Die wêreld sal hulle haat (15:18-16:4a)
Die wêreld sal hulle haat (15:18-16:4a) – Francois Malan
15:18-19 Na die aanwysings vir Jesus se volgelinge se lewe met mekaar, word die blik gerig op die wêreld waarin Jesus hulle stuur om sy bediening deur hulle voort te sit. In dié twee verse kom die woord ‘die wêreld’ ses maal voor. Daarmee word verwys na die vyandige mag, die owerste van hierdie wêreld (Joh. 12:31), wat hom stel teenoor die koninkryk van die lig (vgl. die koninkryk van die Satan/Beëlsebul teenoor die koninkryk van God in Mat 12:25-28).
Die wêreld verwys na die hele mensheid in sonde, van wie die Jode in daardie tyd die verteenwoordigers was as teenstanders van Jesus (Joh. 8:23), maar vir wie God so lief is dat Hy sy Seun gegee het tot verlossing uit die sonde (Joh. 3:16). Tussen die volgelinge van Jesus en die wêreld is daar ‘n radikale verskil. Jesus se volgelinge word gekenmerk deur liefde (agapê). Die wêreld word gekenmerk deur selfsug en haat (misos), die volgehoue houding van die wêreld teenoor Jesus, selfs voordat Jesus die dissipels geroep het (memiseken – perfektum: het gehaat en haat steeds, vgl. Joh. 7:7). Omdat die dissipels nie aan die wêreld behoort nie, maar deel is van die ware wingerdstok, deel van die ewige lewe geword het, is hulle wel ín die wêreld, maar nie ván hierdie wêreld nie (Joh. 17:11,14; soos Jesus, Joh. 18:36-37). Jesus het hulle uit die wêreld uitgekies en vir hulle ‘n nuwe lewe gegee wat teenoor die sondige wêreld gestel is. As hulle tot die wêreld behoort het, sou die wêreld hulle as vriende liefgehad het (filein). Die feit dat die wêreld hulle haat bevestig dat hulle aan Christus behoort. Daarom moet die dissipels hulle voorberei vir vervolging.
15:20 Jesus herinner hulle aan sy woord in Joh. 13:16 (ook in Mat.10:24 en Luk.6:40). Daarom moet hulle vervolging verwag. Sommige sal wel hulle getuienis hoor en daarvolgens begin lewe, soos sommige Jesus se woord bewaar (vgl. Mat.13:23). Die gelowiges sluit die dissipels in (Joh.6:68).
15:21 Jesus gee twee redes waarom die mense sy volgelinge sal haat en vervolg in verse 21 en 22: (i) ter wille van sy Naam (soos ook in Mark.13:13 gesê is). Met sy Naam word verwys na Jesus as persoon (Seun van God wat mens geword het) met alles wat Hy gedoen en gepreek het om mense te verlos. As die dissipels dit verkondig sal die wêreld hulle haat. (ii) Die onderliggende rede is dat die mense nie vir God ken nie (selfs nie die Jode wat die Ou Testament bestudeer nie). Hulle wil nie erken dat die Vader vir Jesus gestuur het om die sonde van die wêreld op Hom te neem nie.
15:22-23 Die skuld van die wêreld is dat hulle God se openbaring deur Jesus verwerp. Aangesien dit ‘n openbaring is wat van God af kom, is dit verwerping van God self (vgl. Joh.13:20). Verwerping van God is juis die grootste en die kern van alle sondes.
15:24 Wat in 15:22-23 gesê is oor Jesus se woorde, word hier gesê oor sy werke. In 7:46 het die wagte gesê: Nog nooit het iemand gepraat soos hierdie man nie. Hier sê Jesus: niemand het nog sulke werke gedoen as Hy nie. Sy woorde en werke getuig dat Hy van God af kom. Daarom het hulle geen verskoning vir hulle ongeloof nie. Die werke wat Jesus gedoen het, is die Vader se werking in en deur Jesus. In dié sin het die wêreld ‘n aanskouingsles gehad oor wie God is. Hulle kon Hom sien in die optrede en Persoon van sy Seun. Maar hulle reaksie was om die Seun, en die Vader in Hom, te haat. Dit is die basis van alle sonde, teenoor liefde vir God as die basis van alle goeie werke. Joh.3:19-20 sê: omdat hulle dade sleg is en nie aan die kaak gestel moet word nie, haat die mense die Lig. Met die koms van Jesus het ‘n ander situasie ontstaan, wat ongelowiges hulle onskuld ontneem het. God het Homself duidelik in Christus geopenbaar.
15:25 Die Jode spog dat nét hulle die wet van God het. Met die term ‘wet’ verwys die Jode na die hele Ou Testament (Joh.12:34 waar hulle na Ps 89:37 en Eseg 37:25 verwys, en nie net na die eerste vyf boeke nie; 1983-vertaling vertaal 12:34 met ‘Skrif’). Die einste wet van God waarop hulle roem as húlle wet (Joh.8:17; 10:34), veroordeel hulle. Jesus haal aan uit Ps 35:19, veral Ps 69:5, wat dikwels i.v.m. die lyding van Jesus in die Nuwe Testament aangehaal word, waar Dawid sê: hulle het My sonder rede gehaat. Daarmee identifiseer Jesus Homself as die Christus/Messias, uit die nageslag van Dawid (Joh.7:41-42).
15:26-27 Die sending van die Helper (14:16,26, parakletos), die Gees van die waarheid (Joh. 14:17) stem in baie opsigte ooreen met die sending van die Seun (8:42 deur God gestuur, nie op eie gesag nie; 13:3 dat Hy van God af kom). Die taak van die Gees is om van Jesus te getuig. Die getuienis van die Gees in en deur die volgelinge van Jesus sal die waarheid aan die lig bring van die openbaring van Jesus in woord en daad, van sy dood en opstanding. Die getuienis van die Gees geskied nie buite die dissipels om nie, maar verhelder die hoorders se insig en lei hulle tot geloof deur die getuienis van die dissipels in die vyandige wêreld (vgl. Mark.13:9-11). Dwarsdeur Jesus se bediening het Jesus hierdie dissipels met Hom saam geneem om sy oog- en oorgetuies te wees, soos dit bv. in die Evangelies neerslag gevind het.
Skrywer : Prof Francois Malan