Francois vra:
Waarom moes Jesus gedoop word en waarom het Hy toe eers
die Heilige Gees ontvang ? As drieenige God was die Heilige Gees mos reeds
“by” Jesus gewees.

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

Johannes
die Doper het dieselfde vraag gehad. Mattheus 3:14-15:  Maar Johannes het Hom probeer teengaan met
die woorde: ‘Ek behoort deur U gedoop te word, en U kom na my toe?’ Jesus het
hom geantwoord: ‘Laat dit nou toe, want dit is goed dat ons op hierdie manier
alle geregtigheid vervul.’

‘Laat
dit nou toe,’ nou terwyl Ek praat. ‘Dit is goed’
– gepas en reg. Die woord ‘geregtigheid’ beteken om reg te doen volgens wat God
vereis. Johannes het mense gedoop en ’n doop van bekering met die oog op die
vergewing van sondes verkondig (Markus 1:4). Maar Hebreërs 4:14-15 sê ons
Hoëpriester, Jesus, die Seun van God…is nie ’n Hoëpriester wat nie medelye met
ons swakhede kan hê nie, maar Een wat, soos ons, in alle opsigte versoek is, en
dit sonder dat Hy gesondig het. En 2 Korinthiërs 5:21 sê: ‘Hy wat nie sonde
geken het nie, Hom het God sonde gemaak ter wille van ons sonde, sodat ons in
Hom (Jesus) voor God geregverdig kon word.’ Deurdat Jesus met sy doop Hom met die mensdom vereenselwig het en al ons sonde op Hom geneem
het, sodat ons geregverdig voor God kan lewe en sterwe, word alle geregtigheid voor God met sy doop vervul. Daarom
was sy doop deur sy voorloper Johannes die Doper op daardie oomblik goed, gepas
en reg, want Hy het juis gekom om ons van ons sonde te verlos.

Jesus
se salwing met die Heilige Gees direk na sy doop verbind sy salwing met sy doop
as sy inhuldiging in sy taak as die Kneg van die
Here wat as ons Hoëpriester en as die Lam van God wat die sonde van die wêreld
wegneem, moes kom sterf volgens die verlossingsplan van God (Joh 1:29). Hy word
ook ingehuldig as die Seun van koning Dawid (Mattheus 1:1), wat oor die mensdom
kom regeer as die nederige Goeie Herder-Koning (Johannnes 10:11; 18:37).

Van
die toekomstige Dawid sê die Here in Jesaja 42:1 ‘Hier is my Dienaar, Ek stel
hom aan. Ek het hom uitverkies, hy geniet my guns. Ek laat my Gees op hom kom,
hy sal my wil aan die nasies bekend maak.’ Die woorde word in Mattheus 3:17
aangehaal, en in die aanhaling in Mattheus 12:18. Van die salwing van die Seun
van Dawid deur die Gees word in Jesaja 11:2 gepraat. Jesaja 61:1-2 praat van
die nuwe tyd van die Gees van die Here wat oor hom sal kom om ’n blye boodskap
(evangelie) te bring. In Lukas 4:16-19 lees Jesus in Nasaret se sinagoge Jesaja
61:1-2 voor en verklaar dan ‘Hierdie gedeelte uit die Skrif is vandag vervul
terwyl julle daarna luister.’ Die Gees van die Here het oor Hom gekom en die
Here het Hom gesalf om die blye boodskap te bring. Daarmee verwys Jesus na sy formele salwing met die Heilige Gees met sy doop, al
was Hy verwek uit die Heilige Gees (Mattheus 1:20). Sy formele salwing met die
Heilige Gees by sy doop is sy inhuldiging tot sy openbare bediening nadat Hy ’n
gewone skrynwerker in Nasaret was wat sy familie moes onderhou na Josef se dood
(Mark 6:3).

Jesus se bediening en sy Godheid word bevestig deur die stem uit die hemele wat gesê het: ‘Dit is my geliefde Seun oor wie Ek my verheug’ (Mattheus 3:17). Daarmee word die Drie-eenheid geopenbaar met die Vader se stem, die Seun wat mens geword het ter wille van ons, en die Heilige Gees wat soos ’n duif op Hom neerdaal om Hom te salf vir sy bediening van God se versoening met ons. Die woorde van God oor sy geliefde Seun weerspieël iets van die verhouding tussen die Vader en die Seun en die Heilige Gees waarvan 1 Johannes 4:8,16 sê: ‘God is liefde.’  Dat die Vader Hom oor sy Seun se bevestiging verheug, wys dat God bly is dat sy Seun Hom met die mensdom kom vereenselwig het om God se verlossingsplan vir die wêreld te kom deurvoer met sy liefdesoffer van Homself. Na Jesus se eerste aankondiging van sy lyding, dood en opstanding (Lukas 9:22) praat hy en Moses (verteenwoordiger van die Wet) en Elia (verteenwoordiger van die profete) op die berg van verheerliking oor sy uittog wat Hy in Jerusalem tot vervulling sou bring (Lukas 9:31). Toe kom daar weer ’n stem uit die wolk wat sê: ‘Dit is my Seun, die Uitverkorene. Luister na Hom.’ Hy is uitverkies vir sy uittog om aan die kruis te sterf vir die sonde van die wêreld.

Skrywer: Prof Francois Malan

Jacqueline vra:

Ek wil graag uitvind:  As ‘n mens jou bekeer het en jy het die ou
mens gelos en ‘n nuwe mens geword onder die bloed van Jesus – wat gebeur as
daar ‘n versoeking kom? Ek vra namens ‘n vriendin. Sy is getroud, maar die
huwelik is nie regtig so vol liefde nie. Sy het kinders, maar sy sê sy voel
leeg in haar binneste. Een van haar ou mansvriende het weer haar pad gekruis.
Hulle het begin liefdesboodskappies stuur. Hy het haar al twee keer gesien,
maar na drie weke toe praat hy glad nie meer met haar nie. Hy sê hy kry
nagmerries en wil homself hang, en ek weet nie wat nog alles nie. Hy het haar
net begin ignoreer. Wat kan die oorsaak wees? Kan dit die Here wees wat aan hom
die nagmerries gee omdat sy gedek is onder die bloed van Jesus, of is dit die
werk van Satan? Die man wil haar nie antwoord nie; dis net nadat hy ewe skielik
die nagmerries begin kry en hom onttrek het. Sy is baie hartseer en ek weet nie
wat om vir haar te sê nie.

Antwoord:

Prof
Hermie van Zyl antwoord:

Die
kern van ons vraagsteller se vraag is of die gelowige wat bedek is onder die
bloed van Jesus nou gevrywaar is van versoekings en die aanvalle van Satan. Ek
maak graag ‘n paar opmerkings hieroor. Dalk help dit ons vraagsteller om groter
helderheid te kry en so haar vriendin ook te help.

Kom
ons praat eers oor die uitdrukking “bedek onder die bloed van Jesus”.
Dit verwys na tekste soos Handelinge 20:28; Efesiërs 1:7; Hebreërs 9:12,14, 1
Petrus 1:18-19 en Openbaring 1:5. Hierdie tekste sê almal dat ons verlos word
van ‘n sondige leefwyse deur die bloed van Jesus. Maar wat beteken dit? Die
agtergrond hiervan lê in die Ou Testament. Die priesters moes versoening doen by
God vir die sondes van die volk deur ‘n bok of bul te offer in die plek van die
mense. Die opvatting was dat die lewe of siel van die dier in die bloed gesetel
is. As die dier geslag word, dan vloei sy bloed en so gee hy sy lewe of offer
hy sy lewe op. Daar is dan geglo dat die dier se bloed/lewe in die plek van
mense se bloed gevloei het, en so bedek die bloed/lewe van die dier die sonde
van mense. Mense het dus nie nodig om te sterf vir hulle sonde nie omdat die
dier reeds sy lewe gegee het in hulle plek. Maar nou leer die Nuwe Testament ons
dat toe God ‘n nuwe verbond met die mens aangegaan het, Hy het sy Seun – Jesus
Christus – se lewe in ons plek gegee het. Dis nou nie meer diere se bloed nie,
maar die Seun se bloed/lewe wat ons bedek en maak dat ons nie gestraf word deur
God se regmatige toorn oor die sonde nie. Verder, Jesus se dood was ‘n
eenmalige offer, dit hoef nie oor en oor gedoen te word, soos met die
diereoffers in die OT nie. Christus het eens en vir altyd in ons plek gesterf
(Heb 9:12). Al wat ons moet doen, is om dit in die geloof te aanvaar en dan te
lééf as verloste mense. Dis wat 1 Pet 1:18-19 bedoel as dit sê dat ons
losgekoop is, dit wil sê, gered is deur die kosbare bloed van Christus van ons
vroeëre sinlose bestaan. Nou kan ons as nuwe mense leef, verlos van ‘n sinlose
lewe, en vir God en ons naaste leef.

“Bedek
onder die bloed van Jesus” is dus nie iets magies of toweragtig wat oor
ons spoel en ons onaangeraak laat nie. Dis eintlik net ‘n manier van sê dat ons
glo dat Jesus in ons plek vir ons sonde gesterf het, en dat ons nou bevry is
van ‘n ou, sondige leefwyse, en dat ons deur die Heilige Gees die hartlike
begeerte het om na al God se gebooie te lewe. Want ons wil graag uit
dankbaarheid vir ons verlossing nou die bewys lewer dat ons aan Hom behoort,
dat ons deel van sy familie op aarde is, en dat ons nou ‘n nuwe leefstyl het.
En dit bring ons by die tweede belangrike saak wat ons vraagsteller aanroer:
Wat van versoekings? Is ons wat “bedek is onder die bloed van
Christus” nou gevrywaar van versoekings? Nee, hieroor is die Bybel baie
duidelik. Die feit dat ons God se kinders is, beteken nie dat versoekings geen
vat meer op ons het nie. Inteendeel, dis nou dat die duiwel alles in sy vermoë doen
om ons weer vir hom terug te wen. Hy loop daarom soos ‘n brullende leeu rond om
te kyk en te soek wie hy kan verslind (1 Pet 5:8). Ons moet daarom nugter,
wakker en standvastig wees (1 Pet 5:8-9), en ons bewapen met die volle
wapenrusting van God, waarvan in Efesiërs 6:10-20 gepraat word. Ons mag nie vir
‘n oomblik laat slap lê nie, want die Bose is listig. Verder, ons eie hart –
hoewel vernuwe deur die Gees van God en hoewel ons bedek is onder die bloed van
Jesus – vat ‘n leeftyd om ingeoefen te raak in ‘n nuwe leefstyl waarvan God
hou. Dit kom nie sommer vanself nie; dit vra inspanning en inoefening. Daarom,
vir seker gaan ons nog struikel, val en oortree, maar nou doen ons dit nie meer
as slawe van die sonde, sonder hoop uitgelewer aan en vasgevang in sy strikke nie,
maar as mense wat leef uit die versoening met God en uit die voortdurende
vergifnis van die Here. Ons is as nuwe mense op weg na ons ewige tuiste wat God
vir ons saam met Jesus aan die voorberei is.

Wat
duidelik is uit bogenoemde is dat niks in die verhouding met God outomaties is
nie. Net omdat jy aan Hom behoort en gedek is onder die bloed van Jesus beteken
nie dat jy outomaties van alle versoekings vrygestel is, dat jy kan doen wat jy
wil net omdat jy deur sy bloed gered is nie. Die verbond wat God met ons
aangaan, het twee kante: God se kant, en ons kant. So was dit reeds onder die
ou verbond. Die feit dat daar ‘n offerkultus was en Israel bedek was onder die
versoeningsbloed van die offerdiere het nie ingehou dat hulle outomaties
vrywaring teen gevare en versoekings geniet het nie. So wys die profete en die
psalmdigters die volk voortdurend daarop dat dit nie help om te sê: “Ons
is veilig! Dit is die Here se tempel …” (Jer 7:4) nie. Hulle moet ook
dóén wat die Here se wil is (Jer 7:22-23; Ps 40:7-9; 50:13-14; 51:18-19). Hy
vra nie méér offers en rituele nie; Hy vra gehoorsaamheid. En dit is nog meer so
in die Nuwe Testament. Daar was byvoorbeeld gelowiges in Rome wat die standpunt
gehuldig het dat jy eintlik maar die sonde kan opstapel, want dan word God se
genade outomaties net al hoe meer (Rom 6:1). Paulus wys egter daarop dat hierdie
‘n drogredenasie is. Hy beklemtoon dat om te leef onder die genade/bloed van
Jesus juis inhou dat jy ‘n nuwe lewenswyse begin wat pas by jou redding: Jy is
nou dood vir die sonde en het saam met Christus opgestaan tot ‘n nuwe lewe (Rom
6:2-14).

Dit
bring my by die derde saak wat ek as antwoord vir ons vraagsteller wil gee. Wat
haar vriendin doen – om nog bande te probeer hou met ‘n vorige mansvriend – is
duidelik verkeerd. Dis nie die wil van God nie, maar haar eie vorige – sondige
– begeertes wat haar probeer wysmaak dat haar lewe ongelukkig is saam met haar
man en dat dit baie beter saam met haar vorige mansvriend gaan wees. Dis nie
die lewe wat God vir haar kies nie, maar haar eie sondige begeertes wat dit wil
hê. As getroude vrou en ma van kinders moet sy haar toewy aan haar man en
kinders as iemand wat bedek is onder die bloed van Christus en daarom losgekoop
is uit ‘n vorige lewenstyl. Dít is God se wil. Mens kan nie voetjie-voetjie
speel met die Bose nie; jy gaan tweede kom. Die Bose oefen immers nog ‘n groot
suigkrag op ons uit vanweë die feit dat ons steeds brose, sondige mense is.
Maar ons is ook nuwe mense, en as nuwe mense is ons geroepe om die Bose te
beveg en ons toe te wy aan ons nuwe lewe in Christus. En gaandeweg sal ons
ervaar dat dit al hoe makliker word om hierdie pad te loop, want die Gees staan
ons by in ons swakheid. En daarby weet Christus wat ons deurmaak en versterk Hy
ons, want Hy is net so versoek soos ons, maar het nie daarvoor geval nie (Heb
4:15).

En terloops, dis geen wonder dat die vrou se vorige mansvriend nagmerries kry nie. Dis ‘n skuldige gewete wat so maak, want hy weet hy doen verkeerd. Daar is ook niks van waar dat dit God is wat die vriendin beskerm omdat die bloed van Jesus haar bedek nie; dis ‘n totaal verkeerde afleiding oor wat dit beteken om bedek te wees onder die bloed van Jesus. Dis gewoon die man se gewete wat hom aankla, en dis ook reg so. Trouens, die vriendin behoort ook skuldig te voel dat sy ‘n ou vriendskap wil laat herleef. My raad aan ons vraagsteller se vriendin is dus: Los daardie vorige mansvriend; moet jou nie verder oor hom verknies nie, en leef jou nuwe lewe saam met jou man en kinders. Dan sal jou hartseer verander in vreugde.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl

Leser vra:

As ‘n vrou voorheen 4 keer geskei was, maar toe nog nie wedergebore christen nie, toe weer getroud en oppad om te skei, maar nie oor hoerery van enige aard, maar a.g.v baie ongelukkigheid in huidige huwelik, was vir 7 jaar in ‘n ongelukkige huwelik, het alles in haar vermoë gedoen om huwelik te red, is toe op die ou end geskei, 4de skeisaak. Na ‘n jaar weer getroud met dieselfde man omdat sy geglo het dit sal werk, maar dit het vir die 1ste 3 maande redelik goed gegeaan, sy het haar beloftes gehou, hy net vir 1ste 3 maande. Hulle is nou al weer vir 3 jaar getroud, maar siels ongelukkig. Hy wil nie skei nie, want hy wil nie alleen wees nie, en tog is hulle ongelukkig. Wat sy wil weet is as sy skei, sal sy vergewe word? Nog ‘n vraag wat sy wil weet is, as sy iemand ontmoet, mag sy weer trou?

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

Die vrae word ingelei met soveel onduidelikhede dat dit moeilik is om die gepaste Bybelse antwoorde op die vrae te gee: met ‘n man wat nie wil skei nie, maar ‘n vrou wat siels ongelukkigâ in die huwelik is en daarom wil skei. Dit word nie uitgespel waaroor sy ongelukkig is nie, maar sy noem net dat haar man nie sy beloftes gehou het nie. Beteken dit dat hy met ander vroue lol? 

Daarby wil sy weet of sy weer mag trou as sy iemand ontmoet. Het sy reeds iemand in die oog? Dit kan een van die redes vir haar ongelukkigheid met haar huidige man wees. Wie sê dit sal beter gaan met ‘n volgende man? 

Dit lyk eerder asof hulle berading nodig het om hulle huidige huwelik te verbeter en haar ongelukkigheid aan te spreek. Daarom sal die eerste stap seker wees om ‘n huweliksberader te gaan sien om hulle huidige huwelik te begin herstel, soos die Here dit wil hê.

Sy impliseer dat sy ‘n wedergebore Christen geword het na haar vierde egskeiding. Dit beteken dat sy haar lewe oorgegee het aan die Here Jesus om haar Here te wees aan wie sy die seggenskap oor haar lewe oorgegee het. Haar eerste vraag is of Hy haar sal vergewe as sy skei van die man wat nie wil skei nie. In Mattheus 19:6 sê Jesus: “Wat God saamgevoeg het, moet ‘n mens nie skei nie.” Toe die Fariseërs vir Jesus na Moses se reëling in Deuteronomium 24:1 verwys, oor die gee van ‘n skeibrief, was sy antwoord dat Moses dit weens die harde harte van die mens toegelaat het, maar dat dit nie van die begin af God se bedoeling met die huwelik is nie. Daarom antwoord Jesus in Mattheus 19:9 “Ek sê vir julle dat wie van sy vrou skei, behalwe weens owerspel, en met ‘n ander trou, egbreuk pleeg” – owerspel breek die band tussen man en vrou deurdat hy of sy met ‘n ander persoon geslagsgemeenskap het. 

Die beloftes wat man en vrou met die huwelik aan mekaar beloof, beteken dat die twee vir mekaar verantwoordelikheid voor God aanvaar. Dit lyk nie of sy of haar man werklik verantwoordelikheid vir mekaar aanvaar het nie. Vir hoe jy verantwoordelikheid vir jou man of vrou neem in julle huwelik word deur God beoordeel. ‘n Mens trou omdat jy glo dat God julle twee saamgevoeg het en elke dag te vra of die Here gelukkig is oor die manier waarop julle saamlewe.

Daar word nêrens gesê of die vrou ook kinders by haar verskillende mans het nie. Dit is ook ‘n faktor wat in berekening geneem word. Kinders is ook ‘n gawe van die Here wat vir die Here grootgemaak moet word. Dit bring nog ‘n groter verantwoordelikheid voor die Here mee. 

Die dame se tweede vraag gaan oor hertrou. Volgens Markus 10:9 het Jesus gesê: “Wat God saamgevoeg het, moet ‘n mens nie skei nie.”  Toe dissipels vir Jesus daaroor uitgevra het, het Hy in Markus 10:11-12 verder gesê “Wie van sy vrou skei en met ‘n ander vrou trou, pleeg egbreuk teenoor haar; en as sy van haar man skei en met ‘n ander man trou, pleeg sy egbreuk.”

In 1 Korinthiërs 7:10-11 sê Paulus vir die wedergebore Christene: “Aan die wat getroud is, gee ek die opdrag – nie ek nie, maar die Here – dat ‘n vrou nie van haar man mag skei nie. As sy tog skei, moet sy ongetroud bly of haar met haar man versoen. ‘n Man mag ook nie van sy vrou skei nie.”

In 1 Korinthiërs 7:12-16 bespreek Paulus die probleem van ‘n gelowige man met’n ongelowige vrou, en van ‘n gelowige vrou met ‘n ongelowige man. Dat die gelowige nie van die ongelowige moet skei nie, maar so moet lewe dat die ongelowige tot bekering kan kom deur sy/haar lewe in die Here Jesus. As die ongelowige egter van sy/haar gelowige huweliksmaat wil skei, kan die gelowige die ongelowige laat skei. God roep ons om in vrede te lewe.

In Galasiërs 5:22-23 word die lewe van ‘n wedergebore Christen beskryf, hoe ons met mekaar moet saamlewe. Die vrug van die werk van die Heilige Gees in die lewe van ‘n wedergebore christen is: “liefde, blydskap, vrede, geduld, vriendelikheid, goedheid, getrouheid, sagmoedigheid of nederigheid, selfbeheersing.” As die gesindheid in die harte van twee getroudes begin, sal hulle nie meer sielsongelukkig wees nie, maar in blydskap saam lewe en die probleme wat in die verhouding opduik saam oplos met die hulp van die Here wat harte kan verander om mekaar te vergewe en geduldig te verdra, en met mekaar in liefde en vrede te lewe. Bid dan tot die Here dat Hy julle harte teenoor mekaar verander en so julle huwelik herstel.

Skrywer: Prof Francois Malan

Jan vra:

Op die Pinksterdag toe die Heilige Gees uitgestort is, sê Hand 2:5: “En daar het in Jerusalem Jode gewoon, godsdienstige manne, uit elke nasie wat onder die hemel is.” Die getal is ongeveer 16 verskillende tale. En hulle het gehoor hoe die ontvangers van die Heilige Gees elkeen in sy “eie taal” spreek oor die groot dade van God. “Is almal wat daar spreek dan nie Galileërs nie” (vers 7).

As die toeskouers dan in Jerusalem gewoon het, hoekom sou hulle nie Hebreeus as taal gehad het nie en hoe het dit dan gebeur dat soveel tale betrokke kon wees as hulle hulself van die vreemdetaal-praters distansieer met die woorde: “Is hulle wat daar spreek dan nie nie Galileërs nie?”

Dan kom Paulus in 1 Kor 12 en hy noem allerhande tale en uitleg van tale as deel van die gawes van die Heilige Gees. In hoofstuk 14 moedig hy die mense aan om liewer te profeteer want hy wat in ‘n taal spreek, spreek nie tot mense nie want niemand verstaan dit nie maar deur die Gees spreek hy verborgenhede tot God. Iemand wat in ‘n taal spreek stighomself, behalwe as hy dit wat gesê is, kan uitlê.

Dan sê Paulus verder in vers 18: “Ek dank my God dat ek meer in tale spreek as julle almal”.

By die uitstorting van die Heilige Gees praat die ontvangers in bekende tale, maar in Paulus se konteks praat hy ‘n taal wat net deur God verstaan kan word.

Was die hoorders destyds besoekers aan Jerusalem om daar te gaan aanbid of het hulle daar gebly soos aangedui? Hoe bring mens die verskil in tale bymekaar, met ander woorde bekende tale en ‘n taal wat net deur God verstaan kan word?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die sogenaamde spreek intale is een van die tekens of manifestasies van die uitstorting van die HeiligeGees op die Pinksterdag in Jerusalem. Die ander tekens was: Die skielike gedruis soos van ‘n sterk stormwind, en tonge soos van vuur wat bo elkeen sigbaar was. Al hierdie begeleidende tekens van die uitstorting van die Gees het ‘n ryk agtergrond vanuit die Ou Testament. Wat wind betref: Dit is meermale in die Ou Testament ‘n teken van die teenwoordigheid van God (vgl 2 Sam 5:24;  Ps 104:4). Die woord vir “wind” en vir “Gees” is in die oorspronklike Grieks dieselfde, naamlik pneuma. Dis daarom geen wonder dat Johannes 3:8 die werk van die Gees met die wind vergelyk nie. En vuur: Ook di­t is in die Ou Testament ‘n simbool van God se heerlikheid en teenwoordigheid(vgl Eks 3:2;  13:21). Reeds Johannes die Doper het voorspel dat die Messias met die Heilige Gees en vuur sal doop (Luk3:16-17), om daarmee die reinigende en bemagtigende werk van die Gees te verwoord.

Wat die spreek in tale betref, word dit meermale in die Nuwe Testament vermeld as teken van die bemagtiging deur die Gees. In die boek Handelinge kom dit naas hoofstuk 2:1-13 ook in 10:45-46 en 19:6 voor. Die interessante is egter dat daar ‘n verskil is tussen die talewonder van Handelinge 2, enersyds, en 10 en 19 andersyds. In Handelinge 2 het ons klaarblyklik met bestaande en verstaanbare tale te doen, want die omstanders sê hulle hoor die gelowiges in hulle “moedertaal” en “eie tale” praat. Hoe moet ons dit verstaan? Die volgende stukkie agtergrond sal dit duidelik maak.

Sedert die dae van die Babiloniese ballingskap in die sesde eeu vC, het die Jode oor die hele destyds bewoonde wêreld versprei.  Nie almal het na die ballingskap na Palestina teruggekeer nie. Hoewel hulle volledig ingeburger geraak het onder die volkewaar hulle gewoon het, het die meeste aan die lewende God getrou gebly. Sommige het hulle mettertyd weer in Jerusalem gevestig (veral teen die aand van hulle lewe), waarskynlik omdat hulle geglo het dat wanneer die Messias sy verskyningmaak, dit op die Olyfberg sal gebeur. Dit is van sulke vrome Jode dat ons in Handelinge 2:5 lees.

Aangetrek deur die geluid van wind, drom hulle op die plek saam.  En dan gebeur die wonder:  elkeen hoor hoe die gelowiges in die tale van die volke waaronder hulle oorspronklik grootgeword het, begin praat.  Hieroor is hulle uitermate verras.  As inwoners van Jerusalem was hulle bekend met die gebeure rondom Jesus en herken hulle sy dissipels uit Galilea.  En Galileërs kan tog nie al die tale praat nie. Vandaar hulle reaksie: “Die mense wat daar praat, is tog almal Galileërs. Hoe hoor elkeen van ons dan sy eie moedertaal?” (Hand 2:7-8).

Dit is ook ‘n vraag of ons hier met ‘n spreek- of hoorwonder te doen het. Het die dissipels werklik in die vreemde tale begin praat (spreekwonder) of het hulle gewoon hulle eie moedertaal, Aramees, gepraat maar die hoorders het dit as hulle onderskeie moedertale gehoor (hoorwonder). Handelinge 2:4 wil laat dink dat dit ‘n spreekwonder was, maar 2:10 neig weer in die rigting van ‘n hoorwonder. Uiteindelik maak dit nie regtig saak na watter kant toe ‘n mens die wonder interpreteer nie, punt is dit was bekende, verstaanbare tale van destyds wat gepraat of gehoor is.

Lukas berig verder uit watter volke en streke die Jode oorspronklik gekomhet.  Dit was destyds omtrent al die nasies onder die son (kyk die kaart by Hand 2 van die 1983-Afrikaanse Vertaling). En dis presies wat Lukas wil sê:  hierdie Jode verteenwoordig al daardie nasies.  In hulle is die hele wêreld teenwoordig wanneer oor die groot dade van God op die Pinksterdag vertel word.

Op ‘n voorlopige manier word op een dag die evangelie tot in die uithoeke van die wêreld verkondig (vgl Hand 1:8). Van nou af neem die wêreldsending ‘n aanvang; wat hier op een dagvoorlopig gebeur, is profeties van wat voortaan ‘n werklikheid sou word in die hele wêreld onder die geklank van God se Woord! Handelinge 2 se tale wonder beklemtoon dus veral die getuieniskarakter van die Heilige Gees se werk. Verder, die Gees bring hier diverse taalgroepe byeen wat lank tevore met die spraakverwarring by die toring van Babel verstrooid geraak het oor die aarde(Gen 11:1-9). Nou kan mense mekaar weer verstaan en kan hulle verenig onder dieverligtende werking van die Gees.

Teenoor die bekende tale van Handelinge 2 het ons in 10:45-46 en 19:6 egtermet ‘n ander soort spreek in tale te doen. Hier word gepraat van “ongewonetale of klanke” waarmee God geprys en sy boodskap verkondig word. Dit wil lyk of ons hier eerder met die spreek in tale-verskynsel te doen het waarvanook in 1 Korintiërs 12 en 14 sprake is. Dit word nie in Handelinge 10 en 19 insoveel woorde gesê dat die tale onverstaanbaar is nie, maar dit wil so voorkom.In 1 Korintiërs 14:4 word egter pertinent gesê dat die tale onverstaanbaar is vir gewone mense; daarom moet daar iemand wees wat dit uitlê (1 Kor 14:13-19). Hierdie tale of tongespraak is meer gemik op die opbou van die individu as wat dit bedoel is vir die gemeente se opbou, want die gemeente kan dit nie verstaannie, tensy iemand dit uitlê (14:4-5).

Hoe bring mens nou die twee soorte “spreek in tale” bymekaar “die een meer ‘n soort onverstaanbare tongespraak (ook glossolalie genoem) en die ander ‘n praat in verskillende bekende tale? Vanuit die oorspronklike Grieks is daar nie ‘n verskil in betekenis nie; albei word as spreek in ‘n(ander) tong of taal aangedui. (In Grieks is “tong” en”taal” dieselfde word “ glossa“.Engels behou nog hierdie verband deur van “mother tongue” te praat.) Albei is dus gawes van dieselfde Gees. Die verskil lê meer in die funksie vandie gawe. In die een geval gaan dit oor die getuienislewering van die Gees(Hand 2); in die ander gevalle gaan dit oor ‘n uiterlike teken van Geesvervulling en opbou van die individuele gelowige (Hand 10; 19; 1 Kor 12;14). Elkeen het sy plek en funksie, en dit is dieselfde Gees wat die gawes gee.

Verder moet ons ook byvoeg dat 1 Korintiërs 12 duidelik sê dat die een gawe nie teen die ander afgespeel mag word nie. Daar is nie net een gawe nie, maar’n verskeidenheid, en almal kom van dieselfde Gees. Daar mag dus nie ‘n wedywering onder gelowiges om die meer “skouspelagtige” gawes wees nie, soos wat blykbaar onder die Korintiërs voorgekom het. Elke gawe van die Gees is skouspelagtig, maak nie saak hoe “ordinêr” dit vir ander maglyk nie.

Prof Hermie van Zyl