Engele en Serafs – Francois Malan

Bianca vra:

Waar in die Bybel staan dit waar Lucifer as die engel van musiek en lig saam met God geheers het?

En die Serafs saam met hom in die troonkamer heers.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Lucifer is die Latynse naam vir die môrester. Die Romeine het die môrester Lucifer en die aandster Hesperus genoem. Sedert dfie vierde eeu v.C. was dit bekend dat die twee dieselfde planeet is wat toe Venus genoem is oor die mooiheid van die ster. Venus was die ou Italiaanse godin van tuine en lenteblomme, en later ook van liefde en skoonheid.

In Openbaring 2:28 word na die môrester verwys, maar die name Lucifer en Venus kom glad nie in die Bybel voor nie, nie in die Griekse of Latynse of Afrikaanse Bybels nie, aangesien die name ook aan die Griekse en Romeinse afgode verbind is. Die Bybels verwys net na ‘die ster van die môre,’ as die gawe van God die Vader aan die gelowiges in die stad Tiatire as hulle oorwin oor die versoekings van onsedelikheid en van die afgode. Die hemelse heerlikheid word vergelyk met die skitterlig van die môrester, en die lewens van die gelowiges wat oorwin sal in hulle omgewing wees soos die môrester (vgl. ook Daniël 12:3: ‘Die wat baie mense op die regte pad gelei het, sal vir altyd skitter soos die sterre.’ )

Die beeld van die môrester verwys waarskynlik terug na die seën wat die Here die profeet Bileam oor Israel laat uitspreek het. Israel was besig om deur die land van Moab te trek uit Egipte na Kanaän. In Numeri 24:17 staan: ‘Daar kom ’n ster uit Jakob, daar staan ’n heerser op uit Israel wat die kop van Moab sal vermorsel en al die opstandiges sal vernietig.’ Die ster uit Jakob word in die Nuwe Testament se Openbaring gesien as ’n voorspelling van die wederkoms van die Here Jesus om te oordeel oor die opstandiges wat nie in Hom glo nie, en om ewig by die gelowiges te bly as hulle Verlosser. Ook by sy eerste koms het die sterrekyker uit die Ooste gekom om aan Hom hulde te bewys  (Matteus 2:1-2).

In Openbaring 22:16 word die helder môrester gesien as die aankondiging dat die dag gaan aanbreek. So sê Jesus dat Hy die blink môrester is wat aankondig dat die dag van die ewige heerlikheid kom.

Die Bybel gebruik egter nooit die naam Lucifer nie, maar praat slegs van die môrester, sonder die konnotasie met die Romeinse Lucifer wat die Romeine as die God van mag en sterkte aanbid het.

Die verwysing na die serafs kom slegs in die roepingsvisioen van Jesaja voor, in Jesaja 6:2,6. Die Hebreeuse woord saraf beteken ‘om te brand.’ Die hemelse wesens wat die troon van God omring in Jesaja se visioen se een taak is om die heiligheid van God uit te roep. ‘Die serafs het mekaar telkens toegeroep: Heilig, Heilig, Heilig is die HERE die Almagtige! Die hele aarde is vol van sy magtige teenwoordigheid.’ Met twee van hulle vlerke het hulle hulle gesig bedek om God nie te aanskou nie, met twee van hulle voete bedek om nie aan God te raak of naak voor Hom te verskyn nie, en met twee het hulle gevlieg om die boodskap van God se heiligheid te gaan verkondig. Met ’n brandende kool vuur het hulle Jesaja se mond aangeraak en hom gereinig om God se boodskapper teen sy volk se sondes te wees.

Daar is geen sprake daarvan dat die serafs saam met God heers nie. Hulle verkondig slegs God se heiligheid, wat die hele skepping met sy heilige teenwoordigheid regeer, en mense in sy diens neem, soos vir Jesaja, om die boodskap van God se heiligheid oor te dra.

Skrywer:  Prof Francois Malan.




New Age-skool – Hermie van Zyl

Liesl vra

My kind is in ‘n skool wat so ‘n halwe mengsel van Hindoe en Christenskap uitleef. Ongetwyfeld glo elke onderwyser aan karma, en die basis van die skool is dié van madame Blavatsky (teosofie).

Ek is grootgemaak in die NG Kerk en het natuurlik besef ek kan my kind nie los in die skool nie. My vraag is tweevoudig: Sal mens die kind nou skuif of eers in die nuwe jaar, en sal mens bid dat niks van die snaakse idees houvas gekry het op my kind nie? Of aanvaar ek dat geen geeste houvas kan kry nie al is hy blootgestel aan dié dinge vir amper twee jaar?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Ons vraagsteller brei nie uit oor wat presies hierdie snaakse idees van die New Age-skool is waarvoor sy bang is dat dit ‘n houvas op haar kind sal kry nie (maar kyk onder verder hieroor), of hoe dit gekom het dat haar kind reeds vir twee jaar in dié skool is sonder dat sy aksie geneem het. Sou sy nou eers bewus geword het van wat presies die etos en karakter van die skool is en wat daar onderrig word? Ek reageer dus baie in die algemeen op die gegewens wat verskaf is.

Dit wil vir my voorkom dat die skool as ‘n onafhanklike (private) skool geregistreer is in terme van die Skolewet van 1996. Volgens hierdie wet kan so ‘n skool se beheerliggaam ‘n eie karakter vir die skool bepaal, mits daar aan die Nasionale Onderwysdepartement se minimum kurrikulumvoorskrifte voldoen word. So kan daar dus Moslem-, Hindoe-, Joodse en Christelike skole wees, waar die ouergemeenskap vooraf weet dat indien hulle kinders in een van dié onafhanklike skole onderrig ontvang, hulle blootgestel sal word aan die spesifieke godsdiens wat daar voorrang geniet. Soos genoem, met die eerste lees wil dit lyk asof ons vraagsteller se kind in so ‘n skool is waar dit bekend is dat dit geskoei is op die lees van New Age-insigte en -beginsels. Maar laasgenoemde kan natuurlik ook op ‘n meer subtiele wyse in ‘n openbare skool (staatskool) voorkom.

Dit is inderdaad in openbare skole moontlik om via die beheerliggaam ‘n bepaalde etos vir ‘n skool te aanvaar – byvoorbeeld Christelike waardes – en selfs Christelike byeenkomste by die skool te hou, mits dit op ‘n billike en vrywillige basis geskied en mits een godsdiens nie bo ‘n ander bevoordeel word nie (volgens die uitspraak van regter Willem van der Linde in 2017). Maar soos ek die situasie opsom, lyk dit vir my eerder dat ons in die geval van ons vraagsteller met ‘n onafhanklike skool te doen het, waar ‘n bepaalde lewens- en wêreldbeskouing – dié van die New Age-beweging – baie prominent op die voorgrond is en waar ‘n mens se kind op ‘n redelik “aggressiewe” manier daaraan blootgestel word.

Dit is nie hier die plek om uitvoerig op die teosofisme van Helena Blavatsky (middel tot laat 19e eeu) en die daaruit voortvloeiende New Age-beweging van die laaste kwart van die 20e eeu, in te gaan nie. Kortliks kan net genoem word dat ons hier met ‘n denksisteem te doen het wat elemente uit verskillende godsdienste oorneem en saamroer – uit die Christendom, Hindoeïsme, Boeddhisme, Taoïsme, en nog ander aspekte van veral Oosterse herkoms. Sommige hiervan klink selfs Christelik – soos dat daar maar een God is wat alles deurdrenk met sy wysheid – maar in sy kern is die New Age ‘n selfverbeteringsgodsdiens (as jy dit ‘n godsdiens kan noem) met groot klem op kousaliteit en, vir baie aanhangers, ook reïnkarnasie. Kousaliteit is ‘n strakke sisteem van oorsaak en gevolg. Dis waar karma ‘n rol speel: wat jy nou dink en doen het ‘n bepalende invloed op jou hele lewensloop, indien nie in hierdie lewe nie, dan wel in jou volgende lewe waarin jy dan hergebore word. Dis jou karma waaraan jy nie veel kan doen nie. En dis ‘n kousaliteit wat eintlik los staan van God; Hy het nie veel met jou karma te doen nie; dis eerder ‘n soort lewenswet waaraan ons almal onderwerp is. Verder, sonde as persoonlike skuld word ook ontken; daar is dus geen behoefte aan ‘n verlosser (soos Jesus Christus) nie. Die hele doel van die mens is om deur die voortdurende emansipasie (vrymaking) van die siel jouself te verbeter tot die volmaakte verstaan van wie jy is en wat jou plek in die heelal is.

Uit hierdie paar vlugtige gedagtes behoort dit duidelik te wees dat ons vraagsteller met haar NG Kerk agtergrond nie baie gelukkig sal wees om haar kind aan hierdie denkwêreld bloot te stel nie. Indien dit vir haar belangrik is om haar kind in die Christelike leer en lewenswandel groot te maak, sou ek voorstel dat sy hom so gou as wat prakties moontlik is uit die betrokke skool haal en by ‘n skool inskryf waar daar wel ‘n oorheersende Christelike etos is. Want dit ly geen twyfel nie: die sieninge waaraan jy elke dag blootgestel word, veral deur gesagsfigure soos onderwysers, het ‘n bepalende invloed op ‘n mens se denke en lewe, spesifiek in jou vormingsjare. Daar is dus ongelukkig geen waarborge dat die kind nie al ‘n klomp New Age-sieninge sy eie gemaak het nie, miskien nie bewustelik nie, maar in die onderbewuste. Hiermee wil ek glad nie beweer dat die seun al klaar so geïndoktrineer is dat hy nou vir goed “verlore” is vir die Christelike siening van en uitkyk op die lewe nie, want ek neem aan dat die ouerhuis in sy geval ook ‘n belangrike invloed uitoefen. En dit is ook so dat in ‘n mens se latere, volwasse lewe jy in elk geval aan die diep kant van die lewe ingegooi word en jy vinnig moet leer swem. Maar dan is jou denke al redelik gevorm. En as jou wortels goed geanker is, veral as jy reeds ‘n persoonlike keuse gemaak het vir Christus, kan mens die aanslae van vreemde sieninge en leringe makliker hanteer. Jy weet wie jy is en wat jy aan die lewe en aan die waarheid van die evangelie het. Jy word dan nie so maklik deur elke wind van dwaalleer van koers af gewaai nie (Ef 4:14). Dit is immers soos Spreuke 22:6 sê: “Gee leiding aan ‘n jongmens hoe hy moet leef, en hy sal ook as hy al oud is nie daarvan afwyk nie” (vgl ook Deut 6:7).

Ek vertrou dat bostaande oorsig ‘n bietjie perspektief bring vir ons vraagsteller en haar sal help om tot ‘n besluit te kom wat vir haar en haar seun die beste is.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl




Is die dra van juwele sonde? – Francois Malan

Leser vra:

Ek het n getuienis van n ene Dave Griesel gehoor wat n satanis was en toe bekeer is. Hy praat van sigarette wat so n sonde is asook juwele dra, selfs n kruisie om die nek. Is dit waar dat dit teen die Christen geloof is om n kruisie te dra?

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Daar word nêrens in die Bybel gesê dat rook sonde is nie. Maar rook benadeel ’n mens se hele gestel. In die eerste plek is dit sleg vir jou longe, en kan dit lei tot longkanker. Die baarmoeder van ’n vrou wat rook raak verskrompeld en affekteer die baba wat gebore moet word, dikwels met een of ander swakheid. Daarby is dit sleg vir jou hart wat die hele bloedsomloop affekteer. Rook is ook verslawend en maak van die roker ’n slaaf wat nie kan loskom van sy slegte gewoonte nie. Rook maak jou smaakpapille dood sodat jy nie meer kan proe nie. En rook maak jou omgewing ongewens, en affekteer die mense wat saam met jou leef se organe.

Jesus het gesê ons liggame is belangriker as klere (Luk 12:23; Matt 6:25).

Paulus sê in 1 Kor 6:12: Alles is my geoorloof, maar nie alles is voordelig  nie. Alles is my geoorloof, maar ek sal my deur niks laat oorheers nie.’  6:15: Weet julle nie dat julle liggame ledemate van Christus is nie? 6:19-20: ‘Of weet julle nie dat julle liggaam, wat julle van die Here ontvang het, ’n tempel is van die Heilige Gees in julle en dat julle nie aan julleself behoort nie? Want julle is duur gekoop. Verheerlik God dan met julle liggaam.’

’n Kruisie om die nek – die kruis is die teken van ons geloof, wat verkondig dat ons aan die gekruisigde Christus glo. Paulus sê in Galasiërs 6:14 ‘wat my betref, mag dit my tog nie oorkom dat ek spog nie, behalwe oor die kruis van ons Here Jesus Christus, deur wie die wêreld vir my gekruisig is en ek vir die wêreld.’ Die kruisie kan so ’n getuienis lewer van wie jy is en in wie jy glo.

Baie mense dra die kruisie as versiering en nie as ’n getuienis van hulle geloof nie.

Maar of sataniste juwele en selfs die kruisie dra as teken dat hulle nie in Jesus glo nie, weet ek nie.

Petrus raai wel die gelowige vroue aan dat hulle skoonheid nie op uiterlike dinge moet berus nie, soos die vleg van hare, die dra van goue juwele of die aantrek van elegante klere nie; maar op die onverganklike skoonheid van ’n saggeaarde en rustige gees, wat in God se oë baie kosbaar is (1 Petrus 3:3-4). Met uiterlike versiering sal ’n gelowige vrou nie haar ongelowige man vir die Here wen nie (1 Petr 3:1-2). Uiterlike skoonheid is van verbygaande aard en beweeg nie ’n man om hom tot Christus te bekeer nie. Die innerlike skoonheid en voorbeeldige lewenswyse is wel die getuienis van die genade van Christus. In Jesaja 3:18-23 voorspel die profeet dat die Here die versierings van die vroue met die ballingskap sal wegneem, en hy noem ’n hele lys van versierings van die vroue van die ou tyd. In 1 Timoteus 2:9-10 gee Paulus ook raad oor die versierings van gelowige vroue. Maar die dra van ’n kruisie word nie in die Bybel as sonde teen die Here beskou nie. Die vraag is of jy in die Here Jesus glo as die Verlosser van jou sonde en of jy Hom aanvaar as die Here wat die seggenskap het oor die manier waarop jy lewe. God spreek elke mens wat in Jesus Christus glo vry en maak hom sy kind vir wie Hy sorg en lei en versterk.

Skrywer:  Prof Francois Malan




Salwing van siekes met olie – Francois Malan

Leser vra:

Mag die salwing van siekes deur ouderling opgevolg deur gebede nog vandag gedoen word?Hoekom sien baie predikante dit as oud modies en rituele van die ou testament.Ons het in die onlangse verlede as bybelstudie groep uitgereik na mense wat baie siek was en die sieke gesalf met olie.Een geval het die vrou se man ons geskakel om uit te ryk na sy vrou wat kanker gehad het en in die bed was na kwaai chemo behandeling.Nadat ons haar gesalf en gebid het het sy die volgende oggend geskakel om dankie te se dat ons getrou was aan die woord en haar te salf en gebid het.Sy het getuig sy is besig om vir haar familie ontbyt voor te berei en daarvan getuig dat haar kanker nou in remissie is.Kan ons dit dan beskou as ‘n ritueel of dat God net genadig was en gebede verhoor het.Kan ons nog salwing onder leiding van die Heilige gees doen?

Antwood:

Prof Francois Malan aantwoord:

Die salwing met olyfolie moes in die tyd van die Ou Testament dien as teken van die sekerheid van die genesing. Olie is seremonieel aangewend by die genesing van melaatses (Levitikus 14:10-18) as teken van versoening met die Here, as teken van reiniging van sy onreinheid en dankbare toewyding aan die Here.

Volgens destydse opvatting was olyfolie ook ’n geneesmiddel.

In Jesaja 1:6 sê die Here van die sondige nasie Israel: ‘Die hele kop is vol seerplekke en die hele gestel is verswak. Van kop tot tone is daar nie een plek heel nie: dit is die ene kneusplekke, hale en rou wonde! Hulle is nie skoongemaak of verbind of met salf behandel nie.’

In Lukas 10:34 vertel Jesus van die barmhartige Samaritaan wat die man wat onder rowers verval het se wonde verbind het en olyfolie en wyn daaroor gegiet het.

Volgens Markus 6:13 het die twaalf apostels van Jesus baie demone uitgedryf en baie siekes met olyfolie gesalf en gesond gemaak.

Jakobus 5:14 sê: ‘As iemand van julle siek is, moet hy die ouderlinge van die gemeente roep sodat hulle vir hom kan bid nadat hulle hom in die Naam van die Here met olyfolie gesalf het.’

Olyfolie is gebruik soos ons vandag medisyne gebruik vir siektes, waarvoor ons bid dat die Here die medisyne sal gebruik vir die heling van die sieke. Omdat olyfolie genesende krag het, is dit nie verkeerd om ’n sieke se wonde met olie te verbind, soos met ander medisyne nie. Die salf met olyfolie was ’n daad van barmhartigheid teenoor die sieke. Ons glo dat dit die Here is wat genees. En Hy gebruik die mediese kennis wat ons van Hom af kry, om ons liggaam se immuunstelsel te versterk om die genesing te doen, of die verswering teen te werk.

Dit is die Here alleen wat genees (Ps 103:3 ‘Dit is Hy wat al my siektes genees’). Daarom is die gebed vir die siekes belangrik. Maar dit is die Here wat besluit of Hy sal genees of nie (vgl. bv. Paulus se drie maal wat Hy by die Here gesmeek het in 2 Kor 12:7-9). Ons kan nie salwing gebruik om die Here te dwing om iemand te genees nie. Genesing bly sy vrymagtige besluit oor elke geval en elke mens. Daarom moet die salwing van ’n persoon nie by die sieke valse verwagtings kweek dat hy of sy gesond sal word nie, maar dit bly onderhewig aan die wil van die Here. Daarom bly ons gebed ‘nie my wil nie, maar laat U wil geskied. Maar ons bid in geloof en vertroue dat Hy die beste vir ons sal doen. Romeine 8:28 sê: ‘Ons weet dat alles ten goede meewerk vir hulle wat God liefhet, diegene wat volgens sy voorneme geroep is…’  Jakobus 5:15 verseker ons ook: ‘Die gelowige gebed sal die sieke gesond laat word en die Here sal hom weer laat opstaan. Maar Jakobus 5:16 voeg by: Bely julle sondes teenoor mekaar en bid vir mekaar sodat julle gesond kan word.

Skrywer:  Prof Francois Malan