JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (7)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (7) – Jan van der Watt

Jesus is die Seun van God

In al vier die verhale van Jesus se doop word Jesus as die Seun van God beskryf. In die sinoptiese evangelies is dit God wat Hom sy “geliefde Seun“ noem en in Johannes is dit die getuienis van Johannes die Doper – hy noem Jesus direk Seun van God.

Lees Ps 2 (veral verse 6-7) en sê wat die betekenis is van die verklaring: Jesus is die (geliefde) Seun van God.

…………………………………………………………………………………………………………………………..

Die titel Seun van God was die naam wat die koning van Israel gedra het, soos ons uit Ps 2 sien. Dit het gewys hoe naby hy aan God staan en hoe spesiaal sy verhouding met God is. Hy moes mos immers God voor die volk verteenwoordig. As die titel van Jesus gebruik word, beteken dit dat Hy nou God se spesiale Messias-Koning (Seun) is en dat daar ŉ besondere verhouding tussen Hom en die Vader is. Daarom word die titel by die doop gebruik: Jesus is die Messias (Koning), die gesalfde (Christus beteken gesalfde), wat nou in die wêreld God se mense moet kom lei.

Die Gees soos ‘n duif

Die Gees het soos ‘n duif neergedaal… Die Gees is nie ‘n duif nie, maar hierdie uitdrukking verklaar dat die onsigbare sigbaar gebeur het. Almal kon fisies sien hoe dit gebeur.

Nou is ons reg om die pad saam met Jesus te stap as sy openbare bediening begin.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (6)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (6) – Jan van der Watt

deel 3 – Jesus word gedoop

Jesus is ook deur Johannes gedoop. Daarvan lees ons op die volgende plekke:

Matt 3:13-17
Mark 1:9-11
Luk 3:21-22
Joh 1:31-34

Lees die gedeeltes. Watter ooreenkomste en verskille merk jy op?

…………………………………………………………………………………………………………………………….

i) Waarom moes Johannes Jesus doop?

Een van die groot vrae is waarom Johannes Jesus moes doop. Ons het gesien Johannes doop sodat mense tot inkeer kan kom omdat die koninkryk van God hier is. Die ironie is dat Jesus die Messias, die Koning, is wat die koninkryk bring. Nou word Hy ook gedoop… moet Hy dan ook tot inkeer kom? Dit is die probleem. Lukas en Markus ignoreer die probleem, maar Matteus en Johannes verduidelik.

Waarom is Jesus gedoop?
Matteus se antwoord	Maar Johannes het dit probeer verhinder deur te sê: “Ek moet eintlik deur U gedoop word en U kom na my toe?”Jesus het hom geantwoord: “Nogtans moet jy dit nou doen, want op hierdie manier moet ons aan die wil van God voldoen.”
Johannes se antwoord	(Johannes sê:) “Ek het self ook nie geweet wie Hy is nie, maar ek het gekom en ek doop met water sodat Hy aan Israel bekend gestel kan word.”

Daar word twee redes gegee:

Dit is die wil van God en daarom moet dit gedoen word.
Deurdat Jesus gedoop is, kon mense sien wie die Messias is. Dit was die manier waarop God Hom geïdentifiseer het. En hoe? Deurdat die Heilige Gees op Jesus neergedaal het.

ii) Die Heilige Gees en die doop

Nadat Jesus gedoop is, het die Heilige Gees op hom neergedaal. Vergelyk die ooreenkomste en verskille in die vier dele (sien bo).

……………………………………………………………………………………………………………………………………

Die volgende feite is belangrik:

Die Heilige Gees het op Jesus gekom. Waarom is dit so belangrik, dink jy? Het Hy nie voor die tyd die Gees gehad nie? Hy was immers deur die Gees gebore.

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Uit die Ou Testament weet ons dat mense met spesiale opdragte, soos die koning (1 Sam 10:1,6; 16:13), priesters (Ek 40:15) of die profeet (Jes 61:1), gesalf is. Dit was die teken dat hulle nou met hulle spesiale opdrag moes begin en dat God by hulle sal wees. Die manier waarop God by hulle sal wees om hulle te help om die spesiale opdrag uit te voer, is deur sy Gees. Nêrens in die Nuwe Testament staan daar dat Jesus gesalf is nie, maar wat hier gebeur is baie dieselfde as wat met die ou konings en profete gebeur het.

Hoewel die Heilige Gees natuurlik by Jesus was, dui sy doop die punt aan waar sy openbarebediening begin. Nou kan Hy deur die krag van die Gees God se spesiale opdrag aan Hom begin uitvoer. Van hierdie punt af lees ons ook alles wat Jesus gedoen het. Wat hy voor die tyd (sy kinderdae tot hier rondom sy 30e verjaardag) gedoen het, weet ons eintlik niks van nie. Die oomblik toe die Gees op Hom kom, begin Hy met dit waarvoor God Hom gestuur het, of anders gestel, van daardie oomblik is wat Hy doen vir ons belangrik.

Nou ŉ vraag aan jou: waarom moes Jesus eers die Heilige Gees kry voor Hy kon begin optree? Was Hy nie God self wat op sy eie kon optree nie? Hoe dink jy?

……………………………………………………………………………………………………..

Ons vergeet dat Jesus nie alleen opgetree het nie, maar dat Hy as gestuurde van die Vader na die wêreld gekom het. Natuurlik het Hy die Heilige Gees gehad, maar die krag van God, spesisfiek vir sy opdrag en wat deur die Gees kom, is na sy doop in alles wat Hy doen sigbaar. Johannes sê daarom dat toe Jesus gedoop is, Johannes die Doper gesê het dat Hy nou weet wie die wêreld met die Gees gaan doop (Joh 1:33). Deur Jesus word die Gees dus op ŉ baie spesiale manier sigbaar. Dit gaan dus nie hier oor die algemene optrede van die Gees nie, maar oor die spesifieke bekragtiging deur die Gees vir spesifieke taak. Jesus tree dus altyd deur die krag van die Gees op. (Dit sê iets van die drie-eenheidsleer).

Skrywer: Jan van der Watt

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (5)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (5) – Jan van der Watt

ii) Vir wie het Johannes gepreek?

Dit lyk of Johannes die sogenaamde geestelike leiers in Jerusalem, daar by die tempel, in sy visier gehad het.

In Mat 3:7 word die Fariseërs en Sadduseërs by name genoem as Johannes oor die oordeel van God praat. Hulle moenie dink die feit dat hulle as Jode gebore is (kinders van Abraham) dat dit hulle saak met die Here regmaak nie. Hulle moet soos kinders van God leef. Dit beklemtoon Lukas veral.
Hy het ook nie gehuiwer om die morele verval in die samelewing aan te spreek nie. Selfs die leier, koning Herodes, het deurgeloop. Lees alles daarvan in Mat 14:3-4; Luk 3:19.

Baie mense het na Johannes toe gekom en is gedoop. Dit was baie gewone mense wat na Johannes gestroom het, maar ons het ook gesien dat die belangrikes daar opgedaag het. Johannes se kritiek en boodskap was egter veral teen die meer gesiene priesters, familiehoofde, Fariseërs en Sadduseërs en selfs ander belangrike mense in die samelewing gerig wat nie meer vir God geleef het nie, maar vir hulleself. Hulle het nagelaat om die basiese dinge wat God vra te doen, soos om vir die armes te sorg en hulle nie uit te buit nie.

iii) Waarom het Johannes nou juis gedoop?

Doop is nie net deur Christene gebruik nie. Doop was wat ons noem ‘n oorgangsrite. Mense wat onrein was, het hulle gewas met water (is gedoop) en dan was hulle rein. Hulle het dus oor die grens van onrein na rein gegaan. Sondaars is gedoop en het van sondaars oor die grens na vergeefde mense gegaan. Doop was dus die plek waar die oorgang van een toestand na ‘n ander “gemerk is in die openbaar”. As Johannes iemand doop gaan die persoon die grens oor van iemand wat sondig na iemand wat nie wil sondig nie, maar gehoorsaam aan God wil bly. As Jesus iemand doop, gaan daai persoon die grens oor van iemand wat nie aan Jesus behoort nie, na iemand wat aan Jesus behoort.

Die Johannesevangelie maak ‘n addendum: Johannes moes doop sodat God vir hom kon wys wie regtig die Messias is. Lees maar Joh 1:33-34.

iv) Hoe is Johannes dood?

Johannes se kop is afgekap, omdat hy so eerlik en reguit met koning Herodes was. Hy het hom aangespreek oor sy onsedelikheid en die feit dat hy met sy broer se vrou getrou het. (Lees die interessante verhaal in Mk 6:17-29). As ons egter na die verhaal van Josefus oor Johannes kyk, dan was daar ‘n politieke rede waarom hy doodgemaak is, Herodes was bang dat al die mense wat na hom toe oorstap miskien soos ‘n revolusie teen die Romeine kan lyk. Daarom het hy hom uit die weg geruim.

Die twee weergawes is nie presies dieselfde nie, maar hoef nie te bots nie. Beide kan waar wees. Die een gaan oor Johannes se politieke rol en die ander een oor sy morele rol.

v) Wanneer het Jesus begin preek?

Daar is twee moontlikhede wat altwee in die Nuwe Testament genoem word:

Jesus begin preek terwyl Johannes ook nog aan die preek is (Joh 3:22-23).
Jesus begin eers preek nadat Johannes gevang is (Mat 4:12-17; Mk 1:14).

Veral as ‘n mens Johannes lees, lyk dit of Jesus ‘n dissipel van Johannes die Doper kon wees wat later op sy eie begin preek het. Redes is bv. dat Johannes Jesus gedoop het, dat Jesus se boodskap en die van Johannes baie dieselfde klink (Mat 3:2; 4:17; Mk 1:4,15); dat van Johannes se dissipels Jesus begin volg.

In die volgende artikel gaan ons kyk na Jesus se doop deur Johannes.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (4)

deel 2 – Johannes se preke

Johannes die Doper het die pad vir Jesus voorberei. Dit het hy gedoen deur sy kragtige prediking en deur mense te doop.

i) Wat het Johannes gepreek?

Die samevatting en tema van sy preke was: “Bekeer julle en laat julle doop en God sal julle sondes vergewe” (Mk 1:4). Hulle moes dus van hulle sondes ontslae raak en hulle voluit met God assosieer. Dit gaan oor bekering – doop – vergifnis.

Lees Mat 3:7-12 saam met Luk 3:9-14 vir ‘n opsomming van Johannes se prediking.

Wat is die inhoud van sy preke? ……………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………

Hy preek veral oor Jesus:

Johannes het wel baie te sê gehad oor God se oordeel wat aan die kom is (Mat 3:7-8), maar sy hooftaak was om oor Jesus te getuig, met ander woorde, om die pad gelyk te maak vir die koning wat kom. Kom ons kyk wat sê hy alles oor Jesus (dieselfde opmerkings in ander NT boeke word nie hier herhaal nie:

Mat 3:3	Maak die pad vir die Here gereed, maak die paaie vir Hom reguit.
Mat 3:11	Hy wat ná my kom, is my meerdere
Mat 3:11	en ek is nie eers werd om sy skoene uit te trek nie.
Mat 3:11	Hy sal julle met die Heilige Gees en met vuur doop.
Mat 3:12	Hy het sy skop in sy hand en Hy sal sy dorsvloer deur en deur skoonmaak. Sy koring sal Hy na die skuur toe bring, maar die kaf sal Hy met ’n onblusbare vuur verbrand
Mat 3:14	Ek moet eintlik deur U gedoop word en U kom na my toe?
Joh 1:29	Dáár is die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem!
Joh 1:30	Ná my kom daar ’n Man wat my vóór is, want Hy was voor my reeds daar
Joh 1:31	Ek het self ook nie geweet wie Hy is nie, maar ek het gekom en ek doop met water sodat Hy aan Israel bekend gestel kan word
Joh 1:32-34	Ek het duidelik die Gees soos ’n duif uit die hemel sien kom, en Hy het op Hom gebly. ³³Ek het self ook nie geweet wie Hy is nie, maar God wat my gestuur het om met water te doop, het vir my gesê: ‘Die Een op wie jy die Gees sien kom en bly, dit is Hy wat met die Heilige Gees doop.’³⁴Ek het dit self gesien en daarom getuig ek: Hy is die Seun van God.
Joh 3:27-30	Niemand besit enige bevoegdheid om iets te doen as dit nie uit die hemel aan hom gegee is nie. Julle is self my getuies dat ek gesê het: ‘Ek is nie die Christus nie. Ek is maar net voor Hom uit gestuur.’ Die bruidegom is die een aan wie die bruid behoort; maar die vriend van die bruidegom staan en luister of hy kom en is baie bly wanneer hy die stem van die bruidegom hoor. Daarom is ek nou met blydskap vervul. Hy moet meer word en ek minder.

‘n Merkwaardige verhaal is wat gebeur het toe Johannes in die tronk geland het. Daar, agter die tralies het hy aan Jesus begin twyfel…

Lees Mat 11:2-6 en sê wat was Johannes se probleem en kyk op jy kan agterkom waarom Jesus hom antwoord soos Hy dit inderdaad doen………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

Vir ons is dit maklik om te sê Jesus is die Messias. Maar destyds is die Messias verwag, maar niemand het geweet wie hy is nie. Hy moet eers uitgeken word. Maar hoe ken ‘n mens die Messias uit. Daar was kriteria: a) Hy moes lyk soos die Skrifte sê hy sou lyk. Met ander woorde, hy moes die profesieë vervul. b) Hy moes wys hy is met die krag van God vervul deur wonderlike dinge te doen. As die lewe van die persoon met die Skrifte klop en wat hy doen klop met die teenwoordigheid van die krag van God, dan moet ‘n mens begin om te oorweeg of die persoon nie die Messias is nie. Ons sien in die NT hoeveel maal daar na Jesus verwys word wat die OT se voorspellings waar maak. Dit wys Hy is die een wat die Skrifte voorspel het. Die wonders wat Hy doen, wys God is aan sy kant. As Jesus vir Johannes in Mat 11:4-6 antwoord, dan verwys Hy na wonders wat in die OT voorspel word – dit is wat gaan gebeur as die Messias kom.

Volgende keer antwoord ons die vraag: Vir wie het Johannes gepreek?

Skrywer: Prof Jan van der Watt