Jan vra:

Hebreërs 11 praat oor die geloofshelde wat, alhoewel hulle almal deur die geloof getuienis ontvang het, het hulle die belofte nie verkry nie, (40) omdat God iets beters oor ons beskik het, sodat hulle nie sonder ons volmaak sou word nie.

Hierdie mense het besondere geloofsverhoudings met God gehad – so sterk dat hulle bereid was om hulle lewens of te offer. Nogtans het hulle die belofte nie verkry nie want “ons” moet nog bykom om hulle volmaak te kry.

Wat is die bedoeling van die skrywer van Hebreërs as hy so sê, asb?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Hoofstuk 11:32-40 word omsluit met ‘deur die geloof’ in v33 en ‘deur die geloof in v39. Hierdie slotparagraaf van hoofstuk 11 beïndig die opsomming van die voorbeelde van die wolk van geloofsvolharding (12:1). Hulle het die woord van God aanvaar en geglo, maar daarvoor ook die prys betaal met verlies van hulle status, posisie, sosiale sekerheid en selfs hulle lewe prys gegee onder bitter lyding en vervolging – die uiterste gevalle wat in verse 35-36 beskryf word, is deur Antiogus Epifanes beveel vir Jode wat aan hulle geloof vasgehou het en geweier het om die Griekse gode en Zeus te aanbid. Die skrywer van Hebreërs wou daarmee by sy lesers aandring om die getroue vaders na te volg, wat aan hulle belydenis van hoop vasgehou het teen alle aanslae, eerder as om afvallig te word van die Here.

Vers 40 sluit die hoofstuk af, en is te gelyk ‘n oorgang of inleiding tot hoofsuk 12. Die laatse woord in die teks is ‘volmaak gemaak word’ – ‘sodat hulle nie sonder ons volmaak gemaak sou word nie.’ Dit berei die leser voor om die oog te rig op Jesus, die Leidsman en Voleinder van die geloof in 12:2.

‘Aangesien God iets beters vir ons voorsien het’ – God het aan ons die beter dinge van die nuwe bedeling voorsien, ons is bevooreg om tot kennis en geloof in die Seun van God te kom, wat die sonde van die wêreld, ook van die Ou Tesament se tyd, op Hom geneem het, en oor dood en sonde die oorwinning behaal het met sy opstandig. Daarmee het Hy vir ons ‘n visie op die ewigheid en ‘n lewe na die dood geopen wat in die Ou Bedeling hoofsaaklik onbekend was. Met sy menswording, lewe en onderrig, sterwe en opstanding het Hy ook die verlossing voleindig van die mense wat die woord van die Here aanvaar en geglo het in die Ou Testament se tyd. Hulle is gered omdat Jesus ook vir hulle sondes gesterf het. Hulle offers van die bloed van skape en beeste kon nie hulle sonde uitwis nie, maar dit was ‘n afbeelding en ‘n skadu van die hemelse wat heengewys het na God wat self kom sterf het vir die sonde van die wêreld (vgl. Hebr 8:5).

Skrywer:  Prof Francois Malan

Ester vra:

Ek weet in die Bybel word daar baie gepraat oor toetsing van jou geloof. Waarom is dit nodig dat God ons geloof gedurig moet toets. Jesus sê tog dat as jy Hom aangeneem het en jy gered is, ís jy ‘n kind van God en niemand kan jou uit sy hand ruk nie. Ek verstaan dat alles nie altyd so goed verloop vir jou nie, maar as God jou aanneem net soos jy is, hoekom het Hy nodig om jou te toets?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die kort antwoord op ons vraagsteller se vraag – as God jou aanvaar net soos jy is, waarom jou voortdurend toets? – is: Ja, God aanvaar jou net soos jy is, maar los jou nie net soos jy is nie. Daarom word ons geloof voortdurend getoets. Hierdie kort antwoord vra egter om ‘n uitvoeriger verduideliking.

Soos die vraagsteller tereg opmerk, is die toetsing van ons geloof ‘n deurlopende tema in die Bybel. Daar is haas nie ‘n boek in die Bybel waar hierdie saak nie direk of indirek aan die orde is nie. Vanuit ‘n sekere hoek gesien, kan ons sê dat dit die eintlike saak is waaroor die Bybel handel. Want waaroor gaan die Bybel anders as oor God se pad met mense – hoe Hy mense roep, kies, verlos, bevry om sy volk/kinders te wees en dan ‘n pad met hulle loop om hulle na sy wil te vorm. Neem maar vir Abraham: God roep hom uit sy tuisstad, Ur, en gee aan hom die belofte: Ek sal vir jou ‘n God wees; Ek sluit ‘n verbond met jou (Gen 12:1-3; 17:7). Anders gestel, God sê vir hom: Ek sal jou verlos. Hierdie belofte het egter ‘n keersy: Jy moet my verbond onderhou; jy moet vir my ‘n kind/volk wees (Gen 17:9; Jer 31:33). Hierdie struktuur van God se handelinge met die mens vorm die grondslag van alles wat ons in die Bybel aantref – hoe God ons red, sy eiendom maak, en hoe Hy met ons “sukkel” dat ons waardig ons redding leef, dat ons darem lyk soos mense wat deur God gered is.

Die toetsing van ons geloof is dus niks anders nie as God se manier om ons in hierdie wêreld te laat leef en optree soos mense wat in ooreenstemming met God se wil leef. Want die wêreld is vol verleiding en aanvegtinge wat ons van God se pad wil aftrek. Die hele geskiedenis van Israel is tekenend hiervan – hoe God telkens sy profete na Israel toe stuur om hulle op sy pad terug te kry, en hoe hulle die meeste van die tyd hulle nie aan die profete steur nie maar hulle eie pad loop. Maar God gee nie op nie; hoewel sy volk ontrou is, bly Hy getrou.

Die Nuwe Testament vertoon dieselfde prentjie. Nou gaan dit net om die voortsetting van die ou volk van God in die kerk van Jesus Christus. Maar nog steeds is die oproep daar: Ek wil julle God wees en julle moet my volk wees (Heb 8:8-13). En dis by hierdie “volk wees vir God” waar die saak van die toetsing van ons geloof inkom. Met verskeie beelde word die toetsing beskryf. In Heb 12:1-3 word dit met ‘n wedloop vergelyk: Ons moet soos atlete vir Christus die wenpaal in die oog hou en volhardend die wedloop hardloop, van alles ontslae raak wat ons hinder in die wedloop, veral die sonde. In die daaropvolgende verse (Heb 12:4-13) word die geloofstoetsing weer beskryf met die beeld van ‘n aardse vader wat sy kinders tugtig sodat hulle aan die standaarde van die vader kan voldoen. God is ons hemelse Vader en wanneer Hy ons tugtig (toets) is dit nie omdat Hy vir ons kwaad is of ons ondergang wil bewerkstellig nie, maar omdat Hy ons liefhet. Jak 1:2-8 beskryf dieselfde geloofstryd en -toetsing weer in terme van standvastigheid en vrug dra: God wil nie hê nie dat ons soos die golwe van die see heen en weer geslinger word soos mense wat nie weet wie en wat hulle is nie. Hy wil hê dat ons moet volhard sodat ons tot geestelike rypheid kom en ons geloof kan vrug dra. En wanneer ons in die geloofstoetsing swaarkry moet ons nie dink dis omdat God ons probeer verlei nie. Nee, Hy kan deur niemand verlei word nie, en Self verlei Hy ook niemand nie (Jak 1:12-18). God gee net goeie dinge. Ons word deur ons eie begeertes verlei. Nogtans kan ons die versoekings weerstaan, want ons word nie bo ons kragte versoek nie (1 Kor 10:13). Hy gee immers aan ons die wapenrusting waarmee ons die vyand (die Bose) se aanslae kan afweer (Ef 6:10-20). Dit alles gebeur sodat ons geloof getoets en sterk kan word. Dit is soos ‘n boompie wat in sterk winde grootword. Dit leer later hoe om weerstand te bied en kan dan as groot boom selfs skuiling bied aan mens en dier.

Die lewe is een voortdurende toetsing van ons geloof, nie om ons te breek nie, maar sodat die egtheid van ons kindskap kan ontwikkel en ons al meer kan lyk soos God se kinders. Enersyds word ons bemoedig deur die belofte dat ons vir altyd aan Jesus behoort en dat niemand ons uit sy hand sal ruk nie (Joh 10:28). Andersyds word ons gewaarsku teen afvalligheid (vgl Heb 6:4-6). Dit klink amper teenstrydig: Ons redding lê vir ewig vas in God, en tog word ons gewaarsku om te volhard en nie afvallig te word nie. Belofte en waarskuwing staan egter nie teenoor mekaar nie. Ons moet dit so verstaan dat wie ernstig is oor sy/haar geloof en elke dag die goeie stryd stry, verseker kan wees dat sy/haar geloof nie net staande sal bly nie, maar ook sal groei. Want God sal die goeie werk wat Hy in ons begin het, nie laat vaar nie (Fil 1:6). Aan die ander kant kan iemand wat geen erg aan God het nie, wat geen begeerte het om Hom werklik te dien nie, nie aanspraak maak op allerlei beloftes wat eenmaal gemaak is nie. Dit is slegs in die geloofstryd, in die toetsing van ons geloof, in ons volharding dat ons God se beloftes van ewige redding kan aangryp en weet dat ons die geloof sal behou.

Die toetsing van ons geloof is natuurlik nie vir almal presies dieselfde nie. Uiteraard is daar gemeenskaplikhede: Ons moet almal veg teen die aanslae van die Bose; ons moet almal stry teen sonde, kleinlikheid en liefdeloosheid. Maar die spesifieke manier hoe dit in elkeen se lewe manifesteer, is nie dieselfde nie. Uiteindelik loop God met elkeen ‘n unieke pad. Geen twee van sy kinders word presies aan dieselfde toetsings, op dieselfde manier, onderwerp nie. Party se toetsing lyk swaarder as ander. Ons weet nie hoekom dit so is nie, en dit help ook nie om daaroor te wonder en daarteen te rebelleer nie. Net soos wat elkeen se omstandighede nie presies ooreenstem nie, net so verskil ons persoonlikhede en verhouding met God. Die waarom’s van die lewe help ons dus nie veel nie, maar eerder wat ons uit die toetsings waaraan ons onderwerp word, kan leer omtrent ons verhouding met God en ons kindwees van Hom.

Om saam te vat: Die toetsing van ons geloof is nie iets onnatuurlik nie, maar dis deel van die lewe saam met God. Sónder toetsing is ons nie egte kinders van God nie. Mét toetsing word ons al meer omvorm na die beeld van God se Seun hier op aarde (Rom 8:29). As God ons net so los soos Hy ons aanvaar het, kan daar geen groei en volwassewording in ons geloof plaasvind nie. Net soos kinders moet leer om in hierdie lewe bepaalde reëls en verantwoordelikhede na te kom, en so bevestig dat hulle egte kinders van hulle ouers is, net so moet ons leer hoe om kinders van God te wees na sy welbehae. En dit vat tyd en oefening. Lewenslank.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl

8:23 Hierdie uitspraak van die Here bied aan Juda ‘n ander moontlikheid. Teen die donker agtergrond van hulle politieke, militêre en ekonomiese nood, sien die profeet die lig van redding uit die ellende. Dit kom deur die geboorte van ‘n seun en onverdeelde trou aan die Here. Sebulon en Naftali, die noordelike stamme van die tienstammeryk, se gebiede is deur die Assiërs verwoes en die mense weggevoer in ballingskap (732 v.C., 2 Kon 15:29). Die pad na die see van Galilea toe en die Jordaanstreek word genoem die gebied van die heidene – die gebiede sal in die toekoms in ere herstel word (Nasaret is in die ou gebied van Sebulon en Kapernaum in Naftali). Die toekoms word teenoor die verlede gestel: die verlede se ellende as die tyd van Agas en die hoopvolle toekoms van sy seun Hiskia se regering; in die lig van die hele boek Jesaja is die verlede die tyd van die twee ballingskappe van Israel 722 v.C. en Juda 597 v.C. en die toekoms as die terugkoms ná die ballingskap. Met die koms van Jesus Christus is die verlede die tyd van die Ou Testament en die toekoms die tyd van die Nuwe Testament; die toekoms word telkens ingelei deur ‘n koning uit die geslag van Dawid. Maar die boodskap is ‘n heerlike bevestiging dat die Here, deur ‘n menslike koning uit die geslag van Dawid, telkens ‘n nuwe moontlikheid skep, selfs in die ellendigste van tye.

9:1-6 is ‘n gedig, ‘n loflied, wat uitdrukking gee aan die vreugde van die volk van die Here oor hulle verlossing uit die ballingskap deur die Here, en sy herstel van die land en sy mense. Die gedig word gekenmerk deur drie momente:

9:1-2 Die eerste eienskap: die skitterende nuutheid van die sosio-politiese horison van Juda. Die duisternis verwys na die wanhoop en verdrukking onder die hand van Assirië (8:22-23). Maar nou lig! Die lig van redding en bevryding sal weer oor die volk van die Here skyn. Lig word gereeld verbind aan die koms van die Here se ‘heerlikheid’(6:3), die sigbare bewys van die Here (Jahweh die Ek is) se aktiewe teenwoordigheid waar dit vir Juda gelyk het dat die Here totaal afwesig was.

Matteus 4:12-17 verbind hierdie teks aan Jesus se vestiging in die gebied van Sebulon en Naftali.

Om die diepte en krag van die vreugde te verduidelik, gebruik die digter twee situasies wat groot vreugde bring:

Die een is die vreugde oor die oes, wanneer die oes ingesamel is, veilig teen weersomstandighede, en waar die oorvloed die waarborg is vir die volgende seisoen.

Die tweede toneel skilder die verdeling van buit ná die vyand oorweldig is. Met sy teenwoordigheid by hulle, verbly die Here hulle met ‘n groot blydskap, vir die nasie wat nie meer ‘n nasie was nie, maar nou, ná die ballingskap, deur die Here baie gemaak is. Die toekoms is so seker dat dit reeds in die teenwoordige tyd gestel word.

9:3-4 Die tweede moment: die groot verandering word teweeg gebring deur lewendige militêre optrede deur die Here. Die volk se lot is deur die Here verander deurdat die Here die mag van hulle verdrukkers verbreek het. Die juk en die slaanstok verwys na Assirië in die hand van die Here van die leërskare. Die redding word vergelyk met die Here se optrede aan die hand van die Midianiete (Rigt 6:2-6), en Israel se verlossing deur Gideon en sy klein bende van 300 man (Rigt 7:6-7). Die gedagte om oorlog te voer en elke herinnering aan die ellende van die oorlog se geweld, word deur die Here uitgewis. Die Assirieers (en later die Babiloniërs) word uitgewis (deur die Meders en die Perse as werktuie van die Here van die leërskare).

9:5-6 In die derde deel van die gedig word die koninklike agent wat die Here gebruik genoem, ‘n seun wat die troonopvolger gaan wees, en van wie ‘n baie beter bedeling verwag word. Dit is ‘n rede vir groot vreugde. Die reeks oordrewe koninklike name dui aan dat die nuwe koning al die verwagtinge van die volk sal vervul en verantwoordelik sal regeer oor die Here se volk: ‘n wonderlike raadgewer – ‘n wyse koning wat baie goed kan onderskei en nie die dwaashede van sy voorgangers sal herhaal nie; magtige God – met al die mag wat nodig is vir ‘n leier sal hy sy volk teen elke moontlike bedreiging kan beskerm; ewige Vader – sy koninklike titel, onder wie se vaderlike sorg die volk rustig kan lewe na die angsvolle jare onder die vorige konings; Vredevors – wat die deurmekaar lewe en onderlinge stryd tot rus sal bring ook in die verhouding tot die ander nasies, en die vrede, welvaart en voorspoed van sy volk sal bevorder.

Die prysname was tipies van die Midde-Ooste en Egipte se lof aan hulle konings, en word hier in Israel se verbond met die Here opgeneem om die koning, wat die Here aanwys, te prys. Vir Juda was dit Hiskia wat sy pa opgevolg het en in Israel se geskiedenis opgeteken is as iemand wat gedoen het wat reg is in die oë van die Here (2 Kon 18:1-3). Soos Dawid sal sy heerskappy uitbrei, maar anders as Dawid sal dit nie met militêre geweld uitbrei nie, maar onder sy koningskap sal daar vrede en voorspoed heers. Hy sal op die troon van Dawid sit soos die Here beloof het in 2 Sam 7:12,16. Hy sal sy koninkryk vestig en in standhou, nie met wapengeweld soos Assirië nie (10:7), of deur verdrukking en politieke dienstigheid nie, soos dit voor hom geskied het nie (1:17,23; 3:14; 5:7), maar met reg en geregtigheid, van nou af en vir altyd. Die waarborg dat dit alles so sal wees, lê in die onverdeelde trou (letterlik: ywer – wat toewyding of jaloesie kan aandui) van die Here van die leërskare. Met sy toewyding sorg die Here vir Juda en Jerusalem se vooruitgang; met sy jaloesie beskerm die Here sy reputasie en geloofwaardigheid. Die nuwe Dawid se regering deur reg en geregtigheid sal die sigbare teken wees van die Here se ywer. In die koningin van Skeba se oordeel oor Salamo se regering besing sy sy wysheid, en dat hy reg en geregtigheid oor Israel handhaaf (1 Kon 10:8-9; 1983- vertaling: orde en reg). Dit is wat die Here van ‘n volk en ‘n regeerder verwag (Jes 5:7). Die poësie van hierdie visioen strek egter ook verder as die tyd van Jesaja, Agas en Hiskia. In Matteus 4:13-17 word die Jesaja-teks opnuut gehoor en toegepas op die geweldige verandering wat Jesus teweegbring. Hy is die groot Lig wat alles nuut maak, juis in die tyd toe Johannes die Doper in die tronk sit (Mt 4:12) en die volk verdruk word deur die mag van die Romeinse heersers. Jesus verkondig die koninkryk van die hemel (Mt 4:17) teenoor die heerskappy van Herodes.

So is die Jesaja-teks ook van toepassing op elke eeu, dat ons die groot Lig sal sien en ons tot God bekeer om te lewe as burgers van die hemelse koninkryk, met wysheid, reg en geregtigheid te midde van die duisternis van die aardse magsspel wat om ons woed.

Skrywer:  Prof Francois Malan

8:9-10 Dié digterlike verse is ‘n tussenspel in die vernietigende boodskap. Driemaal word gesê: Julle sal vernietig word/met vrees vervul word, want die nasies se aanslag op die Here se heerskappy sal tot niks lei nie, soos Ps 2 sê; want God is by ons! In 8:8 is ‘God is met ons’ ironies gesê aan Agas en Juda as ‘n bestraffing; maar hier, is ‘God is met ons’ ‘n bevestiging van God se oordeel oor Juda se vyande. Terwyl 8:7-8 ‘n massiewe neerlaag vir Jerusalem aankondig met die massas water wat die land gaan oorstroom met Assiriese soldate, bied 8:9-10 ‘n sterk kontras met ‘n massiewe versekering dat dit met Jerusalem sal goed gaan – moontlik verwys dit na die wonderbaarlike uitredding van Jerusalem, wat in hoofstuk 37 vertel word. God is hier en bepaal wat op aarde gebeur met Assirië en met Jerusalem. Die vér plekke verwys na Assirië wat ‘n klomp volke oorgeneem het en opgeneem het in sy leërs (vgl. 5:26).

8:11 Die vers knoop by ‘God met ons’ aan, met ‘want so het die Here vir my met ‘n sterk hand gesê, en my gewaarsku om nie te loop op die pad van hierdie volk nie, en gesê (Eseg 1:3; 3:14 praat ook van die hand van die Here op hom – 1983-vertaling: die mag van die Here was op my; hier in Jes 8:11: in sy groot mag) – die Here dring daarop aan dat Jesaja homself sal onderskei van ‘hierdie volk.’

8:12 Jesaja en sy volgelinge (‘julle’) moenie vir die Here se oordele terugdeins nie en nie bang wees waarvoor die volk bang is nie, en nie bewe van angs nie – dieselfde wat Jesaja vir Agas moes sê in 7:4, sê die Here nou vir dié wat op die Here vertou. Die sameswering verwys na Sirië en Israel se sameswering teen Assirië waarvoor Agas bang is, omdat hy nie bewus is van die Here se hand oor die leërs van die wêreld nie.

8:13 Die Here van die leërskare – wat beheer het oor alle leërmagte – moet julle as heilig/toegewyd beskou. Hom moet julle vrees en vir Hom bewe (vgl. Mt 10:28).

8:14 Die Here sal hulle beskutting wees, daarom hoef hulle nie te vrees nie. Die rots waarop die gelowiges vir sekerheid, beskerming en redding vertrou (Ps 18:3; 19:15) het nou teen die volk gedraai as ‘n rots waaroor hulle struikel; die beskermer teen die strik (Ps 141:9) en redder uit die strik van die voëlvanger (Ps 91:3) het ‘n vangnet en ‘n strik vir hulle geword, omdat hulle verstrik geraak het in die diens van afgode (Ps 106:36; vgl. 2 Kon 16:3-4,10-12).

8:15 Baie van hulle (nie almal nie!) sal in groot moeilikheid beland, want die Here is ‘n magtige teenstander. Die woorde, wat die moeilikheid omskryf, word opgestapel: struikel, val, gebreek, gevang (in ‘n strik), gevang (deur die vyand). Die skrywer sien duidelik Juda se dodelike afdraende pad in die hande van die Assiriërs, dan in die hande van die Babiloniërs, en die heel tyd in die hande van die Here.

8:16 De volgende verse is prosa. ‘Bind die getuienis eers vas, verseël die lering onder my dissipels.’ Omdat die volk as geheel die prediking van die profeet verwerp het, word dit as ‘n kosbare saak vir sy volgelinge vasgemaak om nie verlore te raak nie (vasbind en verseël). Die vers verwys na ‘n groep leerlinge, dissipels van Jesaja. Onder hulle los hy getuienisse van sy ander siening van die werklikheid. Hierdie getuienisse wat in die eerste persoon geskryf is (8:1-8,11-15), is moontlik die begin van die boek wat Jesaja opgeteken het en nou verseker dat dit behoue sal bly.

8:17 Die boodskap is dat Juda nie in ‘n selfvernietigende paniek hoef te lewe nie. Daar is ‘n ander denk- en lewenswyse, met baie risiko’s daaraan verbonde, nl. die weg van die geloof, wat vir ander na dwaasheid lyk, nl. van vertroue op die Here (letterlik: wag en hoop op die Here) in plaas van vrees, omdat die Here Hom verberg vir die nageslag van Jakob, die tienstammeryk, wat Hom tydens Jesaja se leefstyd verwerp het, en die twee stammeryk wat Hom gedurende die volgende 120 jaar al meer verwerp (vgl. Eseg 39:23 – 1983-vertaling: ‘Ek hulle verwerp het’ vir: ‘Ek het my gesig vir hulle verberg’). Waar die Here sy gesig verberg is dodelike moeilikheid te wagte. Jesaja skool sy volgelinge in vertroue en hoop op die Here. In die krisissituasie is die Here die lewensdraad waaraan hulle moet vashou, in die stellige verwagting dat die Here ‘n uitweg, ‘n nuwe en ander deur sal voorsien. Te midde van die rokende stomp van die buurlande se vuur, en die vloedwaters wat tot aan die nek raak, van die Assiriese leërmag, van elke eeu, die gejaag na besittings, en die verwarring oor wie god is, is die draadjie van hoop die naam van die profeet, Jesaja, ‘die Hére is redding’ (1:1; 7:3) en drie kindername: Sear-Jasub, ’n-Oorblyfsel-sal-terugkeer’ (7:3), Immanuel, ‘Gód is met ons’ (7:14-16) en Makeer-Sjalal-gaz-baz, ’Plunder-en-Roof-is-naby’ vir Resin en Peka (8:3-4).

8:18 Die afdeling van 7:1-9:7 is vol verwysings na tekens en simbole. ‘n Hele paar van hulle gaan oor die name van kinders. Hierdie vers bevestig die vorige verwysings. Dié kinders se teenwoordigheid in Jerusalem sal die inwoners herinner aan die uitspra e van die Here wat deur hulle name verkondig word, van die Here se teenwoordigheid en besluite ook gedurende die ‘stil jare’ wat gaan volg ná die tien stamme se wegvoering na Assirië 722 v.C. en tot die twee stamme se wegvoering na Babel 125 jaar later in 597 en 587 v.C. Die name is gegee as tekens en seëls in Israel, en kom van die Here van die leërskare wat op berg Sinai woon. Dit voorspel die ondergang van Israel en die Here se ondersteuning vir Jerusalem.

8:19 Verse 19 tot 22 is die antwoord van die inwoners van Jerusalem en die volk van Juda op Jesaja se profesië, so ook die grootste dele van hoofstukke 9-12. In hierdie verse is daar opvallende alliterasies in Hebreeus. Toe Saul ongehoorsaam geword het aan die Here en die Here sy rug op hom gedraai het, en die nood hom begin druk het, het hy die heks van Endor gaan raadpleeg (1 Sam 28). Die mense (hierdie volk) sê nou, hulle moet mediums en spiritiste gaan raadpleeg – iets wat die Here juis verbied het toe hulle die land ingekom het (Deutr

18:9-14). Dit is die heidene se pogings om verborge kennis oor die toekoms te bekom. Die volk wil nie slegs op die Here wag en hoop en vertrou nie. Hulle wil iets doen aan hulle toekoms en wil daarom mediums en spiritiste raadpleeg om te weet wat om te doen (wat sterrebeelde of teeblare sou voorspel). Maar die raadgewers fluister net in die geheim aan ingewydes, en mompel onverstaanbare woorde, terwyl die Here se woorde hard en duidelik uitbasuin word deur die profete (9:7), op kennisgewingsborde bekendgemaak word (30:8), en met die name van kinders herinner die Here hulle aan sy uitsprake oor die toekoms (8:18). Waarom raadpleeg lewendes die dooies en nie die lewende God, hulle God nie?

8:20 Terug na die torah onderwysing/wet van die Here, wat die priesters aan die kinders leer, en terug na die getuienis van die profete, dit is die maatstaf waarmee die valse profete getoets moet word. Die oproep is in die vorm van ‘n oorlogskreet (vgl. Rigters 7:18) en sluit aan by Jes 8:16 (vgl. Luk 16:29).

8:21-22 As die volk en die koning egter nie na die Here se wet en getuienis toe terugkeer nie, sal hulle sonder ‘n toekoms wees. Na die vernietiging en plundering deur die Assiriërs sal die volk verdruk en honger deur die land trek, en sê dit is die koning en die Here se skuld dat dit so sleg met hulle gaan, sonder dat dit iets sal help. Hulle moet maar net rondom hulle kyk hoe die Assiriërs reeds al die dorpe en landerye om Jerusalem oorgeneem het en verwoes het.

Skrywer:  Prof Francois Malan