Die Groot Geloofswoordeboek: Heilsweg (8)

image_pdfimage_print

Die Groot Geloofswoordeboek: Heilsweg (8)

Uit God gebore: ‘n merkwaardige begrip

Ons besef nie altyd hoe merkwaar­dig die begrip “wedergeboorte” is nie. Daar word ‘n hele paar voor­stellings vir die skeppingswerk van God gebruik (*Skepping), soos skepping deur die woord, skep­ping deur skeiding, skep­ping deur iets voort te bring. Hierdie voor­stellings kom ook al­mal voor by die volke rondom Israel. Eint­lik het Israel geen eie skeppingsvoorstellings nie. Hulle deel hierdie voorstellings met die ander volke. Maar hulle maak wel ‘n keuse. Daar is sekere voorstellings wat hulle nie gebruik nie, juis omdat hulle weet dit pas nie by hulle God nie.

Een van die voorstellings wat hulle nie gebruik nie, is skep­ping deur geboorte. Dit was algemeen by die ander volke. Veral die mense sou so geskape wees: ‘n manlike god en ‘n vroulike god sou gemeenskap gehad het en daaruit sou die eerste mense ge­bore ge­wees het. Dikwels was dit dan juis die koninklike familie wat so geskape sou wees. Dit het natuurlik aan hulle ‘n besondere status gegee: hulle was goddelik. Hulle is tog uit gode gebore.

Daar is minstens twee redes waarom Israel nie hierdie voor­stel­ling gebruik het nie. Daar is maar een ware God, daar is nie manlike en vroulike gode nie. En die mense stam nie van God af nie, hulle is deur God gemaak. Hulle is dus nie goddelik nie, net soos die res van die skepping. Net God is God en Goddelik. (*Skepping)

Maar juis dit alles maak dit soveel merkwaardiger dat die Nu­we Testament dan tog gelowiges in hierdie unieke ver­hou­­ding tot God laat staan as “kinders van God”, en dat die ge­boor­tevoorstel­ling inderdaad gebruik word: hulle is “uit God gebore”, en “God se saad” is in hulle. Petrus sê dieselfde in ‘n ander woord: Gelowiges kry deel aan die Goddelike natuur (2 Pet 1:4). Dit is nie regtig so ver van Paulus se boodskap af nie dat ons deur die doop aan Christus se sterwe en opstanding deel kry sodat Christus nou ons lewe is (Kol 3:4).

Die Katolieke praat van die vergoddeliking van die mens. Ons as Protestante het tereg nog altyd gehuiwer om dit te sê, maar die begrippe “kinders van God” en “uit God gebore” gee ons ‘n on­ge­looflike naby verhouding met God, ‘n verhouding wat ons nie deur die skepping gekry het nie. Tereg skryf Johannes dat ons nie van nature (kragtens die skepping) hierdie verhouding met God het nie, maar net kragtens die wedergeboorte.

 

‘n Paar slotopmerkings oor wedergeboorte

Eerstens moet ons oppas vir die manier waarop sommige “weder­geboorte” met geboorte vergelyk en dan allerlei afleidings daaruit maak. Om­dat ons by ons geboorte heeltemal passief is en geen by­drae maak nie, sou dit dan ook so wees by ons wedergeboorte. Ons is vol­kome passief. God alleen doen alles. Ons moet eenvoudig wag tot iets met ons gebeur, en dan kan ons eers reageer. Veral mense wat nog in die ou terme dink van een gebeurtenis na die ander (eers wedergeboorte, en dan bekering), beweer dan dat ons van ons kant niks kan doen nie.

Dit is ‘n afleiding wat nie pas in die klassieke hoofstuk oor die wedergeboorte nie. Dit is nie waar dat Jesus vir Nikodemus sê, of selfs net impliseer, dat hy eers moet wag tot iets met hom gebeur, en voor die tyd nie kan reageer op die evangelie nie. Inteendeel. Jesus rig ‘n appèl tot Nikodemus. As Nikodemus vra hoe dit moont­lik is om nog ‘n keer gebore te word, is Jesus se reaksie nie dat hy moet wag tot God iets doen nie. Jesus roep hom dringend op tot geloof (Joh 3:10-15). Die boodskap oor die wedergeboorte loop juis uit op die bekendste heilsaanbod in die hele Bybel waarin die persoonlike verantwoordelikheid ten sterkste beklemtoon word (3:16). En die vervolg van die hoofstuk is ‘n herhaling van die belangrikheid dat ‘n mens moet glo (3:17-21).

Die reeks begrippe wat gebruik word vir die wyse waarop ons aan die heil deel kry, gee ‘n besonder ryk, gevarieerde beeld. Daar is geen manier waarop hierdie begrippe ervarings kan voorstel wat een na die ander gebeur nie.

 

Skrywer: Prof Adrio König

image_pdfimage_print

You may also like...