wat jou laaste wense is, want jy gaan sterf, jy sal nie langer lewe nie.” ²Toe draai Hiskia sy gesig na die muur toe en hy bid tot die Here: ³”Ag, Here, neem tog in ag dat ek voor U in trou en met volle oorgawe geleef het en dat ek gedoen het wat reg is in u oë.” Hiskia het bitterlik gehuil. ⁴Jesaja was nog nie die binneplein van die stad oor nie toe die woord van die Here tot hom kom en sê: ⁵”Gaan terug en sê vir Hiskia, die leier van my volk: So sê die Here, die God van jou voorvader Dawid: Ek het jou gebed verhoor, Ek het jou trane gesien. Ek gaan jou gesond maak, en jy sal oormôre weer na die huis van die Here toe kan gaan. ⁶Ek sal jou lewe met vyftien jaar verleng en jou en dié stad red uit die mag van die koning van Assirië. Ek sal dié stad beskerm, om my ontwil en om my dienaar Dawid se ontwil.”

Hierdie verhaal gaan duidelik teen die streepteologie in omdat God volgens hierdie tekste iemand se strepiesdag kan uitstel. Die punt is dat niemand weet wanneer hulle strepie getrek is nie. Al wat ons weet is dat God ‘n God van liefde is wat ons die lewe geskenk het. In die Bybel is die boodskap duidelik, naamlik dat God in beheer is van ons lewe – dat God betrokke is by alles (Kyk Openbaring 4:1-11). In die NT is die angel van die dood uitgehaal. Die dood is nie iets om te vrees nie, maar iets om na uit te sien, omdat ons vir ewig in vrede by Hom sal wees en God se herskeppende teenwoordigheid sal beleef. As jy die dood nie vrees nie, word die lewe ‘n fees!

Skrywer: Dr Kobus Kok

Was Paulus meer konserwatief as Petrus? ‘n Uitleg van 1 Timoteus 2:8 – Kobus Kok

1 Timoteus 2:11 en 12: Ek vra interessantheidshalwe: Het Paulus nie hier teenstrydig met die genade wat hy so baie verkondig het,opgetree nie? Is sy standpunt nie hier “wetties” nie? Dan ook nog: Hoekom het hy nog altyd net “Die Broers aangespreek? Dis vir my vreemd dat hy Petrus aanspreek oor sy Optrede oor die ou tradisie maar hy doen dit ook? Ek is ‘n ywerige Bybelleser en waarlik gelowig [70jr oud.} Sou graag u opinie wou hoor? Sterkte en seen.

Antwoord:

Was Paulus meer konserwatief as Petrus? ‘n Uitleg van 1 Tim 2:8

Op sommige plekke wil dit voorkom of Paulus meer konserwatief was as Petrus! Dieselfde Petrus teen wie Paulus homself teen ongeveer 48 n.C. openlik verset het omdat Petrus homself onttrek het van die heiden Christene in Antiogië toe lede van die moederkerk in Jerusalem wat nog streng aan die Joodse gebruike vasgehou het, daar aangekom het (lees Galasiërs 2:11-14). In die vroeë geskrifte van Paulus, te wete Galasiërs 3:28 en 1 Korintiërs 12:13, en latere geskrifte soos Kolossense 3:11 lees ons hoe Paulus dit duidelik maak dat daar nie onderskeid gemaak word tussen mense nie. Of jy nou ‘n Griek of Heiden, slaaf of vry, man of vrou is maak nie saak nie omdat almal in Christus gelyk is. Dit was die revolusionêre boodskap wat saam met die evangelie verkondig is wat Paulus van Christus ontvang het (Galasiërs 1:11). In Galasiërs 3:28 lees ons: ²⁸Dit maak nie saak of iemand Jood of Griek, slaaf of vry, man of vrou is nie: in Christus Jesus is julle almal één”. In die antieke tyd was mans baas. Dit was grootliks ‘n paternalistiese sisteem waarin mense hulle plek geken het. Vrouens se plek was by die huis en het in ‘n ondergeskikte posisie teenoor die man verkeer. Slawe en eienaars het ook nie met mekaar op sosiale vlak verkeer nie. Daar was streng onderskeid tussen verskillende groepe en eervolle mense het nie die grense oortree nie. Die boodskap van die evangelie was revolusionêr van aard en het teen die grein van die wêreld se manier van doen ingegaan. Aanvanklik was dit vir die eerste Christene baie bevrydend dat man en vrou, slaaf en vry, heiden en Jood as een voor God kon verskyn.

Volgens navorsing wil dit egter voorkom of dit soms probleme veroorsaak het. Sommige vroue het hulle grense so oortree dat dit eintlik skande gebring het oor die vroeë Christene. In die antieke tyd moes vroue hoofbedekkings dra. Vroue wat in die publiek sonder ‘n hoofbedekking verskyn het was meestal prostitute. In die konteks van die huis kon die vrou egter haar hoofbedekking afhaal. Die vroeë Christene het in huise bymekaar gekom. Tegnies was dit dus private ruimte en vroue kon hulle hoofbedekkings afhaal. Met tyd het die huiskerke nie meer net private ruimte gebly nie en eintlik die karakter van ‘n publieke ruimte gekry. Nou het dit ‘n etiese vraag geword. Moet vroue hoofbedekkings dra of nie? Indien mense van buite die kerklike gemeenskap dit sien kan hulle vinnig verkeerde afleidings maak en dink dat die Christene die grense van moraliteit en etiek verbreek. Paulus was ook sensitief daarvoor. Die laaste ding wat hy wou doen was dat Christene deur hulle lewenswyse aanstoot moes gee aan mense. Daarom het hulle op ‘n stadium besluit dat vroue eerder maar hoofbedekkings in die huiskerk moet dra omdat die huiskerke publieke ruimte geword het. In 1 Korintiërs 11:5 sien ons duidelik hoe die kwessie van eer en skaamte ter sprake kom: “⁵Maar elke vrou wat bid of profeteer sonder iets op haar kop, doen haar hoof, haar man, oneer aan, want dan is sy net soos ‘n vrou wie se hare afgeskeer is”. Paulus moedig hier sy gemeentelede aan om sensitief te wees vir die kulturele waardes van hulle tyd, eerder as om aanstoot te gee en oneer oor hulle te bring. In 1 Timoteus 2:8, wat ons die pastorale briewe noem en waarskynlik laat in die geskiedenis van die vroegste kerk van die eerste eeu geskryf is, sien ons dat daar nog steeds ‘n oproep gemaak word vir kulturele sensitiwiteit: ” ⁹Van die vroue wil ek hê dat hulle ook in hulle kleredrag waardig, beskeie en ingetoë moet wees. Hulle versiering moenie haarkapsels en goud of pêrels of duur klere wees nie, ¹⁰maar goeie werke, soos dit vroue betaam wat openlik bely dat hulle God dien. ¹¹’n Vrou moet in die erediens stil en onderdanig wees en haar laat leer. ¹²Ek laat haar nie toe om daar onderrig te gee of oor die man gesag uit te oefen nie; sy moet stil wees. ¹³Adam is immers eerste gemaak, Eva daarna. ¹⁴Dit is ook nie Adam wat verlei is nie, dit is die vrou wat haar laat verlei het en die gebod oortree het. ¹⁵Maar sy sal haar redding vind in moederskap, as sy maar volhard in geloof, liefde en ‘n heilige lewe, en daarby beskeie bly.”

In die antieke tyd is geglo dat ‘n eervolle vrou beskeie en ingetoë moet wees. Aggressiewe vroue was met agterdog bejeën en het grense oortree. Dit mag dalk gebeur het dat sommige vroue die nuwe vryheid wat hulle in Christus beleef het volgens sommige te ver gevat het. Sulke vrouens het dan oneer oor hulle mans en oor die vroeë Christene as groep gebring. Daarteen het die vroeë Christene, en veral Paulus, gewaak.

Die implikasie daarvan is dat ons vandag ook sensitief moet wees vir ons eie kulturele konteks. Indien mens vandag sendingwerk in Mosambiek gaan doen, moet mens byvoorbeeld in gedagte hou dat eervolle vrouens in daardie land altyd rokke dra. Indien ons wat uit Suid Afrika kom daar sendingwerk doen, sal ons vroue natuurlikerwyse dikwels kort broeke of langbroeke dra. Vir die mense van Mosambiek is dit oneervol en hulle sal nie met die Christene wil assosieer nie. Die evangelie kan alleen met integriteit daar gebring word indien mens in daardie kultuur met sensitiwiteit en integriteit optree. Net so het dit in Paulus se tyd gebeur. Paulus was nie konserwatief nie, net sensitief.

Skrywer: Dr. Kobus Kok