Hoe weet ‘n mens of iemand die Heilige Gees ontvang het of nie; kom ons probeer om die vraag eerder te formuleer in die streking van Paulus se bedoeling met 1 Korintiërs 12 – 14 … wat verwag ek moet daar in my eie hart en lewe as christen gebeur wanneer ek, soos Paulus dit hier vers 13 stel, met die Heilige Gees gedoop is of deur die Heilige Gees deurdrenk is?

Dis nie net ‘n belangrike vraag waarop ek as christen in my lewe ‘n antwoord moet kry nie, maar dis net so belangrik dat my antwoord ook in die Bybelse konteks verstaan word.

Sommige gemeentelede in Korinte het gedink dat ‘n mens die vraag net kan beantwoord as jy ook begin doen wat diegene doen wat daarop aanspraak maak dat hulle al die regte geestelike belewenisse ervaar het, met ander woorde waar ander mense die geestelike dinge beoefen is die plek waar jy ‘n antwoord op jou vraag moet gaan soek. En toe lidmate se geestelike ervaring die norm begin word het vir die mate waarmee jy dink jy deur die Heilige Gees deurdrenk is, het die gemeente van Korinte al groter geestelike probleme begin optel.

• sommige gemeentelede het begin dink dat hoe meer ek myself emosioneel kon laat meevoer of inleef in my godsdiens, hoe ‘n beter kwaliteit christen word ek dan
• dit het veroorsaak dat daar ‘n soort geestelike hoogmoed tussen die gemeentelede ontstaan het. ‘n Houding van “ek is ʼn beter en meer toegewyde christen” as enige ander afhangende van die lysie geestelike gawes waaroor ek dink ek beskik
• natuurlik het lidmate jaloers op mekaar begin raak of vir mekaar begin neusoptrek omdat hulle begin glo het dat my geloofwaardigheid as christen af gehang het van veral ‘sekere’ gawes. So het sommige lidmate eerder ‘n groter spiritual nuinsance as ‘n spiritual influence op die gemeentelewe begin kry
• die hartseer van dit alles was dat al die sogenaamde geestelike ervarings in die gemeente nie net verwaandheid en ʼn toutrekkery onder baie lidmate veroorsaak het nie, maar dat daar veral ‘n stuk vervreemding en verdeeldheid tussen lidmate onderling begin ontstaan het.

In sy antwoord hierop in 1 Korintiërs 12 – 14, wys Paulus nie net op hoe verwarrend dit kan raak as elke christen sy eie geestelike ervaring vir ander wil begin voorskryf as die norm vir ‘n geesvervulde lewe nie, maar probeer hy veral om hier om ‘n korrekte perpektief te stel op wat ‘n geesvervulde lewe werklik beteken.

Om met die Heilige Gees gedoop / deurdrenk te wees of die Heilige Gees as gawe te ontvang, beteken vir Paulus: “As julle nie seker is of iemand regtig onder die invloed van die Heilige Gees praat nie, wil ek julle ’n goeie toets daarvoor gee. Iemand wat deur die Gees praat, sal nie sê: “Vervloek is Jesus” nie. As iemand egter sê: “Jesus is die Here,” is dit die Heilige Gees wat hom dit laat sê” ^{1 Korintiërs 12;3}; Johannes gee ‘n soortgelyke antwoord hierop: “Liewe vriende, moenie enige persoon glo wat beweer hy sê dit of dat onder die invloed en leiding van die Gees nie. Ondersoek en toets eers hierdie “geestesuitsprake”. Kyk of die oorsprong daarvan regtig by God lê; die wêreld is vol vals profete. Ons kan die Gees van God só uitken: iemand wat nie bang is om vir seker te sê dat Jesus Christus mens van vlees en bloed geword het nie, het die Gees wat van God af kom” ^{1 Johannes 4;1-2}. Die sekerheid of die Heilige Gees in my lewe werk of nie, gaan dus gepaard met my belydenis aangaande Jesus Christus. Ses van die sewe kere wat daar in die Nuwe Testament van die doop met die Heilige Gees gepraat word, verwys dit na die uitstorting van die Heilige Gees op pinksterdag. Hier in 1 Korintiërs 12 wil Paulus dus sê as ek glo in die Here Jesus as my Here en Verlosser, word ek ook deurdrenk / gedoop met die Heilige Gees … is my lewe as christen onder beheer van die Gees van God.

‘n Belangrik ding om hier raak te sien is dat die doop met die Heilige Gees nie iets is wat êrens gebeur omdat ek nou so ‘n oulike deurleefde christen geword het nie. Die Bybel is hieroor baie duidelik, as die Here God ‘n sondaar red, sluit dit vergewing van al sy sonde in … maak nie saak of  dit in onwetendheid of moedwilligheid gedoen is of nog steeds gedoen word en nog gedoen sal word nie. Die Here verlos my volkome van sonde … daarom is dit ook die een ding wat nooit weer lekker is om te doen nie. Dis hoekom Johannes sê: “Niemand wat deur God sy kind gemaak is, maak nog ’n gewoonte van die sonde nie. Hoe kan hy? God het so iemand mos lewendig gemaak. Ja, uit God self is hy gebore, want God is kragtig en sterk. Daarom mag die gedagte om iets te doen wat God ongelukkig maak, nie eens by ’n kind van God opkom nie” ^{1 Johannes 3:9}. Daarmee wil Johannes nie sê dat ʼn kind van God nie meer sonde “kan” doen nie, maar ʼn kind van God “wil” nie meer sonde doen nie. God vergewe my nie net nie, Hy vernuwe my ook … om in soveel woorde te probeer sê wanneer iemand tot bekering kom, word dit ook pinkster in sy lewe.

Hiermee word dan ook in dieselfde asem gesê wat God se eintlike bedoeling met my verlossing as sondaar is … om deel te wees van die liggaam van die Here Jesus, dit is sy kerk. Geen christen kan dus onbetrokke by die kerk wees omdat hy voel dat hy die Here beter op sy eie kan dien nie … sulke soort christene het nie ‘n bestaansreg nie. Daarom word elke christen in die kerk, deur die Heilige Gees toegerus met verskillende gawes volgens my vermoë en met die oog op die spesifieke verantwoordelikheid (hede) wat ek in die Here se gemeente het.

Wat Paulus hiermee probeer verduidelik, is dat in die kerk van die Here Jesus het elke lidmaat ‘n eie funksie, ‘n eie plek en ‘n eie verantwoordelikheid wat ek moet nakom sodat die liggaam van die Here Jesus (sy kerk) in sy geheel reg kan funksioneer. As ek dus die toerusting wat die Heilige Gees vir my gegee het vir my verantwoordelikheid in die gemeente vir iets anders gebruik of dit gladnie gebruik nie, word ek die oorsaak dat die gemeente soos ‘n gestremde liggaam begin lyk en funksioneer. Dis presies wat hier in Korinte gebeur het, lidmate het die gawes van die Heilige Gees begin gebruik tot hulle eie voordeel en prestige in die dorp in plaas van vir die doel waartoe of waarvoor die Heilige Gees dit vir elkeen (verskillend) gegee het.

Miskien net iets in kort oor die verskillende moontlike gawes… Daar is seker gemeenskaplike gawes wat ons almal ontvang het al verskil ons hoe ookal van mekaar. Byvoorbeeld die gawe of vermoë om te kan glo, hoop en om lief te hê ^{1 Korintiërs 13} , om die vrug van die Gees te kan dra … liefde, blydskap, vriendelikheid ens ^{Galasiërs 5:13vv}. Hierdie gemeenskaplike gawes het veral te doen met my verhouding met die Here en my gedrag as christen in die gemeente enb ook alledaagse samelewing.

Maar bo en behalwe die gemeenskaplike gawes, gee die Heilige Gees ook aan elkeen van ons verskillende individuele (besondere) gawes soos wat elkeen van ons nodig het vir die spesifieke verantwoordelikheid wat ek in die gemeente het. In elke gemeente sal mens dan ook die individuele gawes kry wat vir daardie gemeente in sy tyd en omstandighgede die nuttigste is om as gemeente van die Here Jesus te kan funksioneer.

Maar as lidmate soos in die geval van die gemeente in Korinte begin om individuele gawes wat vir verskillende mense verskillend bedoel is, gemeenskaplike gawes te probeer maak waarop lidmate jagmaak terwille van prestige waarde of geloofwaardigheid, is daar chaos. Dan noem Paulus hier byvoorbeeld as iemand die gawe van spreek in tale het, met ander woorde die gawe om op ‘n seker manier uitting te gee aan sy geestelike ekstase en daar is niemand wat dit kan verstaan nie, water nut het dit vir die gemeente. Laat dan liewer die lidmate wat die gawe van profesie het, met ander woorde die gawe om God se Woord op ‘n verstaanbare manier te kan verklaar, laat hulle in die erediens optree terwille van die toerusting en seën van die hele gemeente^{1 Korintiërs 14}.

Per slot van rekening gaan dit nie oor hoeveel of watter van die of daardie individuele gawe elkeen van ons kan of mag besit nie, maar hoe dié waarmee die Heilige Gees vir elkeen van ons toegerus het, tot seën en opbou van sy gemeente in Korinte (of waar ookal) gebruik word. Daarom sê Paulus hier dat al verskil ons hoe ookal van mekaar en al het geen twee van ons dieselfde genadegawes van die Heilige Gees ontvang nie, is dit geen rede om op mekaar neer te sien of met mekaar te wedywer nie, want al het jy ook die beste gawes ontvang, maar daar is geen liefdesgesindheid waarmee jy dit uitleef nie, beteken jy vir die gemeente en vir die Here niks, ^{1 Korintiërs 12;31-13;1}.

As die gemeente van Korinte of my gemeente dus soos ‘n gestremde liggaam van die Here Jesus begin lyk en funksioneer, behoort ek as christen my hand in eie boesem te steek met die vraag … is dié gemeente nie dalk gestremd omdat ek die gawes wat die Heilige Gees my gegee het óf gladnie gebruik nie óf net gebruik terwille van my eie verrykking … want dan is my bedoeling daarmee in elk geval siek.

Miskien moet ons meer bid … Here begin by my … gee my die genade om die genadegawes wat U aan my gegee het te gebruik vir dit waarvoor U dit hier in my gemeente bedoel het. Die genade om te besef dat die gawes wat U gee ‘n mens nie belangrik of onbelangrik maak nie, maar eerder bruikbaar en diensbaar vir U hier waar ek is. Genade Here om ook ander lidmate se gawes te waardeer en te respekteer …  die tannie met die gawe om beter kos te kook as om te praat waar daar nood is; die ouderling wat die gawe het om mense ‘n seer pad te kan loop eerder as om ‘n wyksbyeenkoms te kan hou; die diaken wat ‘n groter deernis met mense het as die vermoë om te kollekteer; die genade om in my gemeente te kan ervaar dat waar status en swaarkry die geneigdheid kan hê om lidmate net vir hulleself te laat leef, U ons opnuut sal vrymaak om as U kerk vir mekaar en vir U te leef … sodat ons ook in hierdie gemeente mag besef hoe afhanklik ons van mekaar is en hoe ons mekaar nodig het om U kerk te kan wees.

Skrywer: Dr Johann Voges

Suzette vra:

 Die Bybel sê waar daar 2 of meer saam bid, daar is Ek. Dat God is daar as tmeer saam bid. As dit jy alleen is, word die boodskap nog as ‘n gebed opgestuur deur die Heilige Gees?

 Antwoord

Prof Jan van der Watt antwoord:

Gebed is ’n manier om met God te praat, of dit nou by wyse van ’n skietgebed, ’n lang gesprek, lof, aanbidding, vra vir hulp, altyd deur bid, of iets anders is. Dit maak nie saak of jy alleen is of nie. Daar is ‘n vraag of gebed net geldig is as daar twee of drie saam bid. Inderwaarheid staan daar in Matteus 18:20 dat waar twee of drie vergader, daar sal die Here by hulle wees. Hier word nie spesifiek na gebed verwys nie, maar daar word gesê dat twee of drie ’n wettige byeenkoms is. Dit is in die lig van sekere bepalings van die Jode wat vereis het dat daar eers ’n sekere hoeveelheid mans bymekaar moes wees voor dit ’n wettige godsdienstige byeenkoms genoem kan word. Die getal ‘twee of drie’ kom heelwat in die Bybel voor as getal wat in die hof genoeg is om te getuig. Dit is ’n wettige groep (vgl. Deut 17:6; 19:15; Matt 18:16; 2 Kor 13:1; Heb 10:28). Dit word nou op die Christelike samekoms toegepas – waar twee of drie bymekaar is, daar is die wettige gemeente van die Here bymekaar. Dus gaan hierdie gedeelte oor baie meer as net gebed.

            Help die Heilige Gees ons met gebed. Waarskynlik die bekendste uitspraak in die verband is in Romeine 8:26-27 waar daar gesê word dat die Heilige Gees vir ons by God intree as ons nie weet wat of hoe ons moet bid nie. Die versugtinge van ons hart kom dan deur die Heilige Gees by God uit. Op die manier staan die Gees ons ook in ons swakheid by. Omdat die Gees in elke gelowige is, ken die Gees ons gedagtes en bedoelinge. Dit is soos ’n tweesyndende swaard: dit is goed, soos ons hierbo gesien het, maar aan die ander kant kan ons God nooit bedrieg nie. Daarom is gebed so gevaarlik – ons kan nie voor Hom vals wees as ons bid nie. Ons kan nie van Hom vra om ons sonde te vergewe, maar ons is nie regtig jammer daaroor nie. Ons kan nie vir hom vra om mense in nood te help as ons nie bereid is om sy instrumente te wees wat dit doen nie. God sal weet as ons as ‘tweegesigte’ bid. Nee, gebed vereis altyd opregtheid.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Michelle vra:

Wanneer onttrek die Heilige Gees van die aarde af? En die oomblik wat Hy onttrek, sal die Geesvervulde mense dan nie meer Geesgevul wees nie?

Antwoord

Prof Jan van der Watt antwoord: 

 Die Nuwe Testament sê nie dat die Heilige Gees gelowiges sal verlaat nie. Ons is tempels van God in wie die Gees woon (1 Kor 3 en 6) en as Jesus teruggaan na sy Vader toe, is dit die Gees wat in gelowiges sal bly en hulle in die Gees. Die Gees sal hulle in die wêreld bystaan om getuies van Jesus te bly (Joh 14-16). Romeine 8 gaan ook oor die Gees in die lewe van die gelowige en vanaf vers 18 word die einde van die tyd, waarna uitgesien word, beskryf. Die Gees bly intussen by gelowiges en pleit selfs vir hulle by God. Gelowiges hoef dus nie bang te wees dat die Gees hulle ooit sal verlaat nie.

Skrywer:  Prof Jan van der Watt

Franci vra:

Praat God met ons deur die Heilige Gees of sal Hy ’n boodskap vir iemand anders gee met die opdrag om dit vir jou te skryf soos God dit aan haar woord vir woord dikteer?

Antwoord

Prof Hermie van zyl antwoord:

Agter die vraag hierbo lê daar waarskynlik ’n spesifieke verhaal waarvan die detail nie aan ons bekend is nie. Maar in die algemeen is daar twee dinge wat ’n mens hieroor kan sê.

Eerstens, dis nie vreemd dat God deur middel van ander mense met ons kommunikeer nie. Die Bybel is vol daarvan. Die profete wat in die Bybel optree, was eintlik niks anders nie as God se spreekbuise wat sy wil aan die volk in die geheel of aan individue oorgedra het. Die klassieke voorbeeld in laasgenoemde geval is sekerlik toe die profeet Natan God se boodskap wat Hy aan dié profeet bekendgemaak het, aan koning Dawid moes gaan oordra (lees 2 Samuel 12). Dawid het gesondig deur owerspel met Batseba te pleeg en boonop haar man, Urija, op ’n slinkse wyse om die lewe te laat bring. Dit was verkeerd in die oë van die Here. Daarom stuur God sy profeet Natan om aan Dawid die verhaaltjie te vertel van ’n ryk man wat ’n ete vir ’n besoeker wou aanbied, maar te suinig was om een van sy eie kleinvee of beeste, waarvan hy baie gehad het, te slag. Toe steel hy ’n arm man se enigste ooilammetjie en slag dié vir die besoeker. Hieroor was Dawid baie ontsteld en roep uit: “dié man moet doodgemaak word.” Waarop Natan vir Dawid sê: “Jy is die man.” Dawid het toe bitter rou gehad en sy sonde erken en bely.

Wat leer ons uit hierdie verhaal? Ons leer dat daar nie ’n teenstelling is tussen die Heilige Gees wat met ons praat en mense wat met ons praat nie. Dis een en dieselfde ding. Natuurlik is dit so dat slegs die Heilige Gees mense se harte kan verander, soos in Dawid se geval. Maar dit staan nie teenoor mense wat met ons praat nie. God gebruik juis mense sodat sy Gees met ons kan besig raak. Trouens, dis die normale manier hoe die Heilige Gees met ons praat. Hoe anders sal ons die stem van die Gees hoor as dit nie langs die weg van God se menslike boodskappers is nie? Natuurlik, God gebruik ook ons gewete om ons aan te spreek, maar dié is soms so toegeskroei dat ons nie God se stem hoor nie. En dan vat dit iemand soos ’n pastoor, predikant, familielid of vriend(in) wat die moed het om ons direk aan te vat voordat God se stem tot ons deurdring. En as die skoen dan pas, moet ons dit aantrek, al word ons kwaad.

Ongelukkig is die Bybel ook vol van mense wat nié die stem van God hoor in die stem van menslike boodskappers nie. Neem nou maar die farao van Egipte wat nie na Moses geluister het nie toe dié God se boodskap oorgedra het dat die farao die Israeliete moet vrylaat om na Kanaän te trek. Dit het katastrofale gevolge vir Egipte ingehou. Al die plae volg toe – tien van hulle – totdat die farao uiteindelik instem nadat al die eersgeborenes van Egipte gesterf het. (Lees hierdie aangrypende verhaal in Eksodus 7-12). En so ook die volk Israel later onder die konings. Die meeste van die konings was goddeloos, waarop God sy profete opwek om die konings en die volk aan te spreek oor hulle sondes en op te roep tot bekering. Maar hulle wou nie luister nie, en uiteindelik loop genadetyd uit en laat God toe dat Israel in twee ballingskappe weggevoer word, in die 8e en 6e eeu voor Christus. As hulle tog maar net wou luister na die stem van God wat deur die profete gespreek het, maar hulle wou nie. Dieselfde gebeur met die Jode later in die tyd van Jesus. Volgens Matteus 23:37-38 roep Jesus uit dat Jerusalem die boodskappers van God doodmaak wat na die stad gestuur word, in stede daarvan om na hulle te luister. Jesus wou hulle so graag beskerm soos ’n hen haar kuikens onder haar vlerke bymekaar maak, maar hulle wou nie. En nou word die stad vir hulle woes agtergelaat. In 70 nC is Jerusalem dan ook deur die Romeine verwoes.

Maar tweedens, daar is ook ’n ander kant aan ons vraagsteller se vraag wat moet aandag kry. Dit is wel so dat die normale manier waarop die Heilige Gees met ons praat, deur mense is, soos hierbo verduidelik. Maar ongelukkig is dit ook so dat daar selfaangestelde boodskappers van God is wat aanspraak maak op direkte Goddelike inspraak, maar eintlik maar net hulle eie voorkeure en idees op ander wil afforseer. Dis die bemoeisiekes. Hulle hou veral daarvan om dinge te dramatiseer en dit dan in “God-speak” oor te dra. Hulle voel hulle woorde dra dan meer gesag. En ek wonder of dit nie dalk die geval is in ons vraagsteller se situasie nie. Ons het dalk met die volgende scenario te doen.

Die verhouding tussen ons vraagsteller en ’n vriendin het moontlik versuur. Of daar is iets in ons vraagsteller se persoonlikheid of optrede wat die vriendin nie aanstaan nie, wat sy selfs as sonde beskou. En nou kom die vriendin na ons vraagsteller toe, gewapen met die aanspraak dat God direk met haar gepraat het en die opdrag gegee het dat sy dit woord vir woord moet neerskryf en aan ons vraagsteller moet oordra as komende van God.

Maar ’n mens moet kan onderskei tussen iemand wat eg en met goeie bedoelings met jou kom praat en iemand wat net bemoeisiek is en met allerlei hoë aansprake by jou aankom. Soos reeds genoem, daar is ongelukkig mense wat daarop aanspraak maak dat hulle allerlei visioene of insprake van God kry en dit dan op ’n arrogante wyse oordra, dikwels so dat hulle net hulle eie idees en belange dien. Dis dan dat hulle graag sê dat hulle boodskappe van God oor iets of iemand gekry het en dit nou woordeliks kom oordra, dikwels ook met die aanhaal van Bybeltekste. Maar hierdie “boodskappe van God” is dikwels net ’n manier om ander mee te manipuleer. Want as ek die ander een met my “boodskap van God” konfronteer, dan wil ek eintlik daarmee sê: ek staan so ’n bietjie op ’n hoër trappie as jy; jy het eintlik niks te sê oor my insigte nie, want hulle kom direk van God af; jy moet hulle sonder enige verdere debat aanvaar en uitvoer. Maar, soos ons weet, is dit selde die einde van die storie. Want wat dikwels gebeur, is dat die ander een met ’n teen-boodskap van God kom, sodat ’n skaakmat-situasie ontstaan: dis boodskap teen boodskap, en wie s’n is nou die egte een? Nee, die aangewese roete om te volg as jy regtig bekommerd is oor iemand se geestelike welstand en verhouding met God, is om ’n oop en eerlike gesprek met die ander te hê waar die ander die gevoel kry dat jy haar nie met sogenaamde “direktiewe” van God konfronteer nie, maar rustig gesels, as een sondaar teenoor ’n ander, en so toelaat dat die Heilige Gees die oortuigingswerk doen. Want jy kan in elk geval nie ’n ander se hart verander nie, net God kan.

Om dus saam te vat: dit kan wees dat die situasie met ons vraagsteller is soos die scenario sopas geskets. Dan kan ons vraagsteller die situasie met wysheid hanteer, in die lig van my verduideliking hierbo. Maar dit kan ook wees dat die geval nader is aan die situasie soos by die eerste verduideliking, en dan pas eerlike selfondersoek beter.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl