The Shema means that you have to love God intellectually (“with all thy heart), emotionally “with all thy soul”) and practically (“with all thy might) – Mordecai Kaplan

Die noodsaaklikheid van geloof

Die woorde geloof en glo word algemeen in ons taal gebruik. Politici vra dat ons in hulle beleid moet glo; die huwelik is basies ‘n geloofsband tussen twee mense wat mekaar ken, vertrou en in mekaar glo. Omdat die lewe so onseker is, kyk ons na mense, instellings en idees waarin ons kan glo. Geloof, vertroue, hoop spruit voor uit ‘n lewe van teenstrydighede – lewe en dood, trou en ontrou, behoort en verraad, ens. Ons hele lewe is een van geloof in onsself of ons familie of ons vriende, planne, mense instellings, ens. Ons soek vir iets of iemand om ‘n rots of anker te wees waaraan ons kan vashou terwyl die wêreld buite beheer is – altans so voel dit vir ons.

Geloof is ‘n onvervreembare eienskap van die mens se bestaan. Ons het wel ‘n keuse in wie of in wat ons glo. Maar of ons nou in iets of in iemand glo, dit is ‘n noodsaaklikheid – dit is deel van menswees in die wêreld. Dit is ons aard om ons hand uit te steek na die onbekende en te hoop vir wat ons mag kry.

As die Apostoliese Geloofsbelydenis met Ek glo … begin, vra dit van mense wat die belydenis lees om hulle behoefte aan kennis, vertroue en aan iets te behoort, te erken – iets buite hulleself. Ons het baie behoeftes – kos, skuiling, doel en vriendskap. Ons kan self sekere van hierdie behoeftes hanteer. Daar is egter ‘n behoefte wat in elke mense ingebou is – om God te ken. Augustinus stel dit so: U het die ewigheid in ons harte geplaas en ons harte is rusteloos totdat hulle in U rus. Hierdie gevoel van ontevredenheid word net bevredig as ons ontdek dat ons gemaak is om God te ken en lief te hê. Geloof is as ons geestelike honger bevredig word. Die Apostoliese Geloofsbelydenis sê vir ons wat ons behoefte is – ‘n behoefte om in God te glo.

There is no ordinary people. You have never spoken to a mere mortal – C. S. Lewis

Drie slaggate vir geloof in die openbare lewe

Oss Guinness identifiseer drie slaggate vir geloof in die openbare lewe:

• Die skeiding tussen die openbare en private gebiede van ons lewens. Die private gebied is daardie spesiale gebied waar ek my individuele vryheid uitleef. Geloof val dan in hierdie gebied – dit is privaat en het niks met ander mense te doen nie. Hier kan ek heeltemal onafhanklik dink en optree. Die belangrike is dat in hierdie private gebied is daar baie moontlikhede om van te kies – geld en tyd is die enigste beperkings. Hierdie skeiding beteken dat as ek gaan werk ek my persoonlike oortuigings – ook my geloof – by die deur moet uittrek en daar los. Dit is egter nie wat Jesus Christus van my verwag nie. Hy is nie ‘n godsdienstige leier nie – Hy is die Here van my hele lewe. Dit sluit my private en openbare lewe in.
• Politisering van ons godsdiens. Christelike aktivisme in die openbare lewe lei dikwels tot politisering van die kerk. Ons het dit tydens die apartheidsjare beleef. Dit is vandag steeds ‘n groot probleem in die VSA. Sodra die kerk gepolitiseer word, vind daar vervreemding tussen gelowiges in die kerk plaas.
• Die bou van silo’s. Elke geloofsgemeenskap bou sy eie netwerk en instellings. Ook in ons gemeenskappe is daar baie van hierdie silo’s. Christene spandeer feitlik al hulle tyd en energie aan die instandhouding van hierdie instellings. Die gevolg is dat die kerk al sy tyd en energie na binne spandeer en hy verloor sy uitwaartse beweging in die samelewing. Die kerk is nie meer die sout en lig vir die hele wêreld nie.

Kyk weer na hierdie drie slaggate. Al wat ons kan sê, is: Jammer, ons is skuldig.

“As preachers of the gospel of Jesus, do not expect worldly honors: these Jesus Christ neither took to himself, nor gave to his disciples” —Adam Clarke

Wat glo ons?

Andy Stanley het ‘n interessante blog geskryf. Daarin sê hy onder andere dat die kerk oorleef het, want Jesus het dit belowe en was in die middelpunt van die aktiwiteite van die plaaslike gemeente vir 2 000 jaar. Jy kan glo of nie glo nie; jy kan deelneem of nie deelneem nie; jy kan jou gedra of nie gedra nie – dit maak nie saak nie. Jesus het en sal voortgaan om sy kerk te bou, en niemand se dood sal dit stopsit nie – nie eers sy eie dood nie.

Maar Stanley voel die kerk het te groot vir sy skoene geword. Die kerk verkondig nie meer die boodskap wat die kerk van die eerste eeu na Christus verkondig het nie. Kerkleiers moet weer kyk hoe dit alles begin het. Die kerk fokus vandag daarop om dinge wat Christene glo te verkondig. Die vroeë kerk het ‘n ander boodskap gehad.

 Die sentrale boodskap van die vroeë kerk was nie: Ons glo iets is waar nie. Nee die sentrale boodskap van die vroeë kerk was: Ons glo daar het iets gebeur.

 Elke kerk het ‘n boodskap wat hy verkondig. Die Christelike boodskap is dat God vir Jesus uit die dood opgewek het.

In the face of suffering, one has no right to turn away, not to see. -Elie Wiesel

Apologetiek: Verstaan die die aard van geloof

 [Apologetiek = Grieks Apologia = verdediging van die Christendom]

Alister McGrath het ‘n belangrike boek – Mere Apologetics – geskryf waarin hy op ‘n praktiese manier sê hoe gelowiges die Christelike geloof kan verdedig. Ek gaan ‘n hele paar blogs hieraan spandeer, want ek voel dit is ‘n belangrike taak vir gelowiges in ons sekulêre wêreld

 Hoekom glo ons in God wanneer dit nie met absolute sekerheid bewys kan word nie? Die nuwe ateïste beweer dat geloof irrasioneel is – jy hardloop weg van die bewyse en weier om te dink. Kom ons kyk na die stelling: verkragting is verkeerd. Ons kan nie met rede of die wetenskap bewys dat hierdie stelling reg is nie. Dit maak nie dat ons hierdie stelling nie meer glo nie.

Geen gemeenskap kan oorleef sonder die konsep van geregtigheid nie. Ons kan egter nie bewys dat enige spesifieke siening van geregtigheid reg is nie.

Sir Isaiah Berlin, bekende filosoof, sê dat menslike oortuigings in drie kategorieë val:

1. Dié wat met empiriese waarnemings bewys kan word
2. Dié wat deur logiese afleiding gemaak kan word.
3. Dié wat nie deur een van bogenoemde bewys kan word nie.

Hierdie derde kategorie bevat die waardes en idees wat die mens se kultuur vorm – dinge wat ons glo wat sin, rigting en doel aan die mens se lewe gee.

Die VN sê dat hulle in fundamentele menseregte glo. Hierdie stelling is baie belangrik, maar die stellings in Die Universele Verklaring van Menseregte kan nie bewys word nie – nie logies of wetenskaplik nie. Ons kan hulle nie bewys nie, maar vir hulle verdedigers is hulle redelik. Gevolgtrekking: Ons onderwerp ons aan die groot wêreldsienings van ons tyd sonder absolute bewyse.

Almal van ons glo dat sekere dinge waar is terwyl ons besef dat ons dit nie kan bewys nie. Kritici van geloof in godsdiens sê dat geloof ‘n vorm van geestesongesteldheid is wat tot godsdienstige mense beperk is. Dit is verkeerd: geloof is deel van menswees. Ateïste aanvaar nie dat menslike rede perke het nie. Hulle aanvaar egter dat hulle eie oortuigings betroubaar en verantwoordelik is. Maat die kernwaarhede van ateïste kan ook nie bewys word nie. Hulle kritiek van die Christelike geloof berus op sekere morele waardes (godsdiens is boos; God is nie goed nie; ens) wat nie bewys kan word nie.

Die Christelike idee van geloof is meer as om net te glo dat sekere dinge waar is. Dit is nie net om te glo dat God bestaan nie, maar ook om te ontdek dat hy wys, liefdevol en goed is – daarom wy ons ons toe aan Hom. You are not with an argument which demands your  assent, but with a Person who demands your confidence (C. S. Lewis)

Ludwig Wittgenstein sê dat hy nog nooit van iemand gehoor het wat tot geloof in God as gevolg van ‘n argument gekom het nie. Rasionele argumente het ‘n plek in apologetiek, maar ek kan glo dat God bestaan sonder dat my lewe verander. Dit is nie bekering of ware geloof nie. Jakobus 2:19: Glo jy dat daar net een God is? Dit is reg. Die bose geeste glo dit ook – en hulle sidder van angs. Daar is ‘n wêreldse verskille tussen rasionele aanvaarding en persoonlike transformasie.

Bekering is die taak van evangelisasie – die apologetiek berei die weg vir bekering voor deur te wys dat dit sin maak om in God te glo. Ons mag dalk nie kan bewys – in die absolute rigiede sin van die woord –  dat daar ‘n God is nie, maar ons kan wel daarop wys dat dit beslis redelik is om te glo dat God bestaan. Dit maak meer sin van die lewe, geskiedenis en ons ondervindings as enigiets anders. Dan kan ons iemand uitnooi om op hierdie liefdevolle Vader te reageer en op sy beloftes te vertrou.