“Jesus was unique among men in that His birth did not mark His origin, but only His appearance as a man on the stage of time.” J. Oswald Sanders

Die Ons Vader-gebed:  Laat u koninkryk kom

In 1984 het Prof David Bosch vyf Bybelstudie sessies by die jaarlikse konferensie van die Christian Medical Fellowship gehou oor hierdie gebed Die volledige sessies is op hulle webblad beskikbaar. Ons gaan in ‘n hele aantal blogs na kernidees uit hierdie sessies kyk.

Die koninkryk van God kry ons reeds in die Ou Testament. Dit word reeds vir die ryk van Dawid gebruik. Dit verwys eerstens na God se koninklike heerskappy oor Israel, maar toenemend na God se heerskappy oor alle nasies.

Op ‘n stadium is geglo dat God se koninklike heerskappy duidelik sal word uit die heerskappy van die konings van Israel (2 Samuel 7:12 – 16). Later is geglo dat God oor die wêreld uit die tempel sal heers (Esegiël 40 – 43). Ander het geglo dat God se koninkryk ‘n toekomstige entiteit is. Dan sal die huidige bedeling totaal omgekeer word – Israel is bo en al sy vyande onder hom. Die koninkryk van God beteken dus die herstelde koninkryk van Israel – die onderdrukte word die onderdrukker.

Hierdie siening was die algemene siening – ook onder Jesus se dissipels. So vra hulle vir Jesus: Here, is dit nou die tyd dat U die koninkryk van Israel weer gaan oprig? (Handelinge 1:6). Jesus verwerp hierdie interpretasie. Hy weier om as politieke leier geëer te word (Johannes 6:15); Hy weier om ‘n leier deur geweld te word (Matteus 26:53). Een van die versoekings waaraan die Satan Jesus onderwerp het, was juis dit: al die koninkryke is syne as Hy die Satan aanbid (Matteus 4:8 – 9).

Jesus verwerp alle pogings om ‘n politieke koninkryk te vestig. Tog begin Hy sy aardse bediening met: Die tyd het aangebreek, en die koninkryk van God het naby gekom (Markus 1:15). Matteus 13, die strukturele middelpunt van die boek, bevat nie minder as ses gelykenisse oor die koninkryk van God nie. Dit onderstreep die belang van God se koninkryk in Jesus se bediening. Die klem val op die nabyheid van die koninkryk – in werklikheid is dit reeds hier. Die koninkryk het aangekom met Jesus se persoon en bediening.

In Matteus 13 word die koninkryk vergelyk met  ‘n verborge skat, ‘n kosbare pêreld, , suurdeeg wat alles verander. Dikwels word die koninkryk met ‘n bruilof vergelyk (Matteus 22:1 – 14), waarheen almal – veral diegene wat gemarginaliseer is – uitgenooi word13:45).

Jesus het ‘n politieke koninkryk verwerp, maar tog bots Hy met die politieke magte van sy tyd. Toe Pilatus Hom wou vrylaat, skreeu die Jode dat Hy nie ‘n vriend van die keiser is nie (Johannes 19:12). Daarom is dit geen wonder dat ‘n versoek soos laat u koninkryk kom, gesien is as ondermynend nie. Dit is immers ‘n vurige begeerte om te sien dat dinge verander. Beide Jode en Romeine doen alles in hulle vermoë om hierdie beweging te onderdruk – Jesus en sy volgelinge doen alles om die bestaande orde te ondermyn. Kyk net aan wie word die koninkryk van God belowe: Geseënd is dié wat weet hoe afhanklik hulle van God is, want aan hulle behoort die koninkryk van die Hemel (Matteus 5:3); Geseënd is dié wat vervolg word omdat hulle doen wat reg is, want aan hulle behoort die koninkryk van die hemel (5:10).

Die koninkryk van God kom wanneer die minder bevoorregtes ook bevoorreg word, wanneer die armes ook geseën word; wanneer diegene wat vervolg word die goeie nuus ontvang en wanneer geregtigheid geïmplementeer word.  Koninkryk en geregtigheid staan  in ‘n sekere sin langs mekaar:Soek eers die koninkryk van God en sy geregtigheid, en al hierdie dinge sal vir julle bygevoeg word (Matteus 6:33 – OAV).       

Die teenoorgestelde is natuurlik ook waar: as ons geregtigheid ignoreer gaan die koninkryk by ons verby: Nie elkeen wat vir My sê: Here! Here! sal in die koninkryk van die hemel ingaan nie, maar net hy wat die wil doen van my Vader (Matteus 7:21).

Die versoek: Laat u koninkryk kom, is ook ‘n gebed vir die finale en volledige manifestasie van God se koninkryk. Die uiteindelike koninkryk van God moet nog kom. Maar as ons bid, wy ons ons toe aan die verwagting van die koninkryk. Ons het die versekering dat die koms van die koninkryk nie gedwarsboom kan word nie. God kan alle hindernisse oorwin. As ons dus bid: Laat u koninkryk kom, word ons opgeroep om te werk vir die koms van hierdie koninkryk.

Confidence: The feeling you have before you understand the situation. — Conrad Hackett

Die Ons Vader-gebed:  Laat u Naam geheilig word

In 1984 het Prof David Bosch vyf Bybelstudie sessies by die jaarlikse konferensie van die Christian Medical Fellowship gehou oor hierdie gebed Die volledige sessies is op hulle webblad beskikbaar. Ons gaan in ‘n hele aantal blogs na kernidees uit hierdie sessies kyk.

Die dissipels weet dat God se Naam vir God se persoon of vir God self staan. Hulle ken ook die gebod: Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie (Eksodus 20:7).

Hulle ken ook die profete se klaagliedere oor die misbruik en ontheiliging van God se Naam: Israel onteer God se Naam deur slawe wat vrygelaat is weer te dwing om slawe te word (Jeremia 34:16);  hulle doen God se Naam oneer aan deur bloedvergieting en die aanbidding van afgode (Esegiël 36:20 – 23 – nie minder as vyf keer word in hierdie paar verse verwys na die oneer wat God se Naam aangedoen word nie); hulle doen God se Naam oneer aan deur swakkes se koppe plat te trap en diegene wat hulleself nie kan verweer nie, te verontreg (Amos 2:7).

 Al hierdie verse verwys na optrede van God se mense. Almal sê dat Israel God se Naam voor die heidene onteer deur dit wat hulle aan ander mense doen.  God se Naam word geheilig as ons regverdig teenoor ander optree. Heiligheid het dus ook ‘n sosiale perspektief.  Daarom moet ons ons voortdurend afvra watter beeld van God projekteer ons deur ons dade en optrede.

Laat u Naam geheilig word, is woorde wat die eerste Christene gebid het te midde van vervolging met die hoop dat die vervolging gou sou eindig en sy Naam geheilig word. Mettertyd het die heiliging van God se Naam ‘n sinoniem vir privaat aanbidding geword – die bekering na die Christelike geloof.

We therefore, the interpreters of God’s holy word, and faithful ministers of the church of Christ, must have a diligent regard to keep the scriptures sound and perfect, and to teach the people of Christ the word of God sincerely; made plain, I mean, and not corrupted or darkened by foolish and wrong expositions of our own invention. — Heinrich Bullinger

Die Ons Vader-gebed: ‘n Paradigma vir ‘n Christelike Lewenstyl (3)

In 1984 het Prof David Bosch vyf Bybelstudie sessies by die jaarlikse konferensie van die Christian Medical Fellowship gehou oor hierdie gebed Die volledige sessies is op hulle webblad beskikbaar. Ons gaan in ‘n hele aantal blogs na kernidees uit hierdie sessies kyk.

Ons Vader wat in die hemel is, word onmiddellik deur sewe versoeke gevolg. Die eerste drie behoort  ten opsigte van struktuur en inhoud bymekaar .

Hulle is baie kort versoeke.  Wat is die sentrale betekenis van hierdie eerste drie versoeke?  God wil nie op sy eie sonder ons God wees nie; Hy roep ons na Hom  toe; Hy roep ons op om sy doel ook die voorwerp van ons begeerte te maak. Dit is hierdie drie versoeke wat  die ander versoeke waarlik ‘n gebed maak – die gebed van die Christelike gemeenskap. Hulle druk op ‘n baie spesiale manier die lewenstyl van ‘n Christen uit.

Hoekom moet ons vra dat sy Naam geheilig word, dat sy koninkryk moet kom en dat sy wil gedoen moet word? Omdat  dit nie teenwoordig is nie – God se Naam word nie geëer nie, sy koninkryk is nie gevestig nie en sy wil word nie gedoen nie. Hierdie is in wese ‘n noodroep uit ‘n wêreld verslaaf aan sonde. Dit stem ooreen met die gebed van die vroeë kerk: Marana ta – kom, Here! (1 Korintiërs 16:22). Die ons Vader is ‘n gemeente wat bid, maar wat weet dat die draaipunt reeds gekom het – God het reeds sy verlossingswerk begin. Die gemeente bid vir die volle openbaring van wat reeds toegestaan is.

Die koms van Jesus het die toneel fundamenteel verander; niks kan meer dieselfde wees nie, want die koninkryk van God het gekom. Dit alles gebeur terwyl Jesus nog op aarde was. Die dissipels het die waarheid hiervan eers later besef – na Jesus se opstanding en die uitstorting van die Heilige Gees. Daarom kon Paulus skryf: Iemand wat aan Christus behoort, is ‘n nuwe mens. Die oue is verby, die nuwe het gekom (2 Korintiërs 5:17).

Dit is van groot belang vir ons. Ons leef nie in ‘n wêreld wat aan die Bose oorgegee is nie, maar in ‘n wêreld waarin God reeds die begin van ‘n nuwe tyd geopenbaar het. Ons word ook opgeroep om die wêreld in ooreenstemming met sy koninkryk te verander. Ons kan met vertroue standpunt inneem teen die Bose. Die manier waarop ons die werklikhede om ons benader – ons hele lewenstyl – sal wys of ons werklik glo dat die oorwinning reeds behaal is.

Na die derde versoek lees ons: op die aarde geskied, net soos in die hemel.  Hierdie byvoeging geld waarskynlik vir al drie versoeke, want hulle vorm ‘n eenheid:

Laat u Naam geheilig word op die aarde net soos in die hemel;

Laat u koninkryk kom op aarde soos in die hemel;

Laat u wil geskied op aarde net soos in die hemel.

As dit korrek is, beteken dit dat God se Naam reeds in die hemel geheilig word, dat sy koninkryk reeds in die hemel gekom het en dat sy wil reeds in die hemel geskied. Wat reeds in die hemel bereik is, moet nou ook op die aarde waar word.

Na hierdie lang inleiding is ons nou gereed om na elke versoek afsonderlik te kyk.

It is a testament to our naïveté about culture that we think that we can change it by simply declaring new values. Such declarations usually produce only cynicism. ~ Peter Senge

Die Ons Vader-gebed: ‘n Paradigma vir ‘n Christelike Lewenstyl (2)

In 1984 het Prof David Bosch vyf Bybelstudie sessies by die jaarlikse konferensie van die Christian Medical Fellowship gehou oor hierdie gebed Die volledige sessies is op hulle webblad beskikbaar. Ons gaan in ‘n hele aantal blogs na kernidees uit hierdie sessies kyk.

 Die gebed is nie ‘n nuwe wet wat in presies dieselfde woorde herhaal moet word nie. Dit is ‘n hulpmiddel, ‘n riglyn wat gevolg moet word sonder dat ons aan ‘n spesifieke bewoording gebind moet word.

Daar is in ieder geval twee verskillende vorme: Matteus 6 en Lukas 11. Hierdie gebed gebruik min woorde en daarom is dit noodsaaklik dat elke woord versigtig geweeg en bestudeer moet word. Elke woord, elke uitdrukking, is vol betekenis. Elke frase in die gebed is ‘n noodsaaklike deel van die totale mosaïek en moet daarom ons aandag geniet.

Ons Vader wat in die hemel is.

In die hele Ou Testament word net 14 maal na God as Vader verwys. In al hierdie gevalle is dit ‘n verwysing na die verhouding tussen God en Israel. In ‘n paar gevalle is God nie alleen vader nie, maar selfs ook moeder (Jesaja 49:15; 66:13).

Jesus spreek God direk as Vader aan. Hy gebruik die Aramese woord abba. Dit was die manier waarop ‘n klein kindjie sy vader aangespreek het – eintlik ‘n soort troetelnaam. Dit was iets totaal nuut. Jesus gebruik hierdie uitdrukking 170 keer in die vier evangelies. Dit beklemtoon dat Hy deur die Vader gestuur is.

Maar in Matteus gaan Jesus selfs verder – Hy spreek God as ons Vader aan. In Lukas lees ons net Vader. Wat is die betekenis hiervan?  Jesus se Vader is ook die Vader van die dissipels – Jesus is die oudste broer en het dieselfde Vader as die dissipels. Daarom het hulle ook die voorreg om God as Vader aan te spreek. God is hier ‘n Vader wat vir sy kinders sorg – Hy is sensitief vir hulle probleme; Hy sien hulle lyding; Hy hoor as hulle roep. Hier is sprake van ‘n persoonlike verhouding met God as Vader: Julle het die Gees ontvang wat julle tot kinders van God maak en wat ons tot God laat roep: “Abba!”. Dit beteken Vader  (Romeine 8:15).

Die oproep ons Vader bind ook diegene wat bid, saam. Niemand kan op sy eie Jesus se broer of suster word nie – ons is saam in die geloofsgemeenskap betrokke. Die bidders is nie net van die Vader en die Seun afhanklik nie, maar ook van mekaar. Hierdie interafhanklikheid van bidders is ‘n basiese element in hierdie gebed.

Daar volg nou ‘n verdere kwalifikasie: Ons Vader wat in die hemel is. Hierdie kwalifikasie kry ons nie in Lukas se weergawe van die gebed nie. Met hierdie byvoeging word ons gewaarsku dat ons nie sommer ons Vader as sulks kan aanvaar nie – ons kan nie met Hom familiêr raak nie. Ons mag nooit vergeet dat Hy heilig is nie – dat Hy in die hemel en ons op die aarde is nie. Ons moet hier dink aan die gelykenis van die Fariseër en die tollenaar.  Die Fariseër was so hooghartig en oortuig van sy geregtigheid dat hy op ander neergekyk het:  O God, ek dank U dat ek nie soos ander mense is nie (Lukas 18:11).

As ons onthou dat ons liefdevolle Vader, wat ons liefhet en naby aan ons is, terselfdertyd die heilige God in die hemel is, sal dit ons terughou van familiariteit en skaamteloosheid in ons verhouding met God.

Volgende keer begin ons na die versoeke in hierdie gebed kyk.