Jesaja en die Nuwe Testament – Francois Malan

Magda vra:

Oral in Jesaja word verwys na ‘n nuwe bedeling vir Israel en dat hul swaarkry verby is. Daar is ook dele wat in die Evangelies aangehaal word. Baie dele klink asof dit direk na Christus verwys. Die Bybel in Praktyk meen egter hierdie dele verwys slegs na ‘n beter lewe vir die bannelinge se terugkeer. Tog het die Israeliete aanhou swaarkry, selfs in die dele wat nie in die Bybel voorkom nie. Hoe moet mens Jesaja dan verstaan…ek was onder die indruk dit is heenwyses na Christus en Sy redding vir alle mense?

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Jesaja1-39 handel oor die tyd van Jesaja (740-690 v.C.) toe die tien noordelike stamme van Israel gevaar geloop het om deur die Assiriërs ingeneem en in ballingskap weggevoer te word. Dit is die Boodskap van die Here aan die Israeliete wat die Here verlaat het, ander gode begin dien het, en op hulle eie militêre krag gesteun het en nie op die Here nie. Van 701 v.C. tot die val van Samaria, die hoofstad van die tien stamme ryk, in 722 v.C. is die  tien stamme deur die Assiriërs in ballingskap verstrooi in hulle ryk.

Na hulle wegvoering het die twee stamme van Juda en Benjamin in die suide van die beloofde land voortgegaan om van die Here afvallig te word en die gode van die Kanaäniete begin dien en is die woorde van Jesaja 1-39 ook op hulle van toepassing gemaak om hulle te waarsku dat hulle ook in ballingskap weggevoer sal word, wat van 597 v.C. tot in 587 v.C. met die val van Jerusalem gebeur het, toe Nebukadnesar van Babel hulle na Babilonië toe weggevoer het. Babel het ook Assirië by hulle ingelyf.

Jesaja het die volk gewaarsku om net op die Here te vertrou. Hy sal sy volk maak soos ‘n stomp wat afgekap is, waaruit ‘n nuwe lootjie sal uitspruit, ‘n oorblyfsel wat deur die Here behoue sal word met ‘n koning uit die stam van Dawid (7:14-16; 9:1-6; 11:1-10), en die ander nasies sal deel hê aan die diens van die Here in sy vrederyk (2:1-4; 11:1-10).

Jesaja 40-66 handel oor die tyd toe Juda in ballingskap in Babelonië was, 150 jaar na Jesaja, vanaf ongeveer 540 v.C. Die val van Babel, Israel se bevryding, terugkeer en herstel word verkondig. In 40-48 word verkondig dat Israel die dienaar van die Here is, en dat die Here die Persiese koning, Kores, gaan gebruik om die Here se verbondsvolk te bevry. Wat vir die Jode in Babilonië na 70 jaar se ballingskap onmoontlik gelyk het, het die Here gedoen deur Kores met ‘n ander politieke visie. Hy het nie soos sy voorgangers verslane volke weggevoer nie, maar hulle na hulle lande teruggestuur om hulle gode te aanbid en vir hom en sy regering voorbidding te doen. In 49-55 word die herstel van die volk en die stad Jerusalem behandel, met nadruk op die roeping en optrede van die Here se dienaar, enersyds Israel  en andersyds tog iemand anders. In 56-66 word tot bekering van sondes, afvalligheid en valse godsdiens opgeroep, gepaard met God se oordeel en sy verlossende genade vir alle nasies, sodat almal ‘n lewe van geregtigheid en barmhartigheid kan lei. Die Here se ‘n nuwe bedeling, ‘n nuwe hemel en ‘n nuwe aarde, tot stand bring.

Baie van die verlossing en oordele van die Here het deur die vyf honderd jaar na die terugkeer van Israel uit ballingskap gebeur, tot die koms van Jesus wat die profesieë kom vervul het, maar wat eers met sy wederkoms ten volle uitgewerk sal wees. Daarom bly Jesaja se oproep tot bekering tot God en ‘n lewe in ooreenstemming met sy wil sedert 740 v.C. tot vandag aktueel. Daar is nog steeds afvalligheid ten spyte van Jesus se liefdesoffer aan die kruis vir die sonde van die wêreld.

Johannes 1:1 sê Hy is die Woord van God, wat ook in die boek Jesaja tot mense gekom het, en  vandag nog deur die boek Jesaja tot ons spreek. Reeds toe God vir Abraham geroep het, het God bedoel dat in hom al die volke van die aarde geseën sal wees (Genesis 12:3), soos die woorde van Jesaja ook sê, en soos God van sy kerk vandag ook eis dat Christus se redding vir alle mense bedoel is en deur die kerk as dienaar van die Here verkondig en uitgeleef moet word. 

Skrywer: Prof Francois Malan

Sonde en volmaaktheid – Francois Malan

Bertie vra:

Ons lees so baie dat sonde verwyder ons van God en die Hemel. Al is ons bekeer & glo dat Hy vir ons gesterf het, doen ons tog steeds sonde. Ons kan net nie volmaak lewe nie al probeer ons hoe hard. Wat dan nou van bogenoemde ?

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Nadat Jesus die voete van sy dissipels gewas het, sê Hy vir Petrus: Hy wat klaar gebad het, is heeltemal skoon (letterlik: rein); hy hoef niks meer as sy voete te was nie. En julle is nou skoon (rein), maar nie almal nie. Jesus het geweet wie Hom sou verraai; daarom het Hy gesê: ‘Julle is nie almal skoon (rein) nie  (Joh 13:10-11). In Johannes 15:3 sê Jesus: Julle is alreeds reg gesnoei (letterlik: rein) deur die woorde wat Ek vir julle gesê het. Maar dit vereis dat ons in Hom sal bly en Hy en sy woorde in ons, soos die loot in die wingerdstok (Joh 15:4-8).

Die werk van die Heilige Gees is om ons te oortuig van ons sonde, dat Jesus ons verhouding met God reggemaak het, en van God se oordeel vir dié wat nie glo nie (Joh 16:7-11). Hy kom ons aan Jesus se dood en opstanding en aan sy woord verbind (Joh 16:13-15); Hy kom in ons woon en maak van ons kinders van God wat saam met Christus die ewige lewe erf en saam met Hom ly (Romeine 8:9-17).

Wie in die Seun glo, het die ewige lewe; wie egter aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie, maar die straf van God bly op hom (Johannes 3:36).

As ons beweer dat ons nie sonde het nie, bedrieg ons ons self en is die waarheid nie in ons nie. Maar as ons ons sondes bely – Hy is getrou en regverdig, Hy vergewe ons ons sondes en reinig ons van alle ongeregtigheid (1 Joh 1:8-9). As een van ons sondig – ons het Jesus Christus, die regverdige, as ons voorspraak by die Vader (1 Joh 2:1).

Maar Jesus sê ons moet volmaak wees soos ons Vader in die hemel, deur ons vyande lief te hê en te bid vir dié wat ons vervolg (Mat.5:43-48). Om ons daartoe te kry is die werk van die Heilige Gees in ons en deur die woord van die Here wat ons hoor en lees en daarvolgens begin lewe, sodat ons al meer verander om aan die beeld van Christus gelyk te word (2 Kor 3:17-18), deurdat Christus deur geloof in ons harte woon sodat ons in die liefde van God gewortel en gegrond sal wees (Efesiërs 3:16-19).

Skrywer: Prof Francois Malan

Die ware geestelike voedsel en drank (6:52-59) – Francois Malan

6:52 Die Galileërs mor eers oor Jesus se woorde, en soos die gesprek vorder baklei hulle vir ‘n hele ruk heftig oor sy woorde. Weereens misverstaan hulle Jesus se metafoor om sy ‘liggaam te eet’ letterlik. Met veragting verwys hulle na Hom as ‘hierdie een’.

6:53 Die gedagte van v51 word hier negatief herhaal, met die byvoeging van die drink van sy bloed, wat die ergernis vererger. Vers 35 lui ‘wie kom sal  nooit honger word en wie glo nooit dors word nie. Hier word ‘kom’ en ‘glo’ vervang met ‘eet’ en ‘drink’, en v35 se ‘versadiging’ en ‘dors les’ met ‘besit van die lewe in jou.’ Die voorwerp van geloof is Christus wat sy liggaam en bloed vir die lewe van die wêreld gee. Jesus gebruik die uitdrukking van sy teenstanders in v52 sy ‘liggaam eet’. Met ‘voorwaar, voorwaar’ beklemtoon Jesus die erns van die saak:  Wie nie Jesus se liggaam geëet en sy bloed gedrink het nie, het nou reeds nie  lewe in homself nie.

6:54 Die negatiewe stelling in vers 53 word nou positief herhaal. Vers 51 se ‘brood’ word nou ‘my liggaam en my bloed’. Die werkwoorde ‘eet’ en ‘drink’ se tyd  dui voortgang aan – steeds eet en steeds drink. Jesus spaar hulle nie die ergernis nie: die Seun van die mens openbaar Homself in sy menslike liggaam en bloed. Deur sy liggaam te ‘eet’ en sy bloed te ‘drink’ is beelde vir aanvaar en glo van  sy selfopenbaring as Seun van God en van sy selfoffer aan die kruis.  Vers 53 se ‘lewe in homself’  word hier ‘ewige lewe’. Daar word bygevoeg: Jesus sal elkeen wat die ewige lewe het, in die laaste dag opgewek uit die dood, om die lewe in ewige heerlikheid binne te gaan.

6:55 Jesus se fisiese liggaam en bloed is die ‘ware’ kos en drank, wat die ewige soort lewe moontlik maak. Met sy fisiese liggaam en bloed het Hy aan die kruis die offer gebring vir ons sonde en ons nuwe soort lewe.

6:56 Soos die inname van kos en drank ‘n noue verbintenis met die liggaam vorm, is die deelname aan Jesus se liggaam en bloed aan die kruis ‘n metafoor vir ‘n intieme persoonlike verhouding met Hom – die gelowige bly lewe in My en Ek in hom. Die lewe wat die gelowige in homself het (vv53-54), is die inwoning van die Heilige Gees in hom, waardeur Christus met al sy volheid in die gelowige woon. Die liggaam en bloed van Jesus aan die kruis, sy selfofferande, word die fondament van ons lewe, van ons geloof en hoop, van ons denke en ons keuses in ‘n lewe van selfverloëning en liefdesdiens aan ander, so bly ons in Hom.

6:57 Die innige gemeenskap tussen die gelowige en Christus weerspieël die verhouding tussen die Seun en die Vader. Die Seun Jesus lewe ‘deur’ die Vader – sy lewe kom van die Vader af en word deur die Vader onderhou. So het die gelowige sy lewe ‘deur’ die gekruisigde Seun (‘Hom eet’) en hy word onderhou deur die lewende Seun van die lewende Vader, die oorsprong van alle lewe (vgl. 5:26). Die Seun het deel aan die lewe van die Vader en Hy lewe vir die Vader wat Hom na die wêreld gestuur het. Jesus verklaar dat die een wat Hom ‘eet’ in dieselfde verhouding met Jesus lewe as waarin die Seun met die Vader lewe. ‘My eet’ verduidelik die metafoor  ‘liggaam en bloed’.  Dit het betrekking tot die toe-eiening van die hele Chrisus (v53). Die ewige lewe is die soort lewe van die Vader en die Seun. ‘eet’ nie met die mond nie, maar die hele mens wat hom deur geloof met Christus verbind, met Hom een word om in Hom te bly (v56). Die gelowige ontvang nie die lewe regstreeks van die Vader nie, maar word in geloof deel van die lewe van die gekruisigde en opgestane Christus (‘My eet’), deel van die liefde tussen die Vader en die Seun, en die gehoorsaamheid van die Seun aan die Vader.

6:58 Die gesprek word afgesluit soos dit begin het in verse 31-33 met die teenstelling tussen die woestyn se manna en Hy wat uit die hemel kom en aan die wêreld die lewe gee. Die brood uit die hemel is die lewe en versoeningsdood van die Seun van God wat mens geword het, die Openbaarder  en Verlosser, wat ewige lewe gee waar die dood geheers het, aan diegene wat bereid is om deur die geloof hierdie ‘Brood’ te eet, tot ‘n intieme persoonlike geloofsverbinding met die gekruisigde Seun van God.

6:59. Die gesprek het in die sinagoge in Kapernaum plaasgevind, en daarom waarskynlik op die sabbatdag.  Dit word beskryf as ‘n lering, ‘n onderrig.

Johannes gebruik ‘n hele reeks metafore om geestelike waarhede oor te dra. Die ander drie Evangelies het ‘n hele reeks gelykenisse wat ook geestelike waarhede moet oordra (vgl. die rede daarvoor in Markus 4:10-11; Matteus 1310-17; Lukas 8:9-10).   

Skrywer: Prof Francois Malan

Die Jode se formasie tydens die uittog uit Egipte – Marius Nel

Christo vra:

Daar word beweer dat die Jode se uittog uit Egipte in ‘n kruis formasie was. Is dit so of nie?

Antwoord:

Prof. Marius Nel antwoord:

Geen dokumentêre bewyse bestaan oor hoe die eksodus-groep se formasie gelyk het nie. Die enigste geskrewe beskrywing kom in die Bybel voor, in Eksodus 12:34-40; 13:18, 20-22 en geen beskrywing van die formasie waarin die volk getrek het, kom hierin voor nie. Nadat die volk by Sinai was, vertel Numeri 10:12-28 wel in watter volgorde hulle getref het en waar die tent van samekoms in die prosessie gedra is.

 Skrywer: Prof Marius Nel