Stede in hedendaagse Turkye – Francois Malan

Marius vra:

Wil graag die hedendaagse stede in Turkye en die gemeentes wat deur Paulus besoek is bymekaar bring Julle hulp word waardeer.

 

Antwoord

Paulus se eerste sendingreis:

Vertrek vanaf Antiogië in Sirië (Hand.13:1; 14:26-28) – huidige Antakya  in Turkye met die grotkerk van Petrus, en baie mosaieke van gewone huise – in die Hatay museum

Kry die skip by Seleukië (Hand 13:4) – huidige Selucia Pieria (Besikli Magara) by Samandag in Turkye, met die ou hawehoof vanwaar Paulus vertrek het.

Perge  (Hand 13:13:13; 14:25) – kyk na die teater by nabygeleë Aspendos

Antiogië in Pisidië (Hand.13:14-52) – nie meer op die kaart nie

Ikonium (Hand 13:51-14:6) – deesdae Konja waar niks van Paulus meer is nie, klooster van Islam se draaiende Derwisjers

Listra (Hand 14:6-20; 21) – bestaan nie meer nie

Derbe (Hand 14:20-21) – bestaan nie meer nie

Atalia (Hand 14:25) – huidige Antalya

Tweede sendingreis

Provinsie Silisië (Hand 15:41) waar Tarsus geleë, waar Paulus gebore is (Hand 9:11,30;

11:25; 21:39; 22:3) vandag nog Tarsus met geboue en put na Paulus vernoem

Derbe, Listra, Ikonium (Hand 16:1-5)

Troas (Hand 16:8-10) – Truva, in die gebied is ook die antieke Troye wat opgegrawe word.

Efese (Hand 18:19-21) huidige Efes – die mees volledige opgrawings van die ou stad met amfiteater, regeringsgeboue, biblioteek, ou tempels, ens. museum by nabygeleë Selsuk

Antiogië in Sirië (Hand.18:22-23) vgl hierbo.

Derde sendingreis

Efese (Hand 19:1-40)

Troas (Hand 20:6-12)

Assus (Hand 20:13-14) – Assos (Behramkale)

Mitelene (Hand 20:14)

Milete (Hand 20:15-38) – Miletus (Milet)

Reis na Rome

Mira (Hand 27:5) – Demre en Myra

Paulus skryf aan Kolosse en verwys na ‘n brief aan Laodisea in die Lykus vallei waar ook Hierapolis geleë is.:

Kolosse aan die voet van die berg bestaan nie meer nie

Laodisea word tans opgegrawe: amfiteater, hoofstraat, ens.

Hierapolis (Pamukkale) is die moeite werd om te besoek.

Verder is die sewe gemeentes van Openbaring ook almal in Turkye: Efese, Smirna (Izmir), Pergamum (Bergama), Tiatire, Sardis (Sart), Filadelfia, Laodisea.

Skrywer: Prof Francois Malan

Leef uit jou Doop: Vereniging met Jesus Christus – Adrio König

2.2 Vereniging met Jesus Christus

Dit is een van die wonderlikste betekenisse van die doop. Dit is ook die een wat die volledigste uitgewerk is. Dit is die kern van die klassieke doophoofstuk, Romeine 6, maar kom ook sterk na vore in ander dele soos Kolossense. Verder word dit natuurlik ook oor en oor met die geloof in verband gebring (oa Gal 2:19-20). Een van die sentrale gedagtes by Paulus, dat ons “in Christus” is, het presies dieselfde betekenis. Trouens “in Christus” is ’n deel van die hart van die evangelie soos Paulus dit verstaan het.

 

Romeine 6

Volgens Paulus is ons in Christus “in ge doop”, wat beteken ons is deur die doop met Hom verenig. Maar dit is dan ’n vereniging met sy hele lewe, verenig met sy kruisiging, dood, begrafnis en opstanding.

♦ Ons was saam met Hom aan die kruis (6:6),

♦ ons is in sy dood ingedoop (6:3),

♦ ons het deel aan sy begrafnis (6:4),

♦ en aan sy opstanding (6:4, 5, 8).

In later Briewe werk Paulus dit selfs nog verder uit.

♦ Ons het saam met Hom hemel toe opgevaar (Ef 2:6),

♦ ons is nou saam met Hom verborge in God (Kol 3:3),

♦ ons sal ook saam met Hom verskyn by sy wederkoms (Kol 3:4).

Dit dui op ’n omvattende vereniging met Christus wat ons deel gee aan sy hele geskiedenis. Op grond hiervan ontwikkel Paulus dan ons omvattende deelname aan die lewe van Christus. Hy doen dit met ’n paar begrippe:

♦ “Ons in Christus”.

♦ “Christus in ons”.

♦ “Ons saam met Christus”.

♦ “Ons deur Christus”.

Maar die basis van dit alles is dat God ons deur die doop (en die geloof) met Christus verenig het sodat ons aan sy lewe deelneem. Paulus kan selfs skryf dat hy nie meer sy eie lewe het nie omdat hy saam met Christus aan die kruis was, en dat hy nou net aan Christus se lewe deelneem, trouens dat Christus ons lewe is (Gal 2:19-20; Kol 3:4).

Vir ons lewe het dit (dit beteken ons doop!!) dus geweldige implikasies. Ons is dood vir die sonde, want ons was saam met Christus aan die kruis, en ons lewe net vir God omdat ons saam met Christus opgewek is en aan sy lewe deelneem, sy opstandingslewe wat Hy net aan God wy. Paulus vat dit alles só saam: Hy (Christus) het gesterwe en is eens en vir altyd vir die sonde dood. Nou lewe Hy, en Hy lewe vir God. Julle moet dus altyd onthou dat ook júlle vir die sonde dood is, maar vir God lewe, omdat julle een is met Christus Jesus (Rom 6:10-11).

Die feit dat ons nou vir die sonde dood is en net vir God leef, is nie ’n vanselfsprekende toestand nie. Dit beteken nie dat dit nou onmoontlik is om sonde te doen nie. Verhoudings werk nie só nie. Dit is egter die “wegspringblokke” van waar ons nou kan wegspring op die baan van die nuwe lewe. Ons is nou in staat gestel om met ons ou lewe op te hou en ons lewe volkome aan God te wy. En dis byna vanselfsprekend! Hoe kan iemand wat dood is, nog na sy ou baas (sonde) luister? (Rom 6:7)

Daarom vervolg Paulus direk na Romeine 6:11 met ’n opdrag: “Moet dan nie toelaat …” (Rom 6:12-14). Ons doop en geloof stel ons in staat om Nee te sê vir die sonde, en Ja vir God. Doen dit! Hou nou op met jou sonde, en wy jou lewe aan God. Jy kan, want deur jou doop is jy met Christus verenig sodat jy deel in sy dood vir die sonde en in sy nuwe lewe wat Hy net vir God leef. Leef in hierdie

verhouding met Hom. Hy wil deur jou met die sonde ophou en net vir God leef. Paulus skryf: “En nou is dit nie meer ek wat lewe nie, maar Christus wat in my lewe” (Gal 2:20).

Ontwikkel hierdie verhouding met Christus. Neem bewustelik aan sy lewe deel.

Kolossense 2-3

Dit is verrykend om nou in meer besonderhede te kyk na die merkwaardige manier waarop Paulus hierdie selfde saak verder ontwikkel in Kolossense. Sy uitgangspunt is dieselfde as in Romeine 6: Deur

die doop is die gemeente saam met Christus begrawe en opgewek (Kol 2:12). Maar wat net geïmpliseer was in Romeine, doen hy nou hier uitdruklik: Hy bring die geloof by. Immers die doop werk altyd in bepaalde verbande (hoofstuk 3), veral in die verband van die geloof.

En van hier af kry ons dan ’n geweldige gedagte-ontwikkeling oor ons nuwe lewe wat alles direk aan ons doop verbind word. Die sleutel om hierdie deel te verstaan, is om die voegwoorde te onderstreep wat telkens ’n deel uit die vorige een laat vloei:

♦ daarom (2:16),

♦ dus (2:20),

♦ aangesien (3:1),

♦ want (3:3),

♦ daarom (3:5),

♦ daarom (3:12).

Hierdie ses voegwoorde voeg hierdie deel in ’n eenheid saam tot een geweldige perspektief op ons nuwe lewe wat gegrond is op die doop en die geloof. Die punt is elke keer: Omdat julle gedoop is, is dit en dit die gevolg.

Kort saamgevat het ons die volgende.

2:16-19 Omdat ons gedoop is, is ons nie meer gebonde aan die talle voorskrifte oor kos en feeste soos die Sabbat in die Ou Testament nie. Christus oorheers nou die hele toneel. Later lees ons selfs: “Hier is Christus alles en in almal” (3:11).

2:20-23 Hier is weer ’n verwysing na ongeveer dieselfde soort voorskrifte. Omdat ons deur ons doop saam met Christus gesterwe het, staan ons nie meer onder allerlei wettiese voorskrifte nie.

3:1-4 Omdat ons deur die doop saam met Christus opgewek is, moet ons ons lewe op Hom rig en die dinge  “daarbo” soek waar Hy is, nie dié wat “op die aarde” is nie. Die rede is (“want”) dat ons deur die doop aan Christus se dood (3:3) en sy opstanding (3:1) deel gekry het en nou saam met Hom “verborge is” (weggesteek is) in God. (Hierdie “weggesteek wees” beteken dat ons lewe veilig by Hom is.) Ons vereniging met Hom beteken ook dat ons by sy wederkoms saam met Hom sal kom (3:4). Ons is immers reeds saam met Hom in die hemel! (Ef 2:6).

Is dit nie bietjie “dik vir ’n daalder” (te erg) nie? Dis ’n byna oorweldigende gedagte. Ek is nie eens seker ek weet regtig wat die implikasies daarvan is nie. Maar dit wys net hoe konsekwent Paulus dink aan ons vereniging met Christus. Ons het nie meer ons eie lewe nie. Hy is nou ons lewe. Ons neem dus nou aan sy lewe deel. En Hy is in die hemel by die Vader! Ons lewe is dus nou daar, al is dit

natuurlik ook nog hier, eenvoudig omdat Hy ook nog by ons op aarde is.

In hierdie lig is dit vir my die hoogtepunt van die hele doopsiening wanneer Paulus skryf dat Christus ons lewe is. Alles wat vooraf gaan én wat volg, vloei hieruit voort. As Hy ons lewe is, kan ons mos onmoontlik nog aanploeter in die sonde. As Hy ons lewe is, kan ons mos eintlik nie anders as om ons lewe volkome aan God te wy nie.

3:5-11 Met hierdie “daarom” maak Paulus nou sy oproep konkreet. Hierdie “daarom” is gebou op alles wat voorafgaan. Hy skryf nou uitdruklik hoe ons as gedooptes se lewe op grond van ons doop moet lyk. Die eerste wat hy duidelik maak, is wat “die aardse dinge” is (3:2) waarop ons lewe nie meer gerig moet wees nie. Dis nie sonder meer ons lewe op aarde nie, maar ons lewe in sonde. Daarom volg daar ’n hele lys sondes wat nou nie meer pas in ons lewe nie. Dis ons ou lewe.

Van 3:10 af gaan hy dan oor om ons nuwe lewe te beskryf. Hy beklemtoon dat ons lewe “al hoe meer vernuwe word” wat beteken dat alles nie van die eerste dag af in plek val nie, dat ’n gedoopte baie te leer het, en baie te oefen het in die nuwe lewe.

3:12 en verder Na die beskrywing van dit wat nie meer pas nie, die sonde, is hier nou ’n oproep tot die dinge “daarbo”. As ’n mens mooi hierna kyk, sien jy maklik dis eintlik dieselfde as Galasiërs 5:22-23 se vrug van die Gees. Daarvan moet die gedoopte se lewe uiteindelik vol wees.

Kolossense 2-4 is die breedvoerigste bespreking van die lewe van die gedoopte. Dit is ’n lewe in gemeenskap met Jesus Christus en dit word gekenmerk deur die vrug van die Gees.

Uit Romeine 6 en Kolossense 2-4 leer ons dat ons gewone siening van die doop ver onder die maat van die Nuwe Testament is.

Maar daar is nog veel meer.

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

Skrywer: Prof Adrio König

Leef uit jou Doop: Algemene Opmerkings – Adrio König

2.1  Eers ’n paar algemene opmerkings

Hierdie hoofstuk en die volgende een is direk aan mekaar verbonde. Hier word die betekenis van die doop bespreek, en in hoofstuk 3 die verskillende verbande waarin die doop voorkom.

Die verbande is wesenlik om die betekenis reg te verstaan. Die doop staan nooit geïsoleerd op sy eie nie. Dit funksioneer altyd in hierdie verbande, en ’n mens kan dit net binne hierdie verbande reg verstaan.

Kom ons kyk eers kortliks na sommige van die insigte wat ons in die volgende bladsye oor die betekenis van die doop gaan kry.

♦ Volgens die Nuwe Testament het die doop omtrent sewe belangrike betekenisse.

♦ Nie een van hulle het te doen met ’n teken of ’n simbool nie.

♦ In die Nuwe Testament het die doop nie ’n verwysende betekenis nie, maar ’n ervarings- en ge beurtenisbetekenis.

♦ Dit is deurgaans God wat in en deur die doop werk, nie die mens wat aktief is nie.

♦ Daarom noem ons die doop ’n sakrament.

 

Die betekenis van die doop

♦ Dit beteken dat die doop heilsbetekenis het.

♦ Daar is gou gedoop, direk nadat iemand tot geloof gekom het.

Kom ons bespreek eers ’n paar van hierdie sake voordat ons spesifiek na die betekenisse van die doop gaan kyk. Nêrens word na die doop as ’n teken of ’n simbool verwys nie. ’n Teken en ’n simbool verwys na iets anders, dit het nie betekenis in sigself nie. Maar daar staan nooit so iets oor die doop in die Nuwe Testament nie. Dáár word konsekwent geskryf dat daar in die doop iets gebeur. In die doop word ons met Christus verenig, word ons in die gemeente ingelyf, word ons sonde afgewas. Daar staan nêrens iets soos die doop is die teken of die simbool van ons vereniging met Christus of die teken van ons opname in die gemeente nie.

Dit beteken dat ons ook sal vind dat dit nie ons is wat in die doop aktief is nie, maar God. Die betekenisse van die doop wys almal na Hom. Ons kan ons nie met Christus verenig of onsself in die gemeente opneem nie. Dit is God wat dit doen. Al moet ons vooraf glo, en al mag ons vra om gedoop te word, is dit in die doop self God wat aktief is. Ons is passief. Dit is waarom ons die doop ’n sakrament noem, ’n werking van God. En dit beteken ook dat die doop heilsbetekenis het. Die meeste Protestantse kerke het dit nie aanvaar nie. Hulle was waarskynlik bang vir die gedagte

dat die doop ons outomaties red, dat almal wat gedoop is, daardeur klaar in die heil deel. Maar ons mag nie die duidelike getuienis oor die “hoë” betekenis van die doop afwater omdat ons vir iets bang is nie. Ons moet eerlik en onbevange kyk wat daar in die Bybel staan, en daarna vra hoe ons die gevare kan hanteer.

Ons sal waarskynlik hierdie (vermeende?) gevare effektief kan teenwerk as ons onthou die doop kom nooit op sy eie, geïsoleerd in die Bybel voor nie, maar altyd in duidelike verbande, byvoorbeeld in verband met die geloof. Dit beteken dat die doop nie op sy eie hierdie heilsbetekenis het nie. Die doop het nie ’n magiese werking nie. Die doopwater was nie vanselfsprekend die sonde af nie. Die doop kom veral ter sprake in verband met die werk van Christus, die woord (die evangelie), en die geloof. Dit vorm saam ’n integrale eenheid waardeur God ons in die heil laat deel. En juis dit gaan in die volgende hoofstuk bespreek word.

Ons sal ook sien dat daar in die Nuwe Testament gou gedoop is, dadelik nadat ’n persoon tot geloof gekom het. En ons sal uitvind waarom.

Maar nou kyk ons eers een vir een in besonderhede na die wonderlike betekenisse van die doop.

 

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

 

Skrywer: Prof Adrio König

Die Doderyk – Francois Malan

Daleen vra:

Is die doderyk ‘n Godverlate plek soos in Psalm 88 ? Hoe heers God in die doderyk ?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Ps 88 is die swaarmoedigste van alle psalms; van ‘n persoon wat lankal ernstig siek is. Hy voel van God verlate, en al sy vriende het hom almal verlaat, moontlik as  gevolg van sy siekte. Hy is nog nie dood nie, maar verwag die dood enige tyd:  in vv4,5 sê hy: ek vat al aan die doderyk; ek staan al met die een voet in die graf.

Maar Hy voel nie van God verlate nie, wel verlate van God se guns. Hy sien juis sy ellende as iets wat van God af kom:

V7 U het my onder in die put laat beland, in diepe duisternis.

V8 U gramskap rus swaar op my; U laat u golwe oor my breek

V9 U laat my bekendes ver van my af staan en maak my vir hulle iets afskuweliks

V15 Waarom verstoot U my, Here, waarom trek U U van my af terug?

V16b Dit is ‘n swaar las waarmee U my teister

V17 U toorn rus op my, U tref my met skrik en vernietig my

V19 U laat my vriende en my bure ver van my af staan.

Maar die heeltyd is hy slegs met God besig, en praat hy aanmekaar met God, stel hy sy nood aan God.

Die woord doderyk (vir die Hebreeuse sjeool in die OT en Griekse hades in die NT) word in die Bybel gebruik om die toestand aan te dui van die dooies. Die wêreldbeeld van die oudheid het die doderyk beskou as ‘n gebied diep onder die aarde (vgl, Numeri 16:31-33 waar die aarde oopgeskeur het en Korag en sy opstandige vriende lewendig in die doderyk afgegaan het; Job 38:17 praat van die ingang van die doderyk by/onder die see v16). Hulle is beskou as sonder gemeenskap met God (Ps 88: 6b dié aan wie U nie meer dink nie en van wie U U hand teruggetrek het. Ps 6:6 sê: iemand wat dood is kan tog nie U naam bely nie; en vra dan: kan iemand in die doderyk U prys? In Ps 18:6 is die doderyk sinoniem vir die dood, ook in Ps 34:4 en Ps 49:15.

In die gelykenis van die ryk man en Lasarus skets Jesus die toestand van die dooies heelwat anders, met die ryk man in die doderyk in die plek van pyniging vanwaar hy na Abraham roep, met Lasarus in die ereplek langs Abraham (Luk 16:19-31).

In Matteus 25:41 beskryf Jesus die ewige straf as ‘n ewige vuur wat God vir die duiwel en sy engele en ongelowiges berei het; en in vers 34 word die gelowiges deel van die koninkryk van God wat van ewigheid vir hulle berei is. Openbaring  20:9,10 beskryf die ewige vuur wat God stuur as straf vir die duiwel en sy volgelinge, en in vers 15 word die mense wie se name nie in die boek van die lewe staan nie ook daarin gegooi.

Die doderyk is dus nie van God verlate nie, maar vir dié wat Jesus se verlossing verwerp, is dit die plek van God se straf op die sondaars en hulle sonde; terwyl Paulus sê: om heen te gaan en met Christus te wees, is verreweg die beste (Filippense 1:23) en in Romeine 8:35-39 sê hy dat niks, nie eers die dood, ons kan skei van die liefde van God wat daar in Christus Jesus ons Here is nie.

 

Skrywer: Prof Francois Malan