Drie Wyse Manne
Drie Wyse Manne – Jan van der Watt
Una vra:
Ek wil baie graag weet: was daar spesifiek met Jesus se geboorte 3 wysemanne en wat was hulle elkeen se naam?
Antwoord:
Prof Jan van der Watt antwoord:
Matteus 2 vertel vir ons van ‘magiërs’ (magoi is die Griekse woord wat van hulle gebruik word en ons woord magiërs is daarvan afgelei) wat uit die Ooste gekom het. (Daar word nie drie mans in die Bybel genoem nie. Ons dink gewoonlik dat daar drie was omdat daar drie geskenke was – Matteus 2:11) Ons ou vertaling vertaal dit met ‘wyse manne’ en die nuwe vertaling met ‘sterrekykers’. Die rede waarom die vertalings verskil, is omdat daar nie vandag sulke mense is nie. Die woord ‘magiërs’ verwys na die ‘wetenskaplikes’ van daardie tyd. Hulle het natuurlik op ander maniere as ons kennis bymekaar gemaak, byvoorbeeld, deur na die sterre te kyk en belangrike dinge daaruit af te lei, deur allerhande natuurlike middels te ondersoek vir genesing, sekere natuurkragte te manipuleer, ens. Die gewone mense kon dit nie verstaan nie en het daarom soms gedink dat hulle ‘ toor’. Die woord ‘toor’ moet egter nie so negatief verstaan word as wat ons dit vandag verstaan nie. Dit was nie negatiewe toorderye nie (hoewel daar wel sulkes was) maar net onverstaanbaar. Ons weet nie waar die manne spesifiek vandaan gekom het nie, behalwe dat dit uit die Ooste was. In die Ooste het die groot bekende ryke van Babel gelê (hoewel hulle al vir 300 jaar onder Griekse en later Romeinse oorheersing was) en hulle was bekend vir die vlak van ontwikkeling. Nog verder Oos was wat ons vandag as Irak en Indië ken wat ook hulle eie unieke ontwikkelinge op kennisvlak gehad het.
Die name van die wyses word nie in die Bybel genoem nie, maar deur die latere tradisie is die volgende name aan die manne gegee: Belthasar, Melgior, Kaspe(a)r. Die drie name is gekoppel aan Afrika, Europa en die mense van die Ooste. Jy kan kyk – op baie van die prentjies van die drie manne verteenwoordig hulle die drie belangrike kontinente.
Outeur: Prof Jan van der Watt