Die gedeelte sluit aan by die vorige waarskuwing dat ’n mens nie uit sy besittings lewe nie, maar sy lewe van God ontvang, van Hom wat ook vir jou lewe sorg. Ná die sonde van selfsug en gierigheid gaan hierdie gedeelte oor die sorge van die lewe, wat daarmee verband hou: Gierigheid kan nooit genoeg kry nie. Kommer is bang dit het nie genoeg nie. Dit stem breedweg ooreen met Matteus 6:25-34; 6:19-21, wat ’n gemeenskaplike bron aandui. Die eerste deel is in digvorm.

12:22 Jesus is nog besig om sy volgelinge te onderrig om hulle toe te rus vir hulle lewe en getuienis in die wêreld ná sy hemelvaart.  Omdat hulle lewe nie van hulle besittings afhanklik is nie, maar van die hand van God, word hulle opgeroep om hulle nie te bekommer oor hulle lewe (psugê om te lewe), wat hulle sal eet, of oor hulle liggaam, wat hulle sal aantrek nie. In ’n wêreld wat in bekommernis oor kos en klere leef kom die opdrag om nie besorg te wees oor kos of klere nie,

12:23 want die lewe is tog belangriker as kos, en die liggaam as klere. Die lewe en die liggaam kom van God af. Hy skenk die lewe en die liggaam van elke mens. Hy sorg ook vir wat die lewe en die liggaam nodig het. Daarom moet die gelowige hom nie daaroor beko mmer nie, maar dit ook in die hand van sy Skepper laat.

12:24 Om dit te verduidelik gee Jesus twee voorbeelde van God se sorg in die natuur, volgens Ps 147:9 en Job 39:3 oor die voeding van die jong kraaie met wit veertjies wat deur hulle ouers verlaat word tot hulle vere swart word, en intussen van die oorblyfsels in die nes moet oorleef, en tot God skreeu om hulp. Die kraaie is onrein diere (Lev 11:18; Deutr 14:14) wat met hulle snawels in dooie en vrot vleis kos soek. Hulle saai nie en maai nie, en het nie ’n stoorkamer of ’n skuur soos die dwase ryk man nie. Tog sorg God vir hulle (Matt 6:25 het ‘die voëls van die lug’). Hy is ook die Skepper en Onderhouer van sy onrein diere – hoeveel meer is julle vir Hom werd as die voëls!

12:25-26 Die ‘een el’ verwys hier nie net na die lengtemaat van die persoon nie, maar veral na die ekstra dae of jare van sy lewenspan, ‘nie een el by sy lewe (hêlikia lewenspan Joh 9:21, vgl.Ps 39:6; liggaamslengte Luk 19:3 ) toevoeg nie.’ God besluit oor jou postuur, die dag van jou geboorte en die dag van jou dood (Gen 6:3; Job 14:5; Ps 39:5-6; 90:10; 139:16; Hand 17:26). Oor sulke kleinighede het ons geen seggenskap nie, daarom hoef ons ons nie oor die onderhoud en behoud van ons lewe te bekommer nie. Dit is in die hand van ons Vader wat ons verlossing en ons daaglikse brood voorsien.

12:27-28 Die tweede voorbeeld raak ons kleding. Dink goed na (katanoeō) hoe die veldblomme (krina) asof vanself groei (pers anemone oordek die Galilese veld in die lente; dink maar aan Suid-Afrika se meer as 18 500 spesies blomme). Hulle word deur God geplant en versorg. Hulle swoeg of spin nie, en is beter geklee as Salomo met sy purper kleed en al sy prag (vgl. 2 Kron 9:3-4; Rigt 8:26 koningspers; Luk 16:19 rykmanspers). Hoe mooi klee God die veldblomme, wat net ’n dag of wat hou voordat hulle deur die son verbrand word of deur mense op die ashoop gegooi word as hulle begin verwelk, of as vuurmaakgoed gebruik word. God, wat in sy onbegrensde volheid so ’n oorvloed op aarde bewerk, hoeveel te meer vir julle? Jesus se volgelinge word opgeroep om hulleself aan God toe te vertrou. Hy kan aan die mens, die kroon van sy werke, die regte kleding verskaf. Wie Hom nie daarvoor vertrou nie, noem Jesus ‘kleingelowiges’ wat hulleself nie aan hulle wonderlike Vader in volle vertroue oorgee om vir hulle te sorg nie (vgl. Luk 12:6-7).

12:29-30 Die najaag en bekommernis oor wat ons gaan eet of drink, bepaal die lewenswyse van al die nasies van die wêreld. Hulle politiek word ekonomies gedryf. Jesus se volgelinge kan seker wees God is hulle Vader wat hulle nie slegs ken nie, maar weet wat hulle nodig het. Daarom is die sorge en bekommernis oor kos en klere en die ekonomie onnodig, ’n bewys van kleingelowigheid, wat Jesus afwys: moenie daarna soek of julle daaroor bekommer nie!

12:31 Wat die gelowige wel moet doen is om die koningskap van God te soek, wat God as jou koning van jou verwag. Die gelowige se lewe word in ’n ander orde opgeneem: Die sentrale vraag is of jy vir jouself lewe of vir God. As Hy die doel en betekenis van jou lewe is, sal Hy vir jou al hierdie dinge wat nodig is gee. Om sy koninkryk te soek beteken om jou eenvoudig en bestendig onder sy regering te stel en kind te wees by Hom in wie se Vaderhand ons mag lewe.

12:32 Jesus spreek sy volgelinge aan as ’n ‘klein kuddetjie’ waarvan Hy die Herder is. In die vyandige wêreld moet hulle nie bang word omdat hulle ’n minderheid, ’n klein groepie, is nie. Hulle hoef nie bang te wees nie, want hulle Vader het  besluit; Hy het dit goedgedink (eudokeō goeddink, verkies) om aan hulle sy heerskappy te skenk (vgl. Luk 6:20; 10:21). Dit is hulle besondere posisie in die wêreld.

Skatte bymekaarmaak in die hemel (Lukas 12:33-34)

12:33  Dié gedeelte staan teenoor die gedeelte oor die ryk dwaas (Luk 12:16-21). Dit verduidelik hoe ’n mens skatte bymekaarmaak in die hemel (vgl Luk 12:21). Lukas plaas dié gedeelte ná die een oor die sorge van die lewe (Luk 12:22-32). Jesus sê jy moet jou besittings wat jy regmatig verdien of geërf het, verkoop, en aalmoese gee (eleêmosunê aan mense in nood as ’n daad van barmhartigheid gee). Vir die Fariseërs het Jesus gesê alles sal vir hulle rein wees deur aalmoese te gee (Luk 11:41). Luk 6:36 sê ook: Wees barmhartig soos julle Vader barmhartig is (vgl. die barmhartige Samaritaan in Luk 10:30-37). Die nuwe soort lewe word met ’n beeld uitgedruk: met beursies wat nie vergaan nie, waaruit geen skat verlore kan gaan nie, die onuitputlike (anekleiptos wat nooit minder word nie) skat in die hemel, waar ‘n dief nie naby kan kom nie, en ’n mot nie kan verniel nie. Die skat bestaan daarin dat God vír jou is (Rom 8:31); dat God vir jou voorsien en jou versorg (Luk 12:24,28,30). Innerlik moet die gelowige vry word van sy besittings. Besittings moet beskou word as God se eiendom wat aan jou toevertrou word om dit te gee waar daar behoefte daaraan is. Jou besittings moet beskikbaar wees vir jou Vader, wat vir jou sal wys waar jy die barmhartigheidswerk moet doen wat Hy op jou weg sal bring. Dan sal jou hande nooit leeg wees vir so ’n diens nie (vgl 2 Kor 9:8-11).

12:34 Wat vir die mens ’n waardevolle skat is, is ’n saak van die hart. Dit waaraan ’n mens se hart verbind is, is sy skat, sy kosbare besitting, wat sy lewe beheer. Vers 33 het gewys na ’n skat in die hemel, waar God is (vgl. Kol 3:1-2). So word die bekommernis oorwin, en waar jou hart is gee die sin van jou hele lewe. ’n Jesusvolgeling se hart (sy wil en denke, ideale en dade) behoort kinderlik aan sy Vader verbind te wees om vir Hom te lewe. Die veiligheid en vryheid van sy hele bestaan is verseker in sy Vader se regering oor sy skepping. Dit is die vaste fondament van sy lewe wat deur geen storm verbreek kan word nie. In die gelykenis wat hierop volg, word die skat in die hemel verder verduidelik.

12:8-9 Jesus se woord in Luk 9:26 dat Hy met sy wederkoms Hom sal skaam oor wie skaam is vir Hom en sy woorde, word hier uitgebrei. Elkeen wat Hom voor die mense bely, sal die Seun van die Mens ook voor die engele van God bely. Maar wie Hom voor die mense verloën, sal ook voor die engele van God verloën word (Matt 10:29-30: voor my Vader in die hemel). Die openbare getuienis oor Jesus deur sy volgelinge is ’n  noodsaaklikheid. Bely (homologeō) beteken om jou verbondenheid aan ’n persoon openlik uit te spreek. Verloën beteken om te ontken dat jy iets weet van iemand, of ontken dat jy op enige manier aan hom verbonde is. Jesus laat sy hoorders geensins twyfel daaroor nie dat elke mens se ewige bestemming verbind is aan hulle houding teenoor Hom. As jy mense meer vrees as God, het jy teen God gekies. Hier word duidelik geïmpliseer dat Jesus self ook God is. Om sy Godheid en sy verlossingswerk te ontken is om Hom te verloën (vgl. Petrus se verloëning van Jesus, Luk 22:34,57,58,60; en sy belydenis, Hand 2:36; 3:14-16; 23; 4:12,19-20).

12:10 Hier word ’n geleentheid geskep vir Israel wat Jesus verloën het omdat Hy in sy vernederde staat as die Seun van die Mens na hulle gekom het. Hulle het Hom as ’n blote mens gesien wat wonders doen en groot wyse woorde gespreek het, maar het min van sy goddelikheid in sy werke raakgesien. Sy selfbenaming,  Seun van die Mens, het hulle nie aan die profesie in Daniël 7:14 verbind nie. Maar ná sy opstanding en hemelvaart is Hy deur die Heilige Gees aktief teenwoordig, en wanneer sy volgelinge se getuienis oor Hom verwerp word, word Hy daardeur verwerp. Dit maak sy volgelinge se getuienis oor Jesus so belangrik. Die deel van die skare wat Jesus se werk as die werk van Beëlsebul bestempel het (Luk 11:15), is deur Jesus gewaarsku dat die koninkryk van God hulle in Hom bereik het (Luk 11:20). Markus 3:28-29 en Matteus 12:30-31 plaas hierdie woorde by die Beëlsebul episode.

12:11 Jesus waarsku sy volgelinge. Hulle sal in Joodse sinagoges moet rekenskap gee (apologeomai om jouself te verdedig teen aanklagte wat baie keer vals kan wees) van hulle geloof in Christus (vgl. 2 Kor 11:24), en voor owerhede en maghebbers gedaag word om oor hulle geloof getoets te word. Daar is ’n stygende lyn in die drie howe voor wie hierdie ongeletterde vissers vir Jesus gaan getuig. Die belydenis van Jesus se Naam sal die samelewing tot in die hoogste raadsale raak. Dan moet hulle nie bang word vir mense, wat in uiterste gevalle hulle slegs tot die dood kan veroordeel nie (Luk 12:4). Oor so ’n verhoor moet die gelowige, wat God meer as die mense vrees, hom dan nie bekommer oor sy verdediging, wat hy moet sê of hoe hy dit moet stel nie. Later, in Handelinge, vertel Lukas hoe Petrus en Stefanus en Paulus voor sinagoges, owerhede en maghebbers getuig het.

12:12 Die Gees van God gee jou op daardie oomblik die regte woord. Daarmee verseker Jesus sy volgelinge dat die Here by hom/haar is. Die Heilige Gees is juis die Helper (paraklêtos Helper, Bemoediger, Middelaar) wat die Vader stuur om ewig by ons te bly (Joh 14:16). In die gelowige se getuienis oor Jesus kan hulle seker wees van die Heilige Gees se bystand. In Hom is die verhoogde Jesus self by sy volgelinge teenwoordig (vgl. Luk 21:12-15). Daarom moet hulle nie so bekommerd wees dat hulle nie die stem van Jesus by hulle kan hoor nie, maar rustig op Hom wag dat Hy hulle lei. Die sterwende Stefanus het te midde van die klippe wat op hom reën, die heerlikheid van God gesien en Jesus wat aan die regterhand van God staan, omdat hy vol van die Heilige Gees was (Hand 7:55).  Die Heilige Gees sal die woorde en die wyse van voordrag voorsien sodat die evangelie daardeur verkondig word en God sy doel daarmee bereik.

Die gelykenis van die ryk dwaas (Luk 12:13-21)

Dié gelykenis kom slegs in Lukas voor. Vir Jesus se volgelinge is dit ’n belangrike aanwysing hoe ’n gelowige oor besittings moet dink en handel.

12:13 Iemand uit die skare vra vir Jesus om as skeidregter te dien tussen hom en sy broer oor hulle erfenis. Dit is ’n probleem wat deur die eeue voorkom tussen families. Hoe moet ’n Christen optree in so ’n situasie?  In Numeri 27:8-11 word ’n voorskrif gegee oor erfgrond. Die oudste broer is geregtig op tweederdes erfenis, maar hierdie oudste wil blykbaar alles hê en weier om die jonger broer se aandeel af te gee (vgl. Deutr 21:17). In Israel was ‘n skrifgeleerde die regter oor so ’n stryd omdat hy as onpartydig beskou is. Die man wat vra, noem Jesus didaskalos ‘leermeester,’ wat hy beskou as ’n geskikte skeidsregter. Die jonger broer vra nie ’n onpartydige beslissing nie, maar ’n opdrag deur Jesus aan sy oudste broer om sy regmatige deel aan hom te gee.

12:14 Jesus vra: wie het My as regter of bemiddelaar oor julle aangestel? (soos die Israeliet vir Moses gevra het, Eks 2:14; en deur Stefanus aangehaal is, Hand 7:17). Dit is nie deel van Jesus se sending nie. Jesus spreek hom aan as ‘mens,’ soos wat ’n mens ’n vreemdeling sal aanspreek. Jesus het gekom om mense na God toe te lei, nie besittings na mense toe nie.

12:15 Jesus spreek die skare aan, ‘julle’ (Luk 12:13). Na aanleiding van die broers se bakleiery oor besittings, waarsku Jesus al sy volgelinge: ‘Pas op (horaõ, let fyn op) en wees op julle hoede vir elke vorm van gierigheid…’  Vir Jesus gaan dit om die verskillende motiewe om meer en meer besittings te kry, daarom ‘elke vorm van hebsug.’  Die rede vir die waarskuwing is: ’n mens se lewe word nie bepaal deur die oorvloed van sy besittings nie.’  Dit is nie die bron of die sin van jou lewe nie. Selfs jou lewe is nie jou besitting nie, maar is deur God aan jou geleen, en word ook deur God van jou weggeneem. Daarby is jou lewe net vir ’n tyd aan jou geleen. In Luk 4:4 het Jesus reeds Deutr 8:3 aangehaal: dat ’n mens nie van brood alleen lewe nie’ – maar van elke woord van God. Hy beslis oor jou lewe en in sy woord vind jy die sin van die lewe. Deur jou besitting te vermeerder kan jy nie jou lewe verseker nie. Jesus wil ook nie ’n bedienaar wees van ons selfsugtige ‘ek-heid’ nie.

12:16 Jesus illustreer dit met  ’n verhaal, ’n gelykenis (soos die verhaal van die Barmhartige Samaritaan verduidelik het wie my naaste is). ’n Groot boer se plaas het ’n goeie oes opgelewer, maar hy het nie verstaan dat dit alles van God af kom nie, dat dit aan hom geleen is om in diens van God gebruik te word nie.

12:17-19 Die man tree in gesprek met homself. Sy skure is te klein en groter skure moet gebou word. Daarin sal ek al my koring en goedere opgaar en bewaar. Dan sal ek vir myself sê: Myself, ek het baie goedere weggesit vir baie jare, rus, eet, drink, wees vrolik. Die man het versink in ’n lewe van genot, wat rus hoër ag as arbeid. Hy dink net aan homself. Hy stel nie belang daarin om sy rykdom wys te spandeer nie, om ander mense daarmee te help nie, en so vir homself ’n ryker en voller lewe te verkry nie. Dit gaan net om sy selfbevrediging.

12:20 God sê vir die man wat met homself (met sy siel) gepraat het oor sy selfsugtige grootheidsplanne, ‘Dwaas! in hierdie nag word jou lewe (siel) van jou opgeëis’ (apaitéō terugvra). Die werkwoord ‘opeis’ is in passiewe vorm wat aandui dat dit God is wat dit opeis. God is die eienaar van die mens se lewe (Gen 2:7). Dit is duidelik dat hy God vergeet het (Ps 14:1: dwase maak hulleself wys daar is geen God nie). Ander mense wat hy met sy groot oes kon gehelp het, het hy ook vergeet (Spr 11:26: mense vervloek iemand wat weier om koring te verkoop). Die man het God en sy medemens vergeet, en ook van die dood, wat nog dié nag in sy lewe intree. Sy lewe (siel) is nie sy eie besit nie, maar is aan hom geleen. Sy goed, waaraan hy sy lewe (siel) gehang het, kan hy nie behou nie. ‘Wat hy gereedgemaak het, aan wie sal dit behoort?’ Daarmee word die futiliteit van sy lewe onderstreep. Die mens wat op sy materiële goed vertrou, is ’n dwaas (Jak 4:13-14). So het Ananias en Saffira dwaas gehandel met hulle goed (Hand 5:1-2).

12:21 Jesus se slotsom beskryf die kontras tussen skatte bymekaarmaak vir jouself, teenoor ryk wees in (eis in of tot) God, naamlik om jou besittings dankbaar as genadegawes van God te sien, hulle in sy diens, volgens sy wil, en tot die eer van sy Naam te gebruik. God is ook die eienaar van jou besittings en jy sy rentmeester van sy besittings (vgl. ook die aanwysing in Luk 12:33).

Dele van die gedeelte kom op verskillende plekke in Matteus voor, bv. Luk 12:1 in Matt 16:1 in die skuit saam met Jesus, soos in Mark 8:14-15.

12:1In Lukas 12:1-53 praat Jesus met sy volgelinge (mathêtai volgelinge/dissipels of leerlinge) ten aanhore van die skare, oor hoe ’n volgeling van Jesus in die wêreld moet lewe. Dit word in 7 paragrawe beskryf. Dissipels verwys nie alleen na die 12 dissipels/apostels nie, maar na almal wat Hom nie net uit nuuskierigheid volg nie, maar by Hom wil leer. Dit geskied egter ten aanhore van die ganse skare wat daar byeen is. Lukas verwys na duisende (muriades menigte of 10,000), so baie dat hulle mekaar vertrap. Van 12:54 tot 13:9 word die skare tot bekering opgeroep.

Na die ‘wee julle’ aan die Fariseërs (Luk 11:42-44), word hulle hier as ’n aanskouingsles gebruik. Daar het Jesus met die Fariseërs gepraat; hier oor hulle. Die gelowiges word gewaarsku teen skynheiligheid (hupokrisis om voor te gee dat jy sekere doeleindes en motiewe het, terwyl jy eintlik ander doeleindes en motiewe het). Die meeste Fariseërs se geveinsde lewe word as suurdeeg beskryf (Matteus 12:12 verwys na hulle leer as die suurdeeg). Suurdeeg deursuur die hele deeg. So het die Fariseërs se valse leer hulle hele lewenswyse vals gemaak. As die godsdiensleiers van die volk is hulle besig om die hele volk vals te maak met hulle voorbeeld en hulle leer. Hulle leer is om jouself heilig voor God te maak. Dit is voor God sinloos en selfbedrog. ’n Mens kan jouself nie voor God heilig maak nie. Die mens kan nie na God opklim nie. In sy genade soek die Here die mens, en roep hom tot bekering uit sy lewe wat op homself gerig is en nie op God nie. Die Fariseërs se haat teenoor Jesus word bedek deur hulle strikvrae en geheime beraadslagings oor Hom.

12:2 Daar is niks wat nie openbaar sal word nie en niks verborge wat nie in die openbaar bekend sal word nie. Die mens wat huigel kan sy rol nie volhou nie (in Matt 10:26 word bygesê: moet daarom nie vir hulle, die Fariseërs, bang wees nie. In Luk 8:17 is dieselfde spreuk gebruik vir die lig wat die duisternis verlig, soos in Mark 4:22). Jesus se openlike aanval op die Fariseërs ontmasker hulle huigelary. Dit is die krag van die waarheid. Hulle poging om hulleself heilig te maak voor God, geld nie vir God nie. Daarmee bedrieg hulle hulleself en ander. Selfheiliging is soos ’n suurdeeg wat deur die volk trek. Maar selfheiliging is voor God selfbedrog. Die mens klim nie op na God toe nie, maar in sy barmhartigheid kom God die mens soek om na Hom toe om te draai en die heil deur sy genade te ontvang, nie om dit te verdien of daarop ’n reg te verkry nie.

12:3 Waar Jesus se woord die inhoud van die volgelinge se boodskap is, is dit ’n krag wat na buite werk. Dit word met twee spreuke verduidelik: Alles wat julle in die donker sê, sal in die lig gehoor word; en wat julle vir mekaar in die slaapkamers (tameíois binnekamers, stoorkamers) in die oor gefluister het/ in privaatheid gesê het, sal op die dakke verkondig word. Wat as ’n geheime lering in die huisgemeentes gesê word (of in die katakombes gefluister word, sodat  die vyandige owerheid dit nie hoor nie), sal wyd en openlik verkondig word. Die dissipels moet hulle nie bekommer oor die kleinheid  en begrensdheid van hulle boodskap nie, dit is ’n wêreldwye aangeleentheid. Vir die Fariseërs se huigelary het dié twee spreuke die versekering, wat hulle in die geheim beplan sal geopenbaar word (Luk 6:11; 11:54; 20:20; 22:1-6; Matt 12:14; 22:15).

Vir wie ’n mens eintlik moet vrees (Luk 12:4-7)

12:4 Jesus spreek sy volgelinge aan as ‘My vriende.’ (vgl. Joh 15:14-16). In Luk 11:5-13 het Jesus reeds vertel wat ’n vriend vir sy vriend sal doen. Hulle sal egter op die proef gestel word deur hulle vriendskap met Jesus. Hy wil sy vriende se vrees vir mense wegneem. In die wêreld is Jesus se vriende in gevaar weens die haat van die wêreld teenoor Jesus. Maar mense kan slegs jou liggaam doodmaak as die uiterste vorm van hulle haat, en kan verder niks doen nie;  hulle mag strek nie verder as dit nie (Matt  10:28 voeg by: maar nie die siel kan doodmaak nie). As ’n mens jou doodmaak, bly jy nog in God se hand. In Lukas 20:38 sê Jesus: ‘God is nie ’n God van dooies nie. Wat Hom betref, is hulle immers almal lewendes,’ met verwysing na Abraham, Isak en Jakob (vgl. Luk 16:22-26).

12:5  Jesus verduidelik wie eintlik gevrees moet word. ‘Vrees Hom wat ná die doodmaak die mag het om in gehenna te gooi. Ja, Ek sê vir julle: Hom moet julle vrees. Gehenna is die Griekse vorm vir die Hebreeuse ge hinnom, die Hinnomdal buite die suide-muur van ou Jerusalem, waar kinders aan die vuurgod Molek geoffer is (Lev 18:21; Hand 7:43). In die Nuwe Testament se tyd was die Hinnomdal die vullishoop van die stad waar vuur dag en nag gebrand het. Dit word gebruik as beeld van die ewige oordeelsvuur van God (vgl Jer 7:3-32; 19:6-7). God het seggenskap oor die lewe, en dit is Hy wat elke mens en elke engel oordeel. Dié wat veroordeel word, word saam met die duiwel in die helse vuur gegooi (Matt 25:41; Openb 20:10,15).

12:6 Vir die skare is die mossie die kleinste en onaansienlikste voëltjie. Vyf van hulle word vir twee assarias verkoop. (Matt 10:29 twee mossies vir een assarion). ’n Assarion is ’n Romeinse kopermunstuk wat ’n sestiende van ’n dinarius werd is, ’n sent; ’n dinarius was die dagloon vir ’n arbeider. En nie een van die ou klein voëltjies word deur God vergeet nie! Matteus 10:29 sê dat nie een mossie op die grond sal val sonder ons Vader nie. Lukas beskryf egter nie die dood as God se werk nie. maar sien die geheimenis van God se teenwoordigheid in alles wat geskied. Hy sien alles raak en vergeet niks en niemand nie.

12:7 Selfs die kleinste deeltjie van die mens se liggaam, ‘n haar, is deur Hom getel en bekend. Daarom kan Jesus se gelowige vriende sonder vrees lewe want hulle het voor God ’n gans andere betekenis as baie mossies. God se blywende teenwoordigheid en onbegrensde mag is die rede waarom Jesus se vriende slegs  hulle Vader in liefde en eerbied moet vrees. Jesus se vriende kan sonder vrees in die wêreld lewe, in die wete dat hulle by God bekend is (vgl. Luk 10:20).

Dele van die gedeelte kom op verskillende plekke in Matteus voor, bv. Luk 12:1 in Matt 16:1 in die skuit saam met Jesus, soos in Mark 8:14-15.

12:1In Lukas 12:1-53 praat Jesus met sy volgelinge (mathêtai volgelinge/dissipels of leerlinge) ten aanhore van die skare, oor hoe ’n volgeling van Jesus in die wêreld moet lewe. Dit word in 7 paragrawe beskryf. Dissipels verwys nie alleen na die 12 dissipels/apostels nie, maar na almal wat Hom nie net uit nuuskierigheid volg nie, maar by Hom wil leer. Dit geskied egter ten aanhore van die ganse skare wat daar byeen is. Lukas verwys na duisende (muriades menigte of 10,000), so baie dat hulle mekaar vertrap. Van 12:54 tot 13:9 word die skare tot bekering opgeroep.

Na die ‘wee julle’ aan die Fariseërs (Luk 11:42-44), word hulle hier as ’n aanskouingsles gebruik. Daar het Jesus met die Fariseërs gepraat; hier oor hulle. Die gelowiges word gewaarsku teen skynheiligheid (hupokrisis om voor te gee dat jy sekere doeleindes en motiewe het, terwyl jy eintlik ander doeleindes en motiewe het). Die meeste Fariseërs se geveinsde lewe word as suurdeeg beskryf (Matteus 12:12 verwys na hulle leer as die suurdeeg). Suurdeeg deursuur die hele deeg. So het die Fariseërs se valse leer hulle hele lewenswyse vals gemaak. As die godsdiensleiers van die volk is hulle besig om die hele volk vals te maak met hulle voorbeeld en hulle leer. Hulle leer is om jouself heilig voor God te maak. Dit is voor God sinloos en selfbedrog. ’n Mens kan jouself nie voor God heilig maak nie. Die mens kan nie na God opklim nie. In sy genade soek die Here die mens, en roep hom tot bekering uit sy lewe wat op homself gerig is en nie op God nie. Die Fariseërs se haat teenoor Jesus word bedek deur hulle strikvrae en geheime beraadslagings oor Hom.

12:2 Daar is niks wat nie openbaar sal word nie en niks verborge wat nie in die openbaar bekend sal word nie. Die mens wat huigel kan sy rol nie volhou nie (in Matt 10:26 word bygesê: moet daarom nie vir hulle, die Fariseërs, bang wees nie. In Luk 8:17 is dieselfde spreuk gebruik vir die lig wat die duisternis verlig, soos in Mark 4:22). Jesus se openlike aanval op die Fariseërs ontmasker hulle huigelary. Dit is die krag van die waarheid. Hulle poging om hulleself heilig te maak voor God, geld nie vir God nie. Daarmee bedrieg hulle hulleself en ander. Selfheiliging is soos ’n suurdeeg wat deur die volk trek. Maar selfheiliging is voor God selfbedrog. Die mens klim nie op na God toe nie, maar in sy barmhartigheid kom God die mens soek om na Hom toe om te draai en die heil deur sy genade te ontvang, nie om dit te verdien of daarop ’n reg te verkry nie.

12:3 Waar Jesus se woord die inhoud van die volgelinge se boodskap is, is dit ’n krag wat na buite werk. Dit word met twee spreuke verduidelik: Alles wat julle in die donker sê, sal in die lig gehoor word; en wat julle vir mekaar in die slaapkamers (tameíois binnekamers, stoorkamers) in die oor gefluister het/ in privaatheid gesê het, sal op die dakke verkondig word. Wat as ’n geheime lering in die huisgemeentes gesê word (of in die katakombes gefluister word, sodat  die vyandige owerheid dit nie hoor nie), sal wyd en openlik verkondig word. Die dissipels moet hulle nie bekommer oor die kleinheid  en begrensdheid van hulle boodskap nie, dit is ’n wêreldwye aangeleentheid. Vir die Fariseërs se huigelary het dié twee spreuke die versekering, wat hulle in die geheim beplan sal geopenbaar word (Luk 6:11; 11:54; 20:20; 22:1-6; Matt 12:14; 22:15).

Vir wie ’n mens eintlik moet vrees (Luk 12:4-7)

12:4 Jesus spreek sy volgelinge aan as ‘My vriende.’ (vgl. Joh 15:14-16). In Luk 11:5-13 het Jesus reeds vertel wat ’n vriend vir sy vriend sal doen. Hulle sal egter op die proef gestel word deur hulle vriendskap met Jesus. Hy wil sy vriende se vrees vir mense wegneem. In die wêreld is Jesus se vriende in gevaar weens die haat van die wêreld teenoor Jesus. Maar mense kan slegs jou liggaam doodmaak as die uiterste vorm van hulle haat, en kan verder niks doen nie;  hulle mag strek nie verder as dit nie (Matt  10:28 voeg by: maar nie die siel kan doodmaak nie). As ’n mens jou doodmaak, bly jy nog in God se hand. In Lukas 20:38 sê Jesus: ‘God is nie ’n God van dooies nie. Wat Hom betref, is hulle immers almal lewendes,’ met verwysing na Abraham, Isak en Jakob (vgl. Luk 16:22-26).

12:5  Jesus verduidelik wie eintlik gevrees moet word. ‘Vrees Hom wat ná die doodmaak die mag het om in gehenna te gooi. Ja, Ek sê vir julle: Hom moet julle vrees. Gehenna is die Griekse vorm vir die Hebreeuse ge hinnom, die Hinnomdal buite die suide-muur van ou Jerusalem, waar kinders aan die vuurgod Molek geoffer is (Lev 18:21; Hand 7:43). In die Nuwe Testament se tyd was die Hinnomdal die vullishoop van die stad waar vuur dag en nag gebrand het. Dit word gebruik as beeld van die ewige oordeelsvuur van God (vgl Jer 7:3-32; 19:6-7). God het seggenskap oor die lewe, en dit is Hy wat elke mens en elke engel oordeel. Dié wat veroordeel word, word saam met die duiwel in die helse vuur gegooi (Matt 25:41; Openb 20:10,15).

12:6 Vir die skare is die mossie die kleinste en onaansienlikste voëltjie. Vyf van hulle word vir twee assarias verkoop. (Matt 10:29 twee mossies vir een assarion). ’n Assarion is ’n Romeinse kopermunstuk wat ’n sestiende van ’n dinarius werd is, ’n sent; ’n dinarius was die dagloon vir ’n arbeider. En nie een van die ou klein voëltjies word deur God vergeet nie! Matteus 10:29 sê dat nie een mossie op die grond sal val sonder ons Vader nie. Lukas beskryf egter nie die dood as God se werk nie. maar sien die geheimenis van God se teenwoordigheid in alles wat geskied. Hy sien alles raak en vergeet niks en niemand nie.

12:7 Selfs die kleinste deeltjie van die mens se liggaam, ‘n haar, is deur Hom getel en bekend. Daarom kan Jesus se gelowige vriende sonder vrees lewe want hulle het voor God ’n gans andere betekenis as baie mossies. God se blywende teenwoordigheid en onbegrensde mag is die rede waarom Jesus se vriende slegs  hulle Vader in liefde en eerbied moet vrees. Jesus se vriende kan sonder vrees in die wêreld lewe, in die wete dat hulle by God bekend is (vgl. Luk 10:20).