Gelowiges het opgestaan – Francois Malan

Danie vra:

Na aanleiding van Mat. 27: 51 – 53. Hoe moet ons dit verstaan? Jesus het die dood oorwin en het uit die graf opgestaan. Hier word egter gepraat van die grafte wat oopgegaan het en “gelowiges” het uit die grafte gekom. Was Jesus nie die eerste wat uit die graf opgestaan het nie? Ja, tog sê die teks verder dat ná Jesus se opstanding het hierdie mense gaan getuig.

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Die 1983-vertaling se plasing van ‘n punt in die middel van vers 53 na uitgegaan, en begin met ‘n nuwe sin ‘Ná Jesus se opstanding,’ kan die indruk wek dat die gelowiges eerste opgestaan het, en na Jesus se opstanding in die stad ingegaan het. Daarby word die oorspronklike uitroep aan die begin van vs 51: ‘En kyk’ vertaal as ‘Op daardie oomblik’ – ‘n tydsaanduiding wat nie in die oorspronklike staan nie.  

Die 2014-vertaling, wat probeer om nader aan die oorspronklike taal te bly, vertaal soos volg:

           51 En waarlik die voorhangsel van die heiligdom is van bo na onder in twee geskeur, die aarde is geskud en die rotse is oopgebreek. 52 Die grafte is geopen en baie liggame van die ontslape heiliges is opgewek. 53 Hulle het ná sy opstanding uit die grafte gekom, in die Heilige Stad ingegaan en aan baie verskyn – dié vertaling plaas die opstanding van die gelowiges ná Jesus se opstanding.

‘n Letterlike vertaling van die Griekse woorde se volgorde is soos volg:

            51 En kyk! die gordyn van die tempel is geskeur van bo tot onder in twee en die aarde is geskud en die rotse is geskeur, 52 en die grafte is geopen en baie liggame van die ontslape heiliges is opgewek, 53 en uitgegaande uit die grafte ná die opwekking van Hom het hulle ingegaan in die heilige stad en hulle het verskyn aan baie.

 Die verlede tyd deelwoord ‘uitgegaande’ wat direk voor ‘na sy opstanding’ staan, pas beter by die selfstandige werkwoord ‘het hulle ingegaan’ – daarvolgens kon hulle saam met Jesus opgestaan het, of ná Jesus se opstanding uit die grafte gegaan en in die stad ingegaan het.

Matteus vra die aandag (‘en kyk!’) vir ‘n aantal wonderlike dinge wat gebeur het tydens Jesus se sterwe en opstanding as tekens. Die enigste tydsaanduiding is ‘ná sy opstanding.’

(i)             die gordyn wat van bo af skeur, is deur God geopen as toegang tot God vir almal, waar slegs die hoëpriester vroeër kon ingaan as bemiddelaar van die volk. Markus 15:38 plaas dit net na Jesus die laaste asem uitgeblaas het en voor die belydenis van die soldaat. Lukas 23:45 plaas dit tydens die drie uur duisternis (wat ook in Mt en Mk voorkom).    

(ii)            Aardbewing en rotse wat skeur is die eerste van baie wat deur Jesus voorspel is in Mt 24:8 as die begin van die nuwe tyd (en nie in die ander Evangelies voorkom nie). Volgens Mt 27:54 sien die soldate die skudding ‘en die dinge wat gebeur,’ wat nie noodwendig die opstanding van die gelowiges insluit nie. Die skudding en ‘die dinge wat gebeur’ kom nie in Mk en Lk voor nie.

(iii)           Of die grafte oopgegaan het tydens die aardbewing, of toe Jesus opgestaan het, kan nie met sekerheid uit die teks afgelei word nie.

(iv)          Dié wat opgewek is, volg die opwekkings uit die dood van byvoorbeeld die twaalfjarige dogtertjie van Jaïrus in Markus 5:42 en Luk 8:54; die jongman van Nain in Luk 7:14-15; en Jesus se vriend Lasarus in Johannes 11:43-44. Hulle is lewende getuies van Jesus soos Hy aan Martha in Johannes 11:25 sê ‘Ek is die opstanding en die lewe. Wie in My glo, sal leef, al het hy ook gesterf. Daarna het Hy Lasarus uit die dood opgewek. Jesus was dus nie die eerste persoon wat uit die doop opgewek was nie.

Reeds in die Ou Testament word vertel van opwekkings van dooies deur die Here op die gebed van sy dienaars: bv. die seuntjie van die weduwee van Sarfat in 1 Konings 17:22; en die seuntjie van die Sunemitiese vrou in 2 Kon 4:33-37. En na Jesus se opstanding, vgl. Dorkas/Tabita in Hand 9:40; en Eutiges in Hand. 20:10.

                        Na sy opstanding het Jesus aan sy dissipels en volgelinge verskyn, maar nie aan die ongelowiges nie. Maar die gelowiges wat ná sy opstanding in die stad Jerusalem aan baie verskyn het, was die lewende getuies van sy opstanding uit die dood, soos Lasarus se opwekking ‘n getuienis was, wat mense tot geloof in Jesus oortuig het (Johannes 11:45; 12:9). 

Skrywer: Prof Francois Malan

Salvation is a threefold act of God, an accomplished fact, an experience continuing in the present, and a consummation still to come – G. B. Caird

Twee vlakke van gelowiges?

In die vroeë kerk was daar soms ‘n onderskeid gemaak tussen martelare en “gewone” gelowiges. Vandag kry ons steeds dieselfde. Baie mense glo dat diegene wat leraars en sendelinge is op ‘n hoër vlak is as ander gelowiges. Dan kom Paulus en hy sê: As ek die evangelie verkondig, is dit nie vir my ‘n rede om te roem nie. Ek verkondig die evangelie omdat ek moet! En wee my as ek dit nie doen nie! (1 Korintiërs 9:16). God het hom geroep en hy was net gehoorsaam in die uitvoering van hierdie roeping. Ek het geplant, Apollos het natgegooi, maar dit is God wat laat groei het (1 Korintiërs 3:6).

Paulus kon oor niks roem nie. Net so kan ons of ons nou die man is wat die strate skoonmaak, ‘n geneesheer of ‘n huisvrou is, nie roem nie. Al wat van ons verwag word, is om gehoorsaam aan God te wees en om die gawes wat Hy vir ons gegee het in sy koninkryk te gebruik. Die beslissende faktor is gehoorsaamheid.

Hierdie twee-vlak stelsel hanteer die behoeftes van sekere mense:

• Kerkleiers wat voel dat hulle meer bevoorreg is as ander gelowiges; en
• “Gewone” gelowiges wat maar te bly is as ander die moeiliker take verrig – mense wat voel hulle is te besig om nog by die gemeente ook betrokke te raak.

Alle gelowiges het ‘n verantwoordelikheid om in God se koninkryk te leef en te dien. Dit beteken ons moet uit ons gemaksone kom; ons moet God gehoorsaam as Hy ons vra om te werk vir die saak van die evangelie.

Wat ek doen is nie belangrik nie, maar of ek doen wat God my gevra het om te doen, is belangrik.

We should not be entertained by the sins for which Christ died. —John MacArthur

Ons rol as gelowiges

Die klooster van die Benedictine Sisters of Erie is ook die tuiste van die skryfster Joan Chittister. Onlangs het die Jackson Free Press ‘n onderhoud met haar gehad. Hulle vra vir haar: As ‘n gelowige hoe sien jy jou rol en die rol van ander gelowiges in die wêreld?

Haar antwoord:

Dit is eenvoudig. Om ongeregtigheid raak te sien en dit te sê; om die waarheid te kry en dit te verkondig; om te keer dat geen steen omgekeer word wat na ‘n ander gegooi gaan word nie. So eenvoudig. Niks institusioneel of polities of organisatories nie. Dit sê: “Waar ek is, mag jy nie hierdie mense seermaak nie; jy mag hulle nie verkleineer nie; jy mag hulle nie verwerp nie; jy mag nie afkyk op hulle nie; jy mag hulle beslis nie blameer vir hulle eie bestaan nie.”

Ons kom altyd met sulke hoogdrawende en geleerde antwoord. Hou dit eenvoudig.

HOE MOET GELOWIGES HULLE BESTAAN IN DIE HEMEL VOORSTEL?

Hoe moet gelowiges hulle bestaan in die hemel – die sogenaamde tussentoestand, tussen dood en opstanding – voorstel? Dit sal ‘n tyd wees waar die verlossing van alles wat belemmerend op die verhouding met God en naaste ingewerk het, gevier kan word, waar verdere groei kan plaasvind, en waar mens verder kan meewerk aan die koms van God se koninkryk. Dis geen plek en tyd vir verveling nie.

Hoe moet mens die hemelse bestaanswyse voorstel?

Die hemelse bestaanswyse moet onderskei word van die opstanding. Die hemel is die sogenaamde tussentoestand – tussen ons dood en die einde van die wêreld. Laasgenoemde hou in: die eindoordeel, die opstanding van die dooies, en die nuwe hemel en aarde.

Maar oor hierdie onderskeid stem teoloë nie saam nie. Want die Bybel is nie baie duidelik hieroor nie. Die Bybel praat baie meer oor die transformasie van hierdie sondige bedeling as oor ons bestaan in die hemel. Dit praat oor die opstanding(sliggaam), die koms van God se koninkryk, en die nuwe hemel en aarde. Daarom sê sommige: Ons hemelse bestaan is niks anders nie as die begin van ons bestaan in die nuwe hemel en aarde. Christus dien hier as voorbeeld: Hy het gesterf, en na drie dae opgestaan met ‘n verheerlikte liggaam.

Die teenargument is egter: Nog net Christus het so opgestaan. Hy is die eersteling uit die dood en verteenwoordig ons verheerlikte bestaan tans by die Vader. Na die dood deel gelowiges weliswaar voorlopig hierin, want ons is by Christus. Maar God se koninkryk moet eers finaal kom voordat gelowiges beklee word met verheerlikte liggame.

Indien ons aansluit by laasgenoemde siening, waarin bestaan ons lewe in die hemel dan?

1.         Teoloë is dit eens dat menswees, Bybels gesien, ‘n eenheid van gees, siel, en liggaam is. Die dood is dus nie ‘n skeiding van siel en liggaam met die liggaam wat vergaan en die onsterflike siel wat na God terugkeer nie. Nee, die dood is ‘n afbraak van ons totale menswees – gees, siel en liggaam. Ons kan wel sê dat dit wat essensieel ek is, deur God bewaar word in die dood. Paulus sê immers (Filippense 1:23): “Ek het verlange om heen te gaan en met Christus te wees.” Dis daardie “ek” -die volle mens – wat die hemel saam met Christus bewoon.

2.         Ons hemelse bestaanswyse is verder ‘n verloste bestaan. Die hemel is dus veral ‘n verlossingsbegrip. Dikwels, by die dood van iemand wat lank gely het, sê ons: sy/haar dood was ‘n verlossing. Bybels gesien nie ‘n verlossing van die aardse, liggaamlike bestaan, asof dit iets sleg is nie. Daar was inderdaad in die antieke tyd so ‘n standpunt, die gnostiek genoem, wat gesê het dat ons siele gevange gehou word deur ons aardse liggame. Slegs deur kennis kan ons ontkom aan die aardse, met die dood as finale verlossing.

Nee, die hemel is nie ‘n verlossing in hierdie sin nie, maar wel: verlossing van die broosheid, gebrokenheid, lyding en sonde wat die lewe kenmerk. Daarom staan Christus sentraal in die hemel. Daar is geen hemel sonder Christus nie. Die hemelse bestaanswyse het dus twee kante: Enersyds word ons bevry van dit wat altyd gekeer het dat ons voluit mens na God se bedoeling kan wees. Die Hebreërboek praat daarom van die uitstaande Sabbatsrus. Ons rus dan van dit wat ons afgerem en moeg gemaak het. Andersyds: Dan kan die lewe wat God in ons begin het tot volle ontplooiing kom. Dis die lewe in geloof, hoop en liefde, waarvan die liefde die grootste is. Dit waaraan God gebou het tydens ons aardse lewe, breek dan in sy volle glorie deur.

3.         Die hemelse bestaan is nie vervelig nie. Baie keer wonder mense: Maar wat gaan ons heeldag doen in die hemel? Teoloë is dit al meer eens dat daar in die hemel steeds ruimte vir verdere arbeid en ontwikkeling sal wees – ‘n verinniging van wat God reeds in ons begin het. Mens kan jou indink dat die moordenaar aan die kruis ‘n paar dinge sal wil regmaak met God en sy naaste. Of dat iemand wat as klein kindjie gesterf het, die wonder van sy of haar kindskap van God verder wil ontdek. Of dat mense wat met allerlei gestremdhede geworstel het, hulle nuutgevonde vryheid sal wil eksploiteer. Ja, daar sal nie een van ons wees wat nie behoefte sal hê aan verdere groei nie. En die hemel is die ideale plek daarvoor. Daar sal ons voluit kan meewerk aan die koms van God se koninkryk. Want dít is die uiteindelike doel van God: die nuwe hemel en aarde. Punt is: die hemel is nie ‘n vervelige plek nie.

Is bogenoemde te spekulatief? Wel, die Bybel nooi ons uit om saam te dink oor waarheen God met ons oppad is, ook oor ons hemelse bestaanswyse. Want dit is ons bestemming, ten minste as ons aan Christus behoort. Solank mens net binne die bane bly wat die Bybel vir ons aanwys, kan mens maar seker bietjie gelowig spekuleer.