Mense en Redding: Paulus (5) – Jan van der Watt

Mense en Redding is ‘n reeks artikels geskryf deur Prof Jan van der Watt. Ons dank aan CUM vir die gebruik van hierdie materiaal.

Eers moet ons kyk hoe die mense in die Bybelse tyd oor God gedink het. God was gesien as die Skeppergod wat lewe gee. Hy was en is die God van lewe. Waar daar dus dood voorkom, of selfs siekte as voorloper of gedeeltelike uitdrukking van die dood, is daar geredeneer dat dit nie van God kon wees nie. Byvoorbeeld, as iemand blind of lam word is daar in die ou tyd geredeneer dat die dood daardie deel van die mens in besit geneem het. As Jesus dus iemand genees, plaas Hy weer die lewe in daardie deel van die persoon terug. Dat die dood dus die teken is van die sonde wat teen God se lewe is, sien ons byvoorbeeld uit die opmerking van Paulus in Rom 5:12: Deur een mens het die sonde in die wêreld gekom en deur die sonde die dood, en so het die dood tot al die mense deurgedring, omdat almal gesondig het. So gesien vorm die dood dus ‘n mag wat mense van die lewe en so van God kan isoleer. Hoe kan die mens dan uit hierdie houvas van die dood kom as hy of sy eers dood is? Daar speel die opstanding ‘n rol. Jesus het gewys dat God sterk genoeg is om mense uit hierdie houvas van die dood weer lewe te gee. Dit het Hy met Jesus bewys – daar kan ons sien hoe sterk God is (1 Kor 6:14; lees ook 2 Kor 4:14; Ef 2:1-6): God het deur sy krag die Here uit die dood opgewek en so sal Hy ons ook opwek. Die dood het dus nie meer ‘n kans nie: “Die dood is vernietig, die oorwinning is behaal. Dood, waar is jou oorwinning? Dood, waar is jou angel?” (1 Kor 15:54-55).

Maar Paulus konsentreer nie net op die dood nie. In die tyd van Paulus was die Joodse samelewing nog direk beïnvleod deur die gebeure by die tempel (wat eers na Paulus se dood vernietig is). Daar is natuurlik offers (bloed) gebring om byvoorbeeld sondes te vergewe. Geen wonder dat Paulus ook daarna verwys as dit by die dood van Jesus kom nie (Ef 1:7) Deur die bloed van sy Seun is ons verlos en is ons oortredinge vergewe kragtens die ryke genade van God.

Opvallend is dat Paulus feitlik deurgaans beelde (metafore) gebruik om te verduidelik wat gebeur as mens gered word. Hy neem die beelde uit verskeie areas van die gewone lewe en pas dit dan toe op wat met redding gebeur. Dit maak die reddingsgebeure meer verstaanbaar, want ‘n mens het dan iets om redding mee te vergelyk.

Een van Paulus se bekendste beelde neem hy uit die juridiese wêreld, met ander woorde van mense wat skuldig is en voor die hof moet verskyn. Kyk hoe gebruik Paulus die wetsituasie in Rom 8:33-35: Wie kan die uitverkorenes van God aankla? God self spreek hulle vry. Wie kan ons veroordeel? Christus Jesus het gesterf, maar meer as dit: Hy is uit die dood opgewek, Hy sit aan die regterhand van God, Hy pleit vir ons. Wie kan ons van die liefde van Christus skei? God word beskryf as die regter van en oor die mensheid. Die mense het egter almal sonde gedoen en is dus skuldig. Hulle het nie veel kans voor die regsbank van God nie. In die hofsaal gebeur daar egter ‘n eienaardige ding. Die aanklaer (wat tradisioneel met die duiwel vergelyk word) is nie daar om die ‘uitverkorenes’, naamlik die gelowiges aan te kla nie. As die ‘uitverkorene’ verskyn, staan net Jesus daar wat vir die uitverkorene pleit, in vandag se taal, Jesus is die enigste advokaat in die hof. Natuurlik moet skuld betaal en oortredinge gestraf word. Die Regter kan en mag nie onregverdig wees nie. Dit is waar opmerkings soos Rom 8:32 inkom: Hy het sy eie Seun nie gespaar nie, maar Hom oorgelewer om ons almal te red. Deur sy dood bewerk Jesus versoening vir ons sondes, met ander woord, in vandag se taal, hy betaal die vonnis. Deur en op grond van Jesus se heilswerk is ons almal reeds vrygespreek en staan ons aan God se kant as geregverdigte mense: God is vír ons, wie kan dan teen ons wees? (Rom 8:31). Op grond van die genadige optrede van God deur Jesus kan die gelowiges vry uit die hofsaal uitstap en dit is seker (Rom 8:38-39): Hiervan is ek oortuig: geen dood of lewe of engele of magte of teenswoordige of toekomstige dinge of kragte ³⁹of hoogte of diepte of enigiets anders in die skepping kan ons van die liefde van God skei nie, die liefde wat daar is in Christus Jesus ons Here. Die gelowige leef dus ‘n nuwe lewe uit genade, op grond van die liefde van Christus wat ons deur sy dood met God versoen het. Die nuwe status van mense wat voor God geregverdig is, sal met die finale oordeel bevestig word.

Die woord geregtigheid of iemand is geregverdig, het dus twee kante. Die een is die juridiese kant wat vertel hoe ‘n persoon vrygespreek word en dus regverdig uit die hof stap. Die ander kant is die etiese kant, wat vertel van die leefstyl van die persoon, met ander woorde, dat die persoon reg optree. Sy gedrag is regverdig. Natuurlik verwag God dat as Hy die gelowige regverdig verklaar die gelowige regverdig sal optree.

In die volgende artikel gaan ons na verdere beelde wat Paulus gebruik, kyk.