Geestelike Hoogmoed – Jan van der Watt

’n Leser vra:

Ek lees vandag se Vers ’n Dag en die 1ste skrifgedeelte van Hennie Symington (1 Kor 1 21-22 

Dit was die bedoeling van God in sy wysheid dat die wêreld nie deur geleerdheid tot kennis van God sou kom nie. Daarom het God in sy goedheid besluit om deur die prediking wat vir die wêreld onsin is, dié te red wat glo.) bring onmiddellik by my vrae op rondom kennis en geleerdheid as dit by Bybel (of dan eerder “geestelike” aangeleenthede) kom. Ek praat nie nou van slegs die basiese onderskeiding tussen reg en verkeerd, goed en sleg of die uitleef en toepas van die 10 gebooie en dit wat Jesus in sy bediening ons geleer het nie.

Ek wil graag eerlik wees en die stelling maak dat ek keelvol is vir mense wat dink dat hulle ons Hemelse Vader se uitverkorenes is. Ek probeer nie hier die kwessie rondom uitverkiesing al dan nie aanraak nie. Ons word elke dag gebombardeer deur mense wat drome droom, visioene het, as profete gekies is en die boodskap moet bring. Die “witbroodjie” met wie God daardie belangrike stukkie inligting in ‘n droom gedeel het van wanneer kom Jesus weer (of die wegraping). Of hierdie persoon moet gesalf/gedoop word want oor ‘n jaar gaan hy daardie belangrike pos beklee. Of nog erger, die drome oor die mense wat “bad news” is. Nooit kan daardie persoon weer iets reg doen nie, want God het dan nou vir hierdie persoon in n droom dit duidelik gestel dat sy/hy skelm/oneerlik of wat ookal is. Ag die voorbeelde is oneindig.

Hierdie persone haal dan gewoonlik verse soos hieronder, of Hand 2:17 (“Só sal dit in die laaste dae wees, sê God: Ek sal my Gees uitstort op alle mense: julle seuns en julle dogters sal as profete optree; julle jongmense sal gesigte sien; julle oumense sal drome droom. ) aan om watter bewering hulle ook maak te regverdig.

Dis nie dat ek wil beweer dat ons Hemelse Vader nie Sy wil aan sy kinders bekend maak nie. Die Gees in MY maak my egter wonder hoe mens hierdie mense en situasies moet hanteer. So gereeld soos klokslag beleef ek die seerkry van Christene wat deur hierdie self aangestelde profete te na gekom word, en die ergste van alles is, dit word gewoonlik in die Naam van ons Hemelse Vader gedoen. Ek het hom in my lewe leer ken as ‘n God van liefde en iewers maak iets nie sin nie. Ek verstaan die belangrikheid van profete voor die Heilige Gees aan ons gegee is, maar ons leer tog dat almal wat Jesus as Verlosser erken en bely, die Gees het. Het ons dan nou nog “profete” nodig om aan ons die boodskap te bring? Hierdie mense is deur die bank passievol in hul bediening en ken die Bybel soos die palm van hul hand. Ek dink dikwels dat wat hul al vergeet het, moet ek nog leer, en ek respekteer hul daarvoor. Hul sê natuurlik ook dat mens nie hoef te gaan “swot” om die Bybel te kan verstaan nie. Dat weinig predikante en teoloë al die Bybel deurgelees het, maar Sondae op ‘n preekstoel staan en preek asof hulle die Bybel ken. Daarmee saam kom die aanval op die kerke. Gewoonlik is dit die Susterkerke wat te dogmaties is, of die AGS is nie Charismaties genoeg…

Ek wil graag binne God se wil leef, en ek leer dat mens nie mag oordeel. Maar ek (ons) voel magteloos om situasies wat deur hierdie selfaangestelde profete onder ons geskep word, reg te hanteer. Help asb!

Reaksie

Prof Jan van der Watt reageer soos volg:

Hierdie is ’n baie eerlike brief wat heelparty probleme aanraak. Die vernaamste is die probleem van mense wat beweer dat hulle direk van die Gees boodskappe ontvang oor ander. Die Bybel hoef dan nie bestudeer te word nie, want die Gees maak dit immers vir jou duidelik. Waar kan jy ’n beter leermeester hê?

Eerstens, die kwessie van die Gees en die inspraak van die Gees in mense se lewens. Natuurlik woon die Gees in elke gelowige (1 Kor 3:16 – sien verskeie artikels op Bybelkennis.co.za hieroor). Natuurlik beloof Jesus dat die Gees ons sal lei en leer in wat Hy gesê het (Joh 14:26). Dit sou niemand werklik kan ontken nie. Die vraag is hoe die Gees in ons werk. ’n Mens kan en mag nie die maniere waarop die Gees in jou werk beperk nie – dit kan deur ander mense wees, of deur jou gewete, of in gebed of deur sy Woord, ens. Die probleem wat egter in die vraag aangespreek word, gaan oor iets meer as dit. Dit gaan oor mense wat hoogmoedig raak en uitsprake oor ander maak. Hulle beroep hulle dan op die gesag van God.

Sulke mense was daar van die begin af. Ons lees van hulle al in 1 Joh 4:1-2. Daar waarsku Johannes dat mense kan beweer dat die Here hulle gelei het om dit of dat te sê, maar dat dit valse geeste kan wees. Dit beteken nie dat ons alles as verkeerd moet sien nie. Die Gees kan ’n mens werklik lei. Daarom gee Johannes ook in die verse duidelike riglyne vir wanneer daar deur die Gees gelei word – die leiding sal in ooreenstemming wees met die evangelie oor Jesus as die Messias. Daarmee word gesê dat ’n mens die leiding van die Gees sal kan herken aan die waardes wat Jesus vir ons geleer het. Die Gees sal ons nie anders lei as wat Jesus ons gelei het nie. Daarom kan jy die woorde of gedagtes wat jy dink van die Gees af kom aan die evangelie van Jesus toets. As dit daarmee in lyn is, kan jy daaraan aandag gee. Maar daar kom iets by. As iemand byvoorbeeld na jou toe kom en vir jou sê die Gees het dit of dat van jou gesê en jy moet nou dit of dat doen, moet jy dit ook toets. Die Gees sal so iets ook in jou bevestig. Jy het ook mos die Gees. Wag op sy leiding en as Hy dit nie in en vir jou bevestig nie, hoef jy jou nie daaraan te steur nie. Die Gees gee nie halwe boodskappe nie.

Dit sal jou ook help om te keer dat mense jou manipuleer deur hulle godsdiens. Dikwels gebruik die ‘profete’ sulke ‘profesieë’ om hulle idees en mag af te dwing. Dit gee vir hulle die gevoel van belangrikheid omdat hulle ‘met die gesag van die Gees’ praat, en wie kan nou daarmee meeding of daarteen stry. Jy is dus soort van uitgelewer aan die persoon as hy sulke profesieë oor jou uitspreek. Maak dus seker en toets die profesieë eers, want daar is ’n kans dat dit dalk verkeerd kan wees, al glo die ander persoon vas daaraan. Jy kry profetiese manipuleerders by wie dit op die einde meer oor hulle as oor die Gees gaan. Hou dus die gedrag en die aard van die uitsprake van sulke persone goed dop. Daaruit sal jy ook heelwat kan leer.

Wat die bestudering van die Woord betref. Die Gees verlig wel ons verstand wanneer ons die Bybel lees. Daar was egter van die vroegste tye af spesifieke maniere waarop die Bybel gelees is. Die rede waarom daar in die hoofstroomkerke gevoel word dat ekstra kennis wel nodig is, is omdat die Bybel God se boodskap is wat hy aan ons kommunikeer. Hy het dit egter deur mense soos profete (Jesaja of Jeremia), konings (David en Salomo), apostels (Matteus of Paulus), sieners (Johannes) aan ons oorgedra. Deur sy Gees het Hy hierdie mense geïnspireer. Maar hierdie mense het vir die mense in hulle tyd (3000 tot 2000 jaar gelede), in hulle situasies (ballingskap, vervolging) en in hulle taal (Grieks of Hebreeus) geskryf. As twee mense met mekaar praat wat uit verskillende kulture en wêrelde kom, en hulle praat verskillende tale, is dit nodig dat iemand vir julle sal help om die taal te verstaan. Hulle het ‘n tolk nodig. As die een oor dinge praat wat die ander een nie ken nie, moet iemand vir die persoon verduidelik wat dit is, anders sal die persoon hom nie verstaan nie. Die Bybel is 3000-2000 jaar gelede in ’n vreemde wêreld (die Ooste) vir mense geskryf wat nog eintlik primitief was. Om dus God se boodskap, wat aan hulle geskryf is in hulle taal en kultuur, te verstaan moet ons leer hoe hulle gedink het en hoe hulle dinge gedoen het. As ons dus kan agterkom hoe hulle die boodskap gehoor het, kan ons dit op ons vandag toepas. Die kennis kan jy nie uit jou duim suig nie; dit vra studie.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Die Groot Geloofswoordeboek: Vervulling met die Gees

Vervulling met die Gees • In Christus • Algehele oorgawe • Tweede genadewerk

(*Doop met die Heilige Gees)

Ons lees omtrent ses keer van die vervulling met die Heilige Gees. Dit staan teenoor die *doop met die Heilige Gees wat na die Pink­stergebeure verwys en onherhaalbaar is. Die vervulling met die Gees is duidelik herhaalbaar en selfs ‘n staande opdrag aan die gemeen­te (Hand 2:4; 4:8, 31; 9:17; 13:9; Ef 5:18). Petrus wat op Pinkster­dag met die Gees vervul is, tree later weer vol van die Gees op (Hand 4:8), maar kort daarna word hy weer saam met die gemeente met die Gees vervul (Hand 4:31). Dit lyk half in Handelinge of dit by besondere geleenthede gebeur. Dit gebeur tydens die uitstorting van die Gees, en dan weer wanneer Petrus die eerste keer voor die vyandige Joodse Raad moet staan, dan weer direk ná die verbod van die Raad om in die Naam van Jesus iets te doen.

Dit lyk of dit elke keer gaan om krag tot getuienis – presies wat sekere Christene sien as die betekenis van die vervulling.

Die enigste verwysing buite Handelinge is Efesiërs 5:18 wat nie soos in Handelinge deel van ‘n verhaal is nie, maar ‘n bevel: “Word met die Gees vervul.” Die samestelling van hierdie sin is interessant. Hierdie bevel word in die Grieks gevolg deur vier deelwoorde (participia), dit beteken werkwoordsvorme wat afhanklik is van die hoofwerkwoord: Word met die Gees vervul. Die vervulling met die Gees sal dus uitloop op, en moet blyk uit, die dinge wat daarop volg:

•             sing vir mekaar

•             sing vir God

•             dank God

•             wees aan mekaar onderdanig

Hier gaan dit nie soseer om krag tot getuienis nie, maar eerder om ‘n besondere lewenstyl.

Dit is opvallend wat hier uit ons gewone lewe uitgelig word as tekens/uitvloeisels van die vervulling. Ons sang, ons gebed en ons huwelik. Sang is besonder belangrik in die geloofsgemeenskap se lewe. Die liedereboek is nie verniet die langste boek in die Bybel nie! Dit is ook belangrik dat hier twee opmerkings oor sang ge­maak word terwyl daar in die geheel maar drie dinge genoem word. Sang is baie belangrik in die lewe van die ge­loofs­gemeenskap. ‘n Mens hoor maklik aan die sang van ‘n groep mense hoe vol hulle van die Gees is.

Dit is net so belangrik dat dit eers om ons sang vir mekaar gaan, en dan om ons sang voor God. “Sing onder mekaar” beteken iets soos inspireer mekaar deur julle sang. En geesgevulde sang kan inspireer. Eers dan kom ons “sang met ons hele hart tot eer van God” ter sprake, want dis net as ons mekaar met ons sang geïnspireer het dat ons werklik tot eer van God kan sing. Dooie­rige, belangelose sang is ‘n belediging vir die Here.

Wat verder merkwaardig is, is dat Paulus daarna verreweg die grootste deel van sy behandeling van die vervulling met die Gees aan die huwelik bestee. Miskien is dit die verhouding waar­in ‘n mens se geestelike ligging die maklikste en duidelikste uit­kom. Ons ken die uitdrukking: “A street angel and a house devil.”

Efesiërs 5 is die enigste plek waar die woor­de “vervulling met die Gees” buite Handelinge voorkom. ‘n Mens kan daaruit aflei dat dit nie regtig so belangrik is nie. Dit is egter ‘n groot fout. Daar is verwante uitdrukkings elders in Pau­lus se briewe wat die bete­kenis baie ryk toelig. Veral in Romeine en Galasiërs kry ons ‘n verskeidenheid perspektiewe.

In Galasiërs 5 is daar ‘n hele paar uitdrukkings:

•             Om deur die Gees van God beheers te word (v 16).

•             Om ons deur die Gees te laat lei (v 18).

•             Om die Gees ons gedrag te laat bepaal (v 25).

Hierdie uitdrukkings kom voor in die verband waar die *vrug van die Gees bespreek word. En daar is geen konkreter be­skry­wing van ‘n Geesvervulde lewe as hierdie vrug nie.

Dis opvallend hoe belangrik verhoudings in hierdie verband is. Teenoor die vrug van die Gees staan die sondige lewe (5:19-21). En die lys sondes wat daar voorkom, het almal met slegte ver­houdings te doen. In die direkte verband gaan dit om ge­meentelede wat mekaar wil “byt en verskeur” (5:15). En die peri­koop eindig met die vermaning teen verwaandheid, afguns en uittarting, alles dinge wat verhoudings versuur. Die lys sondes (5:19-21) is almal vernietigend vir goeie verhoudings.

Daarteenoor is die vrug van die Gees ‘n wenresep vir goeie ver­houdings. Wat maak ‘n mens meer tuis by mense as om lief­de, ge­­duld en vriendelikheid te beleef? Wat skep meer ver­troue as ne­de­righeid en selfbeheersing? Wat laat ‘n mens makli­ker uitreik na iemand anders as juis sy of haar getrouheid (betrou­baarheid)?

Maar is hierdie kenmerke nie presies die lewe van Jesus nie? Sou ons nie een vir een van hierdie deugde net so in sy aardse be­die­ning kom identifiseer nie?

Dit beteken dat die vervulling of beheer van die Gees en die heer­skappy van Jesus dieselfde saak is. Trouens, hierdie verband tussen Christus en die Gees kry ons ook elders. Die Gees word die Gees van Christus genoem, Christus ontvang die Gees van die Vader en stuur Hom na ons, die Gees kom om Christus te verheerlik, Christus kom self in die Gees na ons toe (Joh 14:23; Rom 8:9; 16:7, 14).

In Christus

En bring dit ons nie by ‘n ander reeks uitsprake van Paulus nie, dié oor Christus in ons en ons in Hom?

Daar is ‘n hele reeks uitsprake oor Christus in ons en ons in Hom. Volgens Paulus kry ons deur die *doop en die *geloof deel aan die dood en die *opstanding van Jesus. Dit beteken dat ons in ‘n sin nie meer leef nie en in ‘n ander sin nou juis ‘n nuwe lewe het. “Ek is saam met Christus gekruisig, en nou is dit nie meer ek wat lewe nie, maar Christus wat in my lewe. Die lewe wat ek nou lewe, leef ek in die geloof in die Seun van God” (Gal 2:19-20). Elders lees ons van “Christus wat julle lewe is” (Kol 3:4).

Onder *heiliging en *perfeksionisme is verwys na die vreugde hiervan, die nuwe lewe, ons aandeel aan ‘n oorwinningslewe, selfs die gedagte van perfeksionisme. Maar dit alles is nie iets bui­ten­gewoons nie, dit is nie net ‘n paar besondere Christene wat met groot selfverloëning en opoffering so ver kom dat hulle lewe volkome onder sy beheer staan nie. Hy is die Here. As ons aan sy lewe deel kry, is dit die lewe van Iemand wat alle mag in die hemel en op aarde het, Iemand wat die dood oorwin het, Iemand voor wie die bose magte gevlug het, Iemand in wie die volheid van God beliggaam is, wat dit ook al beteken (Kol 2:9). Dít is die lewe waaraan ons deel het. Dit maak volheid, krag en oorwinning deel van die normale Christelike lewe.

Ons moet dus ophou om die vervulling met die Gees, die vol­heid in Christus, die oorwinning oor sonde en krag tot getuienis as buitengewone ervarings te sien wat net vir uitsonderlike Chris­te­ne beskore is. Wie Jesus Christus as Verlosser ken, ken Hom ook as Here, kan uit sy volheid lewe en het aan sy oorwinningslewe deel. Dit is nie net onnodig nie, dit is abnormaal om eers suk­kel-sukkel as Christen te lewe en dan ‘n spesiale ervaring te soek om krag of “heiligmaking” of volle oorgawe te kry. Natuurlik het baie Chris­tene dit nodig, maar net omdat hulle die Here nie van die begin af ernstig geneem het nie. Wie in Jesus Christus glo, het die Gees in sy volheid ontvang. Natuurlik kos dit ‘n leeftyd om uit sy volheid te leer leef. En in die proses kan daar baie en wonderlike en diep ervarings wees. Maar hierdie ervarings kan ons nie sistematiseer en indeel nie. Daar is nie ná ons oorgawe aan die Here spesifiek ‘n bepaalde tweede ervaring nodig (*Doop met die Gees of vervulling met die Gees) waarna alles dan eers kan regkom nie. Baie ervarings is nodig, maar dit verskil van mens tot mens en dit het nie tegniese name wat hulle van ander ervarings onderskei nie.

Skrywer : Prof Adrio König

Siel, gees en liggaam

Hoewel nie al die Bybelskrywers dit doen nie, praat Paulus plek-plek van die mens as “siel, gees en liggaam” (1 Tessalonisense 5:23).

As Paulus so praat bedoel hy nie dat dit die enigste manier is waarop daar oor ʼn mens gepraat word nie. Hy probeer eerder name gee vir drie dinge wat eie is aan die mens:

• Die liggaam ken ons almal – dit is die deel van jou waaraan jy kan vat.
• Maar ʼn mens kan ook dink en voel en daaraan kan jy nie vat nie. Jy weet dit is daar, maar dit is onsigbaar. Hierdie vermoë om te “lewe”, te dink, te ervaar, te voel, noem Paulus jou siel en partymaal, as hy nie die Griekse woord vir siel gebruik nie, gebruik hy sommer die woord vir gees. Dit is jou onsigbare deel.
• Maar ʼn mens is nie ʼn dier nie. Die mens het ook die vermoë om met God te kan praat, om Hom te leer ken en op die geestelike dinge te fokus. Dit is miskien hoekom siel en gees soms langs mekaar genoem word. Om “geestelik” te wees mag meer op jou verhouding met God dui, terwyl siel wil sê dat jy kan dink, redeneer, of voel. In alle geval, woorde is nie so belangrik nie; net solank ons weet waaroor dit gaan.

Boek: Geloof in Aksie-Bybel
Skrywers: Prof Jan van der Watt, Dr Stephan Joubert, Dr Johan Smith
Uitgewers: Christelike Uitgewers Maatskappy