Dit is Lukas se tweede profetiese rede. Die eerste staan aan die begin van die derde afdeling van sy reis na Jerusalem (Luk 17:20-37). In Matteus 24-25 en Markus 13 vorm dit deel van hulle profetiese rede aan die einde. In die eerste rede van Lukas het dit gegaan oor die plotselinge verskyning van die koninkryk van God en dat dit onmoontlik is om te voorspel wanneer die Seun van die Mens weer sal kom. In hierdie tweede rede word gewys na God se oordeel wat oor Jerusalem voltrek sal word, en na die verdrukking van die kerk se martelare voor die wederkoms.

 Terwyl dit in Markus en Matteus onduidelik is wanneer Jesus van die eindoordeel en wanneer van die vernietiging van Jerusalem praat, is dit in Lukas duideliker onderskei. Hy beskryf die wederkoms van Jesus, maar maak juis ruimte vir ’n lang tyd voor die wederkoms, wat egter nie hulle waaksaamheid en verwagting van die wederkoms moet demp nie (vgl. bv. met die gelykenis van die waaksame slaaf, Luk 12:35-38). Die gesprek wys Jesus se sekerheid van sy uiteindelike oorwinning deur sy dood, opstanding, hemelvaart en wederkoms, wat Hy al ’n paar maal voorspel het (bv. in Luk. 9:22, 9:44; 18:32-33) Dit word afgesluit met ’n oproep aan al sy volgelinge om waaksaam te wees en hulle nie te laat onderkry deur die probleme van hierdie wêreld nie.

 Profetiese rede: die tempel sal afgebreek word (Luk 21:5-6)

 21:5 Sommige van die mense wat na Jesus kom luister het, maak opmerkings oor die prag van die tempelgeboue waaraan Herodes die Grote 46 jaar gelede begin bou het (vgl. Joh 2:20) en waaraan nog steeds gewerk is tot kort voor 70 n.C. Die mure is versier deur die massiewe granietblokke waarmee die platform van die tempelkompleks en die tempel gebou is, sowel as met ‘offers’ (anathêmata dit wat uitsluitlik toegewy is aan die diens van God), ’n woord wat hier net deur Lukas gebruik is en nie in die ander Evangelies nie. Josefus (Bel. 5.5.6; Ant 15.11.3) vertel dat van die granietblokke tot 45 voorarmlengtes (45 el) lank, 8 hoog en 12 breed was (ongeveer 15×2.7×4 meter). Met die offers word waarskynlik verwys na die versierings. Onder andere het Herodes ’n goue wynstok met goue druiwetrosse wat so groot soos ’n man was, aan die tempel geskenk/geoffer. Die gebou en die diens in die gebou het aan die Jode ’n gevoel van veiligheid en sekerheid gegee, soos in die dae van Jeremia 7:4.

 21:6 Jesus verkondig egter dat daar dae kom dat die tempel totaal en al vernietig sal word – nie een klip sal op die ander gelaat word nie – alles sal afgebreek word, net soos Jeremia (9:11; 26:18) en Miga (3:11-12) destyds, voor die ballingskap na Babel in 594 v.C. oor Jerusalem se vernietiging deur die Babeloniërs voorspel het, en nou gaan dit weer met die tempel gebeur.

 Profetiese rede: misleiding en oorloë (Luk 21:7-11)

 21:7-8 Lukas plaas die gebeure skynbaar nog op die tempelterrein waar ‘sommige’ praat oor die mooi geboue. Hulle het Hom toe gevra ‘Meester, wanneer sal hierdie dinge gebeur (dat die tempel vernietig sal word) en wat is die teken wanneer dit sal gebeur?’ In Matteus 24:3 is dit Jesus se dissipels wat die vrae aan Hom stel nadat hulle op die Olyfberg gaan sit het, soos Markus 13:3 dit geskryf het. Markus identifiseer die vraers as Petrus en Jakobus en Johannes en Andreas. Lukas verkort die berigte en konsentreer slegs op die saak en nie op die besonderhede nie. 

 Jesus gee nie ’n teken nie, maar waarsku sy volgelinge om nie mislei te word deur mense wat hulleself sal aanbied as die Christus, as die ‘Ek is’ en wat sê ‘die tyd is naby’ nie – dat die tyd naby is, is ’n byvoeging van Lukas. Lukas onderskei daarmee duidelik tussen die tyd van die verwoesting van die tempel nog in die leeftyd van baie van sy hoorders (Luk 9:27) en wanneer Hy kom om te oordeel. In Luk 17:23 het Jesus reeds gewaarsku teen valse profesieë oor sy wederkoms. Die waarskuwing is nie slegs vir die Joodse volgelinge van Jesus bedoel nie, maar vir volgelinge uit alle volke, waarna die volgende vers ook verwys.

 21:9-11 Ook oor oorloë en opstande en gerugte moet Jesus se volgelinge nie bevrees raak nie, want dit moet kom. Ook sal nasies teen mekaar optrek en een koninkryk teen ’n ander. Dit is nie buite God se raadsplan nie, vgl. Jes 19:2;

2 Kron 15:6. Daar sal ook hewige aardbewings wees, hongersnood en epidemies, selfs groot en skrikwekkende tekens aan die hemel. Dit is nog nie die einde nie, die einde gaan nie so gou kom nie, en dié dinge is nie tekens dat die finale oordeel naby is nie.  

 [In 61 n.C. was daar ’n groot aardbewing in Frigië; in 63 n.C. was daar ’n aardbewing in Campania en het Vesuvius se lawa ’n deel van Pompeï oorstroom (voor die groot uitbarsting van Vesuvius in 79 n.C.). Daar was wye hongersnood tydens die regerings van Claudius (41-54 n.C.; vgl. Hand 11:28) en Nero (54-68 n.C.). Die Joodse opstand teen Rome het in 66 n.C. begin. Josefus (Bel 6.5.3) en Tacitus (Hist. 5.13) vertel van ‘n teken van ’n leërmag in die lug, en van ’n komeet, in die jare voor die vernietiging van Jerusalem in 70 n.C.].

Soos dikwels in Lukas se volgorde van onderwerpe wat aan mekaar skakel, en ’n vroulike voorbeeld na ’n manlike, knoop hierdie gedeelte aan by die voorafgaande gedeelte, hier as ’n skrille kontras teen die vorige. Waar die manlike skrifkenners se hebsug die weduwees verslind (20:47), is die teenoorgestelde daarvan die arm weduweevroutjie se offer (penigren, arm, ’n digterlike vorm vir ptōchos arm, wat haar optrede besing; dit is die enigste voorkoms van die woord in die NT; slegs drie maal in die Griekse vertaling van die Ou Testament: Eks 22:23 ’n arme van my volk; en in twee Spreuke-gedigte 28:15; 29:7).

 In Luk 4:18 het Jesus Homself al geïdentifiseer as die vervuller van die belofte van Jesaja 61:1, dat Hy met die Heilige Gees gesalf is om die goeie boodskap aan arm mense te verkondig (vgl. sy antwoord aan Johannes die Doper se dissipels, Luk 7:22. In Lukas 6:20 het Hy gesê: Geseënd is julle wat arm is, want die koninkryk van God behoort aan julle; Luk 14:13,21: nooi die armes, bring hulle in; Luk 16:20,2:2 arm Lasarus voor die ryk man se poort; en daarna in die boesem van Abraham; Luk 18:22 deel jou goed onder die armes uit; Luk 18:22 ek gee die helfte van my besittings aan die armes). Lukas gee besondere aandag aan die armes. 

 21:1 Jesus het opgekyk, vanwaar Hy tussen sy dissipels gesit en hulle teen die Fariseër skrifkenners se hebsug gewaarsku het, en Hy sien die rykes wat besig is om hulle bydraes in die offerkis te gooi. Daar was 13 sulke kiste in die tempelarea vir verskillende soorte gawes, waarvan ses vir vrywillige gawes gemerk was. Hierdie kis staan in die voorhof van die vroue waar mans en vroue toegelaat is. Gewoonlik staan daar ’n priester by een van die kiste en kondig die bedrag van die gawe aan.

 21:2 Jesus sien toe ’n arm weduwee wat daar twee lepta ingooi (een lepta is een 128ste van ’n denarius), ’n geldstukkie wat baie min waarde het.

 21:3-4 In Jesus se koninkryk word die waarde van haar geringe gawe heeltemal anders bereken. ‘Hy sê: Waarlik, Ek sê vir julle, hierdie arm weduwee het meer ingegooi as hulle almal. Want hulle almal het uit hulle oorvloed in die offerkis ingegooi, maar sy het uit haar behoeftigheid (dit wat sy broodnodig gehad het) alles ingegooi wat sy vir haar lewe gehad het,’ haar ganse lewensonderhoud, ’n ware offer (dit wat die ryk jongman nie wou doen nie; Luk 18:22). Daaruit spreek haar toewyding en liefde tot God, wat Jesus as die grootste gebod beskou (Jy moet die Here jou God liefhê met jou hele hart…, Luk 10:27). Die liefde tot God maak ’n mens vry van jou gebondenheid aan jou besittings. Die vrou gee alles aan die Here en vertrou dat die Here sal sorg, soos Jesus in Luk 12:31 gesê het. So gee Jesus Homself oor om naak aan ’n kruis te hang vir die mensdom (‘naak’ volgens Joh 19:23 ‘en so ook sy onderkleed;’ Mark 15:14 sê slegs dat die soldate sy klere verdeel het; Matt 27:35 sê: slegs sy bo-klere; Lukas sê niks oor die verdeling van sy klere nie). Jesus loof die arm weduwee wat meer as almal ingegooi het, en sluit sy bediening in Jerusalem af met die beeld van die arm weduwee wat alles wat sy het aan die Here gee, as ’n voorbeeld van wat Hyself gaan gee en van sy volgelinge vra.

 Voor die paragraaf oor die Seun van Dawid, plaas Markus 12:28-34 die vraag van ’n skrifgeleerde oor die grootste gebod in die wet. So ook Matteus 22:34-40 wat dit ’n vraag maak van die Fariseërs, nadat Jesus die Sadduseërs se mond gesnoer het. Lukas 10:25-28 plaas egter die opsomming van die wet in die mond van die skrifgeleerde by die verhaal van die barmhartige Samaritaan.

 20:41 Jesus het vir ‘hulle’ gevra, waarskynlik die ‘sommige skrifkenners’ van 20:39 en die ‘hulle’ van 20:40 wat ‘sommige Sadduseërs’ van 20:27 insluit. Volgens 20:45 het die hele volk daar op die tempelterrein na Hom geluister. Jesus vra: ‘Hoe sê hulle dat die Christus die seun van Dawid is?’ Die Christus is die Jode se verwagte Messias wat gesalf sal word tot koning, soos sy voorvader Dawid, volgens die belofte van die Here aan Dawid in 2 Sam 7:16 (vgl. Amos 9:11 wat die vervalle hut van Dawid weer moet oprig). So het die blinde by Jerigo Hom reeds aangeroep: Seun van Dawid ontferm U oor my (Luk 18:38-39), en het die skare met groot verwagting Hom in die Dawidstad ingelei met uitroepe dat Hy die Koning is wat in die Naam van die Here kom (Luk 19:37-38). Die engel Gabriël het al vir Maria gesê ‘die Here God sal aan Hom die troon van sy voorvader Dawid gee (Luk 1:32).

 20:42-44 Jesus wys met ’n aanhaling uit Ps 110 op ’n skynbare weerspreking in die Skrif, want in die struktuur van die antieke groot familie was dit onmoontlik dat ‘n seun die heer oor sy vader kan wees. Die psalm sê dat God vir Jesus hoër as sy voorvader Dawid stel, Jesus as Here, teenoor Dawid die mens. Jesus vra aan die skrifkenners en die volk om mooi te dink oor die implikasie van Ps 110:1. Dawid noem Hom (Jesus, die Seun van Dawid) dus Here. Hoe kan Hy dan Dawid se seun wees?    

 In dié Psalm sing Dawid, die koning van Israel, in die jaar 1000 v.C.:

            ‘Die Here,’ kurios, Jahweh, die Ek is van Gen 3:14-15 waaroor die vorige paragraaf oor die opstanding handel,             ‘het vir my Here’ (Dawid se kurios, Adonai, nl. Jesus wat hier by die tempel voor sy volk staan) ’gesê:’ “Sit aan my regterhand,” die ere posisie aan God se regterhand om as God oor die ganse heelal te regeer, dit wys heen na Jesus se hemelvaart en ontvangs van sy koningskap (vgl. Luk 19:12).‘totdat Ek,’ God die Vader, ‘u (Jesus se) vyande ’n voetbank vir u (Jesus se) voete gemaak het’ – ’n teken van onderwerping van die heelal aan sy koningsheerskappy, en van wat gaan word van die Jode en van enige mens wat sy koningskap teenstaan – vgl. Luk 19:27; 1 Kor 15:25: Want Christus moet as koning regeer totdat Hy al sy vyande onder sy voete  gestel het. Openb 1:7: elke oog sal Hom sien, selfs hulle wat Hom deurboor het. 

 Eintlik kan ‘Seun van Dawid’ ook ’n bewys wees van Jesus se nederigheid. Flp 2:6-8: deurdat Hy ‘wat in die gestalte van God was…Homself prysgegee het en aan mense gelyk geword het’ as Seun van die nederige Dawid, wat van homself gesê het: ‘maar ek is ’n wurm en nie ’n mens nie, deur die mense bespot en verag deur die volk (Ps 22:7).

 Die aanhaling uit Ps 110 bevestig ook dat Jesus se gesag van die Here God kom, van Jahweh, die ewige teenwoordige God. Die aanhaling uit Ps 110 is Jesus se antwoord op die vraag na sy gesag (Luk 20:1-2). Na die vorige gesprek oor die opstanding uit die dood, gaan hierdie gesprek oor Jesus se hemelvaart tot aan die regterhand van die Vader, vanwaar Hy as koning oor die hele skepping sal regeer (vgl. 1 Kor 15:20-28; Rom 8:34 en vir ons intree; Kol 3:1 sodat ons sal streef na dit wat daarbo by Hom is; Hebr 1:3,8-9 waar Hy sit op sy ewige regverdige troon, gesalf met vreugde-olie – om ons die pad van die lewe te wys met oorvloedige vreugde in sy teenwoordigheid (Ps 16:11).

 Markus en Lukas het geen reaksie van die mense op Jesus se vraag nie. Matteus 22:46 sê: Niemand kon Hom ’n woord antwoord nie. En van daardie dag af het niemand ooit weer gewaag om Hom te ondervra nie.

Jesus waarsku teen die skrifkenners (Luk 20:45-47)

 In Luk 11:37-54 het Jesus die Fariseërs en die wetskenners in Galilea gewaarsku dat daar ellende vir hulle wag oor hulle lewenswyses. Daarna het Jesus sy dissipels in die besonder, en die skare, gewaarsku teen die ‘suurdeeg,’ die skynheiligheid van die Fariseërs. Hier in 20:45-47 waarsku Jesus sy dissipels ten aanhore van die hele volk teen die lewenswyse van die skrifkenners.

 Matteus het ’n lang hoofstuk 23 oor Jesus se waarskuwing aan die skare en sy dissipels teen die Fariseërs en skrifkenners. In Mark 12:38-40 waarsku Jesus sy hoorders teen die skrifkenners, soos hier in Lukas.

 20:45 Ten aanhore van die hele volk wat vir die paasfees na die tempel in Jerusalem toe gekom het, waarsku Jesus sy dissipels teen die eersug en huigelary van die Joodse skrifkenners. So skemer hier reeds iets deur van die onderskeid tussen die Jesusvolgelinge en die volk Israel wat deur hulle skrifkenners mislei word, tussen kerk en sinagoge. Later ontwikkel dit in ’n skeiding tussen die twee wat reeds begin het met die uitbanning uit die sinagoge van die blindgeborene wat deur Jesus genees is (Joh 9:22,34).

 20:46-47  Wees deurentyd op julle hoede vir die skrifkenners! Drie kenmerke van hulle lewenswyse word uitgesonder:

 Die eerste wys na hulle begeerte om deur die mense raakgesien en vereer te word: lang stolas is ’n simbool van waardigheid en hoë status. Dit wys dat jy nie handewerk hoef te doen nie, want so ’n lang rok sal net daarvoor ’n hindernis wees; hulle hou daarvan om op die markpleine eerbiedig deur die mense begroet te word, om voor in die sinagoge en op die eresitplekke by die feesmaaltye te sit, waar almal hulle kan sien. Hulle wil so graag deur mense geëer word, maar wat die Here van hulle dink, is nie vir hulle belangrik nie.

Hulle onderrig oor die Skrif was gratis, maar leerlinge se gawes aan hulle leermeesters is as verdienstelike goeie werke aangeprys. Blykbaar het hulle weduwees aangemoedig om bo hulle vermoë gawes aan die Here by die tempel te gee, en dit dan vir hulleself geneem het om hulle leefstyl te handhaaf. Die skrifkenners het met hulle skyn vroomheid die weduwees se vertroue in hulle misbruik om hulleself te verryk. Die woord katesthiō opeet, word figuurlik gebruik vir roof, om die eiendom van iemand op oneerlike manier te bekom.

Hulle lang gebede tot God was uiterlike skyn sonder egte verootmoediging voor God, soos die gebed van die Fariseër in Luk18:11-12.

Die skrifkenners se eersug, oneerlikheid en geveinsde vroomheid lei tot ’n swaarder oordeel vir hulle. Hulle besondere verantwoordelikheid om die Skrif vir die volk uit te lê as die aanwysigings van die Here, plaas hulle onder die swaarder oordeel van die Here (Jak 3:1). Jesus se aanval op die skrifkenners lyk amper na ’n tweede, ’n geestelike tempelreiniging.

Fleetwood vra:

hoe het Jesus Homself in die Evangelies bekendgestel ?

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Eintlik is dit die vier Evangelies wat vertel hoe Jesus Homself bekend gestel het, elkeen met sy eie beklemtoning.

 Markus wat die eerste Evangelie geskryf het, begin deur te sê dat Jesus Christus die Seun van God is (1:1) en vertel van twee keer dat God uit die hemel verklaar het: ‘Jy is my geliefde Seun. Oor jou verheug Ek My!’ (1:11); Dit is my geliefde Seun, luister na Hom (9:7). Die onrein geeste het ook uitgeroep: U is die Seun van God (3:11); ook die besetene: Los my uit, Jesus, Seun van die allerhoogste God…’ (5:7). Teenoor die skrifkenners wat sê dat die Christus die seun van Dawid is vra Jesus (12:35-36) hoe is dit dan dat Dawid self gesê het: Die Here het vir my Here gesê: Sit aan my regterhand totdat Ek U vyande onder u voete geplaas het (Ps 110:1). Toe die hoëpriester Hom vra ‘Is jy die Christus, die Seun van die Lofwaardige het Jesus geantwoord: ‘Ek is! Julle sal die Seun van die Mens sien sit aan die regterhand van die Magtige, en sien kom met die wolke van die hemel’ (14:61-62). Na sy oorgawe van Homself in die dood het die hoofman wat Hom gekruisig het, gesê: ‘Waarlik, hierdie man was die Seun van God!’ (15:39).

Maar Jesus noem Homself deurgaans ‘Seun van die Mens’ wat beteken dat Hy waarlik ’n mens is. Dit is die naam wat Daniël 7:9,13-14 in sy visioen oor die toekoms gesien het, van Hom wat ewig lewe en op sy troon gaan sit het met miljoene voor Hom vir die hofsitting en ewige oordeel. En daar het in die wolke iemand aangekom, iemand soos ’n Seun van die Mens (‘n menslike wese). Aan die Seun van die Mens is die heerskappy en eer en koningskap gegee sodat al die volke, nasies  en taalgroepe hom sou dien. Sy heerskappy is ’n ewige heerskappy; dit sal nie tot niet gaan nie.

In Markus noem Jesus Homself 10 maal Seun van die Mens:  2:10 die Seun van die Mens het volmag om op aarde sondes te vergewe; 2:28 die Seun van die Mens is ook Here van die Sabbat; 8:31 Die Seun van die Mens moet baie ly, deur die familiehoofde, leierpriesters en skrifkenners verwerp en doodgemaak word, en na drie dae opstaan; 8:38 Wie hom vir My en my woorde skaam in hierdie owerspelige en sondige generasie, vir hom sal die Seun van die Mens Hom skaam wanneer Hy weer in die heerlikheid van sy Vader kom, saam met die heilige engele;  9:31 die drie dissipels moet vir niemand vertel wat hulle op die berg van verheerliking gesien het voordat die Seun van die Mens uit die dood opgestaan het nie; 10:45 die Seun van die Mens het nie gekom om gedien te word nie, maar om te dien en sy lewe te gee as losprys vir baie; 13:21-27 met sy wederkoms sal hulle die Seun van die Mens met groot krag en heerlikheid op die wolke sien kom en die engele sal sy uitverkorenes versamel; 13:22 van die dag van sy wederkoms weet niemand nie, ook nie die Seun nie – net die Vader; 14:21 in Getsemane:  Kyk! die Seun van die Mens word in die hande van sondaars oorgelewer; 14:62 julle sal die Seun van die Mens sien sit aan die regterhand van die Magtige.

Matteus gebruik Markus as een van sy bronne en praat ook van die Seun van God en van die Seun van die Mens net soos Markus. Maar Matteus vertel veral dat Jesus God as sy Vader aanspreek en die mense ook leer om God as Onse Vader aan te spreek (6:9). Vgl. 11:25-27 Ek loof U, Vader, Here van die hemel en aarde, dat U hierdie dinge vir slim en geleerde mense verberg en dit aan kindertjies  bekend gemaak het. Ja, Vader, want so het U dit goedgevind. Alles is deur my Vader aan My toevertrou. En niemand ken die Seun nie, behalwe  die Vader, en niemand ken die Vader nie, behalwe die Seun en elkeen aan wie die Seun Hom bekend wil maak 26:39,42. In Getsemane bid Hy ook ‘My Vader, as dit moontlik is, laat hierdie beker by My verbygaan. Nogtans nie soos Ek wil nie, maar soos U wil;’ 28:18-20: Aan My is gegee alle mag in die hemel en op die aarde…Ek is met julle al die dae tot aan die voleinding van die wêreld.

In Matteus kom die titel Seun van die Mens 30x voor. Dit verwys veral na sy nederige lewenswandel; sy lyding, sterwe en opstanding; en sy koms op die wolke. Die meeste van die verwysings wat net in Matteus voorkom gaan oor sy wederkoms (bv. 10:23; 13:41;16:28; 24:30).

Met sy gelykenisse (bv. in die hele Hoofstuk 13) verduidelik Jesus dat Hy die koning van die Koninkryk van die hemele is. Met sy genesings en wonders (bv. in Hoofstukke 8-9) bewys Jesus dat Hy God is. Met sy lering in Hoofstukke 5-7 bring Hy ’n ander dieper betekenis van die Ou Testament met ’n nouer verband met God en tussen mense, wat liefde vir jou vyand leer, soos sy hemelse Vader laat reën en sonskyn gee oor goeies en slegtes. Met sy profetiese rede in hoofstukke 24-25 wys Hy na sy wederkoms en dat Hy as Regter kom oordeel oor slegtes en goeies op grond van hulle optrede teen medemense. En Hy is die Heer oor sy kerk in hoofstuk 10.

Lukas maak ook gebruik van Markus as een van sy bronne en skilder Jesus ook as die Seun van die Mens en die Seun van God. Maar veral as die vervuller van Jesaja 61: dat die Gees van die Here op Hom is, wat Hom gesalf het om die goeie boodskap aan arm mense te verkondig, aan gevangenes vrylating, blindes dat hulle weer kan sien, onderdruktes te bevry en die genadejaar van die Here aan te kondig (4:18-21).  Lukas verkondig die koninkryk van God nie soos Markus hoofsaaklik as ’n oproep tot bekering nie (Mark 1:14), maar veral as die goeie nuus wat gekom het (16:16). Jesus is ’n bidder wat met sy Vader praat. In Lukas is daar 9 geleenthede waar Jesus gebid het (vgl. 3:21; 5:15-16; 6:12; 9:18-22,29; 10:17-21; 11:1; 22:31,41, 39-46; 23:34,46).  Lukas beskryf Jesus ook as die Verlosser wat vreugde bring, wat God se wil en plan uitvoer, wat sy aandag en liefde gee aan groepe wat nie geag was in die samelewing nie: vroue,  kinders, armes, verworpenes. In Lukas 11:2 leer Jesus sy dissipels om God in gebed nog meer intiem aan te spreek as Matteus se ‘Onse Vader.’ Volgens Lukas leer Jesus hulle om Hom aan te spreek as ‘Vader’ soos Jesus self sy Vader aangespreek het.

Johannes vertel in elke hoofstuk dat Jesus waarlik God is wat waarlik mens geword het (vgl. bv. 1:1-4; 14; 5:19-30;11:35; 17:1-8; 20:27). Jesus maak Homself bekend as die Seun van sy Vader, Hy alleen het uit die Vader uitgegaan 16:28; 17:8); dat Hy voor alles bestaan het 17:5; Hy alleen het besitreg oor alles saam met sy Vader 16:15; gestuur in opdrag en gesag van die Vader 3:17; 4:34; 5:23-24; 30, 36, 38; sy werke is die werke van die Vader self 5:17,19; 10:23; sy woorde is die Vader se woorde 14:24, ens. Hy en Vader is een 10:30; 14:10-11; 20; wie hom sien, sien die Vader.  Jesus is self God, dit sê al die ‘Ek is’ uitsprake deur Hom 4:26; 6:20; 8:24,28,58; 13:9; 18:5 (die verwys na die Naam van God wat Hy aan Moses geopenbaar het in Eksodus 3:14). Maar Jesus is ook ware mens 1:14; 4:6; 11:33-36; 12:27; 19:16-17; 21:5,13. Sy selfbenaming in Lukas is ook ‘Seun van die Mens’ soos in die ander Evangelies. Hy stel Homself bekend as die Goeie Herder en die deur vir die skape (10:7,14), as die brood van die lewe wat ewige lewe gee (6:35,51), die Messias wat Christus (Gesalfde) genoem word (4:25-26), die weg en die waarheid en die lewe, die enigste Persoon deur wie mense tot die Vader kan kom (14:6), die opstanding en die lewe (11:25), die lig vir die wêreld (8:12), sodat elkeen wat in Hom glo, nie in die duisternis sal bly nie (12:46), met sy grootste liefdesoffer aan die kruis vir die sonde van die mens trek Hy almal na Hom toe (12:32-33). Hy was die voete van sy dissipels as ’n voorbeeld van nederige diens vir al sy volgelinge  (13:3-17). Hy is die egte druiwestok.  As ons in Hom bly dra ons baie vrug want sonder Hom kan ons niks doen nie (15:1-5).

Skrywer:  Prof Francois Malan