“Success is not final, failure is not fatal: it is the courage to continue that counts.” – Winston Churchill

Moses ontmoet God in ‘n doringbos

Moses was besig om sy skoonpa se vee op te pas toe hy ‘n snaakse verskynsel sien (Eksodus 3). Hy sien ‘n doringbos wat aanhou brand, maar nie uitbrand nie. Hy stap nader om die verskynsel te ondersoek. Maar toe hy naderkom, roep God na hom uit die doringbos. God sê vir hom dat hy sy skoene moet uittrek, want die plek waarop jy staan, is gewyde grond. God openbaar toe sy plan  om sy volk uit Egipte te verlos.

Moses vra toe twee baie belangrike vrae:

• Wie is ek? Hoekom stuur U nou juis vir my.
• Wie is U? Wat moet ek vir die mense sê as hulle my vra wie my gestuur het.

Hierdie is twee basiese vrae wat elkeen van ons vir onsself moet afvra. My hele lewe – hier, nou en tot in ewigheid – word bepaal deur die regte antwoord  op hierdie twee vrae.

Vraag 1: Wie is ek dat ek dit by die farao sou waag en dat ek die Israeliete uit Egipte sou bevry? God antwoord nie die vraag direk nie, maar sê vir Moses: Ek sal by jou wees. Van die begin af was God se mense bekend as mense by wie Hy is en wat aan Hom behoort. Ons kan nie onsself los van God definieer nie. Dit is sy teenwoordigheid by ons wat ons in staat stel om te doen wat Hy van ons verwag. Glo ons nog steeds hierdie woorde van God:Ek sal by jou wees?

Vraag 2: Wie is U? Wat is sy Naam? Wat moet ek dan vir hulle sê? Dan die verbasende antwoord: Ek is wat Ek is … ‘Ek is’ het my na julle toe gestuur. God kan Hom nie definieer deur na iets of iemand anders te verwys nie. God het nog altyd bestaan; Hy is wie Hy is van ewigheid af en sal dit altyd wees. Hierdie is ‘n stelling van ‘n absolute wese, absolute mag en van absolute belang. God is wie Hy is en sal nooit verander nie. Hy is nie sommer ‘n generiese god soos die Griekse en Romeinse gode nie. Hy is ‘n spesifieke persoon met ‘n unieke karakter en ‘n spesifieke, spesiale verhouding met sy mense.

Moses het geen idee gehad waarin hy hom begewe het toe hy sy skape gelos het en nader geloop het om te sien hoekom die bos nie uitbrand nie. Hy loop egter in die teenwoordigheid van die lewende God. Daarom wat God hom beveel om sy skoene uit te trek. Toe Moses sien wat werklik aan die gang is, bedek hy sy gesig – God se heiligheid oorweldig hom. Al wat hy kon doen, was om te luister en te gehoorsaam.

Moses en sy geloof – Kobus Kok

‘n Leser vra:

Na aanleiding van Hebreërs 11:24-26, veral vers 26. Wat het Moses geglo?

Antwoord

Prof Kobus Kok antwoord:

Skrywer: Prof Kobus Kok

God wou Moses doodmaak – Marius Nel

Willie vra:

My vraag handel oor Eksodus 4:24,25 en 26. God wou Moses doodmaak – is dit uit en uit net omdat hy nie sy seuns besny het nie? ‘n Mens wonder hoekom God nie vroeër al so streng opgetree het nie, want die seuntjies moes tog op 8 dae oud besny gewees het. Dit gebeur nou op pad Egipte toe nadat hy reeds die opdrag gekry het om die volk uit te lei. Kan ‘n mens aflei dat die Midianiete die gebruik geken het ( ek neem so aan omdat hulle ook maar afstam van Abraham af) en dit wel toegepas het.

Hoekom was Moses en Sippora dan so “ agterlosig”. God wou hier n daad van ongehoorsaamheid met die dood straf . Hoekom die betrokke aksie of gebrek daaraan so streng hanteer as n mens sou dink dat hulle tog ander sondes ook gehad het en dit was nie op dieselfde manier hanteer nie. Hoe het Sippora geweet dat dit God was wat daar was en vir Moses wou doodmaak ? Ons leef vandag in n tyd waar ons weet Jesus Christus vir al ons sondes betaal het . In daardie tyd het Jesus Christus dit nog nie gedoen nie . Hoe het God sonde hanteer voor Sy offer aan die kruis?

Antwoord

Prof Marius Nel antwoord:

Willie

Die verhaal herinner aan Jakob se ervaring by Bet-El (Gen. 28:10-22) en Pniël (Gen. 32:22-32). Dié verhale vertel van God se raaiselagtige optrede wat ons nie verstaan nie, en wat dalk as waarskuwing dien dat ons nie moet dink dat ons God in ons denke bevatlik kan maak nie.

Die verhaal van Sippora wat haar kind besny, bring die Here se optrede verseker in verband met die gebruik van die besnydenis.

Prof Marius Nel

Watter taal het Moses gepraat? – Francois Malan

Willie vra:

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Die Bybel gee nie ‘n direkte aanduiding van die taal wat Moses gepraat het nie. Maar uit die antieke geskiedenis en die Bybelnavorsing kan die volgende tentatief afgelei word.

Tussen die jare 1700 en 1600 v.Chr. het die Hyksos (‘regeerders uit vreemde lande’) die regering van die noordelike en middel deel van Egipte oorgeneem. Dit was waarskynlik gedurende hierdie jare wat Josef en sy familie na Egipte toe gekom het. Die Hyksos het uit Sirië en Palestina gekom. Hulle hoofgod was Baal. Hulle het heelwat tegnologiese ontwikkelings na Egipte gebring, o.a. die gebruik van perde en oorlogswaens, en in die tyd het brons al meer bekend geword. Hulle het toegelaat dat die Egiptiese taal as offisiële taal bly geld het, maar kon seker gemaklik met die Jakob-groep, wat ook uit Palestina gekom het, kommunikeer.

In die tydperk nadat die Egiptenare die Hyksos verdryf het, en nog later in die tyd van die briewe wat by Tel-el-Amarna opgegrawe is (geskryf tussen 1400-1350 v.Chr. tydens die regering van Amenhotep IV, genoem Ignathon/Agnathon, die skoonvader van die bekende Tutankamen) was die algemene omgangstaal oud-Egipties. Maar offisiële dokumente, met o.a. opdragte van die farao en sy hoofmanne aan hulle Egiptiese goewerneurs in Palestina, was geskryf in Akkadies, die ou taal van Mesopotamië. Die 382 Amarna kleitablette is geskryf in die spykerskrif wat in die Akkadies van Mesopotamië gebruik is.

Die oud-Hebreeus waarin Eksodus 15 en Rigters 5 geskryf is, is in Kanaänitiese skrif geskryf en dateer uit die tyd van konings Dawid en Salomo (1000-931 v.Chr.). Die standaard Hebreeus waarin die meeste van die Hebreeuse Bybel geskryf is, dateer uit die laaste jare van die konings van Juda en die tyd van die ballingskap in Babel en word klassieke Hebreeus genoem (630-430 v.Chr.). Die laat-Bybelse-Hebreeus, waarin Esra en Nehemia geskryf is, begin na die ballingskap, en is in Aramese skrif geskryf, die skrif waarin die Hebreeuse Bybel vandag geskryf is. Daniël 1:1-2:4a en 8-12 is in Hebreeus geskryf, maar 2:4b-7:28 is reeds in Aramees.

Die teorie is dat die eerste vyf boeke van die Bybel en die geskiedenis daarna, eintlik geskryf is in die tyd wat strek vanaf Dawid (1000 v.Chr.) tot na die ballingskap in Babel. In dié tyd het klassieke Hebreeus sy bloeityd beleef. Die skrywers van die boeke in die Ou Testament het as bronne gebruik gemaak van mondelinge oorlewerings, ou geskrifte, en gedeeltes in Eksodus wat deur Moses self opgeteken is, bv. die tien gebooie.

Hebreeus het ontwikkel uit Aramees, wat in Mesopotamië gepraat is, bv. in Haran waar Abraham vandaan gekom het, en in Paddan-Aram (die gebied van Aram) waar Rebekka vandaan kom (Gen 25:20) en Jakob vir twintig jaar gebly het (vgl. Deutr. 26:5). In Kanaän het hulle die taal van die Kanaäniete opgeneem en so het die taal van die Hebreërs ontstaan. In Genesis 14:13 word Abraham ‘n Hebreër genoem (‘vreemdeling’ of soos die Jode beweer, as afstammeling van Heber uit die nageslag van Sem (Gen. 10:21). Na 400 jaar in Egipte het hulle van ou-Egipties opgeneem in hulle taal. Tydens die 70 jaar in ballingskap in Babel is nog Aramese woorde oorgeneem. Later word Aramees die omgangstaal in die hele Midde-Ooste, en moes die Hebreeuse Ou Testament vir die Jode van Jesus se tyd in Aramees getolk word.

Dit is te betwyfel dat Moses die klassieke Hebreeus van die laaste Judese konings en die ballingskap in Babel sou gepraat het, wat in die grootste deel van die eerste vyf boeke en die res van die Ou Testament geskryf is. Na 40 jaar in die farao se paleis kon hy waarskynlik oud-Egipties praat. Na nog 40 jaar in Midian en getroud met Sippora het hy seker die Aramees van die Midianiete gepraat (hulle was afstammelinge van Abraham en Ketura se seun Midian Gen.25:1-2). Na die volgende 40 jaar saam met die Israeliete in die woestyn het hulle seker ‘n vorm van Aramees onder ou-Egiptiese invloed gepraat.

Skrywer: Prof Francis Malan