Beeld van God in Jakobus – Francois Malan

Andries vra:

Die frase, “mense wat as die beeld van God gemaak is” kom ook in Jakobus voor (Jak. 3:9). Ek sal graag wil hoor hoe U meen hierdie frase deur Jakobus verstaan word en wat die betekenis daarvan binne die konteks van Jakobus 3 is.

 

Antwoord:

Prof. Francois Malan antwoord:

 

Jakobus skryf waarskynlik aan Joodse-Christene wat verspreid oor die Griekssprekende wêreld woon (1:1) om aan hulle praktiese wysheid en leiding te gee om in die sondige wêreld en onder verdrukking te volhard in die lewenswandel van ‘n Christus-gelowige, as kinders van God, en nie die verkeerde praktyke van die heidense wêreld te volg nie.

 

Daar word op 14 gevaarpunte gewys, waarvan 3:1-12 handel oor die beheer van die tong omdat dit bepalend is vir jou eie lewe en vir die gemeenskap. Dit is ongerymd dat ‘helse’ impulse nog deurwerk in wat God se mense in gesprekke kwytraak. Die mag van die tong word vergelyk met ‘n skip se klein stuur wat die groot boot stuur – so is die woorde wat ‘n mens praat die rigting en koers wat jou lewe bepaal Die tong word ook vergelyk met ‘n klein vlammetjie wat ‘n bosbrand aansteek – so is die tong ‘n brandgevaar wat uit die hel aangesteek word. Daarom moet die tong onder beheer gekry en gehou word (vgl. die gebed in Ps 141:2 oor ‘n wag voor my mond; Efes 4:31).  

 

Vers 7 wys daarop dat die mens geskape is om beheer uit te oefen oor die diereryk (Gen.1:26), en daarom in staat behoort te wees om sy tong te beheer. Maar vers 8 wys daarop dat geen mens nog sy tong kon tem nie, omdat die mens gedryf word deur sy eie neiging en drang tot die bose. Die uitwerking van die bose tong is noodlottig. Dit is gevul met gif wat die dood meebring (Ps 140:4 in Rom 3:13-14 aangehaal). Ons woorde kan onheil, ongeluk, dood en verwoesting saai onder mense.

 

Vers 9 wys dat dié verskriklikheid in die kring van die gelowiges plaasvind: Met die mond loof ons die Here en Vader – in die gemeente se samekoms en in die alledaagse lewe loof ons tereg die Here Jesus en God die Vader. Maar direk daarna gebruik ons ons spraakvermoë om ‘n medemens te vloek – presies die teenoorgestelde van wat ons pas teenoor God gedoen het (vgl. Ps 62:5).

 

In die Griekse teks word gesê: ‘daarmee (met die tong) vloek ons die mense wat volgens die gelykenis van God gemaak is (NAV met die tong vloek ons die mense wat as die beeld van God gemaak is). Daarmee sluit Jakobus aan by die Griekse vertaling van die Ou Testament wat deur die Griekssprekende Joodse-Christene as hulle Bybel gebruik is voordat daar nog enige boek van die Nuwe Testament geskryf is. Genesis 1:26 verwys na die beeld (Grieks: eikoon –volgens diebeeld/gelykenis; Hebreeus: tselem – volgens die beeld/afbeelding/skaduwee),en die gelykenis (Grieks: homoioosis volgens die ooreenkoms/gelykenis; Hebreeus: demut gelykernis/gestalte /ooreenkoms) van God. Dir beteken dat die mens in ‘n besondere verhouding tot God staan(vgl. Ps 8:6-9).  

 

Die rede waarom Jakobus die ‘gelykenis’ van God hier vir die medemens gebruik is om aan te dui dat God betrokke is, nie net wanneer die mens Hom bewustelik betrek en loof nie, maar ook wanneer iemand kwetsende woorde teen sy medemens gebruik, en  dink dat dit God nie raak nie. Wie ‘n mens se eer aantas, tas God self aan, want God het die mens aangestel as sy verteenwoordiger op aarde, wat moet heers oor die diereryk (Gen 1:28) en om die aarde te bewerk en op te pas (Gen 2:15). Elke mens is ‘n skepping van God (Ps 139:13-18; Joh 1:3) en Hy hou al wat lewe in stand (Job 12:9,10; Kol. 1:17).

 

Vers 10 vermaan die gelowiges om nie hulle tong vir goed en kwaad te gebruik nie. Die tong behoort gebruik te word om God en die medemens te loof, goed te praat oor God en sy mense en nie in woede of naywer jou medemens te begin vloek nie (vgl. Efes 4:29)..

 

Vers 11-12 gebruik die beelde van ‘n fontein wat slegs een soort water kan lewer, en vrugtebome wat aan hulle vrugte geken kan word (Mat 7:15-20). Wanneer jy jou medemens vloek is dit duidelik dat jou lof aan God net skyn is en nie uit jou hart kom nie (Mark. 7:20-21). In Matteus 12:33-37 waarsku Jesus juis dat ‘n mens op grond van sy woorde vrygespreek of veroordeel sal word op die oordeelsdag (vgl. Mat.5:21-22 hoe God waak oor die lewe van elke mens).

 

Skrywer: Prof francois Malan

 

Hoe vergewe God my sondes? – Francois Malan

’n Leser vra:

Is dit verkeerd as diakens kollekteer by lidmate van ‘n gemeente? Tweedens hoe gou vergewe God ons sondes? My vrou glo vas dat jy ‘n sondaar gebore is en jy bly ‘n sondaar tot jy doodgaan: Daar was net een Christen op die aarde en dit was Jesus?

 

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

1.   Is dit verkeerd as diakens kollekteer by lidmate van ‘n gemeente?

Dit is ‘n reëling van die gemeente. Die Bybel gee geen voorskrifte in die verband nie. Die diakens is volgens Handelinge 6:1 gekies omdat die Griekssprekende gelowiges gekla het dat hulle weduwees afgeskeep is met die daaglikse versorging. Toe Paulus vir die gemeente in Korinte ‘n reëling gegee het oor die insameling van die kollekte vir die armes in Jerusalem, het hy geskryf: Elke Sondag moet elkeen van julle na sy vermoë iets opsy sit en dit opspaar, sodat die geldinsameling nie eers plaasvind as ek kom nie (1 Kor 16:2).

 

2.   Tweedens hoe gou vergewe God ons sondes?

Jesus het vir die sondes van die hele wêreld oor alle tye gesterf en die straf op die sonde gedra (vgl. Joh 1:29; Rom.5:18-19). Dit kon Hy doen omdat Hy God is. ‘n Gewone mens kan nie ons straf op die sonde namens ons dra nie, dit kan God alleen doen. Joh 3:16 sê: God  het die wêreld so liefgehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, nie verlore sal gaan  nie, maar die ewige lewe sal hê. Joh 3:36 verduidelik: Wie in die Seun glo, het die ewige lewe; wie egter aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie, maar die straf van God bly op hom.            

 

Hoe gou? Jesus het in die bergrede geleer om tot Ons Vader te bid: vergeef ons ons oortredings soos ons ook dié vergewe wat teen ons oortree….As julle ander mense hulle oortredings vergewe, sal julle hemelse Vader julle ook vergewe. Maar as julle ander mense nie vergewe nie, sal julle hemelse Vader julle ook nie julle oortredings vergewe nie (Mat. 6:12,14-15).  

 

3.    My vrou glo vas dat jy ‘n sondaar gebore is en jy bly ‘n sondaar tot jy doodgaan.

Volgens Rom. 5:12-21 is die ganse menslike geslag saam met Adam sondaars (vgl. v19), en almal aan God se oordeel en straf van die dood onderworpe. Maar almal wat aan Christus behoort, deur in Hom te glo (vgl. Rom 4:23-25), word vrygespreek, hulle verhouding tot God word reggestel, en hulle word deel van die ewige lewe (vgl. 5:21). As kinders van Adam is ons sondaars. As volgelinge van Christus is ons vrygespreekte sondaars.   

 

Maar dit vereis van ons om daagliks te reken dat ons aan Christus verbonde is, aan sy dood vir die sonde; daarom  moet ons ook vir die sonde dood wees, ‘nee’ sê vir versoekings en vir onsself. Jesus het opgestaan uit die dood en lewe vir God, so moet ons opstaan tot ‘n  nuwe lewe saam met Christus, om met sy liefde en sy krag, vir God en vir ander te lewe (vgl. Rom 6:1-14). Daarvoor het God self deur die Heilige Gees in ons kom woon, om ons daagliks te lei deur die woord van God, en vir ons te laat lewe uit die liefde van God vir ander (vgl. Rom 8:1-17).

 

1 Joh 1:8 sê ongeveer dieselfde: As ons beweer dat ons geen sonde het nie, bedrieg ons onsself en is die waarheid nie in ons nie. Vers 10 brei daarop uit: As ons beweer dat ons nie gesondig het nie, maak ons Hom tot leuenaar en is sy woord  nie in ons nie. Verse 7 en 9 het die goeie nuus: As ons in die lig lewe soos Hy(God) in die lig is, het ons met mekaar deel aan dieselfde gemeenskap en reinig die bloed van Jesus, sy Seun, ons van elke sonde… Maar as ons ons sondes bely – Hy is getrou en regverdig. Hy vergewe ons sondes en reinig ons van alle ongeregtigheid.

 

 

In Romeine 7 spook Paulus met dieselfde probleem: Die goeie wat ek wil doen, doen ek nie; maar die slegte wat ek nie wil doen nie, dit doen ek (v19)…. Ek, ellendige mens! Wie sal my van hierdie doodsbestaan verlos? Aan God die dank! Hy doen dit deur Jesus Christus ons Here (7:24-25). Ons grootste stryd is met onsself – ons lewe eintlik elkeen vir homself in plaas van vir God en vir ons medemens. In Filippense 2:3-11 sê Paulus: Moet niks uit selfsug of eersug doen nie, maar in nederigheid moet die een die ander hoër ag as homself. Julle moet nie net elkeen aan sy eie belange dink nie, maar ook aan dié van ander. Dieselfde gesindheid moet in julle wees wat daar ook in Christus was. Hy het die heerlikheid van God gehad, maar het homself verneder deur mens te word, en vir ons ons aan ‘n kruis te kom sterf het. 2 Kor 3:18 sê dat dit juis die werk van die Heilige Gees in ons is, om ons al meer te verander om soos Christus te word. Jesus het gesê ons, as kinders van God, moet volmaak wees soos God, ons Vader, deur ons vyande lief te hê (Matteus 5:43-48).

 

 

Terwyl ons reeds kinders van God is wat deel het aan die ewige lewe, bly ons sondige mense wat daagliks van God afhanklik is om deur sy genade al meer soos Christus te word, deur God lief te hê met ons hele lewe, en ons medemens soos ons self (Matt 22:37-40; Joh.13:33-34; 1 Kor 13; 1 Joh4:7-21). Hebreërs 5:8 sê dat Jesus, hoewel Hy die Seun van God was en sonder sonde (vgl. Hebr 4:15), het Hy deur alles wat Hy gely het, geleer wat gehoorsaamheid is. So moet ons, sondaars, gehoorsaamheid leer, en gewillig wees om saam met Jesus te ly en deel te wees van sy heerlikheid (Rom.8:17). 

           

4.    Daar was net een Christen op die aarde en dit was Jesus

Christene is gelowige volgelinge van Christus (Hand 11:26), in wie die Gees van God kom woon het om ons te oortuig van ons sonde, ons te lei tot geloof in Christus om die verhouding tussen ons en God reg te maak, en van ons kinders van God te maak (Joh 16:8-9; Rom 8:15).

 

Skrywer: Prof Francois Malan

 

Die gebruik van God se Naam – Francois Malan

Hannelie vra:

Ek wil graag weet wanneer gebruik jy tydens ‘n gesprek met iemand die woorde: God, Vader, Here, Jesus, Jesus Christus?

 

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In Eksodus 20:7 sê God: Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die Here sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie.

 

In Matteus 6:9 leer Jesus ons om te bid: Ons Vader wat in die hemel is, laat U Naam geheilig word.

 

Die Naam van God verwys na sy teenwoordigheid, soos wanneer iemand die naam Hannelie gebruik, veronderstel dit dat die persoon met jou wil praat of dat hy of sy oor jou wil praat. So ook wanneer die naam God, Vader, Here, Jesus, of Jesus Christus gebruik word, praat jy met hulle in gebed om hulle te loof, of te dank, of om iets van hulle te vra; of jy getuig teenoor iemand anders oor hoe hulle jou seën en bystaan en lei.

 

God het sy naam aan ons bekendgemaak sodat ons bewus kan wees van sy voortdurende teenwoordigheid by ons, en dat ons enige tyd met Hom mag praat, en oor Hom aan ander te getuig.

 

Om sy naam te misbruik beteken dat ons sy teenwoordigheid misken, sy krag geringskat deur sy teenwoordigheid te minag, en om die wese van God te verdraai. Misbruik beteken om dit te gebruik vir ‘n nietige doel: in Hosea 4:2 word bv. die vervloeking van iemand anders as ‘n nietige doel gesien. Maar dit tref ook die onnodige gebruik van die Godsnaam in die gewone daaglikse lewe, deur bv. mense wat nie kan praat nie sonder om die naam van die Here tussenin te gooi om hulle woorde sterker te laat klink, of uit gewoonte die naam van die Here te misbruik.

 

Om die Naam van ons Vader te heilig, beteken dat ons Hom vra dat ons Hom reg sal ken; dat ons Hom prys vir al sy werke, sy almag, wysheid, goedheid, geregtigheid, barmhartigheid en waarheid; dat ons ons hele lewe, gedagtes, woorde en werke, daarop sal rig dat sy Naam om ons ontwil nie gelaster word nie, maar geëer en geprys word. 

 

Skrywer: Prof Francois Malan

 

Alle Paaie lei na Jesus: Die mens as beeld van God (3) – Adrio König

5.3.2 God openbaar Homself in ’n Mens

Ons bely twee dinge oor Jesus: dat Hy tegelyk God en Mens is. Maar hoe is dit moontlik dat een Persoon tegelyk God en mens kan wees? Verskil God en mens dan nie soveel dat dit onmoontlik is, dat Hy ’n soort gesplete persoonlikheid sou moes hê nie? Mense probeer die vraag so antwoord dat hulle sy lewe in twee dele verdeel: Sekere dinge het Hy as God gesê of gedoen, en ander dinge het Hy as mens gesê of gedoen. Hy het as mens gesê dat Hy nie weet wanneer die wederkoms sou wees nie, en Hy het net as mens gesterf. Maar Hy het as God wonderwerke gedoen en uit die dood opgestaan.

Ons het egter nie grond in die Bybel om Jesus se lewe so in twee te deel nie. Die Evangelies skep die indruk van een Persoon wat ten volle by alles wat Hy gesê en gedoen het, betrokke was. Maar hoe is dit dan moontlik dat Hy beide was, God én Mens? God en mens verskil tog radikaal.

 

Is dit regtig so? Wat dan daarvan dat ons bedoel is om die beeld van God te wees? Veronderstel “beeld” nie juis ooreenkoms nie? Natuurlik nie identiteit nie, maar genoeg ooreenkoms dat die afgebeelde in die beeld herken kan word. As ek aan my doel beantwoord, moet mense iets van God in my kan sien, moet hulle uit my optrede kan aflei hoe God is. Dis tog wat “beeld” beteken.

 

Kom ons gaan hiermee na die Bybel. Jesus som die wet in twee gebooie op, liefde vir God en liefde vir mense. Die een woord wat die twee gebooie in gemeen het, is liefde. Jesus vat dus God se wil vir ons in een woord saam: liefde. Johannes skryf kernagtig oor God en watter woord gebruik hy? Ook liefde: God is liefde (1 Joh 4:8, 16). Die konklusie lê voor die hand. Omdat God liefde is, moet ons in liefde leef om te wys hoe Hy is. Daarom kan Jesus die wet opsom in twee liefdesgebooie. Paulus skryf dit pragtig: “Omdat julle kinders van God is en Hy julle liefhet, moet julle sy voorbeeld navolg. Lewe in liefde, soos Christus ons ook liefgehad het … ” (Ef 5:1-2). Kernagtiger kan ’n mens dit nie uitdruk nie.

 

Liefde is ’n lewenshouding. Om God se beeld te wees, beteken dus om iets van sy lewenshouding en lewenswaardes te vertoon. En is dit nie presies wat Jesus gedoen het nie? Ons glo Hy is die openbaring van God. Dit beteken toe Hy mense vergeef het, het Hy gewys wie God is en wat God doen. Toe Hy mense genees het, van bose magte bevry het, kos gegee het, het Hy gewys wie en hoe God is. Maar is dit nie wat God ook van ons verwag nie? Moet ons nie ook vergewe en ook mense in nood help nie? Soos Jesus.

 

Maar dit beteken tog dat Jesus in sy één lewe, in presies dieselfde dinge wat Hy gedoen het, tegelyk gewys het hoe God is én hoe ons moet wees. Dit beteken verder dat Jesus wat ’n menslike lewe gelei het, in staat was om deur menslike optrede te wys hoe God is. Dit beteken nog ’n keer dat dit inderdaad paslik en reg is dat die Bybelskrywers in menslike terme oor God praat. En dit beteken op sy beurt weer dat God en mens nie regtig so radikaal verskil nie.

 

Maar hierna moet ons nog ’n keer kyk. Verskil God en ons regtig nie? Nee, God en mens verskil inderdaad, selfs baie. Die vraag is net: Hoe? In minstens twee opsigte. God is die Skepper en ons is skepsels.  Dit is ‘n radikale verskil, en dit sal nooit verander nie. Hy is ewig en ons is tydelik. Ons het ’n oorsprong, maar Hy nie. Hy is onsterflik en ons is sterflik. Hy moet ons uit genade deel gee aan die ewige lewe.

 

Verder het daar in die geskiedenis ’n tweede groot verskil ingekom, ’n verskil wat nie in beginsel bestaan soos die verskil Skepper-skepsel nie: God is heilig, maar ons is sondig. Hierop sou ons lank kon voortborduur. Ons is onbetroubaar, maar Hy is betroubaar. Hy gee om, maar ons is selfsugtig.  Die eerste verskil is wesenlik en sal altyd so bly, die tweede een is ons skuld. Dis glad nie hoe God dit bedoel het nie. Goddank dit is tydelik, ons sal terugverander word na wat God ons oorspronklik bedoel het. Op die nuwe aarde, in die nuwe Jerusalem sal niks inkom wat onrein is nie (Op 21:27). Dis waaroor God se hele opoffering in Jesus gaan: Om ons weer te maak soos Hy is, heilig.

 

Maar nou terug by ons opdrag: Ons is bedoel om die beeld van God te wees, om deur ons doen en late te wys hoe God is/wat God doen. Eintlik het dit ook van Israel as volk van God gegeld: Hulle moes die ander volke na Jerusalem lok sodat ook hulle die Here daar sou kom dien. Het hulle? Of is dit só dat die nasies later eerder Israel se God gespot het as om Hom in Israel se lewe te herken en te begin dien?

 

Ons kan lekker en breed uitwei oor hulle aanhoudende ongehoorsaamheid aan God. Maar is hulle nie maar verteenwoordigers van die mensdom nie? En ons wat onsself gelowiges, volgelinge van Jesus noem? Vaar ons soveel beter? Verduister ons nie eerder dikwels mense se uitsig op God nie?

Dis nie net Israel in die Ou Testament wat misluk het in God se doel met hulle nie. Die mensdom self het misluk. En nou?

 

Onthou uit ons bespreking van die verbond (Abraham, hoofstuk 1): Dis ’n eensydige verbond wat God alleen ingestel het en waaroor Hy alleen besluit. Hy laat nie die werk van sy hande vaar nie. Toe Israel en die mensdom misluk in sy doel met hulle, toe hulle nie sy beeld vertoon nie, toe gee Hy sy beeld aan hulle in ’n Jood uit Nasaret.

 

Jesus word herhaaldelik in die Nuwe Testament “die beeld van God” genoem (2 Kor 4:4-6; Kol 1:15; Heb 1:3), wat beteken dat Hy is soos ons bedoel was om te wees. Terwyl ons dit nie is nie, gee God in Jesus vir ons ’n voor-beeld van wat Hy met ons  bedoel. Soos ons in Jesus kan sien wie en hoe God is, wil God hê dat mense dit in ons kan sien. Martin Luther sou gesê het ons moet vir ander mense Christus word.

 

Dit kom duidelik uit in die “soos”-uitsprake van die Nuwe Testament. Ons moet soos Jesus word, wees, optree. Hier volg ’n aantal van hierdie uitsprake. Ywerige Bybellesers kan ’n keer die Nuwe Testament deurlees en dalk veel meer as net hierdie paar kry.

• Ons moet soos Christus in liefde lewe (Ef 5:2).
• Ons moet mekaar soos Christus liefhê (Joh 13:34).
• Mans moet hulle vroue soos Christus liefhê (Ef 5:25).
• Ons moet mekaar vergewe soos Christus ons vergeef het (Kol 3:13).
• Ons moet onsself rein hou soos Christus rein is (1 Joh 3:3).
• Ons moet so regverdig wees soos Christus (1 Joh 3:7).
• Ons sal by sy wederkoms soos Christus wees (1 Joh 3:2).
• Christus moet in ons gestalte kry (Gal 4:19).
• Dieselfde gesindheid van nederige diens wat in Christus was moet ook in ons wees (Fil 2:5 ev)
• Dieselfde werke wat Christus gedoen het, sal ons ook doen (Joh 14:12).

 

Daar is ook ’n ander reeks “soos”-uitsprake: Ons moet soos God wees. Dis natuurlik nie vreemd nie, want ons is juis bedoel om soos God te wees, om sy beeld te wees.

• Ons moet soos God vergewe (Ef 4:32).
• Ons moet soos God heilig wees (1 Pet 1:15-16).
• Ons moet soos God barmhartig wees (Luk 6:36).
• Ons moet soos God in die lig lewe (1 Joh 1:5-7).
• Ons moet soos God volmaak wees (Matt 5:48).
• Ons moet rus van ons werk soos God van Syne (Heb 4:10).
• Ons goeie werke moet mense aan ons Vader herinner (Matt 5:16).

 

God gee dus aan ons sy beeld in ’n nuwe vorm: in sy Seun Jesus Christus. En Hy roep ons op om soos Christus te leef. Dan sal ons sy beeld vertoon omdat ons soos Hy sal leef. Maar kan dit? Natuurlik weet ons ons is geroepe om Jesus na te volg. Maar dis een saak om dit te weet. Dis ’n tweede saak om dit te doen.

 

Maar God sorg mos vir sy verbond! Is dit nie presies waar die Heilige Gees se werk inkom nie? Jesus staan mos nie net buite ons en wys ons hoe nie. Hy kom mos deur die Gees in ons in en verander ons lewe om soos Syne te word. Die Gees het ons deur die doop en die geloof aan Christus verbind sodat ons ou sondige lewe saam met Christus gekruisig en begrawe is, en ons in ’n nuwe lewe saam met Christus uit die dood opgestaan het. Hierdie nuwe lewe is natuurlik eintlik Christus se opstandingslewe: “Christus, wat julle lewe is … ” (Kol 3:4). En omdat Hy die beeld van God is, kan ons nou dié beeld vertoon, kan ons nou beantwoord aan die doel wat God met ons lewe het.

 

Dit beteken dat ons vir die soveelste keer beleef dat die groot temas van die Bybel, insluitende die mens as beeld van God, na Jesus lei.

 

 

Mense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Alle Paaie lei na Jesus (2010) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die die middelpunt van ons geloof: Jesus Christus.

 

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning.

 

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

 

 

 

 

Skrywer: Prof Adrio König