HOOFSTUK  1 (vervolg)

GOD SE WIL GEOPENBAAR.

God se openbaring aan Israel en die profete

  Teen 2000 v.c. het God ‘n verbond gesluit met Abraham en hom na die beloofde land laat trek. Met Abraham het God Hom op ‘n besondere manier bemoei.Ons sien dit in sy roeping, die beloftes wat God aan hom maak, en die verbond wat God met hom sluit. { Gen. 12 –17}. As verbondsteken stel God die besnydenis in sodat Abraham en sy se openbaring deur Israel  en die profete. nageslag  altyd herinner sal word aan hulle blywende verbintenis tot God en aan God se eis dat hulle die verbond moet nakom.{Gen. 17:9-15}.

  Teen 1445v.c. het die uittog uit Egipte plaasgevind en by Sinai sluit God ‘n besondere verbond met Israel deur sy kneg Moses en die tien gebooie word aan die volk geskenk. So word die tien gebooie die eerste opgetekende woorde van God aan sy volk. Daarna het die God van Israel Hom oor meer as 1000 jaar in die geskiedenis en deur die profete as die enigste ware God bekendgestel. Hierdie kennis moes deur Israel ook na die nasies vloei. Die hoogtepunt van God se selfopenbaring sou egter eers plaasvind in die menswording van Jesus Christus. Toe het God se ewige bedoeling met die mens as sy verteenwoordiger op aarde eers werklik duidelik geword.

Die openbaring van God in die natuur, die geskiedenis en in die gewete van die mens.

Voordat die openbaring in woorde na die mens gekom het, kon hy tog iets van God se grootheid in die natuur aanskou. Magtige natuurverskynsels en wondere in die diere- en planteryk het mense van oertye af al tot aanbidding gedryf. Dit het gelei tot aanbidding van natuurverskynsels en later van vele natuurgode. Denkers en priesters in baie kulture het mettertyd tot die insig gekom dat agter al die natuurverskynsels daar ‘n Oppergod moet wees wat alles geskep het en nog onderhou en bestuur. Dit was slegs deur God se selfopenbaring aan mense soos Abraham, Moses en die profete dat die kennis van die een Skeppergod wat alles deur sy Gees bestuur in Israel gegroei het en eindelik tot die nasies deurgedring het.

  God kan dus uit sy handewerk in die natuur aan mense op ‘n bepaalde manier bekend word. Soos ‘n goed ontwerpte motor getuig van die vaardighede van sy ontwerpers,so getuig die skepping van die almag van God. Hoe meer bekend word van die oneidige ruimtes en onmeetbare kragte in die skepping, hoe groter word die beeld van die Skepper van die alles. In Rom. 1:20 sê Paulus: “Van die skepping van die wêreld af kan ‘n mens uit die werke van God duidelik aflei dat sy krag ewigdurend is en dat Hy waarlik God is,hoewel dit dinge is wat ‘n mens nie met die oog kan sien nie”. Geen mens kan hom dus self verontskuldig dat hy hoegenamd nie van God geweet het nie. Tog sê Paulus dat hierdie kennis sondige mense nie bring tot diens aan die onverganklike God nie, maar tot die aanbidding van afgode. { Rom.1:22}.

  Calvijn aanvaar ook dat daar by alle mense ‘n natuurlike gevoel is dat God bestaan. Dit kan hulle egter nie bring tot ware kennis van God se wil nie.Hulle verstand is so verduister deur die sonde dat hulle harte fabrieke van afgode word eerder as dat hulle oorgaan tot diens aan die een ware God.Sy konklusie is dat mens slegs deur die besondere openbaring soos vervat in die Heilige Skrif tot ware kennis van God en sy wil kan kom.  Dit is dus duidelik dat alhoewel die spore van God in die natuur sigbaar word, sy wil vir die mens en die wêreld nie daaruit afgelei kan word nie.

   God se bestuur van die wêreld kan ook in die geskiedenis ontdek word. Die natuurgeskiedenis sowel as die wêreldgeskiedenis en die kerkgeskiedenis getuig telkens van onverwagte wendinge wat op niks anders dui nie, as dat God ook op een of ander wyse sy wil ook op die geskiedenis afdruk.Tog is dit so dat geloof ten grondslag moet lê aan so ‘n interpretasie van die geskiedenis. Die rede hiervoor is dat God aan mense groot vryheid van optrede toelaat. Mense kan tot ‘n groot mate hulle eie geskiedenis maak. Dit is egter meeste van die tyd ‘n selfsugtige geskiedenis wat die merktekens van die sonde dra en dus weinig kan vertoon van die wil van God.Tog is dit God wat uiteindelik sy doel met die geskiedenis bereik. Israel moes veertig jaar in die woestyn ronddwaal maar het uiteindelik tog die beloofde land bereik soos God beloof het. Mense van Oos – Europa moes vir langer as ‘n halfeeu ly onder die juk van kommunisme maar wanneer die tyd ryp is, stort dit in duie. Uiteindelik sal die wil van God altyd seëvier in die geskiedenis ten spyte van die sondige stempel wat die mens daarop afgedruk het.

  God se teenwoordigheid in die geskiedenis is dus nie in elke gegewe gebeurtenis sigbaar nie. Die teenwoordigheid van sondige mense is egter deurgaans sigbaar. As ‘n mens egter kyk deur ‘n geloofsoog, sien jy dat mense wik maar dat God uiteindelik beskik. Die geskiedenis getuig wel van God se beskikking en van sy verlossende ingryping in talle momente van die geskiedenis. Tog kan die geskiedenis ons nie tot voldoende kennis van die wil van God bring nie, omdat dit te veel deurspek is van die sondige motiewe van mense.

   Calvijn aanvaar verder dat daar ‘n kern van godsdienstigheid in elke mens is en dat dit tot uiting kom in die gewete van mense.Dit bring mee dat daar ‘n algemene gevoel is van wat reg is en wat verkeerd is en dat daar by alle mense ‘n algemene moraliteit in een of ander vorm is. Die mate waarin God in die gewetes van mense werksaam is,veroorsaak dat die wêreld nie in ‘n totale moeras van geweld en onsedelikheid verval nie. Maar nou leer die ervaring ons dat sondige mense baie goed daarin slaag om die stem van die gewete te onderdruk.  Dit verklaar waarom hulle die wil van God nie bloot op grond van die stem van hulle gewete kan ontdek nie. Die stem van die gewete word dikwels oordonder deur baie ander stemme wat die mens weg van God af lei. Tog is dit ook so dat baie mense onder aansporing van hulle gewete tog streef na die goeie. Van hulle sê Paulus: “ Wanneer heidene, wat nie die wet het nie,tog vanself dinge doen wat die wet vereis, is hulle vir hulleself ‘n wet al het hulle nie die wet nie.. Die optrede van sulke mense bewys dat die eise van die wet in hulle harte geskrywe staan. Ook hulle gewetes getuig daarvan wanneer hulle in ‘n innerlike tweestryd deur hulle gedagtes aangekla of vrygespreek word”. ( Rom.2:14,15).

   God se werking in die gewetes van mense kan dus die uitwerking van die sonde teenwerk. Die mens se gewete kan hom egter ook nie bring tot die ware kennis van God nie. Die enigste plek waar mens dus die wil van God vir jou eie lewe, vir die mensdom en vir die wêreld te wete kan kom, is in die geopenbaarde Woord van God. Na hierdie aspek moet ons vervolgens kyk.

Skrywer:  Prof Dionne Craffort

HOOFSTUK  1

 GOD SE WIL GEOPENBAAR.

Die skepping voorberei vir God se openbaring.

God is die almagtige, alomteenwoordige, ewige en alwyse Wese wat in die ontoeganklikheid van Sy heerlikheid en heiligheid bestaan. Hy is onkenbaar totdat Hy besluit om Hom kenbaar te maak. God het uit sy ontoeganklikheid getree toe Hy  oorgegaan het tot die skepping van die geskape werklikheid. God bestaan in ‘n dimensie wat nie deur tyd of ruimte begrens word nie. Vir ons as mense wat gebind is deur die begrensing  van tyd en ruimte is dit ‘n totaal onbegryplike werklikheid. Dit is die transendente werklikheid wat alles wat ons ken transendeer  en verhewe is bo ons begripsvermoë. Dit is ‘n werlikheid wat ons nie kan lokaliseer nie omdat dit buite ons ervaringswêreld geleë is.

   Uit hierdie ewige en ruimtelose dimensie het God getree toe Hy die tydelike en ruimtelike geskep het as die geskape werklikheid. Toe die skepping aan die begin uitgebars het as ‘n geweldige knal en soos ‘n eindelose ballon ontvou het in duisende miljoene melkweë wat soos skitterende spiraalwiele van miljarde sterre die klein ligspikkels in die onmeetbare sfeer van tyd en ruimte gevorm het, het God reeds iets van sy oneindige almag laat sien. Natuurlik was daar 15000 miljoen jaar gelede nie menslike oë wat dit kon aanskou nie. Vandag ontrafel wetenskaplikes die geheime van die skepping brokkie vir brokkie en dit lei tot meer kennis van die oneindige grootheid van die Skepper. Tans word die teorie van die oerknal as oorsprong van die heelal baie wyd aanvaar. Dit maak egter nie saak watter teorie uiteindelik die oorhand kry nie. Dit bly nog steeds getuig van die oneindige almag en wysheid van die Skepper.

   As dit so is dat God Homself deur die geskape werklikheid wou kenbaar maak,moes daar wesens wees met sodanige kwaliteite dat hulle iets van God sou kon ken en verstaan en Hom sou kon verheerlik. Die onmeetlike skepping was dus van die begin af gerig op die verskyning van die mens –  die skepsel wat God se openbaring sou kon ontvang en  wat bedoel was om op God gerig te lewe.

   Die geweldige energie wat deur die eerste skeppingswoorde losgelaat is, is omvorm tot atome en deur die kombinasie van atome het sterre en sterrestelsels ontstaan. Uit die geweldige hitte en drukking in sterre is die swaarder materie gebore waaruit die aarde gevorm kon word.As gevolg van God se beskikking was tien duisende faktore in die groot heelal net reg sodat ons sonnestelsel kon ontstaan met die klein planeet Aarde waarop duisende faktore weer net reg was om lewe te kon onderhou. Na miljoene jare se voorbereiding was die tyd ryp vir God om te sê: “ Laat die aarde lewende wesens voortbring, elkeen na sy aard”. Vyf duisend miljoen jaar gelede het lewende selle in die oseane ontstaan. Primitiewe plantselle het suurstof begin vervaardig en die pad voorberei vir landplante en later diere en voëls. Oor die eeue het miljoene spesies plante en diere ontstaan en talle daarvan het  weer verdwyn. Eers nadat die aarde bevolk is met plante en diere, met berge , watersrome en oseane wat hulle grense geken het, was die tyd ryp vir die verskyning van die mens.

Die mens voorberei vir God se openbaring.

    Ongeveer ‘n kwartmiljoen jaar gelede het die mens sy veskyning gemaak.Soos met die res van die skepping, staan ons vandag nog verstom voor die misterie van hierdie skeppingsdaad van God.Die mens is anders as al die diere van die aarde. God het aan hom ‘n siel en ‘n selfbewussyn gegee wat ander skepsels nie het nie. ‘n Vonkie van die ewige dimensie waarin God bestaan,is aan die mens gegee sodat hy die enigste wese geword het wat bestem was om ook daardie dimensie te kon betree. Die mens is vir God geskape en met die moontlikheid om ook met God te kon kommunikeer. Hy is beelddraer van God –  hy kan dink en redeneer, leer uit die verlede,vooruitkyk na die toekoms en hy kon praat en luister, As beelddraer van God was die mens aanspreekbaar deur God  en bestem om eenmaal uit die sigbare na die onsigbare dimensie te verhuis. Daar sou egter nog tienduisende jare moes verloop voordat die mens se ingeskape kwaliteite deur oefening en ontwikkeling sodanig sou ontwikkel het dat God Hom deur woorde aan mense sou kon openbaar.

   Die ontwikkeling van veeteelt en landbou was belangrike stappe in die beskawingsgeskiedenis van die mens. Die saamwoon in nedersettings en die ontwikkeling van ‘n geordende gemeenskapslewe  het geleidelik gegroei. Sosiale politieke en religieuse strukture het ontwikkel. Baie van hierdie ontwikkelinge het plaasgevind in die streke rondom die middelandse see.  Die eerste beskawings met regeringstelsels, ekonomiese stelsels, religieuse strukture en kennis van  verwerking van metale en seevaart, sou egter in Egipte en die Nabye Ooste  hulle verskyning maak.

   Vanaf 4000 v.c. het die ou beskawings van Egipte, Babilonieë, Assirië en Kanaan ontstaan en gegroei as belangrike leerskole en bakens van menslike ontwikkeling. Die mens se bevatlikheid en religieuse vermoëns het in die eeue sodanig ontwikkel dat dit die mens ryp gemaak het vir God se besondere openbaring aan hom. Hiertoe het die ontwikkeling van skrif veral grootliks bygedra. Voordat die mens nie geleer het om te skryf nie, sou die openbaringswoorde van God nie neergeskryf kon word nie. So het God dan oor duisende jare die mens voorberei om die wese te word aan wie Hy hom sou openbaar as die Skepper en Onderhouer en as die Verlosser en Voleinder van alle dinge.

Skrywer: Prof Dionne Craffort

Hier volg ‘n reeks artikels wat geskryf is deur Prof Dionne Craffort Emeritus professor in Teologie Universiteit van Pretoria.

1. God se wil geopenbaar.
2. God se wil in die skepping en met die wêreld
3. God se wil vir elke mens en vir jou.
4. God se wil vir die nasies
5. God se wil vir sy kerk
6. God se wil voleindig.

                                                        INLEIDING

Die wil van God vir die wêreld en vir jou! Hierdie titel gaan uit van die standpunt dat God bestaan as ‘n realiteit, dat Hy ‘n wil het en dat sy wil kenbaar is. Maar is hierdie standpunte verantwoordbaar? Wat van humanistiese, materialistiese en monistiese  denkstrome wat  mag aanvaar dat daar ‘n absolute Realiteit is maar dat dit in sigself onkenbaar en onbeskryfbaar is omdat sy blote bestaan alle menslike bevatlikheid transendeer? In die geval is die wil van die Absolute in sigself onkenbaar.Ons kan dit alleen ken in ‘n  afgeleide en subjektiewe sin deur te let op die somtotaal van die beste beskrywings van die Absolute in die verskillende wereldreligieë.  Daar is , volgens hierdie siening, geen objektiewe kennis van die absolute  Realiteit moontlik nie. Hy kan slegs beskryf word in terme van menslike ervaringe  van Sy bestaan en in terme van algemeen menslike moraliteit wat op een of ander wyse gegrond is in Sy bestaan.Volgens hierdie denkwyse is alle kennis van God  gegrond in ervaring eerder as in openbaring. Hierdie weg lei tot subjektiwiteit en eindelose spekulasie oor wie die Absolute eintlik is en wat sy wil vir die mensdom kan wees. Dit maak van die mens ‘n eindelose soeker wat nooit vind nie. Al die filosofieë en al die religieë van die wereld worstel met die probleem en spekuleer oor die wese en die wil van die Absolute Realiteit. Almal wil graag die hart van God ken want dan sal hulle ook die sin van die eie bestaan beter begryp.

Daar is egter ook ‘n ander weg as die weg van spekulasie en dit is die weg van geloof

 wat kennis van God grond op openbaring  en nie op ervaring nie. Hierdie geloofstandpunt aanvaar dat die Onkenbare homself tog, aan die mens wat aan Hom verbonde moet lewe, genoegsaam geopenbaar het om sy wil te ken .

Die begrip “God”  kan slegs een van twee dinge wees. Of hy is ‘n projeksie van die menslike verbeelding en dus ‘n skimbeeld wat die mens vir homself geskep het as ‘n anker om aan vas te hou,of Hy is die absolute Realiteit wat die grond is van alle bestaande dinge.Die ervaringe van die wereldreligieë, die oorwig van filosofiese denke en die nuutste bevindinge van  natuurwetenskappe loop  uit op ‘n konsensus dat daar iewers ‘n diepste grond moet wees vir die bestaan van alle dinge. Die woorde van die Psalmdigter bly waar:” Net ‘n dwaas sê in sy hart daar is geen God nie!”

    As God dan bestaan en Hy ‘n wese tot stand laat kom het wat instaat is om van Sy bestaan bewus te wees en wat Sy wil behoort te ken, dan is dit tog vanselfsprekend  dat Hy homself kenbaar sou maak aan die mens. Dit is tog ondenkbaar dat God ‘n wese sou skep wat in ooreenstemming met Sy wil behoort te lewe sonder om Sy wil aan die mens  bekend te maak. Die bestaan van ‘n totaal onkenbare God en van ‘n ewig soekende  en spekulerende mens is albei begrippe wat nie sin maak nie.  Die Bybel gaan egter uit van die geloof in die Skeppergod wat alles gemaak het, sy wil bekend gemaak het en van die mens verwag om daarvolgens te lewe. Die Bybel begin bloot met die woorde: “In die begin het God die hemel en die aarde geskape”. Die verdere verhaal van Genesis maak dit duidelik dat God die mens geskep het as man en vrou en dat hulle saam God se verteenwoordigers moet wees op aarde. Dit beteken dat hulle hoogste roeping is om toe te sien dat God se wil geskied op aarde. Op ‘n misterieuse wyse het God sy wil nie afgedwing op die mensheid nie, maar die uitvoering daarvan laat geskied deur die mens wat die vryheid en die verantwoordelikheid ontvang het om self beslissings te kan neem. Hieraan was daar natuurlik ‘n risiko verbonde. Die mens was so vry dat hy selfs teen die wil van God kon kies. Dit het inderdaad ook gebeur en dit is wat die Bybel die sondeval noem. Dit is die mens wat aan sy roeping ontrou geword het en teen die wil van God in begin leef het.

    Het God nou hiermee toegelaat dat die uitvoering van sy wil op aarde totaal verdwyn? Gelukkig nie! God het besluit om ‘n lang herstelproses in werking te stel.  Die vermoë van die mens om God se wil te doen is deur die sonde vernietig, maar die soeke daarna het nie totaal verdwyn nie.Die mens se gewete het hom bly aanspreek, hoewel die stem van die gewete maklik onderdruk kan word.  Die kennis van wat goed en wat kwaad is het nie totaal verlore gegaan nie. In sy diepste wese het die stryd tussen goed en kwaad voortgeduur, maar die kwaad het oorheers vanweë sy sondige natuur. Die mens het bly soek na die sin van sy bestaan en het soekende gebly na die wil van God. Menslike filosofieë en religieë was almal pogings  om die sin van die mens se bestaan te ontdek en om die wil van God vir die mens te probeer ken.Die sondige mens het bly tas na God se wil en het soms baie naby daaraan gekom in die vorm van die beste filosofiese denke en religieuse strukture wat tot stand gekom het. En tog kon die gevalle mens die wil van God  nie meer regtig ken nie. Daarvoor was sy verstand te veel verduister deur die sonde. Die gevalle mens sou soekende bly na die wil van God sonder om dit te vind en hy sou bly wonder wat aangaan in die hart van God sonder om dit te wete te kom..Die soekende  mens het in ‘n moeras van spekulasie vasgeval en die ware wese en wil van God het hom bly ontwyk.

     Gelukkig het God nie die mensdom in die moeras van sonde en in die doolhof van

onsekerheid laat bly nie. Hy het ook ‘n tweede weg in werking gestel. Dit is die weg van selfopenbaring. Dit is ‘n weg wat verband hou met die besondere werking van God se Gees in die lewe van mense. Deur sy handelinge met mense en later in die besonder met Israel as volk en deur die getuienis van profete wat die stem van God op ‘n besondere manier verneem het, het God sy wil vir ‘n gevalle wereld en vir sondige mense geleidelik laat ontvou. Dit is die verhaal wat in die Bybel vir ons opgeteken is. Dit is die verhaal wat uitloop op die vleeswording van Jesus Christus, die een persoon in wie die wil en wese van God  vir ons op die duidelikste wyse geopenbaar is. In Hom het die heilswil van God vir die wereld volkome duidelik geword en daarna moes dit aan al die nasies van die wereld bekendgemaak word. God het inderdaad aan die mens bekendgemaak wat goed is. Al wat sin maak  in die warboel van die menslike bestaan en wat vreugde bring in die tranedal van ‘n gebroke wêreld is om die wil van God te ontdek en dan daarvolgens te lewe. Dit bly nog steeds die hoogste roeping van die mens as beelddraer van God. Dit kan egter slegs geskied as die beeld herstel word, as die gevalle mens wedergebore word en die Gees van God die halsstarrige wil van die mens in besit neem en rig op die wil van God. Daarom het Jesus sy dissipels leer bid : “Laat u wil geskied.”

     In die volgende hoofstukke wil ons rigtingwysers in die Skrif gaan soek wat ons kan help om die hart van God te verstaan en om beter insig te kry.

Skrywer: Prof Dionne Craffort

Peter vra:

Vraag: God het die liefdesverhouding tussen ’n mens se meisie / verloofde / vrou bewerk, maar daar sal toetse wees om hierdie verhouding sterker te maak. Ek het dit verlede week êrens gelees in die 1933/1953-Afrikaanse Bybel, maar kan dit nie weer opspoor nie. Help asseblief.

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

As dit gaan oor die toetsing van ons geloof in die algemeen is daar baie Bybelgedeeltes wat hieroor handel, waarvan ek net die volgende noem: 1 Korintiërs 10:13; Hebreërs 12:4-12 (haal Spreuke 3:11-12 aan); Jakobus 1:2-4,12; 1 Petrus 4:12-19.

As dit egter gaan oor paartjies – hetsy verloofdes of getroudes – is daar na my beste wete nie tekste wat eksplisiet sê dat egpare getoets word om hulle verhouding sterker te maak nie. Uiteraard is dit natuurlik waar dat daar baie toetse vir getrouheid op egpare se pad kom, wat die verhouding óf kan kelder óf kan versterk, afhangende van hoe die egliede op die versoekings reageer. ’n Mens kan sê dat die liefdesverhouding tussen man en vrou eintlik net ’n onderdeel vorm van ons algemene geloofslewe – soos laasgenoemde getoets word, so ook ons liefdesverhoudings. En oor die verhouding tussen man en vrou, en dat hulle aan mekaar getrou moet bly en die huwelik moet bewaar, is daar wel baie Bybeltekste. Ek noem net die volgende: Spreuke 5:3-20; Maleagi 2:13-16; Matteus 5:27-32; 19:3-9; 1 Korintiërs 6:12-20; 1 Korintiërs 7:1-7,10-11; Efesiërs 5:21-33; Hebreërs 13:4.

So, hoewel dit nie eksplisiet gestel word nie, veronderstel al hierdie tekste dat liefdesverhoudings ook getoets word deur versoekings en dat laasgenoemde weerstaan moet word sodat die verhouding kan groei en sterker word. Maar ons moet hierdie toetse reg verstaan: Dis nie asof God doelbewus versoekings op egpare se pad stuur om te toets of hulle staande sal bly nie. Jakobus 1:12-15 sê baie duidelik dat God niemand versoek nie; dis nie wie Hy is nie. Versoekings is eenvoudig deel van die aardse bestel, mede as gevolg van die werk van die Bose en die aard van ons korrupte menslike natuur wat ’n “ingebore” geneigdheid tot sonde het. Dus, as ’n mens swig voor versoekings is dit jou eie sonde, jy het self toegelaat dat jy deur begeerte verlei word, jy kan nie God die skuld gee daarvoor nie. Maar nou is die wonderlike genade van God se bewaring ook daarin te sien dat Hy nie toelaat dat ons bo ons kragte versoek word nie. Hy gee saam met die versoeking ook die uitkoms sodat ons dit kan weerstaan (1 Korintiërs 10:13).

Ek vertrou dat bogenoemde die vraag van die vraagsteller beantwoord.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl