Epiloog (21:1-25) – Francois Malan
Hierdie Evangelie het begin met ‘n proloog of voorwoord wat ‘n overture is tot die res van die Evangelie, met temas wat in die res van die Evangelie uitgewerk is. Hoofstuk 20 is eintlik die slot van die Evangelie wat alles weer saamvat met ‘n kort opsomming in verse 30-31. Maar daarna verskyn hoofstuk 21 as ‘n epiloog, ‘n naskrif, met verskynings van Jesus aan sy dissipels wat nie in hoofstuk 20 vermeld is nie, en ‘n gesprek met Petrus Dit kon later deur die skrywer aangeheg wees, of is geskryf ná die skrywer van die Evangelie dood is, met ‘n regstelling van die verkeerde verwagting dat die geliefde dissipel nie sou sterf nie (21:23).
Jesus verskyn aan sy dissipels by die see van Tiberias (21:1-14)
21:1 Daarna – na die opstanding van Jesus en sy tweede verskyning aan sy dissipels (vgl. v14 wat verwys na hierdie as die derde verskyning; hy bedoel skynbaar verskynings aan die dissipelgroep; die verskyning aan Maria word uitgesluit).
Die verhaal begin met die aankondiging ‘Jesus het homself aan sy dissipels geopenbaar,’ en sluit met die stelling ‘Jesus is aan sy dissipels geopenbaar’ (NAV: verskyn). Dit impliseer die besondere verskynings van Jesus, wat onverwags en onverklaarbaar verskyn, en dui ook die tema van hierdie paragraaf aan. Terwyl die eerste twee verskynings in Jerusalem agter slot en grendel plaasgevind het, is hierdie ‘n verskyning in Galilea in die oopte van die strand.
21:2 Petrus word eerste genoem, waarskynlik as leier van die groep (wat eerste in die leë graf ingegaan het, 20:6) ; Tomas, ook Didimus (tweeling) genoem, verbind die derde verskyning van hoofstuk 21aan Jesus se tweede verskyning, en aan Tomas se belydenis (20:26-29);
Natanael (Bartomeus van die ander Evangelies?) van Kana in Galilea, waar Jesus se eerste wonderteken plaasgevind het, sien die groter dinge van Jesus se belofte in 1:50;
die seuns van Sebedeus (Jakobus en Johannes volgens Mk 1:19; Mt 4:21; Lk 5:10) word nêrens in die res van die Evangelie genoem nie; die twee ander dissipels se name word nie genoem nie (raaiskote in die verlede was dat dit Andreas was, wat vir Petrus gaan sê het van Jesus; 1:40-41, en Filippus wat vir Natanael vertel het, 1:45; of, as die Geliefde dissipel nie Johannes was nie, dat hy een van die ander twee was, wat nie sy eie naam wou noem nie ).
Slegs sewe name word genoem van die elf uit die twaalftal, waarna 6:67,70,71; 20:24 verwys. Maar waarom slegs sewe gaan visvang word nie verder aangedui nie.
21:3 Volgens Mk 16:7 (Mt 28:7) het Jesus aan die dissipels, deur die engele, opdrag gegee om na Galilea toe te gaan om Hom te sien, waarheen Hy hulle vooruitgaan, terug na die land van hulle herkoms, om daar deur Hom gebruik te word as sy getuies. Om kos op die tafel te sit besluit Petrus om die nag weer te gaan visvang, en die ander ses gaan saam, maar die nag se arbeid lewer geen vis op nie.
21:4 Met dagbreek staan Jesus plotseling op die strand. Die dissipels sien die man staan, maar herken Hom nie, soos Maria nie vir Jesus herken het nie (20:14). Jesus lewe in ‘n ander bestaanswyse as sy vroeëre aardse bestaan, maar vir sy kontak met sy dissipels, in die tyd tussen opstanding en hemelvaart, pas Hy telkens aan by hulle aardse bestaanswyse om Hom aan hulle te openbaar, en om hulle te verseker van sy opstanding en sy teenwoordigheid by hulle (Mat 28:20: ‘en onthou, Ek is by julle al die dae tot die voleinding van die aarde’).
21:5-6 Jesus spreek hulle aan met ‘n lieflingswoord (paidia) my liewe kinders/my liewe vriende/geliefdes. Hy vra: ‘het julle dan nog nie toekos nie?’ – vis was die gebruiklike toekos saam met brood, wat die hoofbestanddeel van die ete was. Jesus se vraag verwag ‘n negatiewe antwoord, Hy weet hulle het niks gevang nie, en hulle antwoord met ‘n moeë ‘nee!’ Hulle het ‘n vrugtelose nag gehad, waarin hulle vir hulleself wou sorg. Jesus ken egter nie slegs die mens deur en deur nie, Hy is ook die skepper en onderhouer van die visse, en gee die opdrag om die net aan die regterkant van die skuit uit te gooi, met die versekering dat hulle dan vis sal kry. Dit word ‘n geweldige wonder. Soos by Kana waar daar nie meer wyn was nie (2:3), word die niks ‘n oorvloed. In 15:5 het Jesus gesê: sonder My kan julle niks doen nie. Maar met Hom…baie vrug.
21:7 Soos op Paasmôre (20:3-6) besef die geliefde dissipel eerste dat die onbekende man op die strand die opgestane Here is, wat vir die wonder verantwoordelik is. Hy sê vir Petrus wat sy oortuiging is, en impulsiewe Petrus, wat eerste die plan gehad het om te kom visvang, en wat by die graf ingestorm het, spring ook eerste uit die skip in die see om so vinnig moontlik by Jesus te kom.
21:8 Die ander ses dissipels roei om die swaar net die 200 el (ongeveer 100 treë) met die boot land toe te trek.
21:9-10 ‘n Nuwe wonder wag vir hulle op die strand: vis wat op die kole braai, en brood gereed vir die oggendmaal. Jesus stuur hulle om ook van die vis van die groot vangs te bring. Jesus kan self genoeg voorsien, sonder die hulp van mense, maar gebruik tog mense om te help met die voorbereiding van die maaltyd wat Hy wil aanbied.
21:11 Petrus verstaan die wenk van Jesus; hy gaan help met die intrek van die net en die tel van die vis, soos gebruiklik sodat elke visser sy aandeel kan kry vir sy gesin: 153 groot visse, ‘n massiewe vangs wat hulle gesinne kan onderhou. Jesus sorg oorvloedig in hulle behoefte. Nog ‘n wonder: die net het nie geskeur nie!
21:12-13 Jesus nooi hulle uit om die oggendete saam met Hom te kom geniet, soos Hy altyd as die huisvader die brood en vis aan hulle uitgedeel het (6:11). Maar daar is ‘n huiwering by die dissipels. Dit is wel Jesus, soos hulle Hom geken het, maar Hy is tog heel anders, ‘n misterie. Daarom waag niemand om Hom te vra: wie is U? nie. Hulle weet Hy is die Here, die goddelike Here. Soos met die Emmausgangers van Luk.24:30 is hulle daarvan seker toe Jesus die brood en die vis breek en aan hulle uitdeel – aan sy kinders wat uit sy hand saam eet in die gemeenskap van ‘n hegte gesin. Die belangrikheid van kameraadskap, die liefdevolle saamwees in vrede en vreugde word deur die ete gekommunikeer: ‘my vrede gee Ek vir julle’ (16:33); ‘sodat julle vrede kan vind in My’ (16:33); ‘dat my blydskap in julle kan wees en julle blydskap volkome kan wees…Julle moet mekaar liefhê soos Ek julle liefhet’ (15:11-12).
21:14 Die derde verskyning van Jesus aan die dissipelgroep, in Galilea, op pad na die ‘uithoeke van die wêreld’ (Hand.1:8).
Skrywer: Prof Francois Malan