Terug na die Ou Testament: Die Feeste (3) – Adrio König
3.2.2 Die eerste vier feeste
Maar kom ons kyk een vir een na elke fees en die heilsdaad wat dan daarmee in verband sou staan.
Paasfees Dit is duidelik dat daar in die Nuwe Testament ‘n bepaalde verband gelê word tussen die paasfees en die kruisiging van Jesus. Jesus word die paaslam genoem (1 Kor 5:7). Verder is dit interessant dat Hy volgens Johannes gekruisig is op die dag vóór die paasfees, die dag toe die paaslammers geslag sou word vir die fees die aand. Hy word immers ook “die Lam van God” genoem (Joh 1:29). Maar dit is ‘n verband wat vanuit die Nuwe Testament terug gelê word na die paasfees, nie ‘n verband wat in die Ou Testament bekend was nie. Die paasfees was dus nie in die tyd van die Ou Testament ‘n “repetisie” of voorbereiding vir die kruisiging nie.
Die paasfees het sy eie waarde, die viering van die bevryding van Israel uit die slawerny van Egipte. Dit is nie regtig ‘n baie direkte verband met ons verlossing uit die sonde nie. Daarvoor moet ‘n mens die bevryding uit die slawerny in Egipte erg vergeestelik.
Die fees van die ongesuurde brode Hierdie fees het die dag ná die paasfees begin en vir ‘n week aangehou. Die Israeliete moes brood sonder suurdeeg eet. Dit moes hulle doen ter herinnering aan hulle swaarkry en verdrukking in Egipte, en ook aan hulle haastige vertrek. Dié brood word eintlik in Hebreeus “die brood van verdrukking” genoem. Ongesuurde brood word baie makliker en vinniger gebak as brood met suurdeeg, maar dis onaangenaam om te eet. In die lig van Deuteronomium 16:3 kan die vinnig bak die simboliese betekenis hê van die vinnige vertrek die nag uit Egipte, en die onaangename brood die swaar werk en swaar kry terwyl hulle daar slawe was.
Die Christene wat wil teruggaan na die Ou Testament, sien verskillende betekenisse in hierdie fees. Sommige sien dit as ‘n simbool van Jesus se begrafnis en sy sondelose lewe, ander sien dit as ‘n simbool van ons heiligmaking. Die sewe dae wat die fees duur word ook gesien as ons volkome oorgawe en toewyding aan die Here. In alle gevalle verwys hulle na Paulus wat suurdeeg sien as ‘n simbool van sonde (1 Kor 5:7).
Maar die feit dat Paulus suurdeeg sien as ‘n simbool van sonde het niks te doen met die betekenis wat die fees in die Ou Testament gehad het nie. Dáár het suurdeeg niks met sonde te doen gehad nie, en die fees niks met sondeloosheid en heiligmaking nie. Die fees kon dus nie ‘n soort profesie van Jesus se begrafnis (?), sy sondeloosheid, of ons heiligmaking gewees het nie. Dit was niks anders nie as ‘n sinvolle terugkyk op die uittog uit Egipte, op hulle swaarkry (harde, onsmaaklike brood), en hulle vinnige vertrek.
Die betekenis van suurdeeg as sonde kom dus uit die Nuwe Testament, wat nogeens beteken dat hierdie fees nie in die Ou Testament die betekenis van sondeloosheid gehad het en dus ‘n soort nie vooruitskou op ons heiligmaking of Jesus se sondeloosheid was nie.
Die fees van die eerstelinge Hierdie fees is op die tweede dag ná die paasfees gevier. Die drie feeste, paasfees, ongesuurde brode en eerstelinge was dus baie na aan mekaar en is eintlik as ‘n eenheid gevier. Op hierdie dag moes elkeen ‘n gerf van die eerste ryp graan aan die Here kom offer. Ons lees van ‘n “beweegoffer” (Lev 23:12). Dit verwys na die feit dat die priester die gerf met ‘n beweging aan die Here moes wy. Daarmee saam moes ook nog ander dinge geoffer word. Daar is min verdere besonderhede bekend oor hierdie fees.
Dit is taamlik seker dat Jesus juis op hierdie dag opgestaan het, dit wil sê as ons die Sinoptiese Evangelies volg waarvolgens die paasfees die Donderdagaand gevier is. Verder word Jesus die eersteling genoem van dié wat gesterf het (1 Kor 15:20). Die derde dag en die eersteling herinner sterk aan die fees van die eerstelinge. En die feit dat Jesus die eersteling uit die dood was, het natuurlik wonderlike betekenis.
Maar in die Ou Testament is geen aanduiding dat hierdie fees op enige manier vooruitgewys het na iets anders nie. Dit was ‘n fees waarin die Israeliet die eerste gerf aan die Here gewy het, waarna hy dan die res van die oes kon gebruik (Lev 23:14). Meer as dit kry ons nie in die Ou Testament nie.
Die oesfees of die fees van die weke (die pinksterfees) Die woord “pinkster” het verband met “pente” wat vyftig beteken. Engels: “Pente-cost”. Hierdie fees is vyftig dae na die eerstelingefees gevier. Dis eers in die Nuwe Testament waar dit die pinksterfees genoem word (Hand 2:1; 20:16; 1 Kor 16:11). Dit is waar ons as Christene ons woord “pinksterfees” vir die koms van die Gees kry, want die Gees is op hierdie Ou Testamentiese fees uitgestort (Hand 2:1).
Dit was die fees waarop ‘n offer van die pas geoeste graan aan die Here gebring is, dus ‘n fees aan die einde van die oes (Lev 23:16ev). Die fees het skynbaar ook verband met die tyd toe Israel die wet by Sinaï ontvang het.
Dit is baie moeilik om ‘n verband te lê tussen hierdie fees en die koms van die Gees. Maar hierdie Christene probeer dit tog. Hier is een so ‘n poging.
- Israel het vyftig dae ná die paasfees die wet by Sinaï ontvang wat hulle ‘n volk gemaak het wat daaraan toegewy was om die Here te dien. Hierdie fees is nou vervul deur die koms van die Heilige Gees. Dit verteenwoordig die begin van die liggaam van Christus op aarde waarin alle gelowiges, versoen deur die bloed van die Messias, voor die Here verhef word en afgesonder word as heilig (Hand 2; Joh 14:15-18; Ef 2:11-22).
Wat het ons hier?
- Die opmerking oor Israel is baie vreemd. Dis nie die wet wat hulle aan die Here toegewyd gemaak het nie. Trouens niks het nie. Hulle het voortdurend ontrou gebly.
- Volgens hierdie beskouing is die werk van die Gees om die gelowiges vir die Here af te sonder. Maar is dít regtig die belangrikste? Kom die Gees nie om die wêreld vir Christus te wen nie?
- En dan die verwysings uit Handelinge, Johannes en Efesiërs. Wat sê dit oor die verband tussen die fees van die weke en die koms van die Gees?
Dit is nie die eerste keer dat ‘n mens die gevoel het dat daar ‘n verband gesoek word wat nie regtig bestaan nie.
Van die eintlike inhoud van die fees, die offer van die pas-geoeste graan aan die Here, kom niks ter sprake in die “vervulling” in die koms van die Gees nie. En die ontvangs van die wet is op sy beste ‘n afgeleide betekenis, maar presies wat het dit nou te doen met die koms van die Gees? Trouens die wet staan juis by Paulus téénoor die Gees. In Galasiërs staan die wet van Moses en “eie krag” téénoor die evangelie, die Gees en die geloof (3:2-5).
Sou daar dalk wel ‘n ander verband kon wees? Hierdie fees is gevier aan die einde van die oes. Maar die Gees kom aan die begin van die groot “sendingoes”. Beteken dit dat die Gees dit so seker maak dat die sendingoes wel ingesamel sal word, dat Hy al vóór die sendingoes kan kom terwyl die fees in die Ou Testament eers ná die oes gevier is? Maar ook hierdie keer kry die fees dan eers in die Nuwe Testament hierdie betekenis, wat dit nog nie in die Ou Testament gehad het nie.
Is dit nie net teveel om te glo dat die vier groot feeste al vier presies vervul is in Christus en die Gees nie?
- Paasfees in sy kruisiging.
- Ongesuurde brode in sy begrafnis.
- Eerstelingefees in sy opstanding.
- Pinksterfees in die koms van die Gees.
En veral dat die feeste eintlik profesieë is wat in Christus en die Gees vervul word. Het ons regtig so ‘n gedagte in die Ou Testament gekry? Of in die Nuwe Testament?
Indien ek daarvoor Skrifsteun gekry het, sou ek dit graag aanvaar het. Maar ek kry dit nie.
Skrywer: Prof Adrio König